Στη μονοτονία του επαγγελματισμού της

Οι τέσσερις βαθμοί με το Ισραήλ, αν έρθουν, θα είναι χρήσιμοι στην υπόθεση πρόκριση. Ο Οτο Ρεχάγκελ είπε μετά το τέλος του ματς στο Τελ Αβίβ ότι η Εθνική μας θα μπορούσε να ηττηθεί και θα μπορούσε και να νικήσει. Υπό αυτό το πρίσμα τα παιχνίδια της ομάδας μας έχουν μια σχετική αγωνία. Ομως το αληθινά δύσκολο για την Εθνική μας τον τελευταίο καιρό δεν είναι να νικάει τα Ισραήλ όλου του κόσμου, αλλά να παίξει διαφορετικά από αυτό που περιμένουμε. Αυτό είναι πλέον απίθανο.

Μπορεί να έφταιγε το γεγονός ότι οι παίκτες του Ισραήλ που παρακολουθούσαμε το Σάββατο ήταν σχετικά άγνωστοι, αλλά όποιος πει ότι δεν ζήλεψε τον Σαχάρ, τον Μπεν Χαΐμ, τον Γκολάν, τον Κεϊνάν, δεν αγαπάει το ποδόσφαιρο. Οι επιθετικοί και οι μέσοι της ομάδας του Ισραήλ, οι παραγωγικοί ποδοσφαιριστές του, ήταν όλοι κοντρολαρισμένοι παίκτες, ωραίοι να τους βλέπεις.

Βρίσκονταν στο γήπεδο, άλλαζαν θέσεις, προσπαθούσαν να παίξουν: ο εμφανώς εκτός θέσης Σαχάρ (ο άνθρωπος είναι σέντερ φορ και χρησιμοποιείται στα δεξιά γιατί μάλλον δεν υπάρχει άλλος), έμοιαζε να ήρθε από άλλον πλανήτη και είναι μόλις 20 χρόνων.

Τον έχει αποκτήσει η Τσέλσι και τον έστειλε για σπουδές στην Ολλανδία, εκεί που γίνεται καλός ποδοσφαιριστής κάθε παίκτης που ξέρει μπάλα. Το Ισραήλ έχει εμφανώς αδύνατη άμυνα, μέτριο τερματοφύλακα, υποφέρει στο ψηλό παιxνίδι και όταν ο Γιόσι Μπεναγιούν δεν τραβάει χάνει πολύ από τη δημιουργικότητά του: όλα αυτά τα ξέραμε. Είδαμε όμως ότι είναι μια κανονική ομάδα: σε αυτήν βλέπεις αδυναμίες αλλά και ταλέντο, παίκτες που προσπαθούν να καλύψουν τις ατέλειές τους με πολύ τσαγανό αλλά και παίκτες ποιότητας. Ενώ η δική μας ομάδα όσο περνάει ο καιρός μοιάζει ολοένα και περισσότερο ρετρό. Ολα κάτι θυμίζουν.

Αναμονή

Ακόμα και η προσμονή της νίκης γίνεται στη βάση μιας περίεργης αναμονής: βλέπεις τον αγώνα και δεν αναρωτιέσαι πώς θα τα καταφέρει, γιατί το πώς το ξέρεις. Περιμένεις μια κούρσα του Σεϊταρίδη, μια μπούκα του Καραγκούνη, μια κίνηση του Χαριστέα, μια πάσα του Μπασινά, ναι, στημένη φάση – αλλά όλα τα έχεις ξαναδεί τόσες και τόσες φορές που τα ξέρεις απέξω. Το να ξέρεις το πώς μπορεί να κριθεί το πράγμα δεν είναι απαραιτήτως κακό.

Στα κόμικς, π.χ., το ξέρεις ότι ο σούπερ ήρωας θα κάνει κάτι στο τέλος και θα σώσει τη Γη και το κορίτσι, αλλά ο τρόπος που θα το κάνει και η μανιέρα της παρουσίασής του αυξάνει και το δικό σου ενδιαφέρον. Ετσι, μολονότι όλα είναι πιθανά, είναι και ταυτόχρονα καινούργια. Οι μύθοι είναι ίδιοι, τα κατορθώματα διαφορετικά. Στην Εθνική Ελλάδος από τη στιγμή που μας προέκυψε ο μύθος (η κατάκτηση του Euro στην Πορτογαλία δηλαδή…), χάθηκε το κατόρθωμα.

Η ομάδα αυτοφυλακίστηκε σε κάτι σπουδαίο που πέρασε: νομίζεις ότι όλοι όσοι την αποτελούν δεν έχουν την υποχρέωση παρά μόνο να κάνουν τη δουλειά τους με αξιοπρέπεια. Αρκεί; Εξαρτάται πώς το βλέπει κανείς. Σε κάποιους που θυμούνται πολλά χειρότερα, σίγουρα ναι. Σε κάποιους άλλους που πιστεύουν ότι η επικράτηση πρέπει να σημαίνει και πρόοδο, σίγουρα όχι.

Κόλαση

Δεν είναι του πεταματού η Εθνική μας. Στο ματς με το Ισραήλ της έφταναν δεκαπέντε λεπτά σοβαρότητας για να προηγηθεί. Μετά, αφού υπέφερε το ταλέντο των γηπεδούχων και ισοφαρίστηκε, έδειξε προσωπικότητα: παραλίγο να νικήσει. Ομως οι εμφανίσεις της Εθνικής έχουν αποκτήσει εδώ και καιρό τη μονοτονία του επαγγελματισμού. Αυτή η μονοτονία είναι η κόλαση και ο παράδεισος: ένα και το ίδιο. Η Ελλάδα στο Ισραήλ θα μπορούσε να χάσει, δεν θα μπορούσε ποτέ να συντριβεί.

Θα μπορούσε να νικήσει, ποτέ να μεγαλουργήσει. Θα μπορούσε να πετάξει το ματς ή να το κλέψει το ματς, της είναι όμως αδύνατον, καιρό τώρα, να σε ενθουσιάσει, να σε συγκινήσει, να σε βγάλει από τα ρούχα σου, να σε συγκλονίσει. Κάποια στιγμή μπήκε ο Σαμαράς, φρέσκος κι αεράτος από τον πάγκο, έκανε δυο ντρίμπλες (πράγμα σχεδόν ξεχασμένο στην Εθνική μας) και νόμιζα ότι ήταν ακόμα ένας Ισραηλινός! «Κι άλλον καλό παίκτη έχουν αυτοί;», σκέφτηκα. Και μέχρι να καταλάβω ότι ήταν δικός μας, τελείωσε το ματς.

Μυαλά

Κυρίως η Εθνική είναι η αντιπροσωπευτικότερη -για τα μυαλά των ποδοσφαιριστών που την αποτελούν- ομάδα. Ολοι καταλαβαίνεις ότι θέλουν να παίζουν έτσι, όλοι σχεδόν έχουν φέρει το πράγμα στα μέτρα τους, όλοι παίζουν το ποδόσφαιρο που αντιλαμβάνονται ως καλό. Κάλυψη του χώρου, αντεπιθέσεις, προσοχή πίσω, συγκέντρωση μπροστά. Είναι παράξενο πώς, ενώ η ομάδα αυτή στηρίζεται σε παίκτες που αγωνίζονται στο εξωτερικό (οι πιο πολλοί σε ομάδες και πρωταθλήματα όπου προτάσσεται το θέαμα), εν τούτοις όταν γυρίζουν εδώ συμμορφώνονται με τα συνηθισμένα δικά μας.

Η Εθνική Ελλάδος, έχοντας ελάχιστους παίκτες από το ελληνικό πρωτάθλημα, είναι ωστόσο απόλυτα αντιπροσωπευτική του πρωταθλήματος που τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε. Μια ομάδα που παίζει για το 1-0, που παίζει για να νικήσει με τρόπους που κανένας δεν θα θυμάται! Σκέψου μια στιγμή ποιος σκόραρε στη Λετονία; Ποιος έβαλε τα γκολ στο Λουξεμβούργο; Σπαζοκεφαλιά ε;

Πολλά

Μας χάρισε πολλά αυτή η Εθνική και μας έμαθε και πολλά. Τόσα πολλά που σχεδόν δεν αντέχω να της κάνω κριτική: νομίζω ότι και σε αυτό ακόμα κι εμείς οι τριγύρω είμαστε παγιδευμένοι στην επαγγελματική της μονοτονία που γίνεται και δική μας. Τι να γράψεις; Οτι θα 'πρεπε να έχει ανανεωθεί;

Το 'χεις γράψει σαράντα φορές! Οτι ο Γερμανός δεν παρακολουθεί το ελληνικό πρωτάθλημα; Το 'χεις πει τόσες φορές που το ξέρουν και οι πέτρες. Οτι το παιχνίδι της είναι μονοδιάστατο; Σιγά την παρατήρηση. Οπότε τι περιμένεις; Οτι θα την αγκαλιάσει το Παγκρήτιο και ότι θα τη βοηθήσει να νικήσει. Μολονότι κανείς δεν θα θυμάται το πώς σε δέκα μέρες, είναι σημαντικό…

Σεβασμός

Δεν την περίμενα την απόφαση του «Τζόλε» να σταματήσει το ποδόσφαιρο-στήριξη της χρονιάς και ομολογώ ότι δεν κατανοώ τη βιασύνη του. Ο Τζόρτζεβιτς που είδα εγώ την περασμένη Κυριακή στον αγώνα με τον Πανιώνιο έχει σίγουρα ένα χρόνο ποδόσφαιρο ακόμα και με μια προσεκτική διαχείριση θα είχε να δώσει ακόμα πάρα πολλά.

Πιθανότατα ο αρχηγός του Ολυμπιακού αποφάσισε ότι είναι προτιμότερο να φύγει λίγο συντομότερα από όσο θα 'πρεπε, για να αφήσει μια πολύ φρέσκια εικόνα – ίσως και λίγο να κουράστηκε να φταίει. Φέτος σε ουκ ολίγες περιπτώσεις η γκρίνια ενός μέρους της εξέδρας υπήρξε υπερβολική, άδικη, απαράδεκτη.

Αρκετοί ήταν αυτοί που δεν σεβάστηκαν τον ποδοσφαιριστή, που τον πίκραναν με σφυρίγματα και ραδιοφωνικές μουρμούρικες παρεμβάσεις, που προσπάθησαν να τον παρουσιάσουν σαν σφετεριστή της θέσης του βασικού ξεχνώντας ότι οι αριθμοί, οι τίτλοι και οι μνήμες λένε ότι είναι ο σημαντικότερος ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού, αυτός που με την παρουσία του χαρακτήρισε την πιο πετυχημένη περίοδο του συλλόγου.

Θέλω να ελπίζω ότι ο Τζόρτζεβιτς μέτρησε άλλα πράγματα περισσότερο κι όχι τις υστερίες της εξέδρας: αν σταματά γιατί κάποιοι τον σφύριξαν, εγκληματεί σε βάρος του ίδιου του ποδοσφαίρου, το οποίο τον έχει ακόμα ανάγκη.

Το αύριο του Ολυμπιακού χωρίς τον Τζόρτζεβιτς δεν θα είναι ποτέ ίδιο με το σήμερα, αρχηγός του Ολυμπιακού είναι ο τελευταίος μεγάλος των ποδοσφαιριστών που έκαναν καριέρα μόνοι τους, χωρίς οι μάνατζερ να τους πλασάρουν σαν φαινόμενα γιατί έβαλαν ένα γκολ στα 17 τους ή γιατί ένας προπονητής τούς έδωσε μισή ώρα συμμετοχής κι αυτοί έδειξαν ότι μπορούν να κάνουν μια ντρίμπλα παραπάνω.

Ο «Τζόλε» μεγάλωσε με τον Ολυμπιακό και μεγάλωσε τον Ολυμπιακό όπως κάνουν όλοι οι αληθινά μεγάλοι παίκτες. Τα τελευταία του ματς ήταν όλα πράξη ευθύνης, ακριβώς γιατί δεν ήταν τα καλύτερα της καριέρας του. Η ταχύτητα δεν υπήρχε πια και μαζί της χάθηκε και η τεράστια εκείνη εκτελεστική δεινότητα.

Ομως, ειδικά τώρα στο τέλος, όταν έμπαινε ο Τζόρτζεβιτς στο γήπεδο, καταλάβαινες ότι το πράγμα ήταν σοβαρό, ότι η νίκη ήταν απαραίτητη, ότι αυτό που διακυβευόταν στο γήπεδο ήταν κάτι τόσο σημαντικό ώστε επιστρατευόταν ο ίδιος ο αρχηγός. Ο Ολυμπιακός μπορεί να βρει έναν παίκτη καλύτερο από τον φετινό Τζόρτζεβιτς. Κανέναν όμως με τέτοιο κύρος…

Ετος Σπάθα

Δεν είναι μόνο ο υιός Σπάθας που τα πάει φέτος καλά, είναι κι ο φίλος μου και μπαμπάς του, Γιάννης, που ζει μεγάλες στιγμές! Εμαθα κάπως καθυστερημένα ότι στην κοπή της πίτας της Ενωσης Διαιτητών Πειραιά, σε εκδήλωση που έγινε σε πολυτελέστατο ξενοδοχείο στην Καστέλα παρουσία και βουλευτών, ο κύριος Γιάννης όχι μόνο χαιρέτησε τους παρευρισκομένους από το βήμα, αλλά έκοψε και την πίτα!

Μάλιστα το φλουρί το κέρδισε ο συνάδερφος πρώην ρεπόρτερ διαιτησίας και πρώην μέλος του Δ.Σ. της ΕΠΟ Νίκος Φύριος, που πέρναγε γενεές δεκατέσσερις κάποτε την «παράγκα» και φέτος παρέλαβε το φλουρί από τον πάλαι ποτέ υπαρχηγό της! Καλά λένε αυτοί που ξέρουν: δίπλα στον Σπάθα δεν χάνει ούτε ο εχθρός του…