Το πιο βαρύ τρόπαιο

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΚΩΣΤΑΣ Δ. ΜΠΛΙΑΤΚΑΣ

Oι παλαίμαχοι του ΠΑΟΚ ετοιμάζουν, με ιδιαίτερο μεράκι είναι η αλήθεια, την ταινία της ιστορίας του συλλόγου. Για τις ανάγκες της δραματοποίησης, μάλιστα, ορισμένων κορυφαίων στιγμών του «Δικεφάλου» χρειάστηκε να πάρουν από την τροπαιοθήκη που στεγάζεται στα γραφεία του γηπέδου της Τούμπας το βαρύτιμο κύπελλο του 1972. Βαρύτιμο και… βαρύ συγχρόνως, μια και η τεχνοτροπία στην κατασκευή κυπέλλων εκείνη την εποχή ήθελε εντυπωσιακά, ογκώδη τρόπαια.

Το βαρύ, λοιπόν, αυτό τρόπαιο σήκωσε ο μεγάλος Γιώργος Κούδας τη νύχτα της Τετάρτης 5 Ιουλίου 1972 στον ουρανό της Αττικής (Στάδιο Καραϊσκάκη, 30ός τελικός), ύστερα από εκείνη την αξέχαστη νίκη επί του Παναθηναϊκού του Πούσκας με 2-1.

Το παρέλαβε προχθές με ευλάβεια και φορτωμένος με χιλιάδες αναμνήσεις ο Κούλης Αποστολίδης, για να το πάει σε ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης στο οποίο θα γυριζόταν η σκηνή των ξέφρενων πανηγυρισμών του τότε: παίκτες, παράγοντες και τεχνική ηγεσία έπεσαν, λέει, στην πισίνα του ξενοδοχείου μαζί με το κύπελλο!

Πολλή δουλειά για τον σκηνοθέτη…

Πριν από τριάντα επτά χρόνια, λοιπόν, η ιστορική οικογένεια του ΠΑΟΚ έζησε την πιο μεγάλη ώρα της. Πήγαινε για έκτη φορά σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδος, έχοντας ήδη χάσει, παρά τις ομολογουμένως καλές εμφανίσεις της ομάδας, και στους πέντε άλλους που προηγήθηκαν!

Εκείνο, όμως, το καλοκαίρι όλα συνωμοτούσαν για να σπάσει επιτέλους το ρόδι η δημοφιλής ομάδα της Θεσσαλονίκης.

Πρώτον, ήταν η ομάδα που είχε καθοδηγητή τον Λες Σάνον. Με παίκτες όπως ο Κούδας, ο Σαράφης, ο Αποστολίδης, ο Τερζανίδης, ο Φουντουκίδης, ο Ασλανίδης, ο Παρίδης σε σπάνια ωριμότητα, αλλά και με τους 22χρονους αλλά εξαιρετικά ταλαντούχους Γούναρη και Ιωσηφίδη, δεν είχε να ζηλέψει τίποτα από τους μεγάλους του κέντρου.

Δεύτερον, ήταν ο «οιωνός» της νίκης με 2-1 μέσα στου Χαριλάου επί του Αρη, σε εκείνον τον επεισοδιακό ημιτελικό της 7ης Ιουνίου 1972, που έφερε την πολύμηνη τιμωρία των Σπυρίδωνα και Αλεξιάδη. Οι «κιτρινόμαυροι» είχαν πάρει το Κύπελλο πριν από δύο χρόνια νικώντας την παρέα του Κούδα και κάνοντας ακόμα πιο δύσκολη τη ζωή των οπαδών του «Δικεφάλου» στην πόλη. Τριάντα έξι χρόνια χωρίς κανέναν τίτλο ήταν πάρα πολλά (ο ΠΑΟΚ ιδρύθηκε το 1926). Ουκ εά με καθεύδειν… Κάπως έτσι.

Τρίτον, ήταν ο αντίπαλος στον τελικό. Ο Παναθηναϊκός, ήδη πρωταθλητής 1971-72 και με σχεδόν όλα τα αστέρια που πήγαν στο «Γουέμπλεϊ» ένα χρόνο πριν, έδινε το έξτρα κίνητρο. Στην «πρόβα τζενεράλε», μάλιστα, ένα ματς πρωταθλήματος στην Τούμπα λίγες εβδομάδες πριν, ο ΠΑΟΚ είχε κερδίσει και βαθμούς και εντυπώσεις (1-0).

Ο Κούδας μού είχε πει γι' αυτό το ματς: «Θυμάμαι τον κόσμο μας, που παραληρούσε στο Καραϊσκάκη. Ηταν πάνω από 15.000. Εκείνο το βράδυ κάηκαν η Αθήνα και ο Πειραιάς. Τέτοιας έκτασης πανηγυρισμούς για τον ΠΑΟΚ δεν έχει ξαναζήσει η πρωτεύουσα. Οπως και τόσο κολακευτικά σχόλια από τον αθηναϊκό Τύπο για τον ΠΑΟΚ, σαν κι αυτά της επόμενης μέρας, δεν είχα ξαναδιαβάσει. Ολη η Ελλάδα είδε από την τηλεόραση τον ΠΑΟΚ και παραδέχτηκε την ανωτερότητά του».

Οι ομάδες ενώπιον του διαιτητή Χρήστου Μίχα από την Αθήνα και των εποπτών του, Νίκου Ζλατάνου από τη Θεσσαλονίκη και Στάθη Παπαβασιλείου από τον Πειραιά, είχαν παραταχθεί με τις εξής συνθέσεις:

ΠΑΟΚ: Χατζηιωάννου - Γούναρης, Φουντουκίδης, Παπαδόπουλος, Ιωσηφίδης, Τερζανίδης, Μπέλλης, Κούδας, Σαράφης (66', Λάζος), Αποστολίδης, Ασλανίδης (76', Ματζουράκης)

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος - Καραμανλής (56', Βλάχος), Γονιός, Σούρπης, Αθανασόπουλος, Δημητρίου, Eλευθεράκης, Γραμμός, Αντωνιάδης, Δομάζος, Παπαδημητρίου

Ο ΠΑΟΚ προηγήθηκε με ένα ασύλληπτο σουτ του Κούδα από τα 20 μέτρα στο 2' και έκανε το 2-0 πάλι με τον αρχηγό του στο 88'. Ο Παναθηναϊκός μείωσε ένα λεπτό αργότερα με τον Παπαδημητρίου.

Οι «πράσινοι» έχουν να θυμούνται δύο αποκρούσεις του Κώστα Ιωσηφίδη στη γραμμή του τέρματος που έσωσαν τον ΠΑΟΚ από σίγουρα γκολ, αλλά η φάση του αγώνα ήταν, το δίχως άλλο, ένα γκολ για χαϊλάιτ (αν και τότε μόνο δύο κανάλια, κι αυτά ασπρόμαυρα και με χιονάκια, υπήρχαν, το ΕΙΡΤ και η ΥΕΝΕΔ) που σημείωσε ο Γιάννης Ματζουράκης με ανάποδο ψαλίδι. Ο Μίχας πήρε το… ψαλίδι της λογοκρισίας και το ακύρωσε εντελώς αδικαιολόγητα. Ο Γιάννης Ματζουράκης, ο οποίος είχε έρθει από τη Ρουμανία, αποτελούσε τη νέα μεγάλη ελπίδα του ΠΑΟΚ. Κόντρα, όμως, στις προβλέψεις, δεν έκανε σπουδαία καριέρα ως ποδοσφαιριστής. Είναι, όμως, όπως αποδείχτηκε, ένας εξαίρετος προπονητής εδώ και δεκαετίες.

Ο ΠΑΟΚ γλέντησε το Κύπελλο στα «Δειλινά» με τον –ποιον άλλον;– Στράτο Διονυσίου. Στις αρχές της δεκαετίας του '70 το μεγάλο σουξέ του Στράτου ήταν ο «Παλιατζής». Ο αξέχαστος βάρδος το είχε διασκευάσει ως εξής: «Πάρε ό,τι θέλεις… ΠΑΟΚτσή»!

Υπάρχουν και δύο παραλειπόμενα από εκείνη τη νύχτα.

Στα επινίκια δεν πήγε ο Κούδας, διότι το άλλο πρωί πέταγε για το Λονδίνο για μια πολύ λεπτή εγχείρηση στην ωμοπλάτη. Ο αρχηγός του ΠΑΟΚ είχε μεγάλο πρόβλημα, καθώς του έβγαινε συχνά ο ώμος και ουκ ολίγες φορές έπαιζε με φρικτούς πόνους.

Στα επινίκια… δεν τραγούδησε ο Μήτσος Παρίδης! Ναι, ο δαιμόνιος και δημοφιλέστατος εξτρέμ της εποχής ήταν στενοχωρημένος, διότι ένας τραυματισμός τού είχε στερήσει τη συμμετοχή σ' εκείνον τον ιστορικό τελικό. Τελικά ο Μητσάρας αποζημίωσε τον εαυτό του με μια γκολάρα στον τελικό του 1974, δύο χρόνια αργότερα, επί του Ολυμπιακού στη Νέα Φιλαδέλφεια.