Τι είναι το ωραίο του 2009 που ξεκινάει; Οτι δεν υπάρχουν σταθερές, είναι μια χρονιά τεράστιας αβεβαιότητας σε κάθε επίπεδο, μια χρονιά που πριν καλά καλά αρχίσει μοιάζει με μεγάλη περιπέτεια. Το ξέρω ότι υπάρχουν περιπέτειες χωρίς καλό τέλος και άλλες στις οποίες το παλικαράκι τα καταφέρνει, σε πείσμα των καταστάσεων, αλλά το συναρπαστικό με τη μυστήρια χρονιά που ξεκινά είναι ότι κανείς δεν έχει τη βεβαιότητα ότι σηματοδοτεί κάποιου τύπου φινάλε. Είναι μια περιπέτεια χωρίς ορατό τέλος κι αυτό είναι που την καθιστά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα στα μάτια μου.
Πολλοί ισχυρίζονται ότι το 2008 έκλεισε για τον ελληνικό αθλητισμό και τους ανθρώπους του μια ευχάριστη παρένθεση που άνοιξε το 2003-04. Βάζουν από τη μία την επιτυχημένη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων και την κατάκτηση του Euro και από την άλλη το φιάσκο του Πεκίνου και την τελευταία θέση της ομάδας του Οτο Ρεχάγκελ στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και λένε ότι εδώ και τώρα έκλεισε ένας κύκλος. Δεν θα συμφωνήσω, κυρίως διότι δεν πιστεύω ότι αυτός ο κύκλος άνοιξε κάποτε. Θα 'λεγα ότι ο κύκλος του 2004 έκλεισε το 2004 -υπό την έννοια ότι εκείνη η κατά τα άλλα εξαιρετική χρονιά ελάχιστα χρήσιμα μας άφησε. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες άφησαν χρέη και καθεδρικούς ναούς στην έρημο, που τους ονομάζουμε Ολυμπιακές εγκαταστάσεις. Μας άφησαν, επίσης, την ενοχλητική υποψία ότι οι ελληνικές επιτυχίες είχαν ως μυστικό όχι την ελληνική ψυχή, αλλά την καλής ποιότητας ντόπα. Το χειρότερο είναι ότι πολλές από αυτές δεν ήταν παρά η κολυμβήθρα του Σιλωάμ πολλών αχρείων που μας ταλαιπώρησαν τα επόμενα χρόνια. Το 2008 δεν έκλεισε κανένας κύκλος, απλώς βγάλαμε το κεφάλι από την άμμο κι αρχίσαμε να βλέπουμε ποιοι πραγματικά είμαστε. Το αν θα γίνουμε καλύτεροι ή θα παραμείνουμε απλώς στείρα οργισμένοι ακολουθώντας τις αριστερίστικες επιταγές της τελευταίας μόδας, θα το δούμε προσεχώς.
Αλλαγές
Για τον ελληνικό αθλητισμό και το ελληνικό ποδόσφαιρο το 2008 ήταν μια παράξενη χρονιά: το κοιτάζεις τώρα που τελείωσε, νομίζεις ότι δεν άλλαξε τίποτα κι όμως άλλαξαν πάρα πολλά, όχι απαραίτητα πάντα προς το καλύτερο. Ενα χρόνο πριν, τέτοιες μέρες, ο Πέτρος Κόκκαλης διαπραγματεύονταν τη μεταγραφή του Μπελούτσι, μία από τις ακριβότερες στην ιστορία του Ολυμπιακού. Ο Τάκης Λεμονής καμάρωνε για την παρουσία της ομάδας του στον δεύτερο γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ για πρώτη φορά μετά το μακρινό 1999. Ο Ιλια Ιβιτς σχεδίαζε πώς θα αξιοποιηθούν τα περίπου 15 εκατομμύρια ευρώ που έμπαιναν στα ταμεία του συλλόγου από την ευρωπαϊκή πορεία: ένα χρόνο αργότερα όλοι είναι παρελθόν. Ενα χρόνο πριν ο Γιάννης Βαρδινογιάννης έστελνε ιδιωτικό αεροπλάνο να παραλάβει τον δανεικό από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ Μανούτσο Γκονζάλες κι έκανε σχέδια για την κατάκτηση του πρωταθλήματος, που θα συνδυαζόταν με τον εορτασμό των 100 χρόνων του συλλόγου. Αν έλεγες σε κάποιον ότι ο ΠΑΟ θα γίνει πολυμετοχικός και ότι ο Τζίγκερ θα πουλήσει μέρος των μετοχών της ΠΑΕ στον Παύλο Γιαννακόπουλο και στον Ανδρέα Βγενόπουλο, θα σου απαντούσε ότι έχεις τεράστια φαντασία. Ενα χρόνο πριν κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι ο Ντέμης Νικολαΐδης θα παραιτούνταν από την προεδρία της ΑΕΚ και ίσως πολύ περισσότερο ότι ο Ντούσαν Μπάγεβιτς θα ήταν πάλι προπονητής της. Ενα χρόνο πριν στον Ολυμπιακό θαύμαζαν τον Κοβάσεβιτς, ο ΠΑΟ περίμενε τον Γκονζάλες, η ΑΕΚ στηριζόταν στον Ριβάλντο. Ενα χρόνο πριν ο Βαλβέρδε ήταν στην Εσπανιόλ, ο Τεν Κάτε στην Τσέλσι, ο Κιντής δούλευε για τον Ρέστη: τίποτα δεν έμεινε ίδιο, τίποτα όμως δεν άλλαξε και πολύ.
Γεφύρι
Το 2008 ήταν σαν ένα γεφύρι που τρίζει και πάλλεται. Κάποιοι δεν το διέσχισαν και γύρισαν πίσω, κάποιοι άλλοι περπατάνε πάνω του, περιμένοντας να δουν τι υπάρχει από την άλλη πλευρά: η χρονιά ξεκίνησε κι έκλεισε με την αίσθηση μιας αβεβαιότητας –δεν γεννήθηκαν νέες σταθερές. Το διαφορετικό του 2009 είναι ότι αυτή η αβεβαιότητα είναι πλέον κανόνας. Αν κάποιος δεν μπορούσε να φανταστεί πόσα πρόσωπα θα άλλαζαν μέσα στη χρονιά που έφυγε, είναι σχεδόν αδύνατον απλώς να υποθέσει το τι μέλλει γενέσθαι. Στη χρονιά που ξεκινά μπορεί να γίνουν όλα και τίποτα. Μπορεί ο Σωκράτης Κόκκαλης να κάνει τον Ολυμπιακό πολυμετοχικό και μπορεί να μην κάνει απολύτως τίποτα. Μπορεί να φύγει από τον ΠΑΟ ο Ανδρέας Βγενόπουλος απογοητευμένος από τη βίαιη συμπεριφορά του κόσμου και μπορεί να αναλάβει και πιο ενεργό ρόλο, αν ο Νίκος Πατέρας πει ότι κουράστηκε. Μπορεί στην ΑΕΚ να επιστρέψει ο Δημήτρης Μελισσανίδης ή ο Πέτρος Στάθης, αλλά μπορεί απλώς να πάρει την ομάδα ο Νίκος Νοτιάς μόνος του. Μπορεί να συμβεί οτιδήποτε και μπορεί να μείνουν όλα ίδια.
Κρίση
Δεν ήταν πάντοτε έτσι. Το 2005 π.χ. ήξερες ότι καμία από τις τρεις ομάδες του κέντρου δεν πρόκειται να αλλάξει διοικητικό πρόσωπο και η όποια αβεβαιότητα αφορούσε τις ομάδες της Θεσσαλονίκης ή άλλες μικρότερες: τώρα στον αστερισμό της αβεβαιότητας είναι λίγο-πολύ όλοι και όχι μόνο εξαιτίας της κρίσης. Οι μεταβατικές εποχές έχουν αυτόν τον χαρακτήρα: καταργούν τα δεδομένα, αλλά από την άλλη φέρνουν και περισσότερη γνώση. Η κρίση δεν είναι μόνο μια στιγμή πίεσης, αλλά και μια διαδικασία απόφασης -απλώς το θυμίζω. Σε μια τέτοια κατάσταση φαίνονται οι άνθρωποι και το μέταλλό τους -ας μην το ξεχνάμε. Τουλάχιστον μέσα στο 2008 γυρίσαμε από τον κόσμο του φανταστικού, από τον χαζοχαρούμενο φραμπαλά μιας ανεμελιάς που μας έκανε το 2004 να ψηφίζουμε με βάση τα προβλήματα της καθημερινότητας, αντί να προσέχουμε εκείνους που έλεγαν ότι ακολουθεί ένα τσουνάμι. Το κόστος της προσαρμογής στην πραγματικότητα (θα) είναι μεγάλο, αλλά αυτή τη φορά ή θα σοβαρευτούμε ή θα διαλυθούμε.
Δύναμη
Μολονότι δεν μου αρέσουν οι ευχές, τις βρίσκω γενικώς φτωχές, αυτή τη φορά θα ήθελα να σας ευχηθώ καλή δύναμη.
Είπαν
Μάζεψα μερικές δηλώσεις επώνυμων φίλων τώρα που έφυγε το 2008. Βοηθούν στο να γίνει μια μίνι ανασκόπηση της χρονιάς:
• Σάντος για το δυναμικό του ΠΑΟΚ: «Είναι σαν να είμαστε μια μεγάλη οικογένεια, να έχουμε στο τραπέζι σαρδέλες και εμείς να τις βλέπουμε σαν αστακούς. Θέλει ο κόσμος του ΠΑΟΚ να βλέπει τις σαρδέλες; Με αυτή την ποιότητα ποτέ δεν θα τερματίσουμε στη 2η, 3η ή 4η θέση» (18 Ιανουαρίου 2008).
• Γιάννης Βαρδινογιάννης για την υπόθεση Βάλνερ: «Εμείς, πάντως, παίζουμε ποδόσφαιρο» (7 Μαρτίου 2008).
• Βασίλης Γκαγκάτσης: «Μπορώ να τους καθησυχάσω όλους: θα μείνω πολλά ακόμα χρόνια στην ΕΠΟ» (16 Οκτωβρίου 2008).
• Ανδρέας Βγενόπουλος στην παρουσίαση της «ΠΕΚ»: «Για να έχουμε μία πρωταγωνίστρια ομάδα στην Ευρώπη θα πρέπει να μπορούμε να έχουμε τη δυνατότητα να βάλουμε χρήματα και εμείς, οι άλλοι Παναθηναϊκοί. Ολοι μαζί είμαστε πιο ισχυροί από τον Αμπράμοβιτς» (28 Ιανουαρίου 2008).
• Γιώργος Δώνης μετά το ματς ΑΕΚ - Λάρισα: «Η ομάδα είναι σε καλό δρόμο. Λείπουν μόνο οι νίκες. Με βάση το πρόγραμμα πρέπει να κάνουμε πέντε νίκες στα επόμενα πέντε ματς» (12 Οκτωβρίου 2008).
• Ριβάλντο: «Το πρωτάθλημα του Ουζμπεκιστάν είναι καλύτερο από το ελληνικό» (2 Οκτωβρίου 2008).
• Ντέμης Νικολαΐδης μετά το ματς ΑΕΚ – Πανιώνιος 2-3: «Εμείς βάζουμε λεφτά, πάρα πολλά λεφτά, αλλά δυστυχώς δεν κάνουμε δουλειές με το κράτος» (8 Φεβρουαρίου 2008).
• Ντέμης Νικολαΐδης μετά το ματς ΑΕΚ – Αστέρας Τρίπολης 2-1: «Προσπάθησα να αλλάξω νοοτροπία στον κόσμο, αλλά δεν τα κατάφερα. Αυτό δεν είναι καρφί για τον κόσμο, αλλά λάθος δικό μου. Δεν μπορώ να είμαι πρόεδρος μιας ομάδας που γιουχάρεται όταν βάζει γκολ» (2 Νοεμβρίου 2008).
• Κωνσταντίνος Τσακίρης: «Ο Τσέλιος και ο Μαυρόπουλος είναι φίλοι μου και θα αξιοποιηθούν μελλοντικά στις επιχειρήσεις μου» (16 Νοεμβρίου 2008).
• Λάμπρος Σκόρδας για το ενδεχόμενο να πάει ο Μπάγεβιτς στον ΠΑΟ: «Ετσι όπως έχουν γίνει τα πράγματα, δεν λύνουμε το συμβόλαιο του Μπάγεβιτς ούτε με 18 ούτε με 100 εκατ. ευρώ. Προετοιμαστείτε από τώρα να τον δείτε να ολοκληρώνει την προπονητική του καριέρα στον Αρη» (21 Μαΐου 2008).
- Αντώνης Ρέμος: «Ξέρω πόσο πονάει ο Πεντράθα και πόσο απογοητευμένος είναι με αυτή την κατάσταση, με αυτή την ατυχία. Την τελευταία φορά που τον είδα του είπα "κοουτς, είμαστε όλοι εδώ, είμαστε δίπλα σου, θα έρθουν και τα αποτελέσματα. Δεν θέλω να ανησυχείς» (8 Οκτωβρίου 2008).
Αυτό είναι είδηση...
Θα γίνει του Τζέραρντ
Είδατε τι έπαθε ο Στίβεν Τζέραρντ; Χριστουγεννιάτικα βρήκε τον μπελά του μόνο και μόνο γιατί μεράκλωσε και ήθελε ν' ακούσει ένα συγκεκριμένο τραγούδι. Τις μέρες αυτές όλοι έχουν λίγα νεύρα παραπάνω, πίνουν κι ένα ποτηράκι περισσότερο και μπορεί εύκολα να στραβώσουν με τον διπλανό τους. Το λέω και για τρία πολύ καλά παιδιά του Πανιωνίου, που τις προάλλες στο μαγαζί που τραγουδάει ο Νότης Σφακιανάκης αποφάσισαν να κάνουν λίγη πλάκα παραπάνω, ενοχλώντας ελαφρώς μια διπλανή παρέα, που στράβωσε. Μάγκες, ήσυχα, διότι δεν είναι και δύσκολο να γίνει πρωτοχρονιάτικα του Τζέραρντ…