Οι «δριμύτατες παρατηρήσεις» στον Γκούμα...

«Xάσαμε από μία μεγάλη ομάδα, τώρα κοιτάμε μπροστά»: τυπικό λεκτικό «μενού» για τις ήττες. «Ημασταν καλά προετοιμασμένοι, δώσαμε χαρά στον κόσμο μας. Θέλουμε τώρα να έχουμε εξίσου καλή συνέχεια»: ορισμένες κοινοτοπίες για τις νίκες. Ετοιμάζεσαι να ακούσεις δηλώσεις ποδοσφαιριστών έπειτα από αγώνες και γνωρίζεις εκ των προτέρων το 90% όσων θα ειπωθούν.

Στην Ελλάδα, σε αρκετές περιπτώσεις η πρωτοτυπία λείπει επειδή πλεονάζει μια κακώς νοούμενη αυτοσυγκράτηση που συγγενεύει με την αυτολογοκρισία. Το ποδόσφαιρο, όπως άλλωστε και οποιοδήποτε ζωντανό φαινόμενο, επιδέχεται πολλαπλές αναγνώσεις και προσφέρεται για σκέψεις ειδικές, διεισδυτικές και ποικίλες. Αλίμονο αν δεν προσφερόταν. Τι γίνεται, όμως, όταν η άποψη του ποδοσφαιριστή μπορεί να ηχήσει «αιρετική»; Ε, τότε η διαδρομή από το μυαλό μέχρι το στόμα του κατά κανόνα θεωρείται ναρκοπέδιο. Στη χειρότερη περίπτωση, ο ειλικρινής κινδυνεύει να πέσει σε δυσμένεια -εξυπακούεται ότι ο κίνδυνος είναι αντιστρόφως ανάλογος του ονόματος και διαμετρήματος που διαθέτει ο... τολμηρός. Στην καλύτερη, να δεχθεί «δριμύτατες παρατηρήσεις». Να ζητήσει συγγνώμη, αναγνωρίζοντας ένα σφάλμα που ποτέ δεν διέπραξε. Ο,τι ακριβώς συνέβη με τον Γκούμα, δηλαδή.

«Στο πρώτο ημίχρονο προσπαθήσαμε να σταματήσουμε τον Ιμπραΐμοβιτς με λανθασμένο τρόπο», είχε πει ο Γκούμας, «λοξοδρομώντας» από τα τυποποιημένα λόγια που κατά κόρον ακούγονται στα μεθεόρτια των αναμετρήσεων. Αυτό διαπίστωσε, αυτό είπε ο άνθρωπος. Αποτέλεσμα: «Κατσάδα» από τον Κ. Αντωνίου και τον Τεν Κάτε. Ο Γκούμας προφανώς «όφειλε» να κρατήσει μέσα του όχι κάποιο επτασφράγιστο μυστικό της ομάδας ή των αποδυτηρίων, αλλά την ίδια τη γνώμη του για τον αγώνα. Τις κρίσεις του για ένα -επί μέρους μεν, σημαντικό δε- σημείο της αναμέτρησης με την Ιντερ. Συγγνώμη, αλλά εάν η συγκεκριμένη διαπίστωση του παίκτη εκλαμβάνεται ως μείωση του κύρους του προπονητή, τότε οι έννοιες έχασαν το νόημά τους κι εμείς... την μπάλα. Τίποτε το ασυνήθιστο, δηλαδή, στο πλήρες φοβιών και ανασφαλειών ελληνικό ποδόσφαιρο.

Ορισμένα πράγματα είναι τόσο αυτονόητα, που καθιστούν περιττή την όποια επιχειρηματολογία. Τι να πεις, τώρα; Οτι από τις διαδοχικές γκρίνιες του Καν μέχρι τις περσινές δηλώσεις του Ανρί («πώς να σκοράρω, αφού παίζω στα πλάγια;») αφθονούν παγκοσμίως οι παίκτες που εκφέρουν άποψη ακόμα και για το σταθερό αγωνιστικό στυλ της ομάδας –κι όχι για μία μόνο επιλογή, σε ένα παιχνίδι, όπως έκανε ο Γκούμας; Οτι όλα τούτα δεν διαταράσσουν καμίας ομάδας το καλό κλίμα, εάν αυτό είναι όντως υγιές –κάτι που φαίνεται να ισχύει στον φετινό Παναθηναϊκό; Οτι ακόμη κι ο Πάπας να ήταν προπονητής, αποκλείεται να βάσιζε το καλό του όνομα στο δόγμα πως όλες οι ιδέες και επιλογές του έχουν το αλάθητο; Οτι, σε τελική ανάλυση, ο κόσμος ενδέχεται να θεωρήσει την «κατσάδα» σε βάρος του παίκτη ως έμμεση παραδοχή λάθους εκ μέρους του Τεν Κάτε, δηλαδή κάτι σαν «μύγιασμα» εκείνου που έχει τη μύγα;

Είμαι έτοιμος να ακούσω την ένσταση: «Αν οι ΠΑΕ θέλουν να λειτουργούν επιβάλλοντας πειθαρχία στρατιωτικού τύπου, δικαίωμά τους. Δικά τους είναι τα μαγαζιά, δικοί τους και οι κανόνες». Ναι, αλλά δική μου είναι μια απορία: την «εύρυθμη λειτουργία» ενός στρατεύματος τι μπορεί, στ’ αλήθεια, να τη «διαταράξει»; Ο φαντάρος που λέει ότι κάτι δεν πήγε καλά με την άσκηση την οποία μόλις εκτέλεσε ο λόχος, ή μήπως ο υψηλόβαθμος που πετά «καρφιά» για το επιτελικό σχέδιο; Προφανώς το δεύτερο. Ομολογώ λοιπόν ότι κάτι με ξενίζει όταν βλέπω στα ρεπορτάζ της ίδιας ημέρας τον Γκούμα να λέει «ήμαρτον» και τον αντιπρόεδρο της ΠΑΕ Παναθηναϊκός, Αντώνη Αντωνιάδη, να εκτοξεύει «σπόντες» για τον Κυργιάκο που δεν αποκτήθηκε.

Ουδόλως με ενοχλεί το δεύτερο -κάθε άλλο. Σε τελική ανάλυση, κοντά στο «πολυμετοχικός» μια χαρά κάθεται και το «πολυφωνικός»: η κριτική κριτική και η δουλειά δουλειά. Αυτό που με απωθεί είναι η εισαγωγή της «στρατιωτικοποίησης» στα κάτω διαζώματα. Αν οι ΠΑΕ προτίθενται να «θεσμοθετήσουν» την εξάλειψη και του 10% των πιθανοτήτων να ακούσουμε από κάποιον παίκτη μια ουσιαστική γνώμη για τον αγώνα που μόλις τελείωσε, καλό θα ήταν να το ξέρουμε. Σε αυτήν την περίπτωση τι χρειάζονται τα τρεξίματα και οι ρεπόρτερ; Ας διανέμουν οι ΠΑΕ μια ανακοίνωση του... ΓΕΣ, να τελειώνουμε.