Η Δύση και οι «απρόσκλητοι»

Κυριακή απόγευμα, η TV μετέδιδε σκηνές από συγκρούσεις ενόπλων στη Σομαλία. Το σχόλιο ενός μέλους της παρέας ήταν αρκούντως mainstream: «Βία, πείνα, δυστυχία, αν φουντώσει και κει το νταβαντούρι, θα 'ρθουν κι άλλοι πρόσφυγες στην Ευρώπη».

Θυμήθηκα τότε ότι πριν από ένα μήνα τα ΜΜΕ ασχολούνταν αρκετά με τις πειρατείες που γίνονταν σε βάρος σκαφών δυτικής προέλευσης στα ανοιχτά της Σομαλίας. Και, ως είθισται, στις δημοσιογραφικές αναφορές το πρόβλημα ανιχνευόταν στο... προχωρημένο στάδιό του. Τότε που «έζωνε» τα δυτικά καράβια. Η αρχική πτυχή του παρέμεινε αθέατη, διότι απλούστατα ήταν αδιάφορη για τη Δύση.

Οταν οι ίδιοι οι Σομαλοί λένε «πειρατεία», εννοούν τις συχνές επιδρομές μεγάλων ξένων αλιευτικών στα νερά τους και -σε μία λιγότερο κυριολεκτική χρήση του όρου- τη ρίψη τοξικών αποβλήτων εκ μέρους ξένων καραβιών. Κάπως έτσι περιήλθαν σε αδιέξοδο οι γηγενείς ψαράδες.

Ορισμένοι προμηθεύτηκαν όπλα και οργάνωσαν άτυπη ακτοφυλακή, ώστε να περιορίσουν όσο μπορούσαν την παράνομη αλιεία στα νερά τους και να εισπράξουν αποζημιώσεις για τις ζημιές που υπέστησαν. Αυτή η δραστηριότητα ήταν που εκφυλίστηκε στη συνέχεια στις κλασικές πειρατείες με ομήρους και λύτρα.

«Κακώς ασχολούμαστε μόνο με την ατομική βία, παραβλέποντας τον ολέθριο, βίαιο εξαναγκασμό που την προκαλεί», λέει επί του θέματος ο Γάλλος φιλόσοφος Μισέλ Ονφρέ. Και καταλήγει: «Αν η λεγόμενη νόμιμη βία σταματούσε, θα μπορούσε επιτέλους να μειωθεί η λεγόμενη παράνομη».

Μπα, «λόγια ενός κουλτουριάρη», θα έλεγαν οι περισσότεροι. Αν οι χθεσινοί Σομαλοί ψαράδες και νυν άποροι καταφθάσουν αύριο στην Ευρώπη ως πρόσφυγες, θα πούμε «ήλθαν απρόσκλητοι». Οχι ακριβώς...

Περισσότερους από δύο εκατομμύρια Ιρακινούς έδιωξε από τη χώρα τους ο τελευταίος πόλεμος. Οσοι αναζητήσουν στην Ευρώπη τρόπους να επιβιώσουν εξυπακούεται ότι θα είναι -κι αυτοί- «απρόσκλητοι». Αναλόγως θα τους φερθούν ακόμα και οι ανερυθρίαστες κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών που διατήρησαν δυνάμεις κατοχής στο Ιράκ. Βλέπετε, τα κοιτάσματα πετρελαίου είναι περιζήτητα, αλλά κοιτάσματα τσίπας δεν ανακαλύφθηκαν ακόμα.

Οι πάντες προβλέπουν νέα κύματα προσφύγων από το Αφγανιστάν ως απόρροια της συνέχειας του πολέμου που διεξάγεται εκεί. «Απρόσκλητοι» καταφθάνουν στην Ευρώπη και οι Αφγανοί πρόσφυγες. Καμία σχέση με την αβρότητα των δυτικών στρατευμάτων, τα οποία ως γνωστόν πήγαν εκεί κραδαίνοντας προσκλήσεις με καρδούλες -σαν τη φανέλα της Χέρενφεν, ένα πράγμα. Αντε, να προσποιηθούμε πως δεχόμαστε τον απλοϊκό μανιχαϊσμό και την προτροπή «τα παράπονά σας στους Ταλιμπάν και μόνο».

Γιατί τότε κανένας στη Δύση δεν ζήτησε τον λογαριασμό από τις ΗΠΑ, οι οποίες υποστήριξαν μέχρι αηδίας τους Ταλιμπάν στα μέσα της δεκαετίας του '90, επειδή αυτό υπαγόρευαν τα σχέδιά τους για τη μεταφορά πετρελαίου της Κασπίας, καθώς και τα συμφέροντα της εταιρείας τους, της Unocal;

Τουλάχιστον οι Αφγανοί κέρδισαν... εκσυγχρονισμό. Προσφάτως ο πρόεδρος της κατοχικής κυβέρνησης, Χαμίντ Καρζάι, επιβεβαίωσε ότι εμμένει στο νομοθέτημά του: οι άντρες δικαιούνται να κρατούν τις γυναίκες τους νηστικές, εάν αυτές είναι απρόθυμες να κάνουν σεξ.

Ποιος ξέρει, ίσως η περιοδική στέρηση τροφής από τις Αφγανές να είναι μέτρο εξοικονόμησης τροφίμων για τον υπόλοιπο πληθυσμό, ώστε να περιοριστεί το μεταναστευτικό ρεύμα. Την ημέρα που θα το ακούσουμε κι αυτό από τα χείλη των... απελευθερωτών-εκσυγχρονιστών του Αφγανιστάν μάλλον θα τα έχουμε ακούσει όλα.

ΥΓ.: Συνέχεια αύριο.