Ε-mail από το Πεκίνο

Γράφει η Ρούλα Βλασσοπούλου

Πόσες πλευρές μπορεί να έχει η πραγματικότητα; Δεν είναι… κύβος, σίγουρα, αλλά με την ίδια βεβαιότητα μπορεί να απαντήσει κανείς πως το επίπεδο δεν είναι μόνο ένα. Στην περίπτωση του Πεκίνου είναι εύκολο να φύγει κανείς με μία ψευδαίσθηση για αυτή την πραγματικότητα που αφορά τη ζωή στη συγκεκριμένη την πόλη. Αν περιοριστεί στις μετακινήσεις ανάμεσα στις καινούργιες ή βελτιωμένες υπάρχουσες εγκαταστάσεις, το Ολυμπιακό Χωριό, τα μεγάλα ξενοδοχεία, τα κέντρα Τύπου και τους δρόμους που τα ενώνουν όλα αυτά. Τους βασικούς σταθμούς, δηλαδή, κάποιου που παρακολουθεί από κοντά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Φροντισμένα, καθαρά, «πλούσια» όλα τους. Υπάρχει κάπου εκεί δίπλα όμως και το άλλο, το πραγματικό ίσως Πεκίνο.

Σε αυτό το ταξίδι, το θέμα δεν είναι να δει κανείς την «Απαγορευμένη Πόλη». Σίγουρα επιβλητική, νομίζει κανείς πως βρίσκεται στο σκηνικό του «Τελευταίου αυτοκράτορα». Απέναντι από μερικές πύλες της, όμως, είναι το πραγματικό ταξίδι. Στα Χουτόνγκ. Ο ξεναγός, ένας από τους ελάχιστους Κινέζους που μιλούν τα στοιχειώδη αγγλικά μακριά από τα στάδια όπου φιλοξενούνται οι αγώνες, πριν μας εξηγήσει πού βρισκόμαστε ρωτά τη χώρα καταγωγής μας. Στην απάντηση έχει ήδη έτοιμο ένα σχόλιο που μας αφήνει… άφωνους. Δείχνει με τα δάχτυλά του το τέσσερα, σχηματίζει νοητά μία μπασκέτα στον αέρα και μιμείται την κίνηση ενός σουτ. Η μόνη λέξη που βγαίνει από το στόμα του είναι «NBA». Ναι, μιλούσε για τον Βασίλη Σπανούλη, που φαίνεται πως έχει χαραχθεί για τα καλά στη μνήμη των Κινέζων, όπως και οτιδήποτε άλλο είχε επαφή με τον δικό τους Γιάο Μινγκ. Το ταξίδι στον αθλητικό κόσμο ήταν σύντομο, μια και αμέσως αρχίζει εκείνο στον χρόνο, μπαίνοντας στα Χουτόνγκ. Παλιότερα η λέξη σήμαινε πηγάδι, αλλά πλέον συμβολίζει τα πολύ στενά δρομάκια που έχουν αυτές οι φτωχογειτονιές που μετρούν αρκετούς αιώνες ζωής. Παλιότερα εκεί κατοικούσαν συγγενείς της αυτοκρατορικής οικογένειας και αξιωματούχοι όλων των βαθμίδων, χωρισμένοι σε περιοχές ανάλογα με την τάξη τους.

Εικόνες μιας άλλης εποχής που για τα δεδομένα της Ελλάδας πιστεύαμε ότι έχει χαθεί σε περασμένες δεκαετίες και το μόνο που μπορεί να τη θυμίσει είναι κάποιες πολύ παλιές ελληνικές ταινίες. Στενάκια που δεν μπορούν να περπατήσουν ο ένας δίπλα στον άλλο δύο άνθρωποι. Πίσω από κάθε κεντρική «είσοδο» -μία χαμηλή ξεχαρβαλωμένη πόρτα, δηλαδή- κρύβονται πολλά μικρά χαμόσπιτα, με κοινή αυλή. Κάθε ένα από αυτά μπορεί να στεγάζει έως και δέκα οικογένειες που ζουν προφανώς κάτω από το όριο της φτώχειας. Την ίδια ώρα οι αυτοκράτορας -δηλαδή μία οικογένεια- καταλάμβανε ολόκληρη την «Απαγορευμένη Πόλη», σημειώνει με πικρία ο ξεναγός. Φτιαγμένα με παράταιρα υλικά, και κάποια τους ετοιμόρροπα, όλα όμως τα σπίτια έχουν απ' έξω μία ολοκαίνουρια κατακόκκινη σημαία της Κίνας. Ισως όχι οικειοθελώς, λέει η πρώτη σκέψη.

Παραδόξως, έξω από κάποια -σαφώς πιο φροντισμένα- απ’ αυτά τα σπίτια υπάρχουν παρκαρισμένα πολυτελή αυτοκίνητα. Η εξήγηση απλή. Εύποροι Ευρωπαίοι ή άνθρωποι από το Χονγκ Κονγκ έχουν μετακομίσει σε εδώ. Ισως, μάλιστα, τα παιδιά τους να παίζουν μαζί με εκείνα από τα χαμόσπιτα στο τραπέζι του πινγκ πονγκ που υπάρχει στον ίδιο δρόμο. Το εθνικό άθλημα είναι παντού παρόν. Η μετάβαση στο… πρώτο Πεκίνο που γνωρίζει ο επισκέπτης είναι απλή. Περνά στην απέναντι πλευρά της λεωφόρου. Εκεί, στο πάρκο Μπέι Χάι και γύρω από τη λίμνη του, οι καφετέριες και τα εστιατόρια θυμίζουν και πάλι το Πεκίνο με άρωμα Ευρώπης που ήθελαν να προβάλουν οι Κινέζοι στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Ακόμα κι αυτοί, όμως, παρουσιάζουν δύο πρόσωπα. Οχι μόνο αγωνιστικά, ανάμεσα στις όμορφες ιστορίες των νικητών και τα μαύρα σύννεφα του ντόπινγκ που σκιάζουν μερικούς από τους μετέχοντες. Αλλά και στο οργανωτικό κομμάτι. Οσο περνούν οι ημέρες οι Κινέζοι δείχνουν σημάδια χαλάρωσης, με την κατάσταση να μη θυμίζει πια την τελειότητα της καλής εκκίνησης. Λάθη, καθυστερήσεις και μικροπροβλήματα έχουν κάνει την εμφάνισή τους. Ακόμα κι έτσι, όμως, η αλήθεια είναι πως δεν μπορούν να χάσουν το στοίχημα που είχαν βάλει γι’ αυτή τη διοργάνωση.