Οταν έρχεται η ώρα να γράψεις το πρώτο σου κείμενο μετά τις διακοπές, διαπιστώνεις ότι το μυαλό σου είναι όπως ο κόσμος μετά την καταστροφή. Το απόλυτο χάος, το οποίο γίνεται ακόμη μεγαλύτερο, αν έχεις αντέξει να μείνεις εκτός επικαιρότητας. Αν δηλαδή έχεις καταφέρει να μη δεις τηλεόραση, να μη διαβάσεις εφημερίδες, να μην ακούσεις ραδιόφωνο.
Βέβαια, τα «μεγάλα νέα» θα τα μάθεις από τις κουβέντες των άλλων, παρεκτός αν έχεις καταφέρει να μιμηθείς τον Ροβινσώνα Κρούσο. Κομματάκι δύσκολο, επειδή λίγο αντέχουμε χωρίς ανθρώπινη παρουσία, αλλά εξίσου δύσκολο είναι να βρεθεί ένας τόπος όπου ο «πολιτισμός» με τις ευκολίες του δεν θα κάνει αισθητή την παρουσία του. Από τη μέρα που έφυγα μέχρι τώρα που επέστρεψα, ως φαίνεται, υπήρξε τσουνάμι ειδήσεων. Ηρθε ο Ντιόγο που τον περιμέναμε ένα ολόκληρο καλοκαίρι, έφυγε ο Ριβάλντο, ανακοίνωσε ο Ντέμης την αποχώρησή του, η Ανόρθωση απέκλεισε τον Ολυμπιακό από τους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ και η Ομόνοια την ΑΕΚ από το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, την ώρα που ένα κροατικό χωριό απέκλεισε τον φιλόδοξο Αρη.
Ο Μιχάλης Κωνσταντίνου γύρισε στον Ηρακλή, στο διοικητικό συμβούλιο του οποίου μπήκε ο Μάκης Τριανταφυλλόπουλος (θα βάλει κρυφές κάμερες στα αποδυτήρια των φιλοξενουμένων στο Καυτανζόγλειο;), ο Τζεμπούρ –επιτέλους– πήρε μεταγραφή για την ΑΕΚ και ο Πανιώνιος πήρε, παρά πενήντα χιλιάδες, 3.200.000 ευρώ. Στην Ευρώπη, πλέον, έχουμε μόνο δύο ομάδες, τον ΠΑΟ στο Τσάμπιονς Λιγκ και τον Ολυμπιακό στο ΟΥΕΦΑ, γεγονός που έχει τη σημασία του για το ελληνικό ποδόσφαιρο σε επίπεδο συλλόγων. Προέκυψε ένα θέμα με τα ευρωπαϊκά διαβατήρια κάποιων Αργεντινών ποδοσφαιριστών –κάποιοι από τους οποίους αγωνίζονται και στο ελληνικό πρωτάθλημα. Η Forthnet αγόρασε τη Nova, εξέλιξη που θα βάλει φωτιά στον ανταγωνισμό για την απόκτηση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του ελληνικού ποδοσφαίρου, την ίδια στιγμή που δύο νέοι αθλητικοί ραδιοσταθμοί βγήκαν στον αέρα και μία εβδομαδιαία δωρεάν αθλητική εφημερίδα στα περίπτερα.
Η εμφάνιση των ραδιοσταθμών και της εφημερίδας ήταν αναμενόμενη, όπως και κάποια άλλα γεγονότα, παρά το γεγονός ότι κάποιοι υποκριτές «έπεσαν από τα σύννεφα» μόλις τα έμαθαν. Φυσικά, αναφέρομαι στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στους οποίους παρουσιάστηκαν φαινόμενα ντόπινγκ στην ελληνική αποστολή, φαινόμενα που σε όσους παρακολουθούν τον ελληνικό αθλητισμό δεν προξένησαν καμία έκπληξη. Σε αντίθεση με τη συμπεριφορά αθλητών και παραγόντων, που αντί να παραδεχθούν τις ευθύνες τους επικαλούνται μια αόρατη συνομωσία που έχει στόχο να τους καταστρέψει. Αυτό που έπρεπε να είχε γίνει από το 2004 με το «μοντέλο ανάπτυξης» του ελληνικού αθλητισμού δεν έχει γίνει ακόμα, γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει κανενός είδους φιλοσοφία ή άποψη στην κυβέρνηση για τον αθλητισμό.
Εκείνο πάντως που μου έκανε εντύπωση από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τώρα που διαβάζω και βλέπω σε DVD κάποια από αυτά που έχασα, είναι ο εντυπωσιασμός κάποιων για τις επιδόσεις ορισμένων αθλητών, όπως του Φελπς ή του Μπολτ και όλων των Τζαμαϊκανών σπρίντερ. Πολλοί, είτε γιατί –τότε– ήταν μικρότεροι είτε γιατί έχουν πολύ αδύνατη μνήμη, ξεχνούν ότι κάποιοι πανηγύριζαν με τον ίδιο τρόπο, όταν το 1984 ο Καρλ Λούις ισοφάριζε το ρεκόρ του Τζέσσε Οουενς με τα τέσσερα χρυσά σε μία Ολυμπιάδα.
Θα πρέπει να περάσουν δεκάξι σχεδόν χρόνια για να μάθουμε ότι ο Λούις κατάπινε τα ρεκόρ και τις επιδόσεις χάρη στη φαρμακευτική υποστήριξη. Ας έχουμε λοιπόν υπομονή. Πολλές από τις επιδόσεις που σημειώνονται είναι τελείως έξω από τα ανθρώπινα μέτρα και είναι προφανές ότι είναι αποτέλεσμα «εξωτερικής βοήθειας» που δεν ανιχνεύεται. Οταν μάλιστα η επιστήμη μάς δείχνει ότι το γονιδιακό ντόπινγκ, που θα δημιουργεί κατά παραγγελία αθλητές, είναι εφικτό, θα έπρεπε να είμαστε πολύ περισσότερο επιφυλακτικοί. Ετσι κι αλλιώς, οι αγώνες έχουν από καιρό πάψει να είναι πεδίο αθλητικής αντιπαράθεσης. Τώρα πια οι Ολυμπιακοί είναι το γήπεδο όπου ανταγωνίζονται μεγάλες πολυεθνικές για κέρδη.
Οι Ολυμπιακοί του κέρδους
Περίμενε κάποιος διαφορετική ετυμηγορία; Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Πεκίνου χαρακτηρίστηκαν επιτυχημένοι. Οι Κινέζοι διοργανωτές απέφυγαν τα χειρότερα, παρουσίασαν μια εντυπωσιακή τελετή έναρξης –όπως ήταν αναμενόμενο–, είχαν αγώνες με παγκόσμια ρεκόρ και καινούργιους πρωταγωνιστές, «πούλησαν» στον κόσμο το πρόσωπο που ήθελαν, άνοιξαν την αγορά τους, έβαλαν τις βάσεις για μελλοντική αθλητική ανάπτυξη, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό, και κατάφεραν να τονώσουν τον κινεζικό εθνικισμό, το αίσθημα της υπερδύναμης που έρχεται να γίνει η πρώτη στον κόσμο. Οι αγώνες ή, πιο καλά, ο αθλητισμός είναι πλέον κάτι που βλέπεις και όχι κάτι που ασκείς ή κάτι στο οποίο συμμετέχεις ενεργά. Αρα όλη αυτή η δραστηριότητα διαμορφώνεται και κρίνεται με όρους θεάματος.
Με αυτούς τους όρους και σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, η τηλεθέαση σημείωσε μεγάλη αύξηση στις ΗΠΑ και στην Κίνα –όπως ήταν αναμενόμενο. Συνολικά εκτιμάται ότι η συνολική τηλεθέαση ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των Ολυμπιακών της Αθήνας. Με οικονομικούς όρους, οι αγώνες εκτιμάται ότι θα αποδώσουν μακροπρόθεσμα στους διοργανωτές κέρδη τέτοια που θα τους επιτρέψουν να υπερκαλύψουν το κόστος που ήταν τετραπλάσιο από αυτό της Αθήνας και έφθασε σχεδόν τα 40 δισ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τους χορηγούς, ας μείνουμε στις τρεις μεγαλύτερες εταιρείες κατασκευής και εμπορίας αθλητικού εξοπλισμού. Η NIKE, η οποία δεν συμπεριλαμβάνεται στους επίσημους χορηγούς των αγώνων, τρείς μέρες μετά την ολοκλήρωσή τους, έβγαλε ανακοίνωση με την οποία μας πληροφόρησε ότι οι πωλήσεις της στην Κίνα –στην οποία άρχισε να δραστηριοποιείται από το 1980 δειλά δειλά– ξεπέρασαν το 1 δισ. δολάρια.
Η Adidas, από την πλευρά της, ανακοίνωσε ότι οι πωλήσεις της στην Κίνα παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 40% και οι εκτιμήσεις των υπευθύνων της εταιρείας υποστηρίζουν ότι το 2010 η γερμανική πολυεθνική θα ξεπεράσει το 1 δισ. δολάρια σε πωλήσεις. Από την πλευρά της, η αδελφή τής Adidas, η Puma, δεν έβγαλε ανακοίνωση για κέρδη ή προσδοκίες κερδών, αλλά αναμένει αύξηση πωλήσεων και κερδών, ποντάροντας στο γεγονός ότι είναι ο χορηγός της ομάδας της Τζαμάικα. Βέβαια, σε αυτούς τους Αγώνες έγιναν και άλλα απίστευτα και τραγελαφικά, όπως για παράδειγμα η ανακοίνωση του επίσημου χρονομέτρη των αγώνων –που ήταν και χορηγός του Φελπς– στην περίπτωση του αμφισβητούμενου μεταλλίου, σύμφωνα με την οποία ο Σέρβος κολυμβητής ναι μεν ακούμπησε πρώτος τη βάση του τερματισμού, αλλά όχι τόσο δυνατά όσο έπρεπε για να καταγραφεί πρώτος! Τι φαντασία…
Μαθήματα–παθήματα
Το προχθεσινό ντέρμπι μάς δίνει την ευκαιρία να επαναλάβουμε μια τεράστια κοινοτυπία. Οτι κανένα ντέρμπι δεν έχει προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα. Ο φουριόζος ΠΑΟ από την πρόκριση στους ομίλους, στην αντίληψη κάποιων έμοιαζε ότι θα «καθάριζε» την ΑΕΚ με άνεση. Πράγμα που φυσικά δεν έγινε. Οι «κιτρινόμαυροι» μπήκαν με πολύ μεγαλύτερη διάθεση και πολύ περισσότερο αποφασισμένοι, σε αντίθεση με τους «πράσινους» που μάλλον πλήρωσαν την υπερβολική τους σιγουριά.
Οι ομάδες προφανώς δεν είναι ακόμα έτοιμες, γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο δεν παίχτηκε και ποδόσφαιρο. Σχεδόν 60 φάουλ με καθαρό χρόνο παιχνιδιού λιγότερο από 45 λεπτά. Οι προπονητές ακόμα μαθαίνουν τους ποδοσφαιριστές και δοκιμάζουν πράγματα. Και θα πρέπει να κριθούν, μια και έχουν «γράψει» έναν αριθμό παιχνιδιών που μας επιτρέπουν να βγάλουμε συμπεράσματα. Ομολογώ, για παράδειγμα, ότι μου φαίνεται περίεργη η μη χρησιμοποίηση του Μάτος, αλλά προπονητής είναι ο Τεν Κάτε, που ξέρει περισσότερα και περιμένω να δω τι έχει στο μυαλό του. Ας βγει ο Οκτώβριος, επειδή μέχρι τότε οι ομάδες θα βρουν ρυθμό και θα ξέρουμε κι εμείς περισσότερα.