Ηταν η… παράταση του αιώνα!

17 Ιουνίου 1970: Το πιο συναρπαστικό ματς όλων των εποχών

Bλέπουμε αυτή την πασαρέλα με τις καλλονές που γέμισαν τα ευρωψηφοδέλτια σε όλη την Ευρώπη (αφήστε που κάποιες εκλέχτηκαν κιόλας!) και το συμπέρασμα βγαίνει αβίαστα: ο Μπερλουσκόνι που συνέλαβε το… όραμα για μια πολιτική σκηνή-σαπουνόπερα ξέρει καλά τις «γκρίζες ζώνες» της ανθρώπινης φύσης και ματαιοδοξίας.

Το Στρασβούργο, λέει. θα ομορφύνει αλλά δεν είναι εξίσου σίγουρο ότι εκεί το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τέτοιες «μεταγραφές» θα βρει ευκολότερα τις λύσεις κατά της ανεργίας, της οικονομικής κρίσης, της βίας, της ξενοφοβίας και της καταστροφής του πλανήτη.

Πέρυσι τέτοιον καιρό πάντως είχα τη χαρά να συζητήσω στις Βρυξέλλες –με την πολύτιμη συντροφιά και συνδρομή του Μανώλη Μαυρομάτη– με έναν ασυνήθιστο ευρωβουλευτή και σταρ της ιταλικής αθλητικής οικογένειας: τον Τζιάνι Ριβέρα. Ναι, τον «χρυσό» αρχηγό της παλιάς καλής Μίλαν του 1970, που είχε εκλεγεί για τη θητεία 2004-2009 με το κόμμα Uniti Nell Ulivo. Ηταν μέλος της επιτροπής Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή. Διετέλεσε και υφυπουργός Αμυνας στην κυβέρνηση του Ρομάνο Πρόντι.

(Η μοίρα το έφερε να φύγει ο Ριβέρα από τα διοικητικά της Μίλαν και να μπει στην πολιτική το 1986, όταν την ομάδα αγόρασε –ποιος λέτε;– ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι!).

Παρά ένα, σαράντα χρόνια μάς χωρίζουν από το πιο συναρπαστικό ίσως ματς όλων εποχών που έχει γίνει σε Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου. Ηταν η 17η Ιουνίου 1970 στο ζεστό Μεξικό, όταν έγινε εκείνος ο αξέχαστος για τους παλιούς ημιτελικός μεταξύ Ιταλίας και Δυτικής Γερμανίας. Ο νικητής θα αντιμετώπιζε τη Βραζιλία του Πελέ, του Τοστάο και του Ριβελίνο στον τελικό τέσσερις μέρες αργότερα.

Οι Ιταλοί προηγήθηκαν στο 8ο λεπτό με τον τότε παίκτη της Ιντερ Μπόμπο Μπονισένια, για να ισοφαρίσει στο 90', βυθίζοντας το Μιλάνο και όλη την Ιταλία σε θλίψη, ένας Γερμανός που έβγαζε το ψωμί του στη Μίλαν: ο Καρλ Χάινζ Σνέλιγκερ!

Οι δύο ομάδες πήγαν στην πιο συναρπαστική παράταση που είδε ποτέ φίλαθλος. Ο Γκερντ Μίλερ βάζει μπροστά τη Δυτική Γερμανία (2-1) στο 95' για να ισοφαρίσει (2-2) σε δύο λεπτά ο Μπούρνιστς. Μετά ήρθε η σειρά των Ιταλών να προηγηθούν στο 104' με τη μεγάλη βεντέτα της Κάλιαρι Τζίτζι Ρίβα για να ισοφαρίσει πάλι ο Μίλερ στο 110' (3-3).

Εξήντα δευτερόλεπτα χάρηκαν οι Γερμανοί, αφού το «χρυσό παιδί» του ιταλικού ποδοσφαίρου, ο μεγάλος Τζιάνι Ριβέρα της Μίλαν, έγραψε το τελικό 4-3 και έστειλε τη «σκουάντρα ατζούρα» στον τελικό, στον οποίο όμως οι Βραζιλιάνοι, σαφώς καλύτεροι, επικράτησαν 4-1.

Εκείνα τα χρόνια ο προπονητής της εθνικής Ιταλίας, ο μακαρίτης Φερούτσιο Βαλκαρέτζι (1919-2005), με τις επιλογές του έκανε ακόμα πιο… αβυσσαλέο το μίσος μεταξύ των οπαδών της Μίλαν και της Ιντερ. Ο Ριβέρα έπαιζε στην ίδια θέση με το μεγάλο αστέρι της Ιντερ, τον Σάντρο Ματσόλα, και παρ' ότι ο αρχηγός της Μίλαν ήταν πιο δημοφιλής, ο Βαλκαρέτζι προτιμούσε να ξεκινά με τον διεθνή χαφ των «νεραντζούρι».

Στον τελικό με τη Βραζιλία ο Ριβέρα έπαιξε μόλις 7 λεπτά, ενώ και στον ημιτελικό, όταν σημείωσε το «χρυσό» νικητήριο γκολ, μπήκε ως αλλαγή του Ματσόλα στο 46'!

Η ποδοσφαιρική παραφιλολογία στην Ιταλία ακόμα και σήμερα μάχεται για να λύσει το «μεγάλο αίνιγμα» του Ριβέρα. Ολοι αναγνωρίζουν τα σπάνια προσόντα του και τις εγχώριες και διεθνείς επιτυχίες του με τη Μίλαν –το 1969 εξελέγη κορυφαίος Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής– την ώρα που ψάχνουν να βρουν τι έφταιξε και οι προπονητές του στην εθνική Ιταλίας δεν μπόρεσαν όχι μόνο να πάρουν το μάξιμουμ από αυτόν, αλλά και να του βρουν σταθερή θέση μέσα στη βασική ενδεκάδα. Ο απολογισμός του στη «σκουάντρα ατζούρα» είναι σχετικά πενιχρός για την αξία του: 60 εμφανίσεις και 14 γκολ.

Ενας πραγματικός αρχηγός

• Ο Ριβέρα υπήρξε πραγματικός αρχηγός μέσα στον αγωνιστικό χώρο.

• Ακριβοδίκαιος με τους αντιπάλους του, αρχοντικός…

• Ο Γιώργος Κούδας, αδιαμφισβήτητος ηγέτης κι αυτός, αντιμετώπισε τη Μίλαν του Ριβέρα την άνοιξη του 1974 για το Κύπελλο Κυπελλούχων. Ο ΠΑΟΚ έχασε 3-0 στο «Σαν Σίρο» και στην Τούμπα οι ομάδες ήρθαν ισόπαλες 2-2.

Ο Κούδας θυμάται

«Στη Μίλαν τότε έπαιζε ένας πληθωρικός παίκτης, πολύ δυνατός, ο Ρομέο Μπενέτι, ο οποίος όμως ήταν και πολύ εριστικός. Μέσα στο "Σαν Σίρο" ο Μπενέτι αμέσως κατάλαβε ότι το "μηχανάκι" του ΠΑΟΚ ήταν ο Χρήστος ο Τερζανίδης, ο οποίος άντεχε στα μαρκαρίσματα και του έκοβε πολλές επιθέσεις. Σε μια φάση ο Μπενέτι με περισσή σκληρότητα ρίχνει κάτω και τραυματίζει τον Χρήστο. Με τη νοηματική, αφού δεν ήξερα ιταλικά, γύρισα αμέσως στον Ριβέρα σαν να του έλεγα "τι πράγματα είναι αυτά". Ο Ριβέρα πήγε κατευθείαν στον Μπενέτι και με αυστηρό ύφος που δεν σήκωνε πολλά είπε στον συμπαίκτη του να παίζει πιο ήρεμα και να μας σεβαστεί. Αυτό θα πει πραγματικός αρχηγός».

Εντυπωσιακή σύμπτωση: οι αριθμοί στην καριέρα του Ριβέρα μοιάζουν πολύ με τους αντίστοιχους του Κούδα. Ο Ριβέρα έπαιξε με τη Μίλαν 501 ματς πρωταθλήματος, σκοράροντας 123 φορές. Ο Κούδας συμπλήρωσε στον ΠΑΟΚ 504 συμμετοχές με 133 γκολ!

Ο Τζιάνι Ριβέρα γεννήθηκε το 1943 στην Αλεσάντρια της Ιταλίας. Στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης με την εθνική Ιταλίας το 1968. Με τη Μίλαν κατέκτησε δύο φορές το Κύπελλο Πρωταθλητριών (1963 και 1969) και άλλες δύο το Κυπελλούχων (1968 και 1973 με τον απαράδεκτο διαιτητή Μίχα στο Καυτανζόγλειο κατά της Λίντς). Κατέκτησε με τη Μίλαν ακόμα τρεις τίτλους πρωταθλήματος Ιταλίας και τέσσερα Κύπελλα Ιταλίας.