Το ματς της ΑΕΛ με τον Εργοτέλη πήρε αναβολή για τις 2 Δεκεμβρίου. Η πόλη της Λάρισας έπρεπε να έχει τον χρόνο να θρηνήσει και να αποχαιρετήσει τον Αντόνιο ντε Νίγκρις. Η λίγκα αλλά και ο Εργοτέλης (κι αυτό αποτελεί για μένα παράσημο τιμής και υπερηφάνειας για τους ανθρώπους του) δέχτηκαν το αίτημα της ΑΕΛ, δείχνοντας μια σπάνια για το ποδόσφαιρό μας ευαισθησία. Οπως γλυκά ευαίσθητη ήταν και η δήλωση της χαροκαμένης συζύγου του Μεξικανού, που δήλωσε ότι η ΑΕΛ θα 'χει πάντα δίπλα της έναν φύλακα άγγελο.
Διάβασα πολλά από όσα γράφτηκαν αυτές τις μέρες για τον ξαφνικό χαμό του Ντε Νίγκρις –δεν είναι άλλωστε κάτι πολύ συνηθισμένο. Από όλα φυσικά αυτό που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση είναι οι γνωματεύσεις των γιατρών. Ο Τούρκος Μπουράκ Κουντουρατσίογλου, που ήταν ο πρώτος που μίλησε, ο Μεξικανός φίλος του Οσκαρ Σάλας Φρέρε και ο Ελληνας ιατροδικαστής Χρήστος Κραβαρίτης συμφωνούν σε ένα πράγμα: ότι ο Ντε Νίγκρις γνώριζε το πρόβλημα που είχε στην καρδιά του.
Ο Τούρκος μιλάει για γενετική δυσπλασία, ο κ. Φρέρε λέει ότι ο ποδοσφαιριστής είχε ανακαλύψει ότι κάτι δεν πάει καλά με την καρδιά του πριν από πέντε ολόκληρα χρόνια. Από τα λεγόμενα του κ. Κραβαρίτη στο ραδιόφωνο μου γεννήθηκε η υποψία ότι θα αρκούσαν οι εξετάσεις που έκανε στην Ελλάδα πριν υπογράψει στην ΑΕΛ για να τον βάλουν σε σκέψεις. Η πάχυνση τοιχωμάτων μυοκαρδίου που είχε βρεθεί είναι κάτι σύνηθες στους αθλητές και γενικά στους στρεσαρισμένους ανθρώπους που έχουν κάποια κιλά ή λίγη μυϊκή μάζα παραπάνω. Παρ' όλα αυτά ο παίκτης συνέχισε να αγωνίζεται.
Χαράματα
Ο Ντε Νίγκρις ξεψύχησε χαράματα στην αγκαλιά της γυναίκας του. Το φινάλε του δεν υπήρξε ηρωικό, αλλά κάτι πολύ προσωπικό, όπως ακριβώς ήταν προσωπική και η απόφασή του να συνεχίσει να παίζει ποδόσφαιρο, μολονότι γνώριζε το πρόβλημα που κουβαλούσε. Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι δεν ήταν ενήμερος για το πόσο σοβαρή είναι η δυσπλασία της καρδιάς του, ένα πράγμα σίγουρα το ήξερε: ότι η καρδιά του δεν άντεχε το στρες και ότι η ζωή του ποδοσφαιριστή ήταν για αυτόν επικίνδυνη, έτσι γεμάτη από καθημερινές εντάσεις όπως είναι.
Η μυοκαρδιακή υπερτροφία, όπως αποκαλείται στη σύνθετη γλώσσα των καρδιολόγων η πάχυνση των τοιχωμάτων του μυοκαρδίου, είναι ένας ασφαλής δείκτης νοσηρότητας της καρδιάς -κάτι αρκετά συνηθισμένο μεν, πλην όμως όχι ασήμαντο. Η επικινδυνότητα των καρδιαγγειακών παθήσεων είναι κάτι που δεν χρειάζεται στατιστικές για να γίνει κατανοητό: ένα πρόβλημα στην καρδιά είναι πάντα κάτι το οποίο πρέπει να πάρεις στα σοβαρά όσο αθώο κι αν μοιάζει. Το ξέρω γιατί έχω κι εγώ κάτι ανάλογο και το ανακάλυψα τελείως τυχαία το περασμένο καλοκαίρι.
Απόφαση
Μέρες τώρα σκέφτομαι τον Ντε Νίγκρις όχι γιατί προσπαθώ να τον καταλάβω: κάτι τέτοιο δεν γίνεται. Τι ήταν η απόφασή του να συνεχίζει να παίζει ποδόσφαιρο, μολονότι γνώριζε ότι η καρδιά του δεν θα το αντέξει; Μια πράξη ηρωισμού; Δεν θα το έλεγα. Μια απόφαση νεανικής ανεμελιάς, διότι όταν είμαστε 31 χρόνων ο κόσμος μοιάζει να βρίσκεται στα πόδια μας; Μπορεί, αλλά ο τύπος ήταν πατέρας μιας πεντάχρονης κόρης, άρα τόσο ανέμελος δεν μου μοιάζει. Μια υπαρξιακή ανάγκη να αναμετρηθεί με τον θάνατο; Πάλι είναι δύσκολο να το πεις.
Ας πούμε κάτι άλλο: ότι ο Ντε Νίγκρις ήταν ένας άνθρωπος που αντί να παραδοθεί στον φόβο του θανάτου διάλεξε κάτι πιο δύσκολο, δηλαδή να παλέψει για να ζήσει όπως και με ό,τι ο ίδιος επιθυμούσε χωρίς καμία έκπτωση. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι ο Μεξικανός είχε μια καρδιοπάθεια και επιπόλαια δήλωνε άτρωτος ή δεν τη σκεφτόταν καν: μια φορά αν πας σε καρδιολόγο σού αρκεί για να καταλάβεις πόσο εύκολα σβήνεις. Κι όταν το καταλάβεις ή τρομάζεις και προσαρμόζεις τη ζωή σου σε νέα δεδομένα ή πατάς το γκάζι και φεύγεις δηλώνοντας ότι η ζωή είναι δική σου κι είναι δικαίωμά σου να την κάνεις ό,τι θες. «Και η γυναίκα του και η κόρη του», θα πει κάποιος, «δεν έχουν κι αυτές δικαιώματα;». Η μόνη απάντηση είναι ότι όποιος αγαπάει καταλαβαίνει.
Φοβάται
Η δυτική κοινωνία μας φοβάται τον θάνατο. Ο άνθρωπος του σήμερα τρομοκρατείται στη σκέψη του, χαλάει διαρκώς ολοένα και περισσότερα νομίζοντας μάταια ότι θα τον νικήσει, δεν πιστεύει σε έννοιες που λέγονται «πεπρωμένο» και «μοίρα», ζει με αγωνίες που δεν του επιτρέπουν να συναντήσει ποτέ του μια αληθινή σταλιά ευτυχίας. Ο φόβος του θανάτου μας κάνει όλους ενοχικούς, μας βάζει σε τρυπάκια που ελάχιστη σχέση έχουν με τη ζωή μας την ίδια.
Δεν γεννιόμαστε για να μην πεθάνουμε, γεννιόμαστε για να ζήσουμε κι αν ζούμε με την καταπίεση του θανάτου απλά δεν ζούμε όπως θέλουμε. Ο Ντε Νίγκρις πέθανε επειδή διάλεξε να ζήσει κι έτσι θα τον θυμάμαι πάντα. Σε αυτή του την απόφαση δεν υπήρξε εν τέλει κάτι ηρωικό, αλλά κάτι πολύ βαθιά ανθρώπινο. Οι άνθρωποι δεν μπορεί να περιορίζουν την ίδια τους τη ζωή για να αποφύγουν τον θάνατο: ο Ντε Νίγκρις έζησε λίγο, αλλά, βάζω στοίχημα, όπως ήθελε.
Φινάλε
Στη Λάρισα δεν πρόλαβαν να τον γνωρίσουν: αρκεί το φινάλε του για να τον θυμούνται. Ο Μεξικανός δεν πέθανε, έζησε -η διαφορά είναι τεράστια. Αν όταν ανακάλυψε το πρόβλημα (ας υποθέσουμε πριν από πέντε χρόνια όπως λέει ο φίλος και συμπατριώτης του γιατρός) αποτραβιόταν από το ποδόσφαιρο, έκανε μια ασκητική ζωή μακριά από το στρες κάπου στο Μεξικό, περνούσε τη μέρα του συζητώντας για το μυοκάρδιο και το κακό που τον βρήκε, μπορεί να ήταν σήμερα ζωντανός. Ζωντανός, αλλά χωρίς να ζει, δηλαδή χωρίς να στρεσάρεται, να συγκινείται, να ελπίζει και να παθιάζεται. Ας τον θυμόμαστε όλοι με σεβασμό...
Τη Δευτέρα εμείς;
Διάβασα χθες ότι οι εκπρόσωποι των γερμανικών αρχών που έκαναν τις έρευνες για στημένα ματς σε συνεργασία με τις αστυνομικές αρχές της Αυστρίας και της Ελβετίας προχώρησαν στη σύλληψη 17 υπόπτων, οι 15 από τους οποίους ζουν στη Γερμανία και οι δύο στην Ελβετία. Σύμφωνα με τους Γερμανούς, οι χώρες στις οποίες ενδεχομένως στήθηκαν οι αγώνες είναι η Γερμανία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ελβετία, η Κροατία, η Σλοβενία, η Τουρκία, η Βοσνία και η Ουγγαρία. Ομολογώ ότι δεν αντέχω στην ιδέα ότι δεν είναι στη σχετική λίστα και η Ελλάδα: μια τέτοια διεθνή απομόνωση είναι αφόρητη... (Ευτυχώς αργά το απόγευμα έμαθα ότι υπάρχουν δύο ακόμα χώρες στις οποίες δρούσε το κύκλωμα και θα τις μάθουμε τη Δευτέρα...)
Τέρορ 10
H Εθνική και οι περιπέτειές της επέτρεψαν στον Πιλάβιο και στον Τεροβίτσα να ησυχάσουν λίγο από τη βαβούρα του πρωταθλήματός μας. Ενώ ο Τάσος Κάκκος ετοιμάζεται για το ντέρμπι της Κυριακής, οι αγαπημένοι μας ήρωες επιστρέφουν. Για να δούμε τι ακούγεται.
• Τριτσώνης (Καβάλα - ΑΕΚ). Ο Πάνου κι ο «Σωτηρό» λίγο Μάκη. Ο Τριτσώνης λίγο ΑΕΚ. Ολοι μαζί για το «Χ»; • Λαμπρόπουλος (Ξάνθη - Λεβαδειακός). Ερχεται από τιμωρία, δεν έχει φέρει «άσο», δεν είναι φίλος ή εχθρός του «Κάζνα». Γιάννη μου, καλά πέσαμε. Αρκεί;
• Δαλούκας (ΠΑΣ Γιάννινα – Ολυμπιακός). Αν έχει και με τον «Δαλού» πρόβλημα ο Ολυμπιακός θα πέσει φωτιά να μας κάψει. Με τον Σαραϊδάρη ίσως έχει. Λίγο...
• Κωνσταντινέας (Ηρακλής – Ατρόμητος). Στον Ηρακλή έχουν μόνο άσχημα να θυμούνται. Φέτος ο Καλαματιανός είναι στην απέξω κι έχει παίξει όλα κι όλα δύο ματς. Το ένα ήταν η μεγάλη νίκη του Ατρομήτου με τον Κομπότη. Κι ο «Διογένης» δεν άνοιξε ούτε χθες και η πρεμιέρα πήρε αναβολή για την άλλη Παρασκευή. Ολα τα κακά...
• Βοσκάκης (Πανιώνιος – Πανθρακικός). Το να ορίζεται ένας διαιτητής δεύτερη συνεχή φορά στο ματς της ίδιας ομάδας αποτελεί σίγουρα πρωτοτυπία. Τι έχει ο Βοσκάκης; Διαρκείας στον Πανιώνιο;
• Αμπάρκιολης (ΠΑΟ – Αστέρας Τρίπολης). Αφορμή δεν έχει δώσει και στα ματς που έπαιξε ήταν σχεδόν αλάνθαστος. Αλλά ο ΠΑΟ είναι κουρασμένος και μια μικρή βοήθεια τη θέλει. Καμιά κόκκινη μπορεί να βγει γρήγορα...
• Καλόπουλος (ΠΑΟΚ – Αρης). Δεν τον βάζαν στο ματς μέχρι πέρυσι επειδή είναι ΠΑΟΚάκι. Φέτος του δίνεται η μεγάλη ευκαιρία να αποδείξει ότι είναι καλός διαιτητής. Τα αρειανά έχουν φτιάξει λίγο κλίμα ποντάροντας στην γκρίνια. Δύσκολα μασάει ο «Καλό». Για τους πλάγιους δεν μπορώ να το πω πάντως...