Ο φόβος της Shell έπειτα από 14 χρόνια...

Πνίγεται ή αναβαπτίζεται η Δημοκρατία όταν πέφτει στο πετρέλαιο; Εξαρτάται. Να, ας πούμε η «εξαγωγή Δημοκρατίας» απέμεινε μοναδική «εξήγηση» της στρατιωτικής επιδρομής στο Ιράκ, δεδομένης της απροθυμίας των άτιμων όπλων μαζικής καταστροφής να εμφανιστούν. Στη Νιγηρία, πάλι, οι δικτατορίες ήταν ανέκαθεν ευλογία για τους εμπόρους της «ελευθερίας» και για την α-πε-ρι-ό-ρι-στη ελευθερία του εμπορίου.

«Χρειαζόμαστε απαραιτήτως κλίμα σταθερότητας κι αυτό το προσφέρουν οι δικτατορίες». Σταράτα λόγια. Τα είπε στις αρχές του 1995 ο Ναεμέκα Ατσέμπε, γενικός διευθυντής της Shell στη Νιγηρία, εξηγώντας (αλήθεια, χρειαζόταν;) γιατί η εταιρεία υποστήριζε με θέρμη το δικτατορικό καθεστώς του στρατηγού Σάνι Αμπάτσα. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους ο Αμπάτσα έστειλε στην αγχόνη εννέα ακτιβιστές που μάχονταν για να τερματιστεί η καταστροφή της περιοχής στην οποία ζούσε η φυλή τους. Οι Ογκονί. «Αυτό που έκαναν Chevron και Shell στους Ογκονί, στη γη, στα ποτάμια μας, στο Δέλτα του Νίγηρα, αγγίζει τα όρια της γενοκτονίας», είχε πει ο συγγραφέας Κεν Σάρο-Βίβα.

Ενας από τους εννέα που εκτελέστηκαν αργότερα. Πριν από τους απαγχονισμούς οι δυνάμεις ασφαλείας είχαν στείλει στον άλλο κόσμο τουλάχιστον 2.500 ανθρώπους από όσους συμμετείχαν σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για τη μόλυνση στη γη τους. Δεν ήταν όλοι Ογκονί, αλλά πάνω σε αυτούς έπεσε βαρύτερος ο πέλεκυς. Είκοσι επτά χωριά τους σβήστηκαν από τον χάρτη. Προς παραδειγματισμό κατεδαφίστηκαν εκατοντάδες σπίτια στα απείθαρχα χωριά κι άλλων περιοχών.

Τι συνέβη έπειτα από τις εκτελέσεις του '95; Γεννήθηκε το σύνθημα «Go, Shell, go to Hell». Ο Κλίντον ανακοίνωσε την αναστολή της προμήθειας όπλων στον Αμπάτσα –τότε έμαθαν πολλοί ότι οι ΗΠΑ πουλούσαν όπλα στο καθεστώς. Τα πολιτικά πράγματα στη Νιγηρία άλλαξαν και ξανάλλαξαν.

Ωσπου, τον Ιούνιο του 2009, ανακοινώθηκε ότι η Shell δέχθηκε να καταβάλει αποζημίωση 15,5 εκατομμυρίων δολαρίων στους συγγενείς των εννέα Ογκονί, για να μη φθάσει σε δίκη η υπόθεση που ανακινήθηκε με τη σχετική αγωγή. Τι ακριβώς φοβόταν η Shell και δεν ήθελε δίκη; Γεμίστε με καύσιμα το ντεπόζιτο της φαντασίας σας και υποθέστε. Τι δεν άλλαξε στη Νιγηρία από το 1995; Το τραγικό status, το οποίο έγκειται στο φαινόμενο τόσης ανεργίας και δυστυχίας σε μία χώρα 150 εκατ. κατοίκων, η οποία είναι 12η στην παραγωγή και 8η στην εξαγωγή πετρελαίου.

Η Shell είναι αγγλο-ολλανδική. Στην Αγγλία και την Ολλανδία από τις κάλπες των πρόσφατων Ευρωεκλογών βγήκαν πολύ δυναμωμένοι οι ακροδεξιοί. Αυτό προφανώς δείχνει ότι στις αντίστοιχες κοινωνίες υπάρχει ισχυρό ρεύμα εχθρότητας απέναντι στους μετανάστες. Εικάζω ότι οι Νιγηριανοί δεν αποτελούν εξαίρεση. Κι αυτοί... απρόσκλητοι καταφθάνουν, έτσι;

Οπως οι Αφγανοί, οι Ιρακινοί και οι Σομαλοί για τους οποίους γράφαμε χθες. Οσοι ουρλιάζουν «κάντε κάτι εδώ και τώρα» όταν βλέπουν τα γκέτο στον Αγιο Παντελεήμονα της Αθήνας ή τον (κάθε) Αγιο Βενέδικτο της αλλοδαπής, με το «κάτι» να υποδηλώνει ενίοτε ό,τι πιο ανατριχιαστικό χωράει ο ανθρώπινος νους, καλό είναι να σκεφτούν πως το «εδώ» ξεκίνησε εκεί και το «τώρα» δρομολογήθηκε εδώ και δεκαετίες. Σήμερα η Δύση της διαχρονικής ενοχής γίνεται οπαδός της «μηδενικής ανοχής». Μπάζει...

ΥΓ.: Αύριο μια ακόμη στάση στην Αφρική πριν από την εξαγωγή κάποιων γενικών συμπερασμάτων.