Παραφράζοντας τη γνωστή ρήση, θα έλεγε κανείς πως «το μεγάλο ταλέντο, συνεπάγεται μεγάλη ευθύνη». Γιατί σίγουρα είναι ευλογημένος κάποιος όταν διαθέτει αυτό το θείο δώρο που τον κάνει να ξεχωρίζει από τους περισσότερους. Όμως αυτό κουβαλά μαζί του και πολλά βαρίδια που καλείται να σηκώσει προτού ανοίξει τα φτερά του και πετάξει όσο ψηλά μπορεί. Βαρίδια που είναι πολλές φορές ικανά να τον κρατήσουν στη γη ή ακόμη χειρότερα να τον γκρεμοτσακίσουν όταν νομίζει πως έχει απογειωθεί. Ο αθλητισμός προσφέρει άπειρα παραδείγματα…

Γονείς…
Υπάρχουν εκείνοι που πηγαινοφέρνουν τα παιδιά τους στις προπονήσεις, που ξεροσταλιάζουν στα τσιμέντα μέσα σε καύσωνες ή βροχές για να τα καμαρώσουν, που στερούνται πολλά για να πληρώνουν τη συνδρομή στην ομάδα ή για να τους αγοράσουν αθλητικά παπούτσια, που είναι δίπλα τους διακριτικά, χωρίς φωνές και με μια αγκαλιά για να τα προστατεύουν και να στηρίζουν το όνειρό τους με λόγια αλλά κυρίως με πράξεις… Υπάρχουν-δυστυχώς-και οι άλλοι. Και-ακόμη πιο δυστυχώς-τείνουν να γίνουν πλειοψηφία. Εκείνοι που φορτώνουν τα παιδιά τους με ασήκωτο άγχος για να πετύχουν. Εκείνοι που κουβαλούν απωθημένα από τα δικά τους νεανικά χρόνια επειδή για διάφορους λόγους δεν μπόρεσαν να ασχοληθούν ή να διακριθούν σε αυτό που αγαπούσαν. Εκείνοι που βλέπουν στα μάτια του ταλαντούχου παιδιού τους… ευρώ και την ελπίδα να σωθούν οικονομικά και οι ίδιοι από την ανέχεια. Εκείνοι που δεν αρκούνται στο να βρίσκονται στο πλευρό τους σε αγώνες ή προπονήσεις, αλλά βρίζουν διαιτητές, πλακώνονται με άλλους γονείς, γκρινιάζουν στον προπονητή επειδή δεν βάζει ή δεν αξιοποιεί σωστά τον κανακάρη τους. Εκείνοι που θα τον κάνουν να πιστέψει πως είναι κάτι μεταξύ Λεμπρόν Τζέιμς και Κέβιν Ντουράντ σε νεαρή ηλικία προσφέροντας εύκολες δικαιολογίες και επινοώντας εχθρούς για καθετί που στέκεται εμπόδιο στο μεγαλείο του ταλέντου του.

Ατζέντηδες…
Όπως στη ζωή, έτσι και στον αθλητισμό, συχνά δεν είναι όλα ζήτημα ικανοτήτων. Οι γνωριμίες και οι διασυνδέσεις παίζουν τον όλο και πιο σημαίνοντα ρόλο στην ανέλιξη κάποιου. Οι μάνατζερ έχουν μπει εδώ και χρόνια στις ζωές μας αυξάνοντας διαρκώς τη δύναμή τους. Και παρότι υπάρχουν εκείνοι που ενδιαφέρονται πραγματικά για την πρόοδο του παίκτη τους αναζητώντας όχι πάντα το καλύτερο για τη δική τους τσέπη αλλά για το μέλλον αυτού, υπάρχουν κι αυτοί που τον αντιμετωπίζουν σαν πελάτη. Που θα τον πάνε σε ή θα τον πάρουν από μια ομάδα με βασικό γνώμονα τη δική τους μεγαλύτερη δυνατή προμήθεια, που θα αδιαφορήσουν για τα «θέλω», το ρόλο και τις προοπτικές εξέλιξής του, που θα τον χρησιμοποιήσουν για δημόσιες σχέσεις ή για να ανοίξουν δουλειές με συγκεκριμένες ομάδες ή αγορές. Που θα «σπεύσουν» να τον εκπροσωπήσουν από παιδικοεφηβική ηλικία φουσκώνοντας τα μυαλά και κάνοντάς τον να πιστέψει πως είναι πολύ σπουδαιότερος ή έστω πιο έτοιμος από ό,τι πραγματικά συμβαίνει. Αλλά και που με την ίδια ευκολία, όταν διαπιστώσουν ότι δεν μπορεί να τους φέρει χρήματα, αν δεν τον πετάξουν στα αζήτητα θα του βρουν μια οποιαδήποτε ομάδα για να βγάλουν την υποχρέωση.

Προπονητές…
Είναι και ίσως δικαιολογημένα οι πιο ανασφαλείς επαγγελματίες. Είναι μακράν του δευτέρου το επάγγελμα με τις περισσότερες και πιο εύκολες απολύσεις. Είναι όμως και τόσο σημαντικό που ειδικά σε νεαρές ηλικίες πρέπει να αντιμετωπίζεται ως λειτούργημα. Υπάρχουν εκείνοι που ασχολούνται με μεράκι για άπειρες ώρες, ακόμη κι εκτός… ωραρίου, προσφέροντας στα παιδιά πολύτιμα διδάγματα αθλητισμού και ζωής. Όμως υπάρχουν κι εκείνοι που τους νοιάζει μοναχά το αποτέλεσμα και η δική τους υστεροφημία. Που θα προτιμήσουν όσους τους κάνουν τη δουλειά και δεν θα ξοδέψουν τον χρόνο τους για να εξηγήσουν στους άλλους τι λάθος κάνουν. Που θα καθιερώσουν στο «5» ένα παιδί 1,95μ. επειδή είναι ο ψηλότερος στην ομάδα τους και θα αδιαφορήσουν για το μέλλον του που βάσει σωματοδομής δεν μπορεί να είναι πάνω από το «2» ή το πολύ «3». Που-κακώς-αξιολογούνται από όλους βάσει πάντα των αποτελεσμάτων κι όχι της προόδου της ομάδας συνολικά και των παικτών της ατομικά.

Περιβάλλον…
Το «δείξε μου τον φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι» έχει απόλυτη εφαρμογή και στον αθλητισμό. Ανάλογα σημαντική με την επιρροή της οικογένειας και των μάνατζερ είναι και αυτή του προσωπικού περιβάλλοντος ενός ταλαντούχου αθλητή. Η πρόοδος απαιτεί θυσίες, που δεν είναι τόσο εύκολο να γίνουν από παιδιά που βράζει το αίμα τους. Είναι δύσκολο να αρνηθείς στην παρέα που πιέζει να βγείτε για ποτό ή να αντισταθείς στις προ(σ)κλήσεις του άλλου φύλου επειδή έχεις προπόνηση ή αγώνα το άλλο πρωί. Εκεί διαχωρίζονται εκείνοι γύρω σου που θέλουν απλά να περάσουν καλά μαζί σου από εκείνους που ενδιαφέρονται πραγματικά για σένα και αναγνωρίζουν τι θα σου κάνει μεγαλύτερο καλό μεσομακροπρόθεσμα.

ΜΜΕ…
Τεράστια η ευθύνη ημών… Στη ματαιότητα της αναζήτησης λίγων παραπάνω φύλλων ή πλέον κλικ, στην αγωνιώδη προσπάθεια αναζήτησης νέων αστέρων που θα κρατήσουν το σπορ (και συνεπώς το δικό μας επάγγελμα) στον αφρό, παιδιά ανάγονται με την παραμικρή αφορμή σε νέοι Γκάληδες και Αντετοκούνμπο. Με την ίδια ευκολία που τα καλοκαίρια τους αποθεώνουμε για τις εμφανίσεις τους στις «μικρές» εθνικές ομάδες και ψέγουμε τους συλλόγους τους που δεν τους αξιοποιούν, λίγους μήνες μετά θα γκρινιάξουμε γιατί ο προπονητής ρίσκαρε να τους χρησιμοποιήσει σε ένα ματς που χάθηκε ή γιατί ο πρόεδρος έχει καβούρια στις τσέπες και αντί να τα χώσει για καμιά παικτάρα από το ΝΒΑ θα τη βγάλει φτηνά με τα πιτσιρίκια. Άβυσσος…

Μεγάλες ομάδες, πολλά λεφτά…
Στο παρελθόν η ανέλιξη γινόταν πολύ πιο ομαλά για έναν αθλητή από ό,τι στη σύγχρονη εποχή. Το πιο σύνηθες σενάριο ήταν πως διακρινόταν σε μια μικρή ομάδα, εν συνεχεία τον αποκτούσε μια μεσαία ομάδα και κατέληγε σε μια μεγάλη ομάδα με ένα πολύ καλό συμβόλαιο. Πλέον το ενδιάμεσο στάδιο τείνει να εξαφανιστεί. Τα μεγάλα κλαμπ στην προσπάθειά τους να προλάβουν τον ανταγωνισμό και να αποφύγουν τη σπατάλη αργότερα, σπεύδουν να αποκτήσουν κάθε ταλαντούχο πιτσιρικά, συχνά προσφέροντάς του εξωπραγματικά για έφηβο ποσά. Όμως στις περισσότερες των περιπτώσεων οι «μεγάλοι» δεν έχουν το χώρο, το χρόνο και το… θάρρος για να αξιοποιήσουν αυτά τα παιδιά. Εκείνα μοιραία απογοητεύονται και έχοντας ήδη ένα γερό κομπόδεμα πριν καλά-καλά δείξουν τι μπορούν να προσφέρουν, επαναπαύονται, δεν εξελίσσονται και… αρχειοθετούνται στη μακρά λίστα με τα αιώνια ταλέντα.

Εργατικότητα…
Για κάθε Διαμαντίδη ή Σπανούλη που τρύπησαν το ταβάνι των δυνατοτήτων τους δουλεύοντας ακατάπαυστα από παιδική ηλικία, χειμώνα-καλοκαίρι, πηγαίνοντας πρώτοι σε και φεύγοντας τελευταίοι από τις προπονήσεις ή αναζητώντας στις διακοπές τους ένα κλειστό ή έστω και τσιμέντινο γήπεδο για να κάνουν σουτ, υπάρχουν άλλα τόσα εκατοντάδες παραδείγματα παιδιών που επαναπαύτηκαν στο θείο τους χάρισμα και έμειναν ταλέντα. Ένα παιδί με καλά αλλά όχι εξωπραγματικά προσόντα μπορεί με σκληρή δουλειά, πείσμα, υπομονή και επιμονή να κάνει πολλά πράγματα, ακόμη και σπουδαία. Ένα σούπερ ταλέντο που βαρυγκωμά στην προπόνηση, που μετρά αντίστροφα για την ώρα που θα πάει για καφέ με τα φιλαράκια του ή θα βγει με την κοπέλα του, που περνά όλο το καλοκαίρι στις παραλίες και στα κλαμπ κι όχι στις ατομικές προπονήσεις, δεν πρόκειται να κάνει ποτέ του τίποτα. Κι αυτό είναι ΝΟΜΟΣ.

Επιμύθιο; Βοηθήστε τα παιδιά, είτε είστε γονείς, προπονητές, ατζέντηδες, φίλοι, σύντροφοι, δημοσιογράφοι ή ομάδες, να γίνουν αυτό που πραγματικά μπορούν κι όχι αυτό που εσείς ιδιοτελώς θέλετε ή που έχετε πλάσει στο μυαλό σας. Κι εσείς, παιδιά, όμως, να γνωρίζετε πως πέρα και πάνω από όλα τα εμπόδια στο δρόμο σας, η μεγαλύτερη ευθύνη είναι η δική σας απέναντι στον εαυτό σας.


ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube