Στο σταυροδρόμι του μέλλοντός του

Το Σάββατο είδα τον Παναθηναϊκό στο γήπεδο της Νέας Σμύρνης με αντίπαλο τον πολύ καλό φέτος Πανιώνιο και λίγο πιο νωρίς στην τηλεόραση το ματς της Βέρντερ Βρέμης με τη Χέρτα. Μολονότι η επικαιρότητα απαιτεί απολογισμούς για τον Ντέμη Νικολαΐδη (αυτό ζητούν δύο μέρες τώρα δεκάδες φίλοι αναγνώστες με email τους στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο), εντούτοις νιώθω τον πειρασμό να γράψω δυο πράγματα ακόμα για τον ΠΑΟ και τον προπονητή του.

Ηταν απολαυστική η Βέρντερ στον αγώνα με τη Χέρτα, όχι γιατί πέτυχε πέντε γκολ, αλλά επειδή το παιχνίδι της ήταν ένα αληθινό μάθημα που θα μπορούσε να έχει τίτλο «πώς παίζεται επίθεση με πέντε παίκτες». Ο Τόμας Σάαφ, δουλεύοντας χρόνια τώρα στη συγκεκριμένη ομάδα, επιχειρεί φέτος να μεταβάλει ελαφρώς την αγωνιστική λογική της, μπολιάζοντάς τη με κάποια πράγματα που δεν συναντάει κανείς στη Γερμανία: η Βέρντερ, χωρίς να προδώσει τη νοοτροπία της, προσπαθεί να παίξει ποδόσφαιρο με μικρότερα ρίσκα. Για μία ομάδα που εύκολα δέχεται γκολ ακούγεται παράδοξο. Αλλά πιστέψτε με, είναι έτσι.

Σταθερά

Η βασική διαφοροποίηση της φετινής ομάδας σε σχέση με την περσινή είναι ότι φέτος η Βέρντερ κρατά στα μετόπισθεν σταθερά τέσσερις παίκτες. Καθιερώνοντας στις άκρες της άμυνας τον Προντλ και τον Πασάνεν (δύο πρώην κεντρικούς αμυντικούς) και παίζοντας πάντα με ένα αμυντικό χαφ, ο Σάαφ έχει φτιάξει (στα μέτρα του Ντιέγκο) μια ομάδα με περίπου πορτογαλική λογική: πέντε παίζουν επίθεση και πέντε άμυνα (όπως παραδοσιακά κάνουν οι πορτογαλικές ομάδες), αλλά αν πρέπει από τους πέντε της άμυνας κάποιος να πάρει μια επιθετική πρωτοβουλία, αυτό είναι προτιμότερο να γίνει στον άξονα, για τον απλούστατο λόγο ότι στο πλάι υπάρχουν ακραίοι που εύκολα μπορεί να καλύψουν το κενό του στόπερ που βγαίνει μπροστά. Αυτού του τύπου το τρικ θα έκανε το σύνολο των Ελλήνων προπονητών, π.χ., να βάλουν τα γέλια, μια και στην Ελλάδα οι στόπερ είναι για να κόβουν και όχι για να παίζουν. Σε μια ομάδα, όμως, σαν τη Βέρντερ, που πρέπει πάντα να υποστηρίζει το επιθετικό παιχνίδι (ακόμα και αν ο προπονητής της ψάχνει λύσεις για αμυντικά κενά), είναι μια επιβεβλημένη λογική. Για τον Σάαφ ποτέ η άμυνα δεν είναι κάτι ξέχωρο από την επίθεση.

Ελλάδα

Εβλεπα τη Βέρντερ το Σάββατο, και λίγο αργότερα τον ΠΑΟ, και αναρωτιόμουν τι θα γίνονταν αν ο Σάαφ ερχόταν ποτέ στην Ελλάδα: νομίζω ότι θα τον έβγαζαν άχρηστο έπειτα από δύο προπονήσεις. Ο Τεν Κάτε, ο οποίος βάλλεται γιατί προσπαθεί να αλλάξει τον ΠΑΟ, σε σχέση με τον Σάαφ είναι οπαδός του κατενάτσιο! Στη Νέα Σμύρνη ο Παναθηναϊκός του πίεζε ψηλά, έβγαζε παίκτες από τις δεύτερες γραμμές για να πλαισιωθεί ο Μάντζιος, όμως σε καμιά περίπτωση δεν έμεινε με λιγότερους από πέντε παίκτες πίσω. Κι όμως, ακόμα και σε καταστάσεις στις οποίες βρέθηκαν οι πέντε «αμυντικοί» του με μόλις δύο επιθετικούς του Πανιωνίου, τα χτυποκάρδια δεν έλειψαν. Γιατί; Γιατί, απ' ό,τι καταλαβαίνω, δεν υπάρχει μεγάλη εμπιστοσύνη στο σχέδιο του κόουτς από την ίδια την ομάδα.

Διαφορά

Δεν λέω ότι οι παίκτες του παίζουν κόντρα: μπορεί απλώς κάποιοι να μην μπορούν να παίξουν αλλιώς. Υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα στο ποδόσφαιρο της αναμονής και της αντεπίθεσης και στο ποδόσφαιρο της πρωτοβουλίας και της κατοχής της μπάλας. Στην πρώτη περίπτωση δεν χρειάζεται παρά μόνο πάθος και προσοχή: έχω δει αμέτρητα ματς όπου ψυχωμένες ομάδες περιμένοντας έκαναν αποτελέσματα και νίκησαν 1-0, έχοντας ως κορυφαίους τους τρεις αμυντικούς τους χαφ ή τους δύο στόπερ και τον τερματοφύλακα.

Στη δεύτερη περίπτωση, πέραν από πάθος, χρειάζονται και κάποια άλλα πράγματα. Σίγουρα χρειάζεται προσήλωση, καθαρό μυαλό, δουλειά στην προπόνηση, αντοχή απέναντι στην ευθύνη της αποστολής. Αν μία ομάδα είναι μαζεμένη στα τελευταία 30 μέτρα του γηπέδου, οι επιπολαιότητες και οι χαμένες μπαλιές σχεδόν επιτρέπονται (!), γιατί πάντα υπάρχει κάποιος πίσω να κόψει. Αν παίζεις μπροστά, κάθε χαμένη μπάλα είναι πρόβλημα, ειδικά αν η ομάδα έχει ακροβολιστεί για να παράγει ποδόσφαιρο. Στη Βέρντερ το ζητούμενο είναι η παραγωγή φάσεων: αυτό είναι και το βασικό ζητούμενο του Τεν Κάτε. Μόνο που η παραγωγή θέλει σχέδιο, πίστη και σύμπνοια. Οι νίκες με 1-0 δεν χρειάζονται παραγωγή ευκαιριών, αλλά καλή σπέκουλα: «Υποδειγματική αμυντική λειτουργία και αντεπιθέσεις φαρμάκι», όπως μάθαμε να λέμε στην Ελλάδα.

Σχέδιο

Αυτό που είδα εγώ στη Νέα Σμύρνη ήταν έναν Παναθηναϊκό με σχέδιο. Οποιος θέλει να το κάνει κατανοητό αυτό στον κόσμο πρέπει το σχέδιο να το αναλύσει, να το εξηγήσει, να το αποκωδικοποιήσει. Οποιος δεν το κάνει αυτό μπορεί να αφορίζει και να ψάχνει τρόπους να καλύψει όσους από τους ποδοσφαιριστές σ' αυτό δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Μπορούμε, π.χ., άνετα να λέμε ότι οι αλλαγές του Νίνη με τον Σιόντη και του Καραγκούνη με τον Γκούμα ήταν θεότρελες.

Ομως, όταν έχεις τον Τεν Κάτε προπονητή και θες να πρεσάρεις στη μεσαία γραμμή, αυτό που χρειάζεσαι, όταν μάλιστα μένεις με δέκα, είναι παίκτες που τρέχουν - ο Σιόντης αυτό το έκανε. Δεν είναι καλύτερος του Κλέιτον (που πιθανότατα αδικείται), αλλά στη Νέα Σμύρνη ήταν χρήσιμος. Οπως άλλωστε και ο Γκούμας, που όχι μόνο σκόραρε, αλλά έδωσε και στον προπονητή του τη δυνατότητα να επανασχεδιάσει την αμυντική γραμμή περνώντας ξανά στα χαφ τον δραστήριο Γκάμπριελ.

Συμβολισμός

Στον ΠΑΟ λείπει ένα μεγάλο αποτέλεσμα που θα δώσει τη δυνατότητα στον Τεν Κάτε να δουλέψει όπως θέλει αυτός. Ομως πιο πολύ και από αποτελέσματα χρειάζεται πίστη για το παιχνίδι. Στη Βρέμη ο Παναθηναϊκός θα δοκιμαστεί με αντίπαλο μία ομάδα που το επιθετικό ποδόσφαιρο το υπηρετεί χρόνια. Δεν ξέρω γιατί, αλλά βλέπω σ' αυτό το ματς κάτι το συμβολικό. Ο ΠΑΟ μπορεί ένα βράδυ να πάει μπροστά ή να ξαναγυρίσει πίσω...

ProZone 8

Αντίθετα με τον Αγιο Δημήτρη που γουστάρει το ελληνικό πρωτάθλημα, ο Θεός έχει πιο σοβαρές δουλειές να κάνει από το να κοιτάει τη Σούπερ Λίγκα. Κι έτσι έγινε το έλα να δεις.

• Δαλούκας (Λεβαδειακός – Πανσερραϊκός 0-0): Σας είχα εξηγήσει ότι για τον Κομπότη το «τρίτο σερί παιχνίδι εντός με σκληρό διαιτητή, που το πάει στο 50- 50, είναι λόγος πανικού»! Ο Δαλούκας άφησε με πόνο ψυχής τις Σέρρες με δέκα (δεν γίνονταν αλλιώς…) και μετά δεν μας έδωσε ούτε δέκατα από τον πυρετό του...

• Ζωγράφος (Πανιώνιος - Παναθηναϊκός 1-2). Ολα σας τα είχα γράψει. Οτι ο ΠΑΟ με αυτόν διαρκώς κερδίζει και παρ' όλα αυτά «ακούν τ' όνομά του και βγάζουν σπυράκια», ότι το ματς θα έχει πολλά περίεργα, ότι θα μετρήσει «η καρδιά και θα το πάει στο "Χ"», ότι ο Νικολακό μπορεί να κάνει κάνα λάθος και ότι ο Μάλαμας δεν παραπέμπει...

• Ντάκος (Αρης – Λάρισα 0-0). Είναι παλικάρι ο ψηλός. Παρά το ψιλοπέσιμο στην αρχή, έδειξε ψυχραιμία και έφερε και το «Χ» που τόσο γουστάρει...

• Σταθόπουλος (ΟΦΗ – Ξάνθη 0-2). Εκανα λάθος που έλεγα ότι «δεν υπάρχει δεύτερος Θρασύβουλος». Φαίνεται ότι στο Ηράκλειο, αν δεν φύγει ο Βατσινάς, θα γίνεται το πανηγύρι του Αγίου Θρασύβουλου συχνά πυκνά. Αλλά ο «Σταθό» δεν έχει συμμετοχή και έκανε και τον «Κάσνα» έξω φρενών.

• Πολατιάν (Πανθρακικός – Θρασύβουλος 1-0). «Τα άστρα λένε ότι δεν γλιτώνει ο Θρασύβουλος», έγραφα. Κι ας έμεινε με δέκα ο Πανθρακικός, αφού δεν γινόταν αλλιώς. Ο Πολατιάν, πάντως, είναι ένα παιδί που μετράει τ' άστρα...

• Σπάθας (ΑΕΚ – Αστέρας Τρίπολης 2-1). Οπως το περίμενα. Ο «Μπορό» δεν θέλει να κρατήσει τον Καρβαλιάλ και το Ηλιάκι το έπαιξε 50-50 -και στα σωστά και στα λάθη...

• Σταυρίδης (Ολυμπιακός – Εργοτέλης 2-0). Παρά την παρουσία του Γιαννόπουλου, τον έφαγε το άγχος τον Σταυρίδη. Ο οποίος Γιαννόπουλος πρέπει να έβαλε λάθος βαθμό στους επόπτες, γιατί τους μπέρδεψε! Το 'χω πάθει κι εγώ...

• Παπασταμάτης (Ηρακλής – ΠΑΟΚ 1-1). Είπαμε «άλλο Ολυμπιακός κι άλλο Ηρακλής» και προσθέτουμε άλλο «Ολυμπιακός κι άλλο ΠΑΟΚ». Τελικά το Καυτανζόγλειο «εκατό φορές κομμάτια», όπως το νέο σουξέ του Ρέμου, το έκαναν οι οπαδοί του ΠΑΟΚ, ο οποίος δικαίως γκρινιάζει για κάνα δυο λάθη του τρίου. Να πάρει επειγόντως τηλέφωνο ο Χριστόφορος τη Βιβή...

Ηρωας στα χαρακώματα

Εντυπωσιακή ήταν πραγματικά η σθεναρή αντίσταση που πρόβαλε ο σύμβουλος της ΕΠΟ Γιάννης Δεσσύλας, όταν στο γήπεδο του Πανιωνίου του ζήτησαν να σηκωθεί από μία θέση για να καθίσει αυτός που είχε σε αυτή αριθμημένο (;!) εισιτήριο. Καθισμένος πίσω από τον παρατηρητή διαιτησίας Μάλαμα Τεβεκέλη και δίπλα από τον υπουργό Εξωτερικών του Γκαγκάτση Σοφοκλή Πιλάβιο (υπάρχει, άραγε, οδηγία οι παρατηρητές διαιτησίας και οι σύμβουλοι να κάθονται μαζί;), ο ηρωικός Δεσσύλας απομάκρυνε τις ταξιθέτριες, οι οποίες τον παρακαλούσαν να σηκωθεί, λέγοντας: «Λέγομαι Δεσσύλας και δεν πάω πουθενά!». Ετσι συμβαίνει σε αυτή τη χώρα: άλλοι ήρωες πολέμησαν τους Γερμανούς και άλλοι αντιστάθηκαν στις ταξιθέτριες...