Τα υπέρ και τα κατά!

Kαι τώρα, που επήλθε το τέλος του Γιαννάκη από την Εθνική μπάσκετ, ποιος πρέπει να είναι, άραγε, ο «επικήδειός» του; Οι περισσότεροι ήδη υποστήριξαν (και όχι άδικα) ότι επί των ημερών του το εθνικό συγκρότημα γνώρισε τις μεγαλύτερες επιτυχίες όλων των εποχών. Οτι κανένας προπονητής πριν από αυτόν δεν πέτυχε περισσότερα κατορθώματα με την «επίσημη αγαπημένη».

Ολα αυτά είναι αλήθεια. Οπως, επίσης, αλήθεια είναι ότι ο Γιαννάκης ήταν εκείνος που έχτισε αυτή την ομάδα, όχι μόνο δείχνοντας εμπιστοσύνη σε νέα παιδιά, σαν τον Σπανούλη, τον Βασιλόπουλο, τον Μπουρούση και τον Ζήση, αλλά παίρνοντας, επιπλέον, δύσκολες και καθοριστικές αποφάσεις, που είχαν να κάνουν με την απομάκρυνση σημαντικών παικτών, όπως ο Αλβέρτης, ο Ρεντζιάς, ο Παπανικολάου και ο Σιγάλας.

Με λίγα λόγια, η ομάδα που μέσα σε πέντε καλοκαίρια κέρδισε ένα χρυσό ευρωπαϊκό μετάλλιο ('05), ένα αργυρό παγκόσμιο ('06), μια τέταρτη θέση στο Ευρωπαϊκό του '07 και δύο πέμπτες στους Ολυμπιακούς της Αθήνας ('04) και του Πεκίνου ('08), είναι δική του πέρα για πέρα. Οχι, όμως, μόνο με τα θετικά της, αλλά και με τα όποια αρνητικά της, που ενδεχομένως δεν της επέτρεψαν να αξιοποιήσει ακόμα περισσότερο τις πραγματικά μεγάλες δυνατότητες των παικτών που τη συγκρότησαν.

Βεβαίως, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, μόνο υποκειμενικές εκτιμήσεις μπορούν να υπάρξουν γύρω από το αν επί των ημερών Γιαννάκη η Εθνική μπάσκετ εξάντλησε ή όχι τις δυνατότητές της. Αν, πράγματι, ευεργετήθηκε από τον δημιουργό της ή αν απλώς αυτός ο τελευταίος υπερέβη το δικό του ταβάνι, χωρίς όμως να έρθει σε επαφή με το ταβάνι των παικτών που είχε την ευτυχία να διαθέτει.

Αυτά τα πέντε καλοκαίρια είχα την ευκαιρία να ζήσω την Εθνική μπάσκετ από πολύ κοντά, αλλά και από μέσα, γεγονός που μου επιτρέπει να έχω μια σχεδόν ολοκληρωμένη άποψη για τα πεπραγμένα της. Παραδέχομαι ότι η προσωπική μου εμπλοκή δεν αποτελεί εγγύηση αντικειμενικότητας, αλλά το γεγονός ότι αυτή η εμπλοκή (άμισθος εκπρόσωπος Τύπου της ομάδας το '05 και το '06) δεν συνδυάστηκε με κανένα οικονομικό όφελος νομίζω ότι μου δίνει το δικαίωμα να λέω και να γράφω τη δική μου αλήθεια χωρίς κανένα φόβο και με το μεγαλύτερο δυνατό πάθος. Γιατί, κακά τα ψέματα, η Εθνική μπάσκετ ήταν, είναι και θα είναι πάντα στην καρδιά μου!

Αν θέλουμε να αναλύσουμε σε κάποιο βάθος τα πράγματα, λοιπόν, θα πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε στον Γιαννάκη ότι ως προπονητής της Εθνικής είχε συμβολή στο να αποκτήσουν νοοτροπία νικητών παίκτες που μέχρι τότε δεν ήταν σίγουροι για το πόσο μετρούσαν στο υψηλότερο επίπεδο ανταγωνισμού. Και ακόμη, ότι παρά τα αντιθέτως λεγόμενα από τον ίδιο («τα παιδιά είναι οι πρωταγωνιστές» και άλλα τέτοια...), προετοίμασε για τον εαυτό του τον ρόλο της απόλυτης πριμαντόνας, του κορυφαίου συμβόλου του ελληνικού μπάσκετ. Εργαζόμενος προς την κατεύθυνση αυτήν συντεταγμένα και συστηματικά!

Μια γενική παρατήρηση για τον τρόπο που ο «μέγιστος σταρ» του ελληνικού μπάσκετ αξιοποίησε το έμψυχο υλικό που είχε στη διάθεσή του αυτά τα πέντε καλοκαίρια έχει να κάνει με το εξής: ο Γιαννάκης μέσα από τις προσωπικές εμμονές του όσον αφορά το αγωνιστικό στυλ των ομάδων που κουμαντάριζε μέχρι τότε, και θέλοντας να ελέγχει απολύτως το παιχνίδι της Εθνικής, έκανε ένα «έγκλημα». Υπέταξε το ταλέντο και την προσωπικότητα των πιο προικισμένων παικτών του στον ρυθμό και τον τρόπο που αγωνιζόταν ο Λάζαρος Παπαδόπουλος, τον οποίο θεωρούσε «κολόνα» της ομάδας.

Με άλλα λόγια, κατέβασε τους «πυρηνοκίνητους» Παπαλουκά, Διαμαντίδη, Σπανούλη, Ζήση, Χατζηβρέττα αλλά και τους Φώτση, Τσαρτσαρή, Κακιούζη στο επίπεδο του πιο αργού και λιγότερο αθλητικού παίκτη της ομάδας. Και έπαιξε έτσι ένα αντι-μπάσκετ, αφενός υποτιμητικό για το ταλέντο και τις δυνατότητες των περισσότερων παικτών του, αφετέρου πολύ επικίνδυνο για την αποτελεσματικότητα αυτής της ίδιας της ομάδας.

Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή (Αθήνα '04) ο Λάζαρος ανταποκρίθηκε στον ρόλο του. Στη συνέχεια όμως και όσο οι απαιτήσεις, λόγω των δυνατοτήτων των υπολοίπων, συνεχώς αυξάνονταν, ο βραδυκίνητος σέντερ άρχισε να μεταβάλλεται σε τροχοπέδη για την ομάδα, η οποία υπέφερε από την αμυντική του αδυναμία και το μονοδιάστατο επιθετικό του παιχνίδι στο λόου ποστ.

Ο Γιαννάκης δεν ήθελε να παραδεχθεί τη νέα πραγματικότητα. Γι' αυτόν ο Λάζαρος ήταν η βάση μιας ομάδας που αντί να εκμεταλλεύεται το ταλέντο των υπολοίπων, έπαιζε με ανεβασμένο χειρόφρενο ώστε να την προλαβαίνει ο... φτεροπόδαρος σέντερ φορ. Κωμωδία...

...που θα εξελισσόταν σε τραγωδία αν και ο Βασιλακόπουλος με τον Κολοκυθά τον άφηναν ανεπηρέαστο στην Κίνα, όταν ήταν έτοιμος να «κόψει» τον προβληματικό Σχορτσανίτη και να πάει στο Παγκόσμιο με δεύτερο σέντερ τον Μαυροκεφαλίδη! Διότι στα γήπεδα της Ισπανίας ο Παπαδόπουλος απομυθοποιήθηκε, και την ομάδα όχι απλώς την έβγαλε απ' το αδιέξοδο, αλλά στην πραγματικότητα την απογείωσε ο... προβληματικός «Σόφο», που έβαλε τους Αμερικανούς μέσα στα καλάθια!

Και έτσι φτάσαμε στο καλοκαίρι του '07. Ο Σχορτσανίτης δεν υπάρχει και εν τη απουσία του ο Λάζαρος ξεσαλώνει. Σε όλα τα επίπεδα. Βάζει τον συνδικαλισμό με την άδεια της «αστυνομίας» (Γιαννάκης) μέσα στην ομάδα, εν ονόματι μιας ψευδεπίγραφης -πια- ενότητας τραμπουκεύει τους συμπαίκτες του που τολμούν να αρθρώσουν κάτι διαφορετικό από εκείνο που πιστεύει ο ίδιος, γίνεται το σκληρό αφεντικό της ομάδας, ο δυνάστης της.

Στον Γιαννάκη δίνεται η ευκαιρία να βάλει τα πράγματα στη θέση τους, αλλά αντί να ορθώσει το ανάστημά του προτιμά να υπογράψει τη δήλωση νομιμοφροσύνης (δηλαδή υποταγής!) που τότε του ζήτησε ο Λάζαρος, ώστε να μη θεωρηθεί ότι και αυτός συνωμότησε εναντίον του.

Τραγέλαφος... Η Εθνική παίζει το χειρότερο μπάσκετ της πενταετίας και επιστρέφει χωρίς μετάλλιο και με ανοιχτή την πρόκριση για το Πεκίνο. Εκείνο που δεν θα ξεχάσω, όμως, ποτέ είναι η νύχτα μετά την πρώτη ήττα από την Ισπανία, όταν οι διεθνείς προσπαθούσαν να βρουν τρόπο ώστε να εισακουσθούν από τον Γιαννάκη! Τι του ζητούσαν; Μα να λύσει τα δεσμά της ομάδας και να την αφήσει να παίξει πιο ανοιχτά και πιο ελεύθερα, για να δείξει το ταλέντο της. Πράγμα που, βέβαια, προϋπέθετε τον σχεδόν ολικό παραμερισμό του Παπαδόπουλου, ο οποίος παρέμενε αμετακίνητος παρ' ότι δεν σκόραρε, δεν έπαιζε άμυνα, δεν έπαιρνε ριμπάουντ.

Ο Λάζαρος αποχώρησε από την Εθνική ιδία βουλήσει, λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου. Ο Γιαννάκης προσπάθησε να τον μεταπείσει, αλλά ευτυχώς δεν τα κατάφερε. Ετσι, η «επίσημη αγαπημένη» κατάφερε στο Προολυμπιακό αλλά και στο Πεκίνο να παίξει το ωραιότερο μπάσκετ από το 2004 και μετά. Βεβαίως και πάλι αρκέστηκε στην 5η θέση, όπως και πριν από τέσσερα χρόνια στην Αθήνα, αλλά γι' αυτό ας όψεται κυρίως ο προπονητής της, που:

1. Την οδήγησε στο Ολυμπιακό Τουρνουά εκτός αγωνιστικού ρυθμού, μια και το πρόγραμμα που είχε φτιάξει δεν περιελάμβανε φιλικά ματς στις τελευταίες 21 ημέρες της προετοιμασίας!
2. «Κοιμήθηκε» στον πάγκο κατά τη διάρκεια του προημιτελικού με την Αργεντινή, με αποτέλεσμα να ηττηθεί κατά κράτος από τον αντίπαλο προπονητή σε θέματα τακτικής. Επίσης, επέδειξε μηδενικά ανακλαστικά και έτσι η Εθνική έχασε στο τελευταίο σουτ του αγώνα τη νίκη και την είσοδο στην τετράδα.

Μπορεί κάποιοι να επικαλεστούν το «δρυός πεσούσης...» ή να ισχυριστούν ότι κάνω κριτική εκ των υστέρων και εκ του ασφαλούς. Ας μη βιαστούν, όμως. Διότι τα περί Παπαδόπουλου τα έγραψα σ' αυτήν εδώ τη στήλη το καλοκαίρι του '07, μαζί με την ανάγκη να υιοθετήσει άλλο αγωνιστικό στυλ η ομάδα. Επίσης, τα περί κακής προετοιμασίας εν όψει Πεκίνου πάλι εδώ δημοσιεύθηκαν, μετά το Προολυμπιακό της Αθήνας.

Τι μένει; Μα να δούμε μήπως ο Γιαννάκης είχε δίκιο που επέμενε στον Παπαδόπουλο ακόμα και πριν από τους Ολυμπιακούς της Κίνας. Ποια ήταν η πορεία του, λοιπόν; Το φθινόπωρο του '07 πήγε στη Ρεάλ και ανακηρύχθηκε σε έναν από τους χειρότερους παίκτες του ισπανικού πρωταθλήματος. Φέτος η «βασίλισσα» βάλθηκε να τον ξεφορτωθεί, αλλά μόλις πριν από λίγες μέρες ευτύχησε να τον στείλει δανεικό στη Φορτιτούντο Μπολόνια...

Ο Παπαδόπουλος, λοιπόν, δεν κατάφερε να δικαιώσει τον προπονητή του ούτε μετά την αποχώρησή του από την Εθνική ομάδα. Και έτσι, αυτό που σήμερα θεωρείται ζητούμενο είναι πόσο τελικά ζημίωσε την Εθνική η αδικαιολόγητη εμμονή του Γιαννάκη να στηρίξει μια ομάδα με φοβερό ταλέντο πάνω σε έναν σέντερ παλιάς τεχνολογίας, που έκαιγε μαζούτ και μόλυνε την ατμόσφαιρα...