Διαφορά... στο ψηστήρι

Πριν από μερικά χρόνια βλέπαμε με κάτι φίλους σε επανάληψη το «Τζίλντα» με τη Ρίτα Χέιγουορθ. Επειτα από 60 χρόνια η ταινία δεν αντέχεται να τη δεις ολόκληρη αλλά έστω και δύο λεπτά, μόνο για τη Χέιγουορθ, αξίζει. Πρέπει να είναι η ωραιότερη γυναίκα στην ιστορία του κινηματογράφου. Εκεί λοιπόν που το βλέπαμε, ο κουλτουριάρης της παρέας είχε πει: «Αλλά θα μπορούσες να μιλήσεις με αυτή τη γυναίκα;».

Πιθανόν να είχε δίκιο. Πιθανόν η Ρίτα Χέιγουορθ να μην ήταν η πιο ενδιαφέρουσα γυναίκα για να μιλήσεις για τη σημασία της Γκέρτρουντ Στάιν. Πιθανόν επίσης να μην ήξερε πινγκ πονγκ, μαντάρισμα και να άπλωνε τα χρωματιστά φανελάκια από την καλή. Πιθανόν τα πάντα, αλλά σίγουρα ήταν η μεγαλύτερη -για να μη γράψω αυτό που πρέπει- ηθοποιάρα στην ιστορία του κινηματογράφου. Ελπίζω η γκόμενα του φίλου που είχε πει τη φράση να το είχε εκτιμήσει. Μόνο που οι στεναγμοί έλεγαν ότι αν το είχε εκτιμήσει, ήταν μόνο αυτή… Οπως ελπίζω ότι οι οπαδοί του Ολυμπιακού και της ΑΕΚ εκτιμούν την προσπάθεια να βγει η μεταγραφή του Τζιμπρίλ Σισέ για τα κρεμαστάρια. Θα χρειαστεί όμως προσπάθεια και θα είναι μόνο αυτοί.


Από τον Σάββα το περίμενα και από τον Dear All ήρθε. Στη γενική συνέλευση της ΑΕΚ, όταν ο Νίκος Θανόπουλος είπε ότι τα 20 εκατομμύρια που δίνει ο Παναθηναϊκός για τον Σισέ είναι «εξωπραγματικό ποσό», ότι αγοράζει έναν παίκτη με «δύο σπασμένα πόδια» και ότι με τα 20 εκατομμύρια και τον ίδιο φυσικά στο τιμόνι «η ΑΕΚ θα κέρδιζε το Τσάμπιονς Λιγκ». Ολα αυτά περιμένοντας το εκατομμυριάκι που θα δώσει ο Παναθηναϊκός για τη μεταγραφή του Κατσουράνη που με περισσότερη αγωνία και από την ΑΕΚ το περιμένει ο Γιάννης Κομπότης.

Ολα αυτά όταν για να δώσει τον Μάκο ο Τσακίρης πρώτα κοιτάει να δέσει τις πληρωμές στα λεφτά που θα δίνει η Κιέβο και ο πρόεδρος του Λεβαδειακού απαντάει στο τηλέφωνο ότι είναι απασχολημένος και να τον πάρει τηλέφωνο αργότερα, όταν στη γραμμή βρίσκεται ο πρόεδρος της ΑΕΚ. Ολα αυτά όταν έχει δημοσιοποιηθεί το ενδιαφέρον του Ντούσαν Μπάγεβιτς για τον Μπούντιμιρ του Εργοτέλη, αλλά η διαπραγμάτευση δεν αρχίζει καν επειδή είναι βέβαιο ότι τέτοια λεφτά δεν υπάρχουν.

Οπως κάποιος θα μπορούσε να κλείσει ραντεβού με τη Ρίτα Χέιγουορθ για δείπνο και το βράδυ να τελειώσει στα «καληνύχτα», έτσι και ο Σισέ μπορεί να υπογράψει στον Παναθηναϊκό και να βγει φόλα. Το θέμα όμως είναι ποιος μπορούσε να «ψήσει» τη Χέιγουορθ για να βγούνε και ποιος τον Σισέ για να υπογράψει. Οποιος μπορεί, το κάνει και βλέπει τι γίνεται. Οποιος δεν μπορεί, λιγουριάζει και σκέφτεται ότι η Ρίτα μπορεί να είναι βαρετή στη συζήτηση και τα πόδια του Σισέ σπασμένα.

Από τον Θοδωρή Ελευθεριάδη, τεχνικό υπεύθυνο των Aκαδημιών του ΠΑΟΚ, πήρα mail με αναφορές στο κείμενό μου για τον «Θούριο» που τραγουδούσαν οι πιτσιρικάδες του ΠΑΟΚ στο τουρνουά της Μυκόνου. Το δημοσιεύω.

«Αγαπητέ κ. Πανούτσο

Από την Ακαδημία του ΠΑΟΚ είμαι ο τεχνικός υπεύθυνος Θόδωρος Ελευθεριάδης. Ο «θούριος» είναι ο πρώτος ύμνος του ΠΑΟΚ του 1926 απο το ιδρυτικό σωματείο ΠΕΡΑ ΚΛΟΥΜΠ και τραγουδιέται από όλα τα τμήματα 8-14 ετών πριν από τα παιχνίδια επίσημα ή ανεπίσημα ως φόρος τιμής στους ανθρώπους που τίμησαν τη φανέλα του συλλόγου. Αποτελεί κάτι σύνηθες στο εξωτερικό και δεν έχει σχέση με τον επαρχιωτισμό που υπαινίσσεστε.

Δεν αποτελεί σύνθημα επιθετικότητας ούτε πολεμική ιαχή. Η συμπεριφορά μας στο τουρνουά της ΜΥΚΟΝΟΥ αλλά και στα 70 τουρνουά που λαμβάνουμε μέρος τον χρόνο επί δικής μου θητείας ως τεχνικού υπευθύνου επί προεδρίας Θόδωρου Ζαγοράκη αποδεικνύει το αντίθετο. Θα συνεχίσω να σας διαβάζω και να απολαμβάνω τα κείμενά σας όπως χρόνια τώρα. Απλά, για άλλη μία φορά για κάποια από τα γραφόμενά σας ίσως οφείλετε να είστε περισσότερο υποψιασμένος.

Καληνύχτα και να σας υπενθυμίσω ότι Ελλάδα δεν είναι μόνο η Θεσσαλονίκη».

Σαν απάντηση ξαναδημοσιεύω τον «θούριο», «Είμαστε εμείς της πόλης τα παιδιά τα παινεμένα, που παίζουμε την μπάλα ξακουσμένα». Προσθέτοντας μερικές παρατηρήσεις που αφορούν τη συγκεκριμένη περίπτωση, αλλά και άλλες ανάλογες και σημαντικότερες.

Πρώτον, σε γλώσσα ο ύμνος θυμίζει το «Ω, δεν την αγνοεί κανείς, είναι η γη η Ελληνίς» που για να βγουν οι ομοιοκαταληξίες στα καθαρευουσιάνικα δημιουργήματα του Μεσοπολέμου τεντωνόταν η γλώσσα. Δεύτερον, δεν σώζεται από τη συχνή χρήση, όπως για παράδειγμα σώζεται ο Εθνικός Υμνος με το «Απ' τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά» που θυμίζει σκανδιναβικό γκότθικ μέταλ ή το «Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του», που αν ασχολιόταν η ιταλική κυβέρνηση με τους στίχους, θα έπρεπε να είχαμε διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις. Στους συγκεκριμένους όμως στίχους από τη συνεχή χρήση έχουμε σταματήσει να προσέχουμε το περιεχόμενο. Ο «θούριος», όμως, του ΠΑΟΚ δεν συνέχισε να τραγουδιέται στα γήπεδα, αλλά ανασύρθηκε από την ιστορία με αποτέλεσμα να προσέχεις τους στίχους.

Το σημαντικό είναι η προθυμία των Ελλήνων και ιδιαίτερα των δημοσιογράφων να το βουλώνουν, όταν προβάλλονται πατριωτικοί ή εθνικοί λόγοι. Το γράφω αναφερόμενος σε ένα άλλο mail που σε λιγότερο ευγενικό τόνο μου ζητούσε να ανασκευάσω επειδή τον «θούριο» του ΠΑΟΚ «τραγουδούσαν στην Πέρα Κλουμπ οι παππούδες μας». Δηλαδή να πω ότι ο «θούριος» έχει καλλιτεχνική αξία ή ακόμα περισσότερο μου αρέσει επειδή τον τραγούδαγε ο παππούς του. η αισθητική –γιατί για αισθητική μιλάμε– καταξιώνεται επειδή ήταν «του παππού». Μια βολική προσέγγιση συνήθως πολύ πιο επικίνδυνη, όταν παραχαράσσεται η ιστορία με μόνο επιχείρημα «δεν θα πεις τους προγόνους μας». Οχι «δεν ήταν», αλλά «δεν θα πεις».

Το κόλπο δουλεύει από τον Μέγα Αλέξανδρο –που όταν στη δικτατορία ο Λάμψιας είχε γράψει ότι ήταν ομοφυλόφιλος, ο Ιωαννίδης τον είχε καλέσει στο γραφείο του και απέδειξε ότι δεν είναι με το να τον χαστουκίσει– μέχρι τον περασμένο Δεκέμβρη όταν οι κουκουλοφόροι της Νομικής έκαναν «ντου» και χαστούκισαν τον καθηγητή Γιάννη Πανούση που μιλούσε για το σωφρονιστικό σύστημα στο όνομα «της ελευθερίας του λόγου» που τελειώνει όταν αυτοί διαφωνούν. Με αποτέλεσμα να έχουμε συνηθίσει ότι όταν ακούμε «'21», «Μικρασία» και «Αρχαίοι» ό,τι και να λέει ο άλλος, αν ακούγεται καλό για τους δικούς μας, να κάνουμε μόκο.

Παράδειγμα: στην τελετή των εγκαινίων του Μουσείου της Ακρόπολης ο Κώστας Καραμανλής έβαλε έναν κάνθαρο με κρασί σε μία κρύπτη, έκανε τρία βήματα πίσω με τον σεβασμό που μόνο οι χοντροί έχουν και στη συνέχεια ακούστηκε ότι ήταν μια συνήθεια των αρχαίων για να προστατεύονται τα σπίτια, «μια συνήθεια που έχει επιζήσει μέχρι σήμερα». Σε αυτό το σημείο παρακαλώ όσους αναγνώστες ξέρουν ότι στο Νιοχώρι οι μάστορες βάζουν μια νταμιτζάνα κρασί στα θεμέλια και στη Βοστίτσα ο πρωτομάστορας ανοίγει Chateau Laffite της χρονιάς που βγήκε η άδεια, να μη μου το υπογραμμίσουν.

Αυτό που ξέρω είναι ότι μέχρι και τις μέρες μου στην Ελλάδα στα θεμέλια έβαζαν το κεφάλι του κόκορα που σφαζόταν για την περίσταση. Τώρα αν μας βολεύει να λέμε ιστορίες με κανθάρους για να νιώθουμε αρχαίοι ή αν θα φρίκαρε η οικουμένη αν ο Καραμανλής έκοβε τον λαιμό του κόκορα, είναι μια άλλη ιστορία που όμως δεν έχει σχέση με την αλήθεια.

«Γαμώ το κέφι που έχεις να τραβιέσαι…». Πρέπει να το έχω ακούσει μισή χιλιάδα φορές και στις περισσότερες έδωσα αργότερα δίκιο σε αυτόν που μου το είχε πει. Γαμώ το κέφι μου να τραβιέμαι. Γράψε, ρε, για τις ιδεολογίες των ομάδων, για τα τραγούδια των χαμένων πατρίδων για τις συνήθειες που έχουμε και δείχνουν ότι οι μισοί είμαστε απόγονοι του Περικλή και οι άλλοι μισοί του Φιλίππου, για να πιάνουμε και τις γωνίες.


Δεν σεβόμαστε τα σύμβολα. Η φωτογραφία της Σμύρνης να καίγεται είναι συγκλονιστική, αλλά όχι για να μπαίνει στο μπροστινό της φανέλας σαν να είναι χορηγία, όπως είχε κάνει ο Πανιώνιος με μοντέλο τον Μπρέσκα. Ο γαλανόλευκος σταυρός δεν είναι για να γίνεται κελτικός και να κρεμιέται στα κάγκελα του Καραϊσκάκη στα ματς της Εθνικής. Γκέγκε, που λέγανε και οι αρχαίοι;