Στο 50ό λεπτό του αγώνα του ΠΑΟ με την ΑΕΛ η μπάλα βγαίνει πλάγιο άουτ. Ο Χενκ Τεν Κάτε σηκώνεται, την κοντρολάρει στον αέρα και τη δίνει με τη μία στον πιτσιρίκο που τρέχει να τη μαζέψει. Ο κόσμος στο ΟΑΚΑ χειροκροτεί την επίδειξη τεχνικής και ο κόουτς ανταποδίδει. Ο κόσμος του ΠΑΟ στη συντριπτική του πλειονότητα γουστάρει τον Ολλανδό ακόμα. Μολονότι πολλοί έχουν αναλάβει να τον πείσουν ότι φταίει για όλα τα δεινά του ΠΑΟ φέτος.
Υπάρχει μια μερίδα του κόσμου που πιστεύει ότι οι δημοσιογράφοι αρκούν για να δημιουργούν άποψη στο κοινό, πως με τα κείμενά τους ή τα λόγια τους φτιάχνουν και καταστρέφουν καριέρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις όλα αυτά ισχύουν, αλλά μόνο κανόνας δεν είναι. Γιατί ο κόσμος έχει μάτια και βλέπει.
Πολλά
Ο κόσμος του ΠΑΟ είδε φέτος πολλά -κάποια τα κατάλαβε και κάποια όχι. Σε αρκετές περιπτώσεις η εντύπωση που σχημάτισε βασίζεται στο θυμικό: ο κόσμος διασκεδάζει με το ποδόσφαιρο, δεν κάθεται να μελετάει στατιστικές, νούμερα και λεπτομέρειες.
Αυτά θα έπρεπε κανονικά να τα κάνουν οι δημοσιογράφοι ώστε η προσέγγισή τους στα πράγματα να είναι όσο το δυνατόν πληρέστερη, αλλά αυτοί στην Ελλάδα δύσκολα τα κάνουν. Είναι ευκολότερο να παίρνεις ευθύς εξαρχής μια θέση και να την υπερασπίζεσαι κατά το δοκούν, παρά να προσπαθείς να μάθεις πώς δουλεύει κάποιος προπονητής, ποια είναι η μέθοδός του και ποια η βασική του σκέψη και να την εξηγείς στον κόσμο. Αυτά συνήθως είναι κοπιαστικά.
Κριτική
Ποτέ στην ιστορία του ΠΑΟ δεν θυμάμαι κάτι σαν αυτό που έγινε φέτος με τον Τεν Κάτε. Του ασκήθηκε η χειρότερη κριτική από μερίδα του Τύπου πριν καλά καλά φτάσουμε στην πέμπτη αγωνιστική. Του αποδόθηκε μεροληψία στις επιλογές, αδυναμία διαχείρισης των αποδυτηρίων, κακή σχέση με τους συνεργάτες του, ακόμα και επαγγελματική ανεπάρκεια γιατί ήταν βοηθός!
Κι όμως, οκτώ μήνες αργότερα και μολονότι ο ΠΑΟ δεν κέρδισε τίποτα μέσα στη σεζόν, ο κόσμος την Κυριακή στο ΟΑΚΑ τον χειροκρότησε γιατί έκανε ένα καλό κοντρόλ μπάλας με παντοφλέ ανοιξιάτικο παπούτσι! Γιατί; Γιατί είδε στην ενέργεια αυτή τη χαρά που νιώθει ο συγκεκριμένος άνθρωπος για το ίδιο το ποδόσφαιρο, μια χαρά που προσπάθησε φέτος να μεταδώσει και στην ίδια την ομάδα.
Τρόπος
Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν a priori καλοί και κακοί προπονητές, ότι υπάρχει κάπου ένα σούπερ μάρκετ που μπορείς να βρεις τους πρώτους και κάπου μια χωματερή όπου μπορείς να πας να βρεις τους δεύτερους. Πιστεύω, επίσης, ότι το επίπεδο των πιο πολλών ξένων που έρχονται εδώ για δουλειά είναι υψηλότερο από το επίπεδο της Σούπερ Λίγκας.
Δείτε π.χ. τον Στράκα: έφυγε ως αποτυχημένος από τον ΟΦΗ και πήγε στην εθνική Τσεχίας! Νομίζω ότι όλοι οι προπονητές έχουν έναν τρόπο δουλειάς που θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει και μία στόχευση που θα έπρεπε να εξηγούμε στον κόσμο: από εκεί και πέρα, όμως, υπάρχουν τα γούστα του κοινού, που δεν διαμορφώνονται, παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα. Ενα ωραίο παράδειγμα είναι οι περιπτώσεις του Πεσέιρο π.χ. και του Τεν Κάτε.
Πεσέιρο
Πιστεύω ότι ο Πεσέιρο πέρυσι δούλεψε πολύ καλά στον ΠΑΟ. Του παρήγγειλαν μια «σφιχτή» ομάδα και έφτιαξε τη σφιχτότερη που θυμάμαι: ο ΠΑΟ κέρδιζε 1-0 διαρκώς για μήνες. Ο Παναθηναϊκός του έπαιξε μια άμυνα εξαιρετική, σεμιναριακού επιπέδου, και έχασε το πρωτάθλημα όταν υποχρεώθηκε στα τελευταία ματς να παίξει για να κερδίσει και εκεί, όπως και φέτος, φάνηκαν αδυναμίες του ρόστερ, από το οποίο έλειπαν οι πρωταθλητές που αντέχουν το άγχος της υποχρεωτικής νίκης.
Ο Πεσέιρο βελτίωσε παίκτες, ανέδειξε κάποιους, αδίκησε κάποιους άλλους, όπως συχνά συμβαίνει, αλλά έφτιαξε αυτό που του ζήτησαν και αυτό για μένα αποτελεί λόγο να του πω «μπράβο», ακόμα και αν αυτό το ποδόσφαιρο που δίδαξε δεν με ξετρελαίνει. Μόνο που αυτό το «μπράβο» αρνήθηκε να του το πει ο κόσμος του ΠΑΟ, που παρακολουθεί την ομάδα γιατί την αγαπάει (και όχι γιατί κάνει μια δουλειά, όπως συμβαίνει με τον εκάστοτε δημοσιογράφο).
Ο κόσμος γονάτισε από τη σκοπιμότητα, άλλαξε συκώτι για να αντέξει το φτωχό θέαμα, έκρινε ότι αυτό το ποδόσφαιρο δεν ταιριάζει στον ΠΑΟ και αρνήθηκε να πάει στο γήπεδο. Και δεν τον χειροκρότησε ποτέ τον Πορτογάλο, γιατί δεν τον κατέταξε μεταξύ αυτών που αγαπούν το ποδόσφαιρο. Ο κόσμος την πρότασή του δεν την ευχαριστήθηκε.
Διαφορετικά
Ο Τεν Κάτε ήρθε για να αλλάξει την ομάδα, για να τη μάθει να σκέφτεται και να παίζει διαφορετικά: γι' αυτό τον επέλεξαν. Οταν ο Τζίγκερ λέει στα «πηγαδάκια» της Σούπερ Λίγκας ότι απαξίωσε την περσινή ομάδα, έχει απόλυτο δίκιο: μόνο που ο Ολλανδός δεν είναι πολιτικός για να προσέχει τι λέει, ούτε ήρθε για να συντηρήσει ό,τι βρήκε.
Ηρθε για να το αλλάξει και μόχθησε για να το κάνει θεαματικότερο, ελκυστικότερο, διαφορετικό. Τι να έκανε δηλαδή; Να έλεγε ότι αξίζει συγχαρητηρίων ο ΠΑΟ για τον τρόπο που έπαιζε με τον Πεσέιρο; Μα τότε δεν θα έπαιρνε τη δουλειά! Θα γινόταν αρθρογράφος στο «Derby» για να τον εξηγεί στους λίγους που γι' αυτόν ενδιαφέρονται...
Δύσκολα
Στις 25 Μαρτίου, ημερομηνία συμβολική, σας έγραψα ότι ο Τεν Κάτε δύσκολα θα συνεχίσει στον ΠΑΟ. Βλέπω ότι αυτό πλέον το λένε όλο και πιο πολλοί από αυτούς που ξέρουν. Ο κόουτς τελεί υπό κρίση: ακόμα και αν μείνει, θα είναι αιχμάλωτος της υποχρέωσης να μην κάνει το παραμικρό λάθος, γιατί η ετυμηγορία έχει βγει.
Ομως, ακόμα και αν φύγει, οι οπαδοί του ΠΑΟ θα τον θυμούνται με συμπάθεια. Κυρίως γιατί προσπάθησε να φτιάξει αυτό που για χρόνια δεν είχαν δει, δηλαδή έναν Παναθηναϊκό που να μη φοβάται να παίξει ποδόσφαιρο. Ο κόσμος αγαπάει τους νικητές, κυρίως όμως αναγνωρίζει εκείνους που έχουν το κουράγιο να προσπαθούν να αλλάξουν τα πράγματα.
Δεν καταλαβαίνω
Aκούω διαρκώς μια γκρίνια για τα πλέι οφ, η οποία είναι περίπου ανυπόφορη, κυρίως γιατί δείχνει ότι στην Ελλάδα δεν αγαπάμε καθόλου το ποδόσφαιρο και προτιμάμε την παραφιλολογία του. Θυμίζω ότι είναι 19 Μαΐου και πως δεν υπάρχει χώρα στην Ευρώπη που να έχει ολοκληρωθεί η αγωνιστική σεζόν. Οσο π.χ. και να γκρινιάζουν οι προπονητές (που έτσι ευθυνόφοβοι που είναι, το τελευταίο που θα ήθελαν είναι δύσκολα ματς), υπάρχει μια πραγματικότητα που δεν μπορούν να αγνοούν: δεν μπορεί να θέλουν στην Ελλάδα να δουλεύουν λιγότερο!
Πιστεύω ότι αν κάποιος ξένος προπονητής πήγαινε στην Ιταλία ή στην Ισπανία (για την Αγγλία δεν το συζητάω καν) και τους έκανε υποδείξεις να μειώσουν τις ομάδες ή τις αγωνιστικές, την επομένη θα έψαχνε δουλειά, γιατί η δήλωσή του θα εκλαμβανόταν ως έλλειψη διάθεσης να κάνει τη δική του. Δεν καταλαβαίνω επίσης τους οπαδούς που γκρινιάζουν. Δεν θέλω να πω ότι τα πιο πολλά ματς ήταν δραματικά και καλύτερα από τα αντίστοιχα της κανονικής περιόδου, γιατί αυτά είναι γούστα. Απλώς αναρωτιέμαι πώς γίνεται να δηλώνει κάποιος ποδοσφαιρόφιλος και να μη θέλει να βλέπει ποδόσφαιρο! Αυτό πραγματικά ξεπερνά τη λογική μου.
Τέλος, θέλω να πω κάτι για την κατηγορία των συναδέλφων που αφορίζουν, χωρίς να κοιτάζουν τι ακριβώς συμβαίνει. Πέρυσι από τα πλέι οφ έβαλαν όλοι χρήματα στο ταμείο και φέτος θα βάλουν περισσότερα. Αν θέλουμε ένα ποδόσφαιρο χωρίς κρατικές ενέσεις, ένα ποδόσφαιρο που δεν θα γίνονται όλα με τη μόνιμη γαλαντόμα χορηγία του ΟΠΑΠ, ένας μόνο τρόπος υπάρχει: να δημιουργούν οι ομάδες θεσμούς και έσοδα και να αναβαθμίζουν το πρωτάθλημα.
Οσο για τον ίδιο τον θεσμό, ποσώς με ενδιαφέρει πού γίνεται και αν γίνεται. Τη δεκαετία του '50 οι αγγλικές εφημερίδες έκαναν σφόδρα επίθεση στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, λέγοντας ότι κάτι αντίστοιχο δεν γίνεται σε κανένα σπορ: μάλιστα, οι αγγλικές ομάδες, παρασυρμένες από όλη αυτή την μπουρδολογία, το σνόμπαραν κιόλας για χρόνια, αρνούμενες να πάρουν μέρος. Σήμερα ο θεσμός είναι ο σημαντικότερος ίσως στον κόσμο. Ευτυχώς η κρίση των δημοσιογράφων δεν έπιασε τόπο...
Σχεδόν λίμιτ απ!
Εχει χαθεί από το κουρμπέτι ο Κώστας Μπότος; Οχι ακριβώς. Απλώς δεν ασχολείται όσο παλιότερα με τα συνηθισμένα ποδοσφαιρικά μας πράγματα –πλέον έχει απλωθεί σε ιστορίες πέραν του ελληνικού ποδοσφαίρου. Οχι, δεν θα σας πω ότι είναι ο άνθρωπος που προσπαθεί να πάει τον Βενγκέρ στη Ρεάλ –όπως τουλάχιστον ισχυρίζεται.
Θα σας πω ότι είναι ο άνθρωπος που χθες στο Χρηματιστήριο προκάλεσε το παραλίγο λίμιτ απ της Ιντραλότ, ένας Θεός θυμάται από πότε! Αρκούσε η αποκάλυψή του ότι κάνει το κονέ ανάμεσα στην Gazprom και τον Κόκκαλη για να εκτοξευτεί η τιμή της μετοχής...
(Ετσι και ο Μπότος αρχίσει να μιλά και στον οικονομικό Τύπο -που τον έχει εύκολο- αντίο, κρίση...)