Οταν ο Δώνης συνάντησε τον Λίνεν

Το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα θα ήταν πολύ καλύτερο χωρίς διαιτητές. Στη Νέα Σμύρνη αν έλειπε ο Σταυρίδης, θα ήταν όλα πιο εύκολα. Θα ήταν πιο όμορφο το παιγνίδι και κυρίως στο τέλος του ματς θα μιλούσαμε όλοι γι' αυτό και μόνο. Γιατί το ματς του Πανιωνίου με την ΑΕΚ π.χ. έχει ένα σωρό ωραία πράγματα για να επισημάνει κάποιος και η συζήτηση για τη διαιτησία δυστυχώς το αδικεί κατάφορα.

Στην Ελλάδα μιλάμε πολύ για προπονητές: συνήθως υπερβάλλουμε, μια και τα ματς στα οποία πραγματικά φαίνεται το χέρι του κόουτς είναι λίγα. Το ματς του Πανιωνίου με την ΑΕΚ ήταν ίσως το πρώτο μέσα στη σεζόν που είχε πολλή τακτική, δηλαδή πολλά πράγματα για να επισημάνεις στο τέλος.

Σύστημα

Ολοι αυτοί που μιλάνε για 4-3-3, ας πάνε στη Νέα Σμύρνη να δουν πώς πραγματικά παίζεται το συγκεκριμένο σύστημα από τον Πανιώνιο του πολύ καλού Γερμανού κόουτς. Στη χώρα μας διάφοροι κομπογιαννίτες έχουν καταφέρει να μετατρέψουν το επιθετικότερο σύστημα του ποδοσφαίρου σε προκάλυψη ενός κάποιου κατενάτσιο: μιλάνε για 4-3-3 και παίζουν «κατενάτσιο με γραβάτα», δηλαδή παρατάσσουν ομάδες με έναν κυνηγό, πέντε χαφ που παίζουν οριζόντια την μπάλα και γεμίζουν και τέσσερις στατικούς αμυντικούς που δεν βγαίνουν ποτέ για να μη βρεθεί ανοιχτή η άμυνα σε περίπτωση που προκύψει κάποιου είδους αντεπίθεση. Αντίθετα από πολλούς που άλλα λένε, άλλα κάνουν κι άλλα εννοούν, ο Λίνεν διδάσκει ποδόσφαιρο, δηλαδή τρόπους άμυνας και επίθεσης. Κι όταν ο Πανιώνιος εφαρμόζει στο γήπεδο το πλάνο του, είναι να τον χαίρεσαι.

Επίθεση

Πόσο επιθετική είναι μία ομάδα δεν φαίνεται από το πόσοι επιθετικοί παίζουν στην ενδεκάδα της, αλλά από πόσοι παίκτες βγαίνουν στην επίθεση. Πέρυσι ο Λίνεν είχε νικήσει τον ΠΑΟ του Πεσέιρο παίζοντας με φορ τον Γρηγόρη Μάκο και τον Τζεμπούρ είκοσι μέτρα πίσω από την πλάτη του! Το να βγάζεις παίκτες στην επίθεση από τις δεύτερες γραμμές (δηλαδή από τη μεσαία γραμμή και την άμυνα) προϋποθέτει σχέδιο άμυνας – όσο κι αν ακούγεται παράλογο, μόνο έτσι γίνεται. Για να ανοίξεις με παίκτες την κόντρα πρέπει πρώτα να «κλείσεις» ως ομάδα: οι μέσοι του Πανιωνίου γυρνάνε, προστατεύουν την άμυνα, πρεσάρουν τον αντίπαλο και μόλις πάρουν μπάλα, ακολουθούν αυτόν που την κουβαλάει και του δίνουν επιλογές: το ίδιο κάνουν και οι ακραίοι μπακ, δηλαδή ο Μανιάτης και ο Κουτσόπουλος. Ο Πανιώνιος είναι από τις λίγες ομάδες στην Ελλάδα που φτιάχνει τέτοιες φάσεις συμμετοχικής (ας πούμε) ανάπτυξης: έτσι την Κυριακή πέτυχε και τα δύο γκολ του. Είναι επίσης μία από τις λίγες ομάδες που στο κέντρο πρεσάρει, δηλαδή επιδιώκει συστηματικά ντουμπλαρίσματα (καταστάσεις με δύο χαφ σε έναν αντίπαλο) στη μεσαία γραμμή. Αυτό ο Νικολάου, ο Μάκος και ο Κουμόρτζι το κάνουν πολύ σωστά.

Υποχρεωτικά

Η ΑΕΚ είχε προβλήματα, διότι οι αμυντικοί της δεν είχαν σταθερούς αντιπάλους και στον χώρο δυσκολεύονταν. Με τον ΠΑΟ και τον ΠΑΟΚ, με τους οποίους η «Ενωση» έκανε τα καλύτερα ματς της, η τετράδα των μπακ προσαρμόστηκε στους αντίπαλους κυνηγούς: με τον Πανιώνιο τέσσερις παίκτες έπαιζαν μόνοι με τον Χούτο και ταυτόχρονα φοβόντουσαν να βγουν μπροστά, επειδή ήξεραν ότι αν χαθεί μια μπάλα, οι αντίπαλοι θα βγουν στην κόντρα μαζικά και σε ανοιχτό γήπεδο! Ο Χουανφράν είναι αλήθεια ότι το προσπάθησε, ο Ράμος ποτέ. Αν η ΑΕΚ κρατήθηκε στο ματς το χρωστάει στην καλή δουλειά του Μπασινά, ο οποίος διαχειρίστηκε καλά την μπάλα παίζοντας με αυτές τις μικρές –πάσες– ψιλοβελονιές απέναντι στην άμυνα των γηπεδούχων. Κυρίως όμως τα κατάφερε χάρη σε μια λεπτομέρεια που έπαιξε τεράστιο ρόλο: τον τραυματισμό του Μπερτέ. Οταν βγήκε ο πιο ψηλός παίκτης του Πανιωνίου από το γήπεδο, το «σήκωμα» της μπάλας έγινε σχεδόν υποχρεωτικό. Σηκώνοντας διαρκώς την μπάλα, η ΑΕΚ υποχρέωσε την άμυνα του Πανιωνίου να πάει λίγα μέτρα πίσω κι επειδή έχει τρόπους να παίζει απέναντι σε κλειστές άμυνες ψάχνοντας τα «ένα-δύο» και τις σπόντες στον χαφ που ακολουθούσε τους επιθετικούς, έγινε επικίνδυνη.

Απορίες

Μου άρεσε πολύ το σχέδιο του Πανιωνίου, αλλά είδα αξιέπαινα επιθετικά πράγματα και από την αργή στην ανάπτυξη ΑΕΚ. Είδα τον συστηματικό τρόπο κίνησης της μπάλας απέναντι σε μία κλειστή, πιεστική άμυνα, είδα δυο-τρία «μαγικά» κοντρόλ του Σκόκο, είδα τον Κυργιάκο ηγέτη σε όλα του –είδα το πιο όμορφο γκολ της αγωνιστικής από τον Αργεντινό. Φεύγοντας από το γήπεδο είχα δύο απορίες: η πρώτη είναι πού θα χρησιμοποιηθεί σε αυτού του είδους το 4-3-3 ο Ρεκόμπα και η δεύτερη, γιατί η ΑΕΚ δεν επιστρέφει στο 4-3-3 που ο Δώνης γνωρίζει καλύτερα. Για το πρώτο ερώτημα δεν έχω απάντηση, όσο κι αν έσπασα το κεφάλι μου: δεν αποκλείεται ο καλός Λίνεν να αλλάξει σχήμα. Το δεύτερο το περιμένω. Στο 4-3-3 ο Σκόκο θα πάει ξανά κοντά στην περιοχή κι ο Εντίνιο (ή ο Τζεμπούρ) θα δουλέψει πιο περιφερειακά: την Κυριακή με εξέπληξε η μικρή συνεργασία των δύο επιθετικών, η οποία εξηγείται μόνο από το γεγονός ότι ολόκληρο το καλοκαίρι δοκίμαζαν άλλου τύπου πράγματα. Ισως το γκολ του Καφέ στο φινάλε να εμπεριέχει έναν τέτοιου τύπου συμβολισμό: ο Παντέλος μπορεί να είναι η λύση που ο Δώνης ψάχνει για να τσουλίσει η μπάλα στη μεσαία γραμμή καλύτερα, απόντος –ας μην ξεχνάμε– του μεγάλου Ριβάλντο.

Παρωδία

Ολα αυτές οι διαπιστώσεις, οι προβληματισμοί, τα ερωτήματα είναι ωραία πράγματα: μια έξτρα απόλαυση που το ποδόσφαιρο προσφέρει πέραν των φάσεων και της διακύμανσης του σκορ, η οποία υπήρξε κι αυτή εντυπωσιακή. Αλλά όταν βλέπεις τον Σταυρίδη να παίζει όπως έπαιξε το ματς, δύσκολα χαίρεσαι το παιγνίδι. Και δεν ξέρω κάποιον που να πηγαίνει στο γήπεδο για να παρακολουθήσει μια παρωδία διαιτησίας. Οι παρωδίες κατά κανόνα είναι φρικτές.

Παρατηρητές 4

H στήλη επιθυμεί να ευχαριστήσει τους διαιτητές για την άψογη συνεργασία που είχαν μαζί της αυτή την Κυριακή. Οπως σας είχα ενημερώσει, προβλέπονταν «προβοκάτσιες» – έτσι βούιζε στη Συγγρού.

•Κύρκος (Πανσερραϊκός – Λάρισα 1-3). Τη δουλειά του την έκανε το Σάββατο και εκτιμήθηκε. Αλλο πρόεδρος, άλλο αντιπρόεδρος, άλλο πρόεδρος στη Β' κι άλλο ούτε καν υποψήφιος (λόγω κωλύματος) στη Σούπερ Λίγκα.

•Μαζαράκος (ΟΦΗ – Ολυμπιακός 0-0). Σας είχα εγκαίρως ενημερώσει. Θυμίζω απλώς τι έγραφα: «Μπλέξαμε. Πέρυσι τον βάλανε πρώτη σελίδα στη Σαλονίκη με κασκόλ του Ολυμπιακού μετά το πέναλτι που έδωσε στο Ολυμπιακός – Αρης 1-0. Του αρέσει πολύ η Κρήτη: ο ΟΦΗ (και κόντρα όταν τον παίζει!) με αυτόν δεν έχει δεχτεί γκολ. "Προβοκάτσια;"». Προβοκάτσια.

•Γιαννόπουλος (Ηρακλής – Πανθρακικός 0-0). Αλλη επιτυχία! «Μακάρι για τον Μάκη (τον Τριανταφυλλόπουλο) να 'παιζε ο παρατηρητής», έγραφα. Και προσέθετα: «Αθηναίος, όπως κι ο πλάγιος Καρατζίκας. Και κάνα λάθος να κάνουν θα τους βγάλει άριστους ο "Βαρού"». Κάνανε πολλά λάθη και ο παρατηρητής τους έστειλε. Συγκινητική η προσπάθεια του Βαρούχα να τους βγάλει λάδι.

•Ντάκος (Λεβαδειακός – Αστέρας Τρίπολης 1-0). Αφού εμψύχωσα τον Κομπότη το πήρε. Τεράστιος θρίαμβος κόντρα στη διαιτησία, που το πήγε για «Χ». Και τον Καρντόζο μάλλον τον έφαγε ο Γιώργαρος. «Μπορό» μπορεί.

•Λαμπρόπουλος (Ξάνθη – Θρασύβουλος 1-0). Εγραφα: «Πριν από 15 μέρες έπαιξε κόντρα ΠΑΟ στο ΟΑΚΑ για να δείξει σθένος. Αλλά να δείξει σθένος και μπροστά στον αρχιδιαιτητή δεν τον έχω. Αχ, βρε Βούλη». Με Κασναφέρη δεν χάνω ποτέ! Α, για να μη ρωτάτε: Βούλης είναι ο Θρασύβουλος στο καλλιτεχνικό.

•Σταυρίδης (Πανιώνιος – ΑΕΚ 2-2). Κι εδώ όλα έγιναν κατά γράμμα. Σας είχα γράψει ότι στην ΑΕΚ δικαιολογημένα φοβόντουσαν «και για ανθρώπινα λάθη και για προβοκάτσια». Πάντως, επειδή ήμουν στη Νέα Σμύρνη ένιωσα σαν να ξαναείδα τον Μπριάκο! «Να το βγάλουμε "Χ", αδερφέ, μπας και γλιτώσουμε», που 'χε πει κάποια φορά…

•Πολατιάν (ΠΑΟΚ – Αρης 1-0). Θυμόσαστε τι έγραφα; «Με επιφοίτηση του αγίου πνεύματος δουλειά δεν γίνεται: αν ο κυρ-Παναγιώτης δεν θυμηθεί ότι είχε πάρει ένα τηλέφωνο ψυχοπαραπονιάρικο (...) βλέπω κάνα 50-50 που θα τρελάνει την Τούμπα». Και δεν το θυμήθηκε κανένας και τον στείλαν τον άνθρωπο άκλαφτο, επειδή δεν απέβαλε τον Βιτόλο. Κυριαρχία ΠΑΟΚ εντός και εκτός!

•Μαντόνα στο ΟΑΚΑ: Γκέλα. Κανένα πρόβλημα με τα πλαϊνά. Μηδέν καθυστέρηση ο τέταρτος…

Μια επιστροφή

Υπάρχει τεράστιος προβληματισμός ποιος διαιτητής θα σφυρίξει το Ολυμπιακός – ΑΕΚ –μην ξεχνάτε ότι και οι ορισμοί γίνονται προ των επικείμενων εκλογών. Ο Βασσάρας, που θα ήταν μια λύση από τη στιγμή που ο «Τεό» έφυγε, δεν είναι αρεστός στον Ολυμπιακό. Ο Παμπορίδης έπαιξε το ΠΑΟΚ – ΑΕΚ, ο Κάκος κουβαλάει τη ρετσινιά του «χεσμένου» μολονότι είναι φαβορί. Με Ζωγράφο θα φώναζε η ΑΕΚ, όπως και με τον φρέσκο διεθνή Δαλούκα, που «ακούει». Τον Κουκουλάκη δεν τον εμπιστεύεται πολύ ο «Ψυχώ», όπως και τον Γερμανάκο. Η μόνη λύση είναι να ρίξουμε τον εγωισμό μας και να πάμε στην Ξάνθη να ζητήσουμε από τον Κασναφέρη μια επιστροφή. Κάτι σαν το Μαρινέλα – Πάριος, είκοσι τρία χρόνια μετά.