Αδικούνται ο Κλέιτον κι ο Ρουκάβινα;

Αδικεί ο Χενκ Τεν Κάτε τον Κλέιτον και τον Ρουκάβινα; Αν σταθεί κανείς αυστηρά στους αριθμούς, δεν μπορεί παρά να πει ότι «ναι, τους αδικεί». Βλέποντάς τους επίσης να χορεύουν στη βροχή το βράδυ της Τετάρτης κόντρα στον Πανθρακικό, αναρωτιόσουν πώς γίνεται αυτοί οι δύο να μη βρίσκουν θέση στην αρχική ενδεκάδα. Κι όμως, για όλα υπάρχουν εξηγήσεις.

Ο Κλέιτον στα πιο πολλά ματς του ελληνικού πρωταθλήματος και του Κυπέλλου στα οποία αγωνίστηκε σκόραρε ή μοίρασε ασίστ: οδήγησε τον ΠΑΟ σε νίκη στο «Βικελίδης», τον έσωσε στη Λάρισα, ομόρφυνε το παιχνίδι του με τον Πανσερραϊκό, έκανε όργια μέσα στη βροχή στην Κομοτηνή. Το ίδιο μπορεί να πει κανείς και για τον νεαρό Κροάτη. Πέτυχε το γκολ της νίκης στην Ξάνθη, σκόραρε με τον ΟΦΗ στα μόλις 20 λεπτά που αγωνίστηκε, αναστάτωσε την άμυνα της ΑΕΚ πιο πολύ από τους υπόλοιπους επιθετικούς κι ας ήρθε από τον πάγκο, έδειξε μεγάλη διάθεση στα ματς Κυπέλλου με την Καβάλα και τον Πανθρακικό, που άλλος θα τα θεωρούσε αγγαρίες. Και οι δύο είναι λογικό να αναρωτιούνται τι άλλο πρέπει να κάνουν για να γίνουν βασικοί και αναντικατάστατοι. Εγώ λέω ότι πρέπει να συνεχίσουν να δείχνουν την ίδια διάθεση: αν ο Τεν Κάτε αλλάξει τον ΠΑΟ, θα είναι σημαιοφόροι του.

Περίληψη

Τους αδικεί; Πριν απαντήσω, θα 'θελα να κάνω μια μικρή περίληψη προηγουμένων. Ο Τεν Κάτε ήρθε στην Ελλάδα χωρίς να γνωρίζει τίποτα για το πρωτάθλημά μας και βρέθηκε μπροστά σε μια ιδιαιτέρως σύνθετη αποστολή. Επρεπε να το διεκδικήσει και συγχρόνως να φτιάξει μια ομάδα που να τα καταφέρει στο Τσάμπιονς Λιγκ, όχι μόνο διότι αυτό το δεύτερο το επιβάλλει η ευρωπαϊκή ιστορία του ΠΑΟ, αλλά και επειδή αυτή η διοργάνωση είναι σαφώς για έναν προπονητή πιο ελκυστική από τη δική μας: σε αυτήν παίζουν οι καλύτεροι και με αυτούς θέλει να αναμετρηθεί, μια και μην ξεχνάτε ότι πριν από τον ΠΑΟ δεν προπονούσε ομάδα της Σούπερ Λίγκας, αλλά την Τσέλσι και την Μπαρτσελόνα. Ο Τεν Κάτε έκανε ουκ ολίγα πειράματα -αυτό δεν το αμφισβητεί ούτε ο χειρότερος επικριτής του. Ομως μεταξύ του ελληνικού πρωταθλήματος και του Τσάμπιονς Λιγκ την προσοχή του την κέρδισε η ευρωπαϊκή διοργάνωση και οι παίκτες που πρόκρινε ως βασικούς ήταν όλοι παίκτες που ταίριαζαν στις ανάγκες της ευρωπαϊκής περιπέτειας.

Κόφτες

Ο Παναθηναϊκός που ο Τεν Κάτε «βρήκε» καθώς περνούσαν οι αγωνιστικές του Τσάμπιονς Λιγκ είναι μια ομάδα με πολύ ευδιάκριτα χαρακτηριστικά. Ο Ολλανδός σε αυτή τη διοργάνωση για να φτάσει στην πρόκριση χρειάστηκε να προστατεύσει την άμυνά του προσθέτοντας κόφτες και αφαιρώντας επιθετικογενείς ποδοσφαιριστές. Ο ΠΑΟ στα καλά του ματς έπαιξε με ένα φουνταριστό, τον συνηθισμένο να παίζει με την πλάτη και να σπάει την μπάλα Βαγγέλη Μάντζιο, και ένα δεύτερο κυνηγό κρυμμένο στο πλάι και έτοιμο να πλαισιώσει το φορ με τις διαγώνιες συγκλίσεις του: αναφέρομαι στον Δημήτρη Σαλπιγγίδη. Σε αυτή την επίθεση ο Ρουκάβινα δεν χωρούσε, γιατί δεν έχει τέτοια χαρακτηριστικά –τουλάχιστον για την ώρα. Οχι τυχαία, ο Τεν Κάτε τον χρησιμοποίησε ελάχιστα –συνήθως ως αλλαγή σκοπιμότητας στα τελευταία ελάχιστα λεπτά.

«Κλέι»

Ο Κλέιτον είναι διαφορετική περίπτωση. Για τον Βραζιλιάνο έχω τη βεβαιότητα ότι ήταν καθοριστικό το ματς με την Ανόρθωση στην Κύπρο. Ο Τεν Κάτε τον χρησιμοποίησε βασικό με την Ιντερ στο ΟΑΚΑ, όπου ο ΠΑΟ έχασε. Δεν του χρέωσε την ήττα (θα ήταν άδικος), αλλά στην Κύπρο περίμενε να τον δει να κάνει τη διαφορά, εκτιμώντας ότι το ματς είναι ένα είδος ελληνικού ντέρμπι.

Εκεί ο Βραζιλιάνος ήταν κακός. Του 'δωσε άλλα είκοσι πέντε λεπτά με τη Βέρντερ στην Αθήνα και πάλι τον απογοήτευσε. Και μετά δοκίμασε να παίξει χωρίς αυτόν και έκανε τρεις νίκες, διότι η ομάδα έγινε λιγότερο ποιοτική μεν, πλην όμως περισσότερο ανθεκτική. Ετσι, ο Τεν Κάτε κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στην καλή του ενδεκάδα δεν υπάρχει θέση για τον Κλέιτον.

Αλλο

Θα πει κανείς ότι είναι άλλο το ελληνικό πρωτάθλημα και άλλο το Τσάμπιονς Λιγκ: πολύ σωστά. Ομως το να μπορείς να παρατάσσεις άλλη ομάδα στην Ελλάδα και άλλη στην Ευρώπη δεν είναι ό,τι το απλούστερο. Αν δουλεύεις με την ίδια ομάδα για χρόνια, γνωρίζεις τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του γκρουπ και έχεις καλή γνώση των αντιπάλων, αυτό μπορείς να το κάνεις. Ομως όταν παράλληλα με τις αγωνιστικές υποχρεώσεις χτίζεις μια ομάδα (δηλαδή τη μαθαίνεις να σε ακούει και μαθαίνεις να την καταλαβαίνεις), μοιραία βασίζεσαι σε μια ιδέα δουλειάς και ρίχνεις το βάρος στην εξέλιξη μιας στρατηγικής και μιας ενδεκάδας που εσύ θεωρείς ικανότερη στα σημαντικά ματς: τα ματς του ελληνικού πρωταθλήματος σου μοιάζουν ευκολότερα.

Το ίδιο ακριβώς που συμβαίνει με τον ΠΑΟ του Τεν Κάτε συνέβαινε και με τον περσινό Ολυμπιακό του Τάκη Λεμονή. Κι εκείνος είχε μια νέα ομάδα στα χέρια του και το Τσάμπιονς Λιγκ και η γοητεία του τον ώθησαν να κάνει επιλογές παιχνιδιού, ενδεκάδας και πρωταγωνιστών που στο ελληνικό πρωτάθλημα έμοιαζαν να είναι λίγο παράταιροι. Ο Ολυμπιακός έπαιζε στην κόντρα στο «Μπερναμπέου» καταπληκτικά και στο Καραϊσκάκη, όπου δεν μπορούσε να παίξει στην κόντρα, έμοιαζε βραχυκυκλωμένος. Ο δικός του Κλέιτον λεγόταν Νούνιες, Αρτσούμπι και αργότερα Μπελούτσι.

Αδικώ

Ο Τεν Κάτε δεν αδικεί τον Κλέιτον και τον Ρουκάβινα: απλώς έριξε το βάρος στο Τσάμπιονς Λιγκ. Μια ενδεκάδα με αυτούς μέσα, αλλά και με τον Γκάμπριελ, τον Μάντζιο, τον Σαλπιγγίδη, τον «Κάρα», που δεν θα μπορούσαν να λείπουν, θα έκανε καλύτερα πράγματα στην Ελλάδα, αλλά στην Ευρώπη δεν θα είχε τύχη…

Φαβορί, αλλά…

Ανυπόφορο ήταν το ΠΑΟΚ – Αρης, αλλά είναι και η βάση για να δούμε ένα καλό ματς στη ρεβάνς: έτσι θέλω να πιστεύω. Ο ΠΑΟΚ για ένα ακόμα ντέρμπι δεν κατάφερε να διαχειριστεί τον τίτλο του φαβορί. Ο ένας λόγος είναι ότι είχε ελλείψεις, ο άλλος ότι δεν ξέρει να παίζει κόντρα σε ομάδες που τον περιμένουν και μπορεί να τον φοβίσουν στις αντεπιθέσεις. Το πρόβλημα του ΠΑΟΚ δεν είναι οι κλειστές άμυνες: οι μικροί στην Τούμπα παίζουν πιο κλειστά από τους μεγάλους. Το πρόβλημα του ΠΑΟΚ είναι ο φόβος της ήττας, η έλλειψη σιγουριάς κάθε φορά που αντιμετωπίζει κάποιον αντίπαλο στα μέτρα του και πρέπει να εκτεθεί.

Εχω την υποψία ότι ο Φερνάντο Σάντος δεν είναι σίγουρος ούτε για την αποτελεσματικότητα του επιθετικού παιχνιδιού της ομάδας του ούτε και για την αναγκαιότητά του, δεν είναι δηλαδή σίγουρος ότι αν στείλει την ομάδα στην επίθεση θα σκοράρει και δεν πιστεύει ότι χρειάζεται να κάνει κάτι παραπάνω από το να κερδίσει με 1-0. Οταν η ομάδα δεν βρίσκει αυτό το γκολ μπλοκάρει ψυχολογικά κι αρχίζει καμιά φορά να φοβάται το ίδιο το παιχνίδι: έτσι, υπερασπίζεται το 0-0 και πέφτει στην παγίδα του αντιπάλου. Για τον Αρη π.χ. το 0-0 ήταν μια χαρά αποτέλεσμα.

Ο Αρης, από την άλλη, πήγε στο ματς συγκεντρωμένος, αλλά και με πολλά ερωτήματα, που είχαν να κάνουν κυρίως με την ανθεκτικότητά του. Αποδείχτηκε ότι με ένα οργανωμένο αμυντικά παιχνίδι μπορεί να αντέξει, αφού και πρεσάρει και καλά στόπερ έχει και να ανοίγει αντεπιθέσεις μπορεί, ώστε να αναγκάζει τον αντίπαλο να κάνει κάποια μέτρα πίσω. Το θέμα με τον Αρη είναι ότι αυτά τα αυτονόητα πολλές φορές φέτος τον δυσκολεύουν: πέρυσι με τον Ντούσαν Μπάγεβιτς τα έκανε πιο εύκολα.

Μετά το τέλος του ματς σκεφτόμουν ότι ο Αρης μπορεί να σηκώσει ευκολότερα από τον ΠΑΟΚ τον τίτλο του φαβορί στο δεύτερο ματς, μια και το επιθετικό του παιχνίδι είναι γενικά πιο ευδιάκριτο, όμως η φετινή του αστάθεια είναι τέτοια και τόση που η πρόκρισή του μόνο δεδομένη δεν είναι. Γιατί; Διότι ο Αρης για να προκριθεί πρέπει να παίξει καλά, ενώ ο ΠΑΟΚ δεν χρειάζεται να κάνει κάτι σούπερ για να φτάσει στο αγαπημένο 1-0 του Σάντος.

Ωραία ιστορία τα φετινά ντέρμπι της Σαλονίκης. Λίγο ποδόσφαιρο, πολλή αναμονή, σίγουρη κουβέντα.

Συνθήκες Μεταπολίτευσης

Ας γράφει ό,τι θέλει ο Πανούτσος: εγώ ως άλλος Μίκης λέω «Σοφοκλής ή τανκς» και το χθεσινό 15-1 στη Λίγκα με το οποίο στηρίχθηκε η υποψηφιότητα του εκλεκτού μου δείχνει το ορθό της θέσης. Πόσω μάλλον όταν στα γραφεία της πολύπαθης ΕΠΟ έχουν αρχίσει να επικρατούν ήδη συνθήκες Μεταπολίτευσης: οι πόρτες είναι ανοιχτές, τα χαμόγελα ξανά επέστρεψαν στους υπαλλήλους και οι μόνοι που ανησυχούν είναι οι σκληρά συνεργαζόμενοι με το παλιό καθεστώς, που φοβούνται ότι θα υπάρξει λίγος ρεβανσισμός, αν όχι και δίκες της χούντας. Αλλαξαν και οι συμπεριφορές. Π.χ. αντί να στέλνουν εξώδικα, όπως παλιά, στις εφημερίδες, προχθές έστειλαν τα σχετικά έγγραφα στη FIFA και στην UEFA και ενημέρωσαν με μια μικρή καθυστέρηση ότι ο πρώην πρόεδρος μας χαιρέτησε…