Αν υπάρχει ένας χαρακτηρισμός τον οποίο δεν μπορεί κάποιος να αποδώσει στο ελληνικό ποδόσφαιρο –και δεν εννοώ αυτό που παίζεται μέσα στο γήπεδο– είναι «πληκτικό». Και το προχθεσινό ντέρμπι το επιβεβαίωσε ή, τουλάχιστον, έτσι νομίζω ότι συνέβη.

Σε ό,τι αφορά το παιχνίδι αυτό καθ' αυτό, η εικόνα ήταν πολύ καλύτερη από ό,τι περίμενα με όρους θεάματος, γεγονός στο οποίο βοήθησε και το ότι έγιναν λίγα φάουλ -34, αν πρόσεξα καλά τα στατιστικά-, που αφενός μεν επέτρεψαν να υπάρχει μεγαλύτερος καθαρός χρόνος παιχνιδιού, αφετέρου, επειδή το ματς δεν πήγε και τόσο στη δύναμη, ήταν και πιο εύκολο να παρατηρήσει κάποιος και τις τακτικές που ακολούθησαν οι δύο προπονητές.

Η τεχνική ανάλυση του παιχνιδιού έγινε με επάρκεια από άλλους και περισσότερο ειδικευμένους συναδέλφους. Ομως, υπάρχει ένα στοιχείο που διαθέτει η μία ομάδα και δεν διαθέτει η άλλη, το οποίο για μία ακόμα φορά γίνεται φανερό. Ο Ολυμπιακός κατ' επανάληψη τα τελευταία 10 τουλάχιστον χρόνια έχει αποδείξει πως έχει έναν ασυνήθιστα υψηλό βαθμό συνοχής, χαρακτηριστικό που το επιβεβαιώνει πολύ περισσότερο φέτος, που έχει βρεθεί αρκετές φορές σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση.

Αυτή η αρετή της συνοχής –οι Αγγλοι τη λένε togetherness και προπονητές όπως ο Πέισλι κι ο Φέργκιουσον την καλλιεργούσαν με επιμέλεια– χρειάζεται πολύ περισσότερο στις στιγμές εκείνες όταν η ομάδα πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό της. Και η νίκη του Ολυμπιακού προχθές ήταν νίκη υπέρβασης, αν συνυπολογίσει κάποιος την πίεση που υφίστατο η ομάδα, τις απουσίες ποδοσφαιριστών της, όπως επίσης το όνομα και την αγωνιστική πληρότητα του αντιπάλου.

Αυτή η αρετή της συνοχής παράγει το αποτέλεσμα εκείνο το οποίο πολλές φορές, χαρακτηρίζουμε «ψυχή» ή «καρύδια». Στοιχείο απαραίτητο για ομάδες που κάνουν πρωταθλητισμό, που σε αρκετές περιπτώσεις –όταν ας πούμε η ομάδα κάνει χρόνια πρωταθλητισμό και κερδίζει τίτλους– περνάει στα χαρακτηριστικά της ομάδας τόσο βαθιά όσο το χρώμα της φανέλας της.

Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν χρειάζεται ένας προπονητής που δεν ξέρει καλά την ομάδα να κάνει κάτι ιδιαίτερο, υπάρχουν τρόποι να ενεργοποιηθεί. Οταν, όμως, δεν υπάρχει, ο πρώτος που τη διαπιστώνει είναι ο προπονητής και αυτός είναι και ο υπεύθυνος να την καλλιεργήσει. Ο Τεν Κάτε δεν έχει κάνει καμία προσπάθεια να την καλλιεργήσει, ίσως και γιατί δεν του έχουν αφήσει περιθώριο από τη διοίκηση, μια και πολλές παρεμβάσεις προέδρων και μετόχων υπονομεύουν τη δουλειά του. Φυσικά, έχει πολλές ευθύνες και ο ίδιος με τους πειραματισμούς του, όπως αυτός της προχθεσινής αρχικής ενδεκάδας.

Η συνοχή, λοιπόν, πέρα από τα καθαρά αγωνιστικά χαρακτηριστικά, ήταν κάτι που οι «κόκκινοι» είχαν, αλλά όχι και ο ΠΑΟ, πράγμα που με εμφαντικό τρόπο είδαμε όταν «παράτησε» το παιχνίδι μετά το 1-0. Το μέταλλο της ομάδας δεν φαίνεται στο 2-1 με την Καβάλα, αλλά σε παχνίδια όπως το προχθεσινό. Ενα άλλο στοιχείο, έξωαγωνιστικό, το οποίο, όμως, έπαιξε και αυτό τον ρόλο του, ήταν η τελείως αποτυχημένη προσπάθεια της διοίκησης του ΠΑΟ να κατευθύνει «επικοινωνιακά» το παχνίδι –την εβδομάδα που προηγήθηκε– στο σημείο που ήθελε.

Στον ΠΑΟ πιστεύουν ότι τα καταφέρνουν στην επικοινωνιακή διαχείριση της εικόνας και των επιδιώξεων της ομάδας και το πιστεύουν ακράδαντα. Αυτή ακριβώς η πίστη τούς οδηγεί σε μεγάλα λάθη και μία παρανόηση. Αν τα ποδοσφαιρικά παιχνίδια κερδίζονταν με επικοινωνιακές στρατηγικές, δεν θα γίνονταν παιχνίδια στα γήπεδα, αλλά debate στις τηλεοράσεις. Η επικοινωνία, της οποίας ο βασικός στόχος είναι να δημιουργήσει και να «πουλήσει» εικόνες, πρέπει να έχει μια ισχυρή βάση, πάνω στην οποία θα οικοδομήσει την εικόνα που θέλει να πουλήσει.

Στον ΠΑΟ ακόμα δεν έχουν ανακαλύψει την ισχυρή τους βάση, αν έχουν κάποια, και επιπλέον δεν «ξέρουν». Επίσης, θα πρέπει κάποιος να πει στον πρόεδρο του ΠΑΟ ότι σε αυτή την ομάδα θα πρέπει να υιοθετήσει διαφορετική παραγοντική νοοτροπία από εκείνη που είχε στον Εθνικό, η οποία από όσο θυμάμαι δεν αποδείχθηκε και ιδιαίτερα πετυχημένη.

Το άνοιγμα στην κοινωνία

Α, προχθές την Κυριακή περάσαμε πολύ ωραία, γιατί και η Ν.Δ., το δεύτερο μεγάλο κόμμα της ελληνικής δημοκρατίας, έκανε άνοιγμα στην κοινωνία και πήγαμε επίσκεψη. Ολη η οικογένεια. Είχαμε πάει και στο ΠΑΣΟΚ όταν πήρε τα κλειδιά ο Γιωργάκης και άνοιξε το κόμμα. Και εκεί, τότε, είχε πολύ κόσμο, αλλά είχε και κομπιούτορες που δουλεύανε. Προχθές, όταν πήγαμε, οι κομπιούτορες είχανε πάει για φαΐ και σημειώνανε τα ονόματα με στυλό Μπικ και με μολύβι.

Μάλιστα, κάποιας κυρίας στην εφορευτική επιτροπή της χαλασε και πήρε ένα δανεικό Πάρκερ από έναν κύριο, που είχε έρθει και αυτός επίσκεψη στο κόμμα, το οποίο άνοιξε τις πόρτες του στην κοινωνία, αλλά τελικά τον τσούρνεψε. Πάντως, γυρίσαμε πολύ και είδαμε και πολλούς γνωστούς, όπως και στο ΠΑΣΟΚ, αλλά ούτε τότε ούτε προχθές μας είχανε κάτι να μας φιλέψουνε.

Στο κάτω κάτω αυτοί ανοίξανε τις πόρτες για να τους κάνουμε επίσκεψη, ένα γλυκάκι θα έπρεπε να μας προσφέρουνε. Τώρα, ψέματα δεν θα πω, αλλά και στο ΠΑΣΟΚ και προχθές πήγαμε από περιέργεια, γιατί ανοιχτή πόρτα τα κόμματα δεν αφήνουνε και όταν σου λένε ανοίξαμε και σας περιμένουμε, πηγαίνεις για να δεις πώς είναι από μέσα. Γιατί απ’ έξω ξέρεις. Το βλέπεις καθημερινά.

Εκείνο που προσωπικά ήθελα να δώ είναι πόσο διαφέρει από μέσα το ένα κόμμα από το άλλο. Να γυρίσω τα δωμάτια, να χαζέψω την επίπλωση, να αξιολογήσω –και να κοτσομπολέψω– το γούστο των υπευθύνων. Λοιπόν, η πρώτη μεγάλη ομοιότητα και των δύο κομμάτων είναι η ευρυχωρία. Πολλή άπλα, αλλά από όλες τις πόρτες μία –η ίδια και στα δύο κόμματα– ήταν κλειστή.

Αυτή που έγραφε επάνω «διαφάνεια». Ενα άλλο στοιχείο που ήταν κοινό έχει να κάνει με το γιατί τα κόμματα ένιωσαν την ανάγκη να ανοίξουν την πόρτα τους στην κοινωνία. Γιατί τόσα χρόνια την κρατούσαν κλειστή; Η απάντηση μπορεί να δείχνει δύσκολη, αλλά είναι εύκολη.

Και τα δύο κόμματα έκαναν άνοιγμα στην κοινωνία όχι γιατί ήθελαν κάτι να της δωσουν, αλλά για να της πάρουν. Και να πάρουν με δόλιο τρόπο. Τι; Την έγγραφη δήλωσή μας ότι είμαστε συνυπεύθυνοι μ' εκείνο που θα αποφασίσουν και θα κάνουν εν αγνοία μας, στο όνομα της δημοκρατίας. Που εδώ και καιρό έχει πεθάνει στα εργαστήρια κατασκευής εκλογικών νόμων, οι οποίοι καθορίζουν τη λειτουργία των θεσμών με γνώμονα τα πριμ εδρών. Οπως οι προσφορές στα σούπερ μάρκετ.

Τα αεροβόλα

Μα, είναι δυνατόν σ' ένα ντέρμπι στο οποίο η διαιτησία δεν έχει παίξει κανένα ρόλο και δεν υπάρχουν αμφισβητούμενες φάσεις να συζητούμε μετά το παιχνίδι γα τα αεροβόλα; Προφανώς, στην πραγματικότητα του ελληνικού ποδοσφαίρου, είναι. Η συμπεριφορά ορισμένων οπαδών στο γήπεδο προχθές ήταν απαράδεκτη και, βεβαίως, η εικόνα των επεισοδίων εκτός γηπέδου.

Αυτές τις συμπεριφορές κάποιοι τις εξέθρεψαν και κάποτε τις προστάτευσαν, όταν τις είχαν ανάγκη. Ομως, στην περίπτωση της καταγγελίας του Τζόρβα τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, αν όντως συνέβη αυτό που καταγγέλλει. Να κτυπηθεί, δηλαδή, από αεροβόλο. Μόνο που τέτοιες καταγγελίες δεν γίνονται ούτε στις τηλεοράσεις για να προκαλέσουν εντυπώσες ούτε σε δημοσιογράφους.

Υπάρχουν και εισαγγελείς και αρμόδια αθλητικά όργανα, που έχουν και το βάρος της διελεύκανσης των ισχυρισμών. Επίσης, τις καταγγελίες θα έπρεπε η ίδια η ομάδα να τις αναδείξει και να υποστηρίξει τη διερεύνησή τους. Διαφορετικά, πρόκειται για ένα άθλιο επικοινωνιακό παιχνιδάκι, που στην ουσία ενθαρρύνει την ατμόσφαιρα που θα έπρεπε να ξορκίζει.

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube