Η «πράσινη» στάση του «νίκα, αλλιώς...»

Την πρώτη βραδιά που συνέβη, στα ερτζιανά, υπέθεσα ότι επρόκειτο για σύμπτωση. Το φαινόμενο επαναλήφθηκε αρκετές φορές, οπότε αναβαθμίστηκε σε «τάση» -έστω κι αν οι ραδιοφωνικές εκπομπές δεν διαθέτουν τα ακριβή χαρακτηριστικά των αντιπροσωπευτικών (αν όντως υπάρχουν τέτοιες) δημοσκοπήσεων. Θερινή τάση, που έγινε αισθητή πολύ πριν δώσει ο ΠΑΟ τον αγώνα στην Πράγα.

Σε βραδιές οι οποίες -από πλευράς επικαιρότητας- δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «ειδικού παναθηναϊκού ενδιαφέροντος», ο χρόνος των αντίστοιχων εκπομπών του NovaΣΠΟΡ FM κυλούσε με ακροατές που ήταν φίλοι του Παναθηναϊκού στη συντριπτική πλειονότητά τους. Εβγαιναν «στον αέρα» 20-21 άνθρωποι; Ε, οι 15-16 ήταν ένθερμοι φίλοι του ΠΑΟ: οι μισοί (πάνω κάτω) εξ αυτών αξίωναν να δουν επί πίνακι την κεφαλή του προπονητή, του τεχνικού διευθυντή και των περισσότερων παικτών της ομάδας. Οι άλλοι μισοί χωρίζονταν... στη μέση. Το 50% (πάντα κατά προσέγγιση) κατηγορούσε τους κατήγορους ως «αιώνιους γκρινιάρηδες». Το υπόλοιπο 50% αναγνώριζε ότι οι κατήγοροι είχαν κάμποσα δίκια, αλλά ζητούσε να επιδειχθεί κάποια υπομονή. Και κάποια ευθυκρισία. Να μην παραπεμφθούν για κακούργημα οι πάντες -από τον Αντωνίου και τον Βύντρα, μέχρι τις καθαρίστριες των γραφείων της ΠΑΕ. Να αθωωθούν κάποιοι κι ορισμένοι να παραπεμφθούν μεν στο δικαστήριο της λαϊκής κρίσης, αλλά για απλά πλημμελήματα.

Εξυπακούεται ότι στη μετα-Πράγας περίοδο, αυτή η τάση έγινε... στάση. Οπως λέμε «στάση του Νίκα» -με αυτή την έννοια. Εδώ έχουμε τη στάση του «νίκα, αλλιώς...». Το αξιοπρόσεκτο δεν είναι ότι οι φίλοι του ΠΑΟ από την αρχή του καλοκαιριού ρέπουν προς τη μηδενική υπομονή και την ακαταμάχητη διάθεση να τα... ψάλουν. Το αξιοπρόσεκτο είναι ότι οι... ψαλμοί και τα κατηγορητήρια πολλών τείνουν να απαξιώσουν οτιδήποτε έμψυχο παίζει μπάλα και φορά πράσινη φανέλα με τριφύλλι. Οχι πως δεν είναι -κι αυτό- εξηγήσιμο. Μόνο που η εξήγηση έλκει την καταγωγή της από έναν σκληρό, άγραφο νόμο του ποδοσφαίρου...

«Η χειρότερη στιγμή για να γεννηθείς είναι 19 χρόνια προτού αρχίσει ένας παγκόσμιος πόλεμος», είπε κάποτε ο Αμερικανός συγγραφέας Ελγουιν Μπρουκς Γουάιτ. Εάν όμως είσαι ποδοσφαιριστής, η χειρότερη στιγμή για να πας σε Ολυμπιακό ή Παναθηναϊκό είναι όταν η νέα σου ομάδα έχει συμπληρώσει αρκετά άγονα χρόνια. Το υπομένουν σήμερα οι ποδοσφαιριστές του ΠΑΟ. Κι εκείνο το ρημάδι το νταμπλ του 2004, που προς στιγμή ανανέωσε τον χρόνο, βάζοντας το κοντέρ της υπομονής να «γράφει» από την αρχή; Αφήστε το. Το κοντέρ ξεχαρβαλώθηκε. Το καταπλάκωσαν απογοητεύσεις, φωνές (ενίοτε δίκαιες) κι αφορισμοί.

Ξεχάστε για λίγο τους προπονητές κι εστιάστε στους παίκτες. Ποιες επιπτώσεις έχει πάνω τους τούτη η ασφυκτική ατμόσφαιρα; Πρώτον: πληρώνουν τις αποτυχίες προηγούμενων ετών, ακόμη κι αν είναι «φρέσκοι» στην ομάδα. Η ατάκα του οπαδού «κανονίστε, έχω τόσα χρόνια να δω πρωτάθλημα» εμπράκτως επιβαρύνει την (εκάστοτε) νέα ομάδα με τις ευθύνες για τις χρόνιες αποτυχίες. Τι κατορθώνει τούτη η -κατ' ουσία μεταφυσική- αντίληψη; Να θεωρεί πως πάσχουν από τη νόσο των loser ακόμη και παίκτες που θα ήταν πρόωρο ή και εξωφρενικό να κριθούν εδώ και τώρα.

Δεύτερη παρενέργεια: η τάση του οπαδού να εξατομικεύει τις ευθύνες είναι οφέλιμη, όχι όμως και η συνήθεια του εξαγριωμένου οπαδού να θεωρεί το ποδόσφαιρο ως άθλημα απλής άθροισης ατόμων. Παράδειγμα: η αποτίμηση της προσφοράς του Ζιλμπέρτο. Σύμφωνοι, όλοι περιμέναμε κάτι περισσότερο. Από αυτό το σημείο, όμως, μέχρι την απαξίωση, η απόσταση είναι τεράστια. Οσοι τη διανύουν αβασάνιστα, με όχημα τη λέξη «παλτό», είτε περίμεναν κάποιο Μεσσία (χαρακτηριστικό κι αυτό των απογοητευμένων οπαδών) είτε ξεχνούν ότι στην Αρσεναλ παλιότερα και στη «σελεσάο» σήμερα ο Σίλβα ήταν και είναι -αντιστοίχως- γρανάζι ΑΛΛΩΝ μηχανών...

Συνέβαιναν κάποτε και στον Ολυμπιακό. Παίκτες όπως ο Καραταΐδης και ο Καραπιάλης (!) στο «τσακ» πρόλαβαν να σβήσουν το στίγμα του loser. Ο Ντέταρι στην κακή του μέρα έφτιαχνε δύο έτοιμα γκολ κι επειδή οι επιθετικοί δεν αξιοποιούσαν τις εκπληκτικές πάσες του ο κόσμος γκρίνιαζε: «Κόστισε ένα κάρο χρήματα και πρωτάθλημα δεν δίνει». Κι ας ήταν τότε νωπό (1987) το τελευταίο «ερυθρόλευκο» πρωτάθλημα... Λίγο αργότερα, εάν η ομάδα δεν είχε ανοίξει το σκορ μέχρι το 15', άρχιζαν τα σφυρίγματα στις κερκίδες του σταδίου Καραϊσκάκη. Η ζωή κάνει κύκλους -κι αυτού του είδους οι κύκλοι γίνονται θηλιές στους λαιμούς των παικτών. Το σχοινί δεν κόβεται, παρά μόνο με έναν τίτλο.

Οι αράδες αυτές γράφονται προτού αρχίσει ο αγώνας με τη Σπάρτα. Ετσι, ο γράφων επιστρατεύει δύο ευχές προς τους παίκτες του ΠΑΟ -μία για κάθε αποτέλεσμα. Ελπίζω να αρμόζει το «μπράβο, πάρτε τώρα τη βαθιά σας ανάσα, θα σας χρειαστεί». Η κακή εκδοχή προτάσσει το «καλή τύχη, μάγκες» του Σιδηρόπουλου, διότι δεν νομίζω ότι τυχόν καρατόμηση του Τεν Κάτε θα εξευμενίσει για τα καλά τα... κακά πνεύματα της κερκίδας εάν δεν καταφθάσουν μαζεμένα καλά αποτελέσματα. Για να δούμε.