Το αγγλικό όνειρο του σεΐχη

H Μάντσεστερ Σίτι, λογικά, πρέπει να είναι ο μόνος σύλλογος της Πρέμιερ Λιγκ που έχει αλλάξει δύο φορές ιδιοκτησιακό καθεστώς μέσα σε δύο χρόνια, ανεβάζοντας παράλληλα την αξία της. Το 2007 ήταν ένας υπερχρεωμένος σύλλογος μέχρι που ο εξόριστος -και πρώην πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης- Τακσίν Σιναβάτρα αγόρασε αντί 164 εκατομμυρίων δολαρίων το 75% του συλλόγου. Λίγο νωρίτερα, ο Σιναβάτρα είχε προσπαθήσει να αγοράσει τη Λίβερπουλ χωρίς επιτυχία.

Ενα χρόνο αργότερα και παρά τα 100 εκατομμύρια -σχεδόν- που ξόδεψε για την ενίσχυση της ομάδας, ο Σιναβάτρα θα πουλήσει την ομάδα αντί του ποσού των 385 εκατομμυρίων δολαρίων σε ένα επενδυτικό σχήμα του Ντουμπάι, που ελέγχεται από τον δισεκατομμυριούχο σεΐχη Μανσούρ Μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναγιάν. Το μπάσιμο του σεΐχη στον κόσμο του αγγλικού ποδοσφαίρου ήταν εξίσου εντυπωσιακό με εκείνο που είχε κάνει μερικά χρόνια πριν ο Αμπράμοβιτς αγοράζοντας την Τσέλσι. Με το καλημέρα σχεδόν, έκανε μία πολύ ηχηρή μεταγραφή ξοδεύοντας 52 εκατομμύρια δολάρια -το πέμπτο μεγαλύτερο ποσό που ξοδεύτηκε για μεταγραφή στην ιστορία του ποδοσφαίρου- για να φέρει στο Μάντσεστερ τον Βραζιλιάνο Ρομπίνιο από τη Ρεάλ Μαδρίτης.

Μια μεταγραφή μάλλον ακατανόητη, αλλά εντυπωσιακή, τόσο που έστρεψε τους προβολείς τού ενδιαφέροντος στη Σίτι, η οποία για χρόνια ζει στη σκιά της συμπολίτισσάς της, Γιουνάιτεντ. Ο σεΐχης, εκτός από τα λεφτά που ξόδεψε για τον Ρομπίνιο, έδωσε ακόμα 100 εκατομμύρια για να φέρει στην ομάδα της Σίτι ακόμα πέντε ποδοσφαιριστές, όχι της κλάσης του Ρομπίνιο βέβαια, αλλά πέρα από αυτό έκανε και μία «τρελή» πρόταση στη Μίλαν προσφέροντας 135 εκατομμύρια δολάρια για την απόκτηση του Κακά. Δεν χρειαζόταν να περιμένει κάποιος τη φετινή αγωνιστική πορεία της Μάντσεστερ Σίτι για να καταλάβει ότι οι όποιες μεταγραφές έγιναν δεν είχαν καμία ποδοσφαιρική λογική. Ο σεΐχης μπήκε σαν ταύρος σε υαλοπωλείο και εκείνο που μάλλον τον ενδιέφερε να κάνει πάνω απ' όλα ήταν ντόρος γύρω από το όνομά του και τις φιλοδοξίες του. Και ο καλύτερος τρόπος για να πετύχεις έναν τέτοιο στόχο είναι να ξοδέψεις πολλά πολλά χρήματα.

Κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο διαχείρισης και ανάπτυξης της ομάδας δεν υπήρχε, πέρα από τη νεφελώδη φιλοδοξία του σεΐχη να μεταμορφώσει τη Μάντσεστερ Σίτι σε μία φίρμα που θα μπορούσε να μπει σε κάθε σπίτι. Να γίνει μία ομάδα που θα δημιουργούσε ένα νέο και ελκυστικό life style. Εντάξει, οι φιλοδοξίες είναι μία πολύ καλή κινητήρια δύναμη όταν μάλιστα υποστηρίζονται από πολλά χρήματα, αλλά χωρίς σχέδιο και ανθρώπους να το εφαρμόσουν όλα -χρήματα και φιλοδοξίες- θα πέφτουν σε μία μαύρη τρύπα. Ενα από τα πιο βασικά προβλήματα του σεΐχη είναι ότι βρίσκεται στην ίδια πόλη με την πιο εμπορική ομάδα του κόσμου και αυτό είναι ήδη ένας πολύ μεγάλος περιορισμός στα όποια σχέδια επέκτασης. Ετσι, δεν είναι καθόλου παράξενο ότι στον αγγλικό Τύπο δημοσιεύθηκαν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ο σεΐχης εξετάζει ακόμα και το ενδεχόμενο αλλαγής έδρας της Μάντσεστερ Σίτι. Δύσκολο να συμβεί, αλλά και μόνο το γεγονός ότι υπάρχει ως προβληματισμός δείχνει ότι οι Αραβες θέλουν να αλλάξουν πολλά.

Από τις αρχές Μαρτίου, άλλωστε, οι Αραβες προσέλαβαν έναν από τους κορυφαίους ειδικούς στο μάρκετινγκ στην Αγγλία, τον Ντέιβ Πούλαν, που εργάστηκε για μία εικοσαετία για λογαριασμό του BBC και του MTV, με στόχο να διερευνήσει τις δυνατότητες επέκτασης της Μάντσεστερ Σίτι σε αγορές εκτός Αγγλίας. Λογικά, την πρόσληψη του Πούλαν θα ακολουθήσει η πρόσληψη ενός ικανού εκτελεστικού διευθυντή στο πρότυπο του Κένιον, ο οποίος παράλληλα θα διαχειριστεί και το ζήτημα των μεταγραφών, αφού με τη λήξη του πρωταθλήματος η Σίτι θα ξεφορτώσει το ρόστερ της που φθάνει τους 46 ποδοσφαιριστές. Αν υπάρχει περίπτωση η Σίτι να περάσει στη χορεία των πρωταγωνιστών, οι Αραβες είναι η ευκαιρία της, αρκεί να κινηθούν με βάση ένα σχέδιο που θα είναι συμβατό, αρχικά, με την πραγματικότητα.

Το αρχείο θυμάται
Kι εδώ, όπως και στις περισσότερες χώρες του κόσμου, φαίνεται ότι η μόνη λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι η ενίσχυση των τραπεζών, που πρωταγωνίστησαν στη δημιουργία αυτής της κρίσης. Και πρόκειται για επιχειρήσεις που στην Ελλάδα, τουλάχιστον για το 2008, καταγράφουν όχι ζημίες, αλλά... μείωση κερδών. Στην απορία των περισσοτέρων γιατί ενισχύονται εκείνοι που είχαν υπερκέρδη όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα, απάντηση δεν υπάρχει. Αλλά όλοι μπορούν να την υποθέσουν. Ενα στοιχείο που έχει να κάνει με την κρίση και τις ενισχύσεις των τραπεζών είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό για τον τρόπο που οι περισσότεροι ηγέτες αντιλαμβάνονται αυτή την κρίση.

Αντί να ενισχυθεί το εισόδημα των εργαζομένων για να μπορούν να καταναλώσουν, ενισχύονται οι τράπεζες προκειμένου η όποια κατανάλωση να γίνει μέσω του δανεισμού, διαιωνίζοντας την εξάρτηση των μισθωτών και των εργαζομένων από τα ευγενή τοκογλυφικά ιδρύματα. Και η οικονομική κρίση, που είναι συστημική κρίση, από ό,τι φαίνεται δεν αντιμετωπίζεται ως τέτοια. Ρίχνοντας μια ματιά στο αρχείο μου για την πορεία της κερδοφορίας των τραπεζών τον Οκτώβριο του 2007, ανακάλυψα ότι το 2007 οι ελληνικές τράπεζες είχαν κέρδη που θα ζήλευαν πολλές τράπεζες του εξωτερικού. Στο εννιάμηνο του 2007 τα κέρδη του κλάδου διαμορφώθηκαν στα 4,3 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 55% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2006, και στο τέλος του έτους ξεπέρασαν τα 5,5 δισ. ευρώ.

Τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια μπορεί να αυξάνονταν με χαμηλότερο ρυθμό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, όμως τα ελληνικά νοικοκυριά συνέχιζαν να βασίζονται στον δανεισμό. Οι ελληνικές τράπεζες δάνειζαν -και συνεχίζουν να το κάνουν- με τα υψηλότερα περιθώρια κέρδους σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Σημαντική πηγή κερδών για τις τράπεζες, σύμφωνα με τα στοιχεία εκείνης της περιόδου, αποτελούσε η δραστηριότητά τους στο εξωτερικό, όπου τα spreads (περιθώρια κερδών που έχουν οι τράπεζες όταν χορηγούν δάνεια) ξεπερνούσαν το 5% και 6%.

Αλλοι νοιάζονται και άλλοι όχι

Κανείς ακόμα δεν γνωρίζει τις συνέπειες που θα έχει η οικονομική κρίση στο ποδόσφαιρο. Τα πρώτα σημάδια της ήδη έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και υπάρχουν λίγκες που ανησυχούν και παράλληλα ψάχνουν να βρουν τρόπους να αντιμετωπίσουν αυτές τις συνέπειες. Οι υπεύθυνοι της σκωτσέζικης λίγκας, που είναι κάπως μικρότερη από την ελληνική, αλλά έχει δύο εκπροσώπους στον κατάλογο με τις 25 ακριβότερες ομάδες του κόσμου, διοργάνωσαν ένα ενημερωτικό διήμερο πριν από μία εβδομάδα στο Εδιμβούργο με αντικείμενο την αντιμετώπιση της κρίσης.

Ηταν εκεί οι εκπρόσωποι των ομάδων, της σκωτσέζικης ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, εκπρόσωποι της αγγλικής Πρέμιερ Λιγκ, ειδικοί στην οικονομία των σπορ και οι υπεύθυνοι του τμήματος της Deloitte που δημοσιοποιεί την ετήσια λίστα με τις 20 πλουσιότερες ομάδες. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, αλλά όλοι συμφώνησαν ότι η μείωση των τιμών των εισιτηρίων και οι προσφορές μπορούν να αποτελέσουν ένα είδος αερόσακου. Και οι ομάδες αποφάσισαν σε πρώτη φάση τα παιδιά κάτω των 12 ετών να πληρώνουν 1 λίρα εισιτήριο και όσοι αγοράζουν εισιτήριο διαρκείας θα μπορούν να παίρνουν άλλο ένα για νέους αντί 19 λιρών. Εδώ, υποθέτω, τέτοια πράγματα είναι πολύ γελοία για να μας απασχολήσουν.