«Καμπανάκια», φιλικά μεν, ηχηρά δε

Πώς ακριβώς είναι οι στίχοι εκείνου του τραγουδιού του Βασίλη Παπακωνσταντίνου; Α, ναι, θυμηθήκαμε. «Τρελός με τους τρελούς, καλός με τους καλούς και με τους φίλους φίλος. Τρελός με τους τρελούς, κακός με τους κακούς και με τις γάτες σκύλος».

Τα τελευταία φιλικά παιχνίδια της ΑΕΚ και του Ολυμπιακού σκιαγράφησαν μια κατάσταση ελαφρώς διαφορετική: στις συναντήσεις τους με τους (πολύ) καλούς -Μπόκα και Τότεναμ- αποδείχθηκαν από κακοί έως κάκιστοι. Με τους επιβλητικούς σκύλους, ακίνδυνα γατάκια. Ο τρίτος της παρέας, ο Παναθηναϊκός, αντιμετωπίζοντας την αδύναμη Χόνβετ, έδειξε πάλι ότι τα κραυγαλέα αμυντικά του κουσούρια είναι ικανά μέχρι στιγμής να πνίξουν στον Δούναβη κάθε αξιόλογη προσπάθεια βελτίωσης.

Από εκεί και πέρα, να 'ναι καλά οι ιδιότητες του μήνα που διανύουμε. Μπορεί να αποδεικνύεται λανθασμένο το δόγμα του Ουμπέρτο Εκο πως «τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις», αλλά η αθλητική επικαιρότητα τούτη την εποχή θεσπίζει άλλο αξίωμα: τον Αύγουστο δεν υπάρχει... δίκιο ή άδικο! Μπορείς να δηλώνεις σίγουρος για το μαύρο ή το άσπρο, για το μισογεμάτο ή το μισοάδειο ποτήρι, για το αν εξάγονται ή όχι συμπεράσματα σχετικά με τις προοπτικές των ομάδων.

Ουδείς δικαιώνεται, ουδείς διαψεύδεται, Αύγουστο μήνα, στα φιλικά. Κατά συνέπεια, ελλοχεύει ο πειρασμός να φανείς πολύ... φιλικός με την ομάδα σου στις κρίσεις σου. «Φιλικός» κατ' ευφημισμόν, βεβαίως, διότι ποτέ κανείς δεν βελτιώθηκε επειδή τον περιέβαλε ελλιπής απαιτητικότητα. Το «κανείς» αφορά άτομα, σύνολα ατόμων, αλλά και ομάδες.

Κλισέ πρώτο: «Υπάρχει χρόνος». Ναι, αλλά λιγότερος από όσο υπήρχε χθες. Δεν είναι τα πρώτα φιλικά, οδεύουμε προς τα μέσα Αυγούστου. Κλισέ δεύτερο: «Γι’ αυτό γίνονται τα φιλικά, για να βλέπουν οι ομάδες τις αδυναμίες τους». Πολύ σωστά. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, όταν οι αδυναμίες προβάλλουν στο προσκήνιο... μεγαλοπρεπέστατες, είναι ανώφελο να πασχίζουμε να τις υποβαθμίσουμε. Τα πολλά «δεν τρέχει τίποτα» είναι σαν να ακυρώνουν τον ίδιο τον λόγο της διεξαγωγής τέτοιων αγώνων, με υψηλό συντελεστή δυσκολίας.

Κλισέ τρίτο: «Υπάρχουν πολλά παραδείγματα ομάδων που εμφάνισαν χτυπητές αδυναμίες σε δυνατά καλοκαιρινά φιλικά, αλλά μόλις άρχισαν οι αντίστοιχες σεζόν, παρουσίασαν εκ διαμέτρου αντίθετη εικόνα». Αλίμονο αν δεν υπήρχαν τέτοια παραδείγματα ομάδων που αξιοποίησαν τον χρόνο και τα αυγουστιάτικα «καμπανάκια» -είτε ενισχύοντας το ρόστερ τους, είτε διορθώνοντας τον τρόπο δουλειάς τους είτε διαμορφώνοντας καλύτερες ιδέες, είτε όλα μαζί. Ομως άφθονα είναι και τα αντίθετα παραδείγματα: καταλυτικές θερινές αδυναμίες που όχι απλώς επιβίωσαν στην εποχή κατά την οποία είχαν αδυνατίσει -ή και πεθάνει- οι μύγες, αλλά καθήλωσαν και τις επιδόσεις των αντίστοιχων ομάδων.

Θυμηθείτε, λ.χ., τη «φιλική» συντριβή του Ολυμπιακού (6-1) από τη Ρόμα, στο «Ολίμπικο», το 1999. Ε, τα μετέπειτα εκτός έδρας παιχνίδια των «ερυθρολεύκων» στο Τσάμπιονς Λιγκ (με Πόρτο, Ρεάλ και Μόλντε) τα χαρακτήρισαν το ίδιο αμυντικό «πελάγωμα» και το ίδιο στοιχείο του «αλλού πατάμε κι αλλού βρισκόμαστε» που είχαν λάμψει στη Ρώμη.

«Σιγά το κίνητρο που είχαν οι παίκτες να παίξουν μπάλα με τη Χόνβεντ», ανέφερε φίλος του ΠΑΟ σε μήνυμά του στον NovaΣΠΟΡ FM. Μα χρειάζεται επιπρόσθετο κίνητρο πέραν της ανάγκης να προετοιμαστεί όσο το δυνατόν καλύτερα μια ομάδα η οποία έχει ήδη τεθεί σε τροχιά σύγκρουσης με κοτζάμ Ατλέτικο Μαδρίτης; Αν χρειάζεται, υπάρχει: είναι ο -καλώς νοούμενος- εγωισμός ορισμένων παικτών σε βάρος των οποίων έχει ασκηθεί κριτική. Φερ' ειπείν, η αμυντική αναιμία του Παναθηναϊκού σχολιάστηκε δυσμενώς (κι όχι αδίκως) έπειτα και από τη δεύτερη αναμέτρηση με τη Σπάρτα. Δυσκολεύομαι να φανταστώ, π.χ., ότι ο Καντέ σκέφθηκε «άσε μωρέ, άσ' τους όλους -οπαδούς και ΜΜΕ- να μου σέρνουν τα εξ αμάξης, εγώ θα παίξω μέτρια κι απόψε και θα τους αφήσω με το στόμα ανοιχτό στα επίσημα».

Σε ό,τι αφορά τον Ολυμπιακό, ανησυχητική δεν ήταν μόνο η «τρικυμία» ενός εικοσαλέπτου, αλλά η πλήρης απουσία πλάνου επιθετικής ανάπτυξης και δραστηριότητας. Σποραδικής; Ναι, σποραδικής. Με αντεπιθέσεις; Ναι, με αντεπιθέσεις. Δεν φάνηκε να υπάρχει τίποτα, πέραν της ηρωικής αμυντικής λογικής «βαστάτε, παλικάρια» - που κι αυτή αποδείχθηκε ατελέσφορη μόλις μπήκαν στο τερέν τα... πρωτοπαλίκαρα του Ρέντναπ.

Σύμφωνοι, ο Γκαλέτι λογικά θα βρει τον εαυτό του, ο Μαρέσκα λογικά θα ανέβει, η ομάδα λογικά θα αποκτήσει φορ και παίκτη στα αριστερά- η απάντηση στο ερώτημα «ποιους ακριβώς;» ίσως κρίνει πολλά. Αλλά σε ένα γενικό σκηνικό αγωνιστικής ανεπάρκειας, επιθετικής «εμπλοκής» και μοιρολατρικής υποταγής (στην επανάληψη), τα στοιχεία που αναδίνουν οσμή «πισωγυρίσματος» είναι περισσότερα από τα παρήγορα «περιμένετε, είναι θέμα χρόνου να στρώσουμε».

Είπαμε: χρόνος υπάρχει για όλους, αλλά λιγότερος από όσο διέθεταν χθες. Τα καμπανάκια ήχησαν δυνατά. Κανένας δεν θα ωφεληθεί αν κλείσει τα αυτιά του. Αφήστε που θα χρειαστεί να κλείσει και τους οφθαλμούς του. Τα προβλήματα (όλων) βγάζουν μάτια.