Το περιβάλλον και το σκοτεινό αύριο του πλανήτη (SportDay / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Πλήθος επιστημόνων και σχεδόν όλες οι περιβαλλοντικές οργανώσεις σε ολόκληρο τον κόσμο, εδώ και περίπου μία δεκαετία, προειδοποιούν για την επερχόμενη καταστροφή του περιβάλλοντος, εξαιτίας της αλόγιστης χρήσης των φυσικών πόρων του πλανήτη και της εξοργιστικής σπατάλης των πηγών ενέργειας.

Τις προειδοποιήσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων έχει συμμεριστεί και υποστηρίξει κατ’ επανάληψη ο ΟΗΕ. Οι κυβερνήσεις, όμως, των πλουσιότερων χωρών του πλανήτη και ιδίως η αμερικανική αρνήθηκαν να υιοθετήσουν περιορισμούς που θα βελτίωναν την κατάσταση της ατμόσφαιρας –απόδειξη το πρωτόκολλο του Κιότο που ακόμα και σήμερα παραμένει μια ευγενής διακήρυξη αρχών– επειδή τέτοιου είδους περιορισμοί στη βιομηχανία θα σήμαιναν σημαντική απώλεια κερδών για τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Παράλληλα, οι περισσότερες κυβερνήσεις αδιαφορούν για την περιβαλλοντική τους πολιτική και σχεδόν πάντα χαρακτηρίζουν υπερβολικές τις εκτιμήσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων και των επιστημόνων.

Πριν από μερικούς μήνες, η βρετανική εφημερίδα «Observer» αποκάλυψε μια μυστική έκθεση της ερευνητικής ομάδας του αμερικανικού πενταγώνου προς τον αμερικανό πρόεδρο Μπους, στην οποία αποκαλύπτεται ότι η κλιματική αλλαγή στα επόμενα 20 χρόνια θα μπορούσε να έχει ως επακόλουθο μια παγκόσμια καταστροφή που θα κόστιζε εκατομμύρια ζωές σε πολέμους και φυσικές καταστροφές. Μια έκθεση που δεν γνώρισε τη δημοσιότητα που της άξιζε.

Η μυστική αυτή έκθεση, που αποσιωπήθηκε από το αμερικανικό επιτελείο των ενόπλων δυνάμεων, προειδοποιεί ότι μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις θα βυθιστούν κάτω από τη θάλασσα εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, την ώρα που η Βρετανία θα βυθιστεί σε ένα «σιβηρικό» κλίμα μέχρι το 2020.

Σύμφωνα με την έκθεση, θα ενταθεί ο πυρηνικός ανταγωνισμός με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν πυρηνικές διαμάχες, εκτεταμένες ξηρασίες, λιμοί και εκτεταμένες ταραχές σε όλο τον κόσμο.

Η ραγδαία κλιματική αλλαγή μπορεί να φέρει τον πλανήτη στο χείλος της καταστροφής, σύμφωνα με την έκθεση, επειδή οι περισσότερες χώρες για να περιφρουρήσουν τα διαρκώς συρρικνούμενα αποθέματα ενέργειας, τροφής και νερού, θα βασιστούν στην ανάπτυξη των πυρηνικών.

Η κλιματική αλλαγή και οι μεταβολές που θα επιφέρει, σύμφωνα με τους ειδικούς του πενταγώνου, επισκιάζουν κατά πολύ τους κινδύνους που γεννά η τρομοκρατία. Τα έγγραφα της έκθεσης του πενταγώνου αναφέρουν ότι «…η διάλυση και οι συγκρούσεις θα είναι ενδημικά χαρακτηριστικά της ζωής, την ώρα που ο πόλεμος για μία ακόμα φορά θα καθορίζει την ανθρώπινη ζωή». Τα πορίσματα της έκθεσης χαρακτηρίζονται κόλαφος για την κυβέρνηση Μπους, που έχει επανειλημμένα αρνηθεί ότι υφίστανται κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή.

Χαρακτηριστική είναι η προχθεσινή δήλωση του διευθυντή της ΝΑΣΑ, που υποστήριξε ότι δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι το φαινόμενο του θερμοκηπίου προξενεί τις βλάβες που οι οικολόγοι υποστηρίζουν.

Παράλληλα, η κυβέρνηση Μπους συνεχίζει να θεωρεί προτεραιότητα την εθνική άμυνα και ασφάλεια, τομείς προς τους οποίους κατευθύνονται οι μεγαλύτερες πιστώσεις του προϋπολογισμού. Τις τελευταίες ημέρες έχει γίνει φανερή η προσπάθεια της αμερικανικής κυβέρνησης να αποφύγει οποιαδήποτε συζήτηση πάνω σε ένα συγκεκριμένο και παγκόσμιο σχέδιο περιβαλλοντικών δεσμεύσεων.

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, η κυβέρνηση Μπους υποστηρίζει ότι έχει δικό της σχέδιο περιβαλλοντικής προστασίας του πλανήτη. Το μόνο που δεν έχει γίνει γνωστό γι’ αυτό το σχέδιο είναι αν το εκπόνησε κάποια ομάδα ειδικευμένων επιστημόνων ή τα μεγαλοστελέχη των πετρελαϊκών εταιρειών, που υπήρξαν οι μεγαλύτεροι χρηματοδότες των προεκλογικών εκστρατειών του Μπους.

Η ταυτότητα της έκθεσης

Η έκθεση εκπονήθηκε ύστερα από εντολή του Αντριου Μάρσαλ, συμβούλου του αμερικανικού πενταγώνου με τεράστια επιρροή στην αμερικανική στρατιωτική θεωρία και σκέψη, τα τελευταία 30 χρόνια. Ο Μάρσαλ ήταν ο άνθρωπος που βρισκόταν πίσω από τη σφοδρή κριτική που ασκήθηκε πρόσφατα γύρω από το οργανωτικό μοντέλο των στρατιωτικών ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ.

Ο Μάρσαλ, 83 χρόνων σήμερα, είναι ένας θρύλος του πενταγώνου, διευθύνει ένα think tank, το οποίο έχει σκοπό του να εντοπίζει και να εκτιμά τη σπουδαιότητα των κινδύνων που μπορεί να προκύψουν για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ. Ο «Yoda», όπως τον αποκαλούν στο πεντάγωνο, κατηγορήθηκε από ορισμένους ότι αυτός επηρέασε τον πρόεδρο Μπους να συνεχίσει να επενδύει στην ενίσχυση της αμερικανικής άμυνας με αντιβαλλιστικούς πυραύλους.

Οπως σημειώνουν στην εισαγωγή της μελέτης οι συγγραφείς της, Πίτερ Σβαρτζ –σύμβουλος της CIA- και Νταγκ Ράνταλ, επικεφαλής ενός από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς-ερευνητικούς οργανισμούς των ΗΠΑ του Global Business Network, η κλιματική αλλαγή «θα πρέπει να αναδειχθεί πέρα από επιστημονική διαφωνία σε μια υπόθεση εθνικής ασφάλειας της Αμερικής». Σύμφωνα με την έκθεση, «ένα σενάριο καταστροφικής κλιματικής αλλαγής είναι αληθοφανές και θα έθετε σε πολύ σοβαρό κίνδυνο την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών με τρόπους που θα πρέπει να μελετηθούν άμεσα». Σύμφωνα με τους Ράνταλ και Σβαρτζ, ο πλανήτης μας διατηρεί έναν πληθυσμό πολύ μεγαλύτερο από αυτόν που μπορεί να συντηρήσει. Μέχρι το 2020, «καταστροφικές» ελλείψεις σε νερό και παροχή ενέργειας θα γίνουν πολύ δυσκολότερο να ξεπεραστούν, ωθώντας τις περισσότερες χώρες σε πολεμικές συγκρούσεις».

Οι συγγραφείς της μελέτης υποστηρίζουν ότι μπορεί να επαναληφθεί ένα φαινόμενο που έγινε πριν από 8.200 χρόνια, όταν μεγάλες αλλαγές στις κλιματικές συνθήκες προκάλεσαν εκτεταμένη ανεπάρκεια στις καλλιέργειες με επακόλουθο τον λιμό και τις μαζικές μεταναστεύσεις πληθυσμών. Στην έκθεση υπογραμμίζεται ότι η κλιματολογική αλλαγή συνιστά μια μοναδική και ιδιόμορφη απειλή, επειδή δεν είναι κάποιος εχθρός που να μπορείς να τον σημαδέψεις με ένα όπλο, ακόμα και με το ισχυρότερο, και να τον εξουδετερώσεις.