Τα μεγάλα τουρνουά συνήθως βγάζουν και απρόβλεπτους ήρωες. Ποδοσφαιριστές της μια βραδιάς ή και παραπάνω, οι οποίοι μπορεί να είναι ξεγραμμένοι ή να αποτελούν μια δεύτερη και τρίτη επιλογή στον πάγκο.
Όταν μιλάμε για «one-hit wonder», δηλαδή για κάποιον αρτίστα που έρχεται από το πουθενά για να κάνει πάταγο, τότε σίγουρα ο Σαλβατόρε Σκιλάτσι μπορεί να δικαιολογήσει απόλυτα την εν λόγω έκφραση. Ο... θαυματοποιός Τότο δυστυχώς έφυγε σήμερα από τη ζωή, σε μια είδηση που σόκαρε το ιταλικό και όχι μόνο ποδόσφαιρο. Και το εν λόγω κείμενο έχει σκοπό να αποτίσει φόρο τιμής στον Σκιλάτσι μέσα από τη μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας του...
Πριν από σχεδόν 25 χρόνια, λοιπόν, ο άλλοτε σπουδαίος Ιταλός στράικερ είχε αρχίσει να κερδίζει τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του πριν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990 με τη μεταγραφή του από τη Μεσίνα στη Γιουβέντους. Είχε προλάβει να σκοράρει 15 γκολ με τους μπιανκονέρι, αλλά κανείς δεν περίμενε να εξελιχθεί στον πλέον κομβικό ποδοσφαιριστή της εθνικής Ιταλίας και της διοργάνωσης. Άλλωστε μετρούσε μόλις μία συμμετοχή με το εθνόσημο πριν το μεγάλο ραντεβού που διεξαγόταν... εντός έδρας
Είχε μπροστά του ένα... βουνό να ανέβει και να ξεπεράσει. Βιάλι, Καρνεβάλε, Μπάτζο, Μαντσίνι και Σερένα τα φορ της ομάδας. Βιάλι και Καρνεβάλε ήταν αυτοί που ξεκίνησαν ως βασικοί στην πρεμιέρα της «σκουάντρα ατζούρα» στο Μουντιάλ με αντίπαλο την Αυστρία, αλλά είχαν σαφέστατο πρόβλημα. Μέχρι που ο Ατζέλιο Βιτσίνι τον έριξε στο 74' του αγώνα στο χορτάρι, ελπίζοντας πως μπορεί να του δώσει τη λύση. Τέσσερα λεπτά μετά, είχε ανοίξει το σκορ με καρφωτή κεφαλιά ανάμεσα στα δύο στόπερ για να δώσει τη λύση στην ομάδα του μέσα σε ξέφρενους πανηγυρισμούς στο κατάμεστο «Ολίμπικο».
«Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990 ήλπιζα να παίξω για λίγα λεπτά, ήμουν ήδη στο φεγγάρι μου, επειδή κλήθηκα στην εθνική ομάδα. Φυσικά, στην προπόνηση έδινα τα πάντα για να πείσω τον προπονητή, αλλά ούτε ένας τρελός δεν μπορούσε να φανταστεί τι θα συνέβαινε με μένα. Υπάρχουν περίοδοι στη ζωή ενός ποδοσφαιριστή και μάλιστα ενός εποθετικού, που απλά ανασαίνει και βάζει γκολ. Για μένα αυτή η όμορφη κατάσταση συνέπεσε με εκείνο το Μουντιάλ.
Βγήκα από το πουθενά και έγινα πρώτος σκόρερ στο Παγκόσμιο Κύπελλο και δεύτερος στην βαθμολογία της Χρυσής Μπάλας, καθώς και ένας από τους σημαντικότερους παίκτες στον κόσμο εκείνη την εποχή, αλλά ευτυχώς ήμουν διαφορετικός από πολλούς άλλους παίκτες. Είμαι ένας κανονικός άνθρωπος, δεν είμαι ψεύτικος και οι οπαδοί το ξέρουν και με αγαπούν ακόμα γι’ αυτό».
Αλλαγή και στο δεύτερο ματς, χωρίς όμως να σκοράρει κόντρα στις ΗΠΑ, βασικός στο τρίτο απέναντι στην Τσεχοσλοβακία και μάλιστα στο πλάι του σπουδαίου Ρομπέρτο Μπάτζο. Βρήκε δίχτυα ξανά, αλλά εκείνο το απίθανο γκολ με σλάλομ του «μικρού Βούδα» τον είχε... επισκιάσει. Οι Ιταλοί δεν δίστασαν να μιλήσουν για τον νέο Πάολο Ρόσι που θα οδηγούσε τη χώρα στην κορυφή του κόσμου. Πίσω του κουβαλούσε και μια ιστορία ενός φτωχού αγοριού από τον ιταλικό Νότο που κατάφερε να κάνει πραγματικότητα το όνειρο πολλών ποδιών της εποχής του, δένοντας ακόμη καλύτερα το όλο... story.
«Από τότε που ήμουν ακόμα μικρό παιδί, το μόνο που είχε σημασία για μένα ήταν να σκοράρω, δεν είχε σημασία ποιους είχα συμπαίκτες και αντιπάλους. Μια αχαλίνωτη επιθυμία, που δεν τελείωσε ποτέ. Εδώ στον Νότο, για να αναδυθείς, πρέπει να έχεις την τύχη να έρθει κάποιος να σε δει. Δεν υπάρχουν σχολές ποδοσφαίρου, οι σύλλογοι επενδύουν ελάχιστα στον τομέα της νεολαίας.
Έχω γνωρίσει πολλούς τύπους που δυνητικά θα ήταν ταλαντούχοι και που αποθαρρύνθηκαν στην συνέχεια. Εγω συνέχισα, το έκανα γιατί είχα το θάρρος, ίσως την ασυνειδησία, να στοιχηματίσω τα πάντα στο ποδόσφαιρο.
Μετά από ενάμιση χρόνο στο συνεργείο του πατέρα μου και αφού εξαντλημένος πήγαινα να προπονηθώ, αποφάσισα ότι έπρεπε να διαλέξω… και επέλεξα το ποδόσφαιρο, δίνοντας στον εαυτό μου προθεσμία ώστε να τα καταφέρει… Αν δεν τα κατάφερνα, θα επέστρεφα στο μαγαζί. Δεν είμαι ανόητος.
Ημουν εκεί για να βάζω δύσκολα στους αμυντικούς, που σε εκείνο το ποδόσφαιρο της δεκαετίας του ’80, εξακολουθούσαν να σε σημαδεύουν πολύ άγρια. Αυτό που έπρεπε να κάνουμε ήταν να απαλλαγούμε από αυτά τα μαρκαρίσματα, που στόχο είχαν να σε πατήσουν κάτω. Αυτό είναι όλο».
Στα νοκ-άουτ ματς, ο Σκιλάτσι έπρεπε να αποδείξει πως δεν ήταν το... θαύμα μιας νύχτας, αλλά όσα συνέβαιναν ήταν φυσιολογικά. Απέναντι στην Ουρουγουάη σκόραρε με φοβερό σουτ, ανοίγοντας το σκορ για την... μετέπειτα επικράτηση με 2-0 και την πρόκριση στους «8».
Στα προημιτελικά περίμενε η Ιρλανδία. Μια σκληροτράχηλη ομάδα, η οποία ήλπιζε πως μπορεί να συνεχίσει την πορεία της μετά και τον αποκλεισμό (στον προηγούμενο γύρο) της Ρουμανίας του Χάτζι. Ωστόσο, ο Σκιλάτσι -ναι ποιος άλλος- είχε διαφορετική γνώμη. Ήταν εκεί να πάρει το ριμπάουντ από την ασταθής επέμβαση του Μπόνερ για να σκοράρει το μοναδικό τέρμα της αναμέτρησης στο 38', χαρίζοντας την πρόκριση στα ημιτελικά στους Ιταλούς. Μέτραγε ήδη 4 γκολ, ήταν πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης και ετοιμαζόταν για την απόλυτη πρόκληση απέναντι στην Αργεντινή του Μαραντόνα.
Ο Σκιλάτσι βρήκε δίχτυα μόλις στο 17' και το τότε «Σαν Πάολο» στη Νάπολη σηκώθηκε στο πόδι αποθεώνοντας «τον διάδοχο του Ρόσι». Ο Κανίγια τελικά ισοφάρισε για λογαριασμό της «αλμπισελέστε», με το ματς να οδηγείται στα πέναλτι όπου οι τυπικά γηπεδούχοι αλλά... φιλοξενούμενοι στην Ιταλία, πανηγύρισαν την πρόκριση με 4-3 με τον «Ντιεγκίτο» να κλειδώνει τον τελικό με την τελευταία εκτέλεση. Η απογοήτευση ήταν μεγάλη για τη «σκουάντρα ατζούρα» που θα μπορούσε να το σηκώσει στο σπίτι της, αλλά είχε την ευκαιρία να κλείσει τη διοργάνωση με την τιμητική τρίτη θέση.
Τελευταίο εμπόδιο η Αγγλία, με τον Μπάτζο στο 71' να δίνει σκορ στο ματς. Δέκα λεπτά αργότερα ο Πλατ έφερε το σκορ στα ίσα, αλλά ο άνθρωπος του τουρνουά εμφανίστηκε ξανά... Με πέναλτι στο 86ο λεπτό, ο Σκιλάτσι διαμόρφωσε το τελικό 2-1 και χάρησε το χάλκινο μετάλλιο και την τρίτη θέση στο Μουντιάλ. Ο ίδιος, πήρε το «Χρυσό Παπούτσι» με τα 6 τέρματα που πέτυχε, ενώ στην ψηφοροία για τη «Χρυσή Μπάλα» της διοργάνωσης, τερμάτισε πρώτος. Άφησε πίσω του τον πρωταθλητή κόσμου Λόταρ Ματέους και τον δευτεραθλητή Ντιέγκο Μαραντίνα. Ήταν το καλοκαίρι του, η δικιά του στιγμή και σίγουρα το απόλαυσε με το παραπάνω, μετατρέποντας τη διοργάνωση σε one man show...
