Γίνονται και αλλού (SportDay / Αντώνης Πανούτσος)

Οσον αφορά τη διοργάνωση του τελικού του Τσάμπιονς Λιγκ, δεν πρέπει να θεωρούμε καταστροφές γεγονότα που συμβαίνουν στις μεγάλες ποδοσφαιρικές εκδηλώσεις. Αν πλακωθούνε σε κάποια πλατεία οι Αγγλοι, αν κάποιος κατεβάσει τα παντελόνια του π.χ. Οπου κι αν πάνε μαζικά οι Αγγλοι, και θα μεθύσουν και θα πλακωθούν και θα κάνουν mooning. Ακόμα κι αν γίνει μαχαίρωμα, μαχαιρώματα έχουν ξαναγίνει. Αυτό που οργανωτικά ενδιαφέρει είναι τα ασυνήθιστα γεγονότα και, σε επικοινωνιακό επίπεδο, εκείνα που θα ενισχύσουν τις ευρωπαϊκές προκαταλήψεις για την Ελλάδα.

Εάν δεν ξεφύγει από τα όρια, δεν θεωρώ καταστροφική τη διαμαρτυρία των αστυνομικών την ημέρα του τελικού. Σκεφτείτε, εάν ο τελικός γινόταν στο Παρίσι ή στη Ρώμη και οι κάμερες έδειχναν ένα γκρουπ αστυνομικών με πλακάτ, τι θα σκεφτόσασταν; Πιθανότατα ότι μια χώρα στην οποία διαμαρτύρονται οι αστυνομικοί είναι αρκετά δημοκρατική για να συμβαίνει αυτό. Το ίδιο ισχύει για τα προβλήματα στην κυκλοφορία και τη μαύρη αγορά ή τα πλαστά εισιτήρια. Παντού όπου έχουν διοργανωθεί τελικοί όλα τα παραπάνω έχουν συμβεί. Πρόβλημα θα είναι όσα μπορούν να ενισχύσουν τη δίκαιη ή άδικη εικόνα που έχουν οι Ευρωπαίοι για την Ελλάδα. Πρώτον, ότι αν προλάβαμε να κάνουμε τους Ολυμπιακούς την τελευταία στιγμή, δεν μπορούμε να έχουμε την ίδια τύχη σε κάθε διοργάνωση. Αν οι υπηρεσίες Τύπου δυσλειτουργήσουν, αν το χορτάρι δεν είναι τσόχα του μπιλιάρδου, αν οι θεατές δεν μπορούν να βρουν τις θέσεις τους, αν τα φώτα πέσουν ή βρέξει και η οροφή του Καλατράβα αρχίζει και στάζει, ετοιμαστείτε για ένα αξέχαστο ξεπάτωμα. Η ζημιά θα είναι ακόμα μεγαλύτερη αν το λάθος γίνει σε δύο τομείς στους οποίους οι Βορειοευρωπαίοι αρέσκονται να πιστεύουν ότι είναι ανώτεροι από τους Νότιους. Στην αισχροκέρδεια των εμπόρων και τη συμπεριφορά των παραγόντων και των επισήμων τους. Δεν ξέρω τι τιμές έχουν κανονίσει τα κυλικεία του ΟΑΚΑ, αλλά αν είναι αυτές στις οποίες εμείς είμαστε συνηθισμένοι θα πέσει ξεφωνητό. Διότι μόνο στην Ελλάδα μπορεί να υπάρξει γήπεδο που να παραγγέλνεις έναν καφέ και ένα τοστ, να δίνεις δεκάρικο και να παίρνεις τρία ευρώ ρέστα. Οπως μόνο στην Ελλάδα μπορεί να εμφανιστούν παράγοντες και πολιτικοί που όταν θεωρούν ότι η θέση τους στους επισήμους είναι υποτιμητική για την υπόστασή τους κάνουν την πατρίδα τους ρεντίκολο. Και μην αναρωτηθείτε πού και πότε έγιναν τέτοια. Θυμάμαι γυφτιές στο Παγκόσμιο Στίβου του '97, με τον μακαρίτη τον Νεμπιόλο να κοιτάζει απορημένος τους επισήμους να σπρώχνονται για την καλή καρέκλα, αλλά και στο Παγκόσμιο της Αρσης Βαρών, με τους επισήμους να έχουν κάνει μια πρώτη σειρά με 40 καρέκλες επειδή κανείς δεν δεχόταν να κάτσει στη δεύτερη, και ανατριχιάζω. Τελειώνω ρωτώντας το εξής. Πιστεύετε ότι το Βέλγιο είναι χώρα κυβερνημένη από ανίκανους με μια άχρηστη αστυνομία; Επειδή οι περισσότεροι θα απαντήσατε «όχι», εάν σε μια χώρα μπορεί να συγχωρηθεί το «Χέιζελ», τίποτα σε μια άλλη δεν μπορεί να είναι καταστροφή.

Για κάθε Ριβάλντο που ήρθε στον Ολυμπιακό για να παίξει μπάλα υπάρχουν 10 Βίλι βαν ντερ Κέρκοφ που ήρθαν στον Απόλλωνα για να μαζέψουν ήλιο. Το έχω γράψει και στο παρελθόν ότι στον αφορισμό του Μπέρναρ Σο «Μου αρέσουν γυναίκες με παρελθόν και άνδρες με μέλλον», οι ποδοσφαιριστές ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία. Και αν υπάρχει μία περίπτωση να πάρεις έναν ηλικιωμένο παίκτη από το πρωτάθλημα της Κύπρου και να παίξει μπάλα στην Ελλάδα επειδή θεωρεί την κίνηση αναβάθμιση, όπως έγινε με τον Γκόγκιτς και τον Κόζλεϊ, οι πιθανότητες μειώνονται δραματικά όταν ο παίκτης έρχεται από μεγάλη ομάδα και νιώθει υποβαθμισμένος. Ακόμα και στη μεταγραφή του Ριβάλντο πρέπει να συνυπολογιστεί ότι δεν ήρθε απευθείας από τη Μίλαν, αλλά από τα πρόθυρα της αποστρατείας, με τους Ιταλούς δημοσιογράφους και παράγοντες να γελάνε όταν έμαθαν ότι ο Βραζιλιάνος βρήκε καινούργια ομάδα. Τώρα, εάν ο Ολυμπιακός πιστεύει ότι ο Μακελελέ ή ο Λιούνγκμπεργκ δεν εντάσσονται στην κατηγορία «έρχομαι για τα τελευταία ένσημα», θα πρέπει να έχει τους λόγους του. Οι οποίοι δεν είναι προφανείς στην πρώτη ματιά. Αυτό, όμως, που πάει να κάνει η ΑΕΚ με την παραμονή του Βαγγέλη Μόρα και τη μεταγραφή του Θανάση Κωστούλα δεν είναι προφανές ούτε με τη δεύτερη.

Μια χαρά χαρακτήρας και παίκτης είναι ο Θανάσης Κωστούλας. Ανήκει στην κατηγορία των παικτών που έπειτα από χρόνια όλοι θα τους θυμούνται με συμπάθεια... «τότε που έπαιζε δίπλα στον...». Για τον Μόρα πρέπει να δηλώσω ότι στην αρχή δεν είχε βρει τον αγωνιστικό χαρακτήρα του. Για μια εποχή, όπως οι περισσότεροι υψηλόσωμοι κεντρικοί αμυντικοί, την είχε ψωνίσει ότι ήταν Μπεκενμπάουερ και έφευγε μπροστά, για να χαθεί για ένα-δύο λεπτά. Είναι μια ασθένεια που την περνάνε οι περισσότεροι αμυντικοί και γιατρεύονται έπειτα από ένα-δύο βρισίματα από τον προπονητή και τα ξεφωνητά της κερκίδας. Τέλος πάντων, ο Μόρας όταν γιατρεύτηκε έδειξε ότι μπορεί να είναι ένας καλός στόπερ, μέτριος αξιοπρεπής πλάγιος και μέτριος αμυντικός χαφ. Λιγότερο εντυπωσιακός από τον Αλεξόπουλο, αλλά και με λιγότερη έφεση να φλερτάρει με το πέναλτι. Τώρα, η ερώτηση του εκατομμυρίου. Με το χέρι στην καρδιά, υπάρχει άνθρωπος που να πιστεύει ότι ο Μόρας, που είναι και πέντε χρόνια νεότερος, είναι κατώτερος του Θανάση Κωστούλα; Οι μόνοι που μπορεί και να το πιστεύουν είναι στον Ολυμπιακό, απ' όπου ακούγεται ότι υπάρχει ενδιαφέρον για τον Μόρα, αλλά δεν το ανακοινώνουν επειδή το όνομα τους φαίνεται λίγο. Εντάξει, το καταλαβαίνω, με το που ανακοινωθεί η μεταγραφή του Ντούντου όλα θα είναι πιο εύκολα.

Αντίθετα με την αχαριστία του Ζούλιο Σέζαρ, για τον οποίο ο Νικολαΐδης οικιοθελώς φώναξε τον μάνατζέρ του να του προτείνει καλύτερο συμβόλαιο -και αντί να πουν ευχαριστώ κάνουν κόνξες-, η περίπτωση του Καμπάνταη είναι πιο καθαρή. Ο Καμπάνταης έπαιρνε 120 χιλιάρικα, ο Νικολαΐδης του τα διπλασίαζε, του έβαζε και ένα μπόνους 50 χιλιάρικα, αλλά ο Καμπάνταης βρήκε 450 στην Αρμίνια. Αμφότεροι είχαν, λοιπόν, δίκιο. Και ο Καμπάνταης, που έβρισκε διπλάσια χρήματα για να παίξει σε καλύτερο πρωτάθλημα, και ο Νικολαΐδης, που έπειτα από μια καλή σεζόν του Καμπάνταη δεν έβρισκε λόγο να πάει πάνω από τον διπλασιασμό.

Μια που η συζήτηση ήρθε στην Αρμίνια του Μπίλεφελντ, να γράψω ότι, αντίθετα με ό,τι θα μπορούσε κάποιος να πιστέψει, δηλαδή πως το «Αρμίνια» βγαίνει από κάποια σχέση της ομάδας με την Αρμενία, έχει δοθεί από τον μεγαλύτερο ήρωα της αρχαίας Γερμανίας. Τον Χέρμαν, που ένωσε τις γερμανικές φυλές στον αγώνα εναντίον των Ρωμαίων και διέλυσε τις γερμανικές λεγεώνες του Βάρου στη Μάχη των Τευτονικών Δασών. Μετά την ήττα και την πρώτη απώλεια των αϊτών, που ήταν οι σημαίες των λεγεώνων, ο Ιούλιος Καίσαρας έπεσε σε κατάθλιψη, που γινόταν οργή όταν φώναζε «Βάρο, δώσε πίσω τις λεγεώνες μου». Οι Ρωμαίοι εκδικήθηκαν για την ήττα και πήραν πίσω τους αϊτούς, αλλά ταυτόχρονα δέχθηκαν ότι τα σύνορα της αυτοκρατορίας δεν μπορούσαν να περάσουν τον Ρήνο, που παρέμεινε το όριο της ρωμαϊκής επέκτασης για τα επόμενα 400 χρόνια. Η Μάχη των Τευτονικών Δασών απετέλεσε σημείο αναφοράς του νέου γερμανικού εθνικισμού του 19ου αιώνα. Εδωσε την έμπνευση για τη σύνθεση του «Wacht am Rhein», ενός γερμανικού πατριωτικού τραγουδιού, δημοφιλούς στον Γαλλοπρωσικό και Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το «Αρμίνια» είναι το θηλυκό του Χέρμαν. Επειδή, όπως όλοι οι ψωνισμένοι, όπως και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, οι Ρωμαίοι δεν έδιναν και μεγάλη σημασία στο να προφέρουν τα ονόματα των βαρβάρων σωστά, το «Herman» το εκλατίνισαν σε «Arminius». Κάπου εκεί πήρε ανάποδες και ο άνθρωπος που του πήδαγαν το όνομα και δεν άφησε λεγεώνα για λεγεώνα.

Η συνήθεια των «ανώτερων πολιτισμών» να πηδάνε τα ονόματα των κατά τη γνώμη τους βαρβάρων είναι διαχρονική. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ανέφεραν τους στρατηγούς των Περσών σαν «Τισαφέρνη» ή «Αρτάβαζο». Αν τύχει και βρεθείτε στη ζωή σας με Ιρανό, πέστε του να σας προφέρει σωστά τα ονόματα. Δεν θα καταλάβει για ποιους του λέτε. Και όταν το καταλάβει θα ακούσετε κάτι ονόματα που έχουν τόση σχέση με την ελληνική απόδοσή τους όση το «Βαζέχα» με το «Βάρτσικα».

Υπάρχουν, όμως, κάποια γράμματα σε κάποιες γλώσσες που δεν υπάρχουν σε άλλες. Για παράδειγμα, οι Ιάπωνες δεν μπορούν να προφέρουν το «ρ». Το πλησιέστερο που μπορούν να φτάσουν είναι ένα μυστήριο «λ», που στα αυτιά τους ακούγεται για «ρ». Το ίδιο ισχύει με τους Ευρωπαίους και το «ν» με απόστροφο, που υπάρχει στην αρχή κάποιων αφρικανικών επιθέτων. Το πλησιέστερο στο οποίο μπορείτε να φτάσετε είναι αν κάνετε ένα απόλυτα έρρινο «ν», που να κολλάει στο επόμενο γράμμα του επιθέτου.