Η ήττα των σοσιαλιστών στην Ευρώπη (πλην Ελλάδας)

Με το μικροσκόπιο ψάχνεις μήπως βρεις κάποια άλλη χώρα στις Ευρωεκλογές της οποίας η κεντροδεξιά καταβαραθρώθηκε όπως στην Ελλάδα. Αναζητείς κάποια άλλη νίκη σοσιαλδημοκρατών και έπειτα από τη... Μάλτα φτάνεις στο «γιοκ». Είναι ανεξήγητο αυτό το γενικό πλάνο, το οποίο συμπληρώνει η άνοδος της ακροδεξιάς σε αρκετές χώρες; Καθόλου.

Ιστορικώς αποδεδειγμένο, άρα... επαναλαμβανόμενο: σε περιόδους έντονης οικονομικής κρίσης οι κοινωνίες φοβούνται τις αλλαγές και συνήθως αγκιστρώνονται στο τρέχον ισχυρό μοντέλο διαχείρισης. Πρυτανεύει η λογική «στη φουρτούνα δεν χρειάζονται πειράματα, ούτε αλλαγές ρότας και καπετάνιου -κι ας έχουμε παράπονα». Κάποιος θα αναρωτηθεί: «Και γιατί στην Ευρώπη αυτή η αντίληψη επενήργησε υπέρ των κυβερνώντων κεντροδεξιών και όχι υπέρ των κεντροαριστερών-σοσιαλδημοκρατών, εκεί όπου αυτοί κυβερνούσαν;».

Διότι, απλούστατα, στα... κατεπείγοντα περιστατικά ο κόσμος προτιμά τα «πρωτότυπα» και όχι τα «αντίγραφα»: από τη δεκαετία του '90 η κεντροαριστερά (τύπου Μπλερ και σία) έχει καταγραφεί ως απομίμηση της «καθαρόαιμης» κεντροδεξιάς. Ε, σου λέει και ο άλλος: «Αν είναι να συνεχίσουμε δεξιά -ή και να στρίψουμε δεξιότερα- για να αποφύγουμε τις ορατές ξέρες της κρίσης, καθώς αριστερά μπορεί να υπάρχουν αθέατοι ύφαλοι, άσε να το κάνουν αυτοί που το 'χουν στο αίμα τους. Οχι οι μεταλλαγμένοι»...

Ανέκαθεν οι μεγάλες οικονομικές κρίσεις ενίσχυαν τη Δεξιά: Θάτσερ, Ρέιγκαν και Κολ ανήλθαν στην εξουσία «καβάλα» στο κύμα της κρίσης του 1973. Επίσης, οι σοβαρές οικονομικές κρίσεις ανέκαθεν ενίσχυαν την ακροδεξιά, καθώς και τη ρατσιστική αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων. Κάνει λάθος όποιος νομίζει ότι το παλιότερο σχετικό παράδειγμα μας μεταφέρει στο «κραχ» του 1929 και στη συνακόλουθη άνοδο του φασισμού στην Ευρώπη. Αν θελήσουμε να εντοπίσουμε περιπτώσεις κατά τις οποίες δυσβάστακτες οικονομικές κρίσεις μετέτρεψαν σε «μιάσματα» ανθρώπους που μέχρι πρότινος αντιπροσώπευαν ευπρόσδεκτα εργατικά χέρια, μπορούμε να «ταξιδέψουμε» μέχρι την Αμερική του 1870-80.

Τότε που ένα κραχ, ακολουθούμενο από πτωχεύσεις, απολύσεις και ανεργία, στάθηκε αιτία να γίνει αβίωτος μέχρι το... 1943 (!) ο βίος όσων Κινέζων διέμεναν στη χώρα. (Κάποια στιγμή, όταν διατυπώσουμε ορισμένες σκέψεις για το θέμα της μετανάστευσης, θα επανέλθουμε στην προαναφερθείσα ιστορία. Παρουσιάζει ενδιαφέροντα κοινά σημεία με αρκετά από όσα συμβαίνουν και στην εποχή μας.)

Επιστροφή στις Ευρωεκλογές: στη Γερμανία ποιοι σοσιαλδημοκράτες θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντίπαλον δέος στην Ανγκελα Μέρκελ; Αυτοί που... συγκυβερνούν μαζί της; Ποιοι σοσιαλιστές θα μπορούσαν να αποτελέσουν εναλλακτική λύση απέναντι στον Σαρκοζί; Αυτοί που 20 ώρες το 24ωρο τσακώνονται μεταξύ τους πότε για καρέκλες και πότε για τη χαμένη πολιτική ταυτότητα του κόμματος; Εάν προ 20 ετών κατέρρευσε ο λεγόμενος «υπαρκτός σοσιαλισμός», σήμερα εκφυλίζεται για τα καλά η... υπαρκτή σοσιαλδημοκρατία. Σε πανευρωπαϊκή κλίμακα.

Αφήστε το άλλο: η κεντροαριστερά, στα πρώιμα 90s, ήταν αυτή που έπλασε την Ευρωπαϊκή Ενωση όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Κατά συνέπεια δεν μπορεί καν να εκφράσει τη δυσφορία την οποία προκαλεί σε σημαντικά τμήματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί, παρεμβαίνει και ιεραρχεί προτεραιότητες η Ε.Ε. Δυσφορία που είναι τόσο έντονη που ωθεί τον πρώην πρωθυπουργό της Γαλλίας, Nτομινίκ ντε Bιλπέν, να αρθρογραφεί στη «Mοντ» υποστηρίζοντας: «Η E.E. διέρχεται τη σοβαρότερη κρίση της. Zούμε το τέλος μιας εποχής. Oρφανή από το ιδανικό της, η Eυρώπη πρέπει να επαναθεμελιωθεί».

Στην Ελλάδα βεβαίως το ΠΑΣΟΚ νίκησε. Για να ακριβολογούμε: καταβαραθρώθηκε η Νέα Δημοκρατία, επειδή είχε φθαρεί όσο κανένα άλλο ευρωπαϊκό κεντροδεξιό κυβερνών κόμμα. Γιατί; Ηταν μόνο τα σκάνδαλα; Θα το δούμε αύριο, μαζί με τα υπόλοιπα εγχώρια εκλογικά. Ε, σήμερα δείξαμε «ευρωπαϊκή συνείδηση»...