Ένα ευρωπαϊκό μπάσκετ σε βαθύτατη κρίση

Η χρυσόσκονη που πασπαλίστηκε πάνω από το Final Four της Κωνσταντινούπολης μοιάζει περισσότερο με στάχτη στα μάτια. Το ευρωπαϊκό μπάσκετ υποφέρει και παρότι τα συμπτώματα δεν είναι εμφανή, δεν θα αργήσει η ώρα που θα εκδηλωθούν και οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες…

Γράφει ο Χρήστος Ρομπόλης

Η Ευρωλίγκα καμαρώνει για το προϊόν της. Ο Τζόρντι Μπερτομέου πέρασε ολόκληρο το Final Four λέγοντας δεξιά κι αριστερά πόσο αυξημένα είναι τα έσοδα, πόσο μεγαλύτερο το ενδιαφέρον του κοινού, ακόμη και πόσα περισσότερα είναι τα κλικ ή τα likes στις ιστοσελίδες ή τα social media της δικής του διοργάνωσης. Αυτό που παρέλειψε τεχνηέντως να πει είναι πως το όλο οικοδόμημα στηρίζεται σε σαθρά θεμέλια.

Η διοργάνωση αυτή είναι οι ομάδες της και αυτές μόνο υγιείς δεν τις λες. Τουλάχιστον οι πρωταγωνίστριες της Ευρωλίγκας είναι μονίμως ζημιογόνες «επιχειρήσεις», που στον πραγματικό κόσμο θα είχαν πτωχεύσει στη νιοστή ξοδεύοντας πολλά περισσότερα χρήματα από όσα εισπράττουν. Η Φενέρμπαχτσε στηρίζεται στους χουβαρντάδες χορηγούς, η ΤΣΣΚΑ στα κρατικά ρούβλια, Μπαρτσελόνα και Ρεάλ συντηρούνται από την επιτυχία των ποδοσφαιρικών τους τμημάτων, ενώ Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός στην «τρέλα» Αγγελόπουλων και Γιαννακόπουλων που πέρα από τους πλουσιότερους ξένους αντιπάλους καλούνται να τα βάλουν και με τη δυσανάλογη και δυσβάσταχτη ελληνική φορολογία. Οι εξαγγελίες περί financial fair play έμειναν στα λόγια και τα κλαμπ που δεν απλώνουν τα πόδια τους πέρα από το πάπλωμα όχι απλώς δεν επιβραβεύονται, αλλά είναι καταδικασμένα σε ρόλο φτωχού συγγενή.

Την ίδια στιγμή, ο Μπερτομέου εξαγγέλλει προσεχώς expansion σε 18 ή 20 ομάδες σφυρίζοντας αδιάφορα για το αν οι παίκτες αγγίζουν τα όρια της εξάντλησης, για το αν τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ασφυκτιούν και περνούν σε δεύτερη και τρίτη μοίρα ή για το αν θα την πληρώσουν οι εθνικές ομάδες. Είναι προφανές, από όλες τις κινήσεις και δηλώσεις του, πως οραματίζεται ένα ευρωπαϊκό ΝΒΑ και δεν τον νοιάζει τι θα θυσιαστεί για να το δημιουργήσει. Η διαφορά, ωστόσο, είναι πως τα οικονομικά δεδομένα είναι μέρα με τη νύχτα, η (έστω και ενοποιημένη) Ευρώπη δεν έχει καμία σχέση με τις ΗΠΑ και η αθλητική-κι όχι μόνο-κουλτούρα δεν συγκρίνεται. Αυτό, λοιπόν, που ο ίδιος έχει ως όραμα μοιάζει περισσότερο με ουτοπία.

Επιπροσθέτως, η διοργάνωση των ισχυρών αποτελεί ένα σχεδόν ερμητικά κλειστό κλαμπ για λίγους. Τα εγγυημένα συμβόλαια, οι wild cards με οικονομικά κριτήρια και η σχεδόν παντελής απουσία αντίστοιχων αθλητικών για τη συμμετοχή στη διοργάνωση καθιστούν την Ευρωλίγκα κάτι σαν απαγορευμένο όνειρο για τους υπόλοιπους. Ομάδες με ιστορία, κόσμο και ανθρώπους που έχουν διάθεση να επενδύσουν αποθαρρύνονται και τελικά σε αυτό το «πρωτάθλημα» που καπελώνει τα εγχώρια αποκλείονται πολύ περισσότεροι από όσους έστω και δυνητικά περικλείονται. Το απόλυτα πετυχημένο αγωνιστικά και οικονομικά παράδειγμα του UEFA Champions League, που κατόρθωσε να διατηρεί στις τάξεις του τις κορυφαίες ομάδες χωρίς να απαγορεύει το όνειρο της συμμετοχής σε κανέναν μικρομεσαίο, φαίνεται πως δεν συγκινεί κανένα από τα μεγάλα κεφάλια στο «στρατηγείο» της Βαρκελώνης.

Η FIBA έχοντας απωλέσει κάθε δυνατότητα «ελέγχου» πάνω στην Ευρωλίγκα εδώ και χρόνια, αδυνατεί να αλλάξει την κατάσταση. Τα μεγάλα κλαμπ τής γύρισαν την πλάτη προτιμώντας την ασφάλεια της εγγυημένης συμμετοχής στην κορυφαία διοργάνωση και η ρομαντική πρόθεσή της για μεγαλύτερη εκπροσώπηση χωρών, συμμετοχή των συλλόγων με αμιγώς αγωνιστικά κριτήρια στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και εγγυημένη συμμετοχή γηγενών ή νέων παικτών με περιορισμό στον αριθμό ξένων ή κοινοτικών, σε ένα πιο δίκαιο σύστημα για όλους, δεν συγκινεί τους ισχυρούς. Η πρόθεσή της, δε, να καθιερώσει προκριματικά για τις διοργανώσεις των εθνικών ομάδων βαθαίνει το ρήγμα στη σχέση με την Euroleague, που δεν έχει καμία διάθεσης παραχώρησης στο υπερφορτωμένο καλεντάρι της. Ο κίνδυνος να μετατραπούν τα προκριματικά, που αρχίζουν το Νοέμβριο, σε φιάσκο με απουσία όχι μόνο των ΝΒΑερ αλλά και των παικτών των ομάδων της Ευρωλίγκας είναι ορατός.

Οι αθλητές βρίσκονται τη μέση αυτού του πολέμου μεταξύ Ευρωλίγκας και FIBA, ανάμεσα δηλαδή στις ομάδες που τους χρυσοπληρώνουν για να αγωνίζονται στην κορυφαία «σκηνή» της Ευρώπης και το κάλεσμα της Εθνικής στο οποίο ελάχιστοι μένουν ασυγκίνητοι. Το βάρβαρο πρόγραμμα και οι τραυματισμοί δεν «γιατρεύονται» από τα μεγάλα συμβόλαια και την προβολή, αλλά όσο δύσκολο είναι να γυρίσεις την πλάτη σε αυτά τα δύο, άλλο τόσο είναι και να αγνοήσεις το εθνικό σου καθήκον, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο υστεροφημίας. Ίσως η δική τους στάση και μόνο αυτή να μπορεί να γεφυρώσει ένα χάσμα που μοιάζει τεράστιο, αφού οι εκατέρωθεν εγωισμοί των διοργανωτών/τεχνοκρατών δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για υποχωρήσεις.

Δυστυχώς τα πράγματα είναι άσχημα. Κι ας μη φαίνονται έτσι. Ακόμη…

Follow @ChristosRobolis