Η τηλεοπτική μετάδοση των μεγάλων αθλητικών συναντήσεων ήταν αυτή που εκτόξευσε στα ύψη την εμπορική τους αξία, όπως φαίνεται και από την εξέλιξη της τιμής πώλησης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Και δεν είναι μόνο τα τηλεοπτικά δικαιώματα, αλλά και οι επίσημοι χορηγοί των διοργανώσεων. Οι πολυεθνικές εταιρείες δηλαδή, οι οποίες πληρώνουν μεγάλα ποσά σε εκείνους που έχουν τα δικαιώματα των διοργανώσεων.
Για έναν απλό και προφανή λόγο: να συνδέσουν το λογότυπό τους με μία εκδήλωση που θα παρακολουθήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι. Σε ό,τι φορά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τα δικαιώματα ανήκουν στη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Μέχρι και τους Αγώνες του Πεκίνου οι επίσημοι χορηγοί της ΔΟΕ είναι 12 από τις πιο μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, έκαστη στον κλάδο της.
Το χορηγικό πρόγραμμα της ΔΟΕ την τετραετία που κλείνει με τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου θα αποφέρει στα ταμεία της 870 εκατ. δολάρια σε μετρητά και είδος ή υπηρεσίες. Το χορηγικό πρόγραμμα της ΔΟΕ ξεκίνησε το 1985 και μέχρι τους Ολυμπιακούς του '88 απέφερε στη ΔΟΕ 95 εκατ. δολάρια. Η Ολυμπιακή Επιτροπή εκτιμά ότι στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το ποσό που θα εισπράξει από τους επίσημους χορηγούς, οι οποίοι θα είναι περισσότεροι από 12, θα ξεπεράσει το 1 δισ. δολάρια.
Είναι κοινό μυστικό ότι οι Ολυμπιακοί δόθηκαν στους Κινέζους για καθαρά οικονομικούς λόγους. Ολοι ήθελαν να μπουν στη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου και να πουλήσουν τα προϊόντα τους, οπότε οι «ενοχλήσεις» για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Κίνα είναι καθαρά υποκριτικές. Ομως, από τη στιγμή που σιγά σιγά ανεβαίνει η κατανάλωση στην Κίνα τόσο μεγαλώνει και το ενδιαφέρον των μεγάλων εταιρειών που είναι χορηγοί των Αγώνων για την καταναλωτική συμπεριφορά των Κινέζων.
Σε μία έρευνα που έκανε η μεγαλύτερη κινεζική εταιρεία ερευνών αγοράς, η CTR Market Research, προκύπτει ότι οι Κινέζοι καταναλωτές (ένα μικρό ποσοστό σε σχέση με τον πληθυσμό της Κίνας, ο οποίος δεν έχει αρκετά να ξοδέψει για την αγορά καταναλωτικών προϊόντων) με ποσοστό 70% θεωρούν ότι η χορηγία των Αγώνων από μία εταιρεία είναι ένδειξη κύρους και ποιότητας.
Επιπλέον, ένα ποσοστό που φθάνει το 54% περίπου των ερωτηθέντων στις μεγάλες κινεζικές πόλεις εξέφρασε την επιθυμία να αγοράσει προϊόντα των εταιρειών που έχουν συνδέσει το λογότυπό τους με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι εταιρείες που φαίνεται ότι ευνοούνται περισσότερο από τις προτιμήσεις των Κινέζων είναι η Coca Cola και η κινεζική εταιρεία υπολογιστών Lenovo (τι θα τους κάνουν τους υπολογιστές, όταν η κινεζική κυβέρνηση ελέγχει την πρόσβαση στο Διαδίκτυο είναι μία άλλη κουβέντα).
Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι οι εταιρείες που δεν είναι χορηγοί των αγώνων έχουν μονοψήφια ποσοστά καταναλωτικών προτιμήσεων, με την Pepsi να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο, φθάνοντας το 8,5%. Η έρευνα καταγράφει και παρανοήσεις γύρω από τους επίσημους χορηγούς, όπως με την περίπτωση της εταιρείας κατασκευής αθλητικού υλικού του Κινέζου Ολυμπιονίκη της γυμναστικής Li Ning, την οποία το 34,7% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι περιλαμβάνεται στους επίσημους χορηγούς.
Είναι μία από τις περιπτώσεις που θα ωφεληθεί από την παρανόηση και μπορεί να χρησιμοποιήσει και πρακτικές «πειρατικού» μάρκετινγκ για να διευρύνει τις πωλήσεις της. Και αυτό, όπως είχα αναφέρει σε ένα σχετικό άρθρο πριν από λίγο καιρό, είναι ο μεγαλύτερος φόβος των επίσημων χορηγών.
Μεγάλο αφεντικό στα 32 του
Δεν είναι μικρό πράγμα να είσαι ιδιοκτήτης μίας ποδοσφαιρικής ομάδας της Πρέμιερσιπ, η οποία είναι και κυπελλούχος Αγγλίας, και να είσαι μόλις 32 χρόνων. Οσο είναι δηλαδή ο Αλεξάντερ Γκαϊνταμάρκ, ιδιοκτήτης και μεγάλο αφεντικό της Πόρτσμουθ, ομάδας που το 2006 μόλις που μπόρεσε να γλιτώσει τον υποβιβασμό. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση εκείνης της αγωνιστικής περιόδου, από μέτοχος της Πόρτσμουθ ο Γκαϊνταμάρκ έγινε ιδιοκτήτης της ομάδας, προσφέροντας κάτι περισσότερο από 30 εκατομμύρια στερλίνες.
Οι λονδρέζικοι «Times» εκτίμησαν την περιουσία του γύρω στα 100 εκατομμύρια στερλίνες, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας φαίνεται να προέρχεται από μία χρηματιστηριακή εταιρεία με έδρα τη Μόσχα. Γι' αυτή την προέλευση των χρημάτων του έχουν γραφεί πολλά, με αφορμή την εμπλοκή του πατέρα του στο εμπόριο όπλων και το γεγονός ότι τον καταζητούσε η Ιντερπόλ για την εμπλοκή του σε ένα σκάνδαλο πωλήσεων γαλλικού οπλισμού σε μία αφρικανική χώρα τα χρόνια προεδρίας του Μιτεράν.
Ο Γκαϊνταμάρκ, που έχει γεννηθεί στο Παρίσι, έχει ισραηλινό διαβατήριο και τα τελευταία 11 χρόνια ζει στο Λονδίνο, ενοχλείται όταν τον κατατάσσουν στους «ξένους ιδιοκτήτες ομάδων» της Πρέμιερσιπ. Είναι φίλος του Πίνι Ζάχαβι αλλά και του Ρόμαν Αμπράμοβιτς, με τον οποίο κάνει στενή παρέα. Αποφεύγει να κάνει επίδειξη του πλούτου του και δεν δυσκολεύεται τις σπάνιες φορές που έχει παραχωρήσει συνέντευξη να παραδεχθεί ότι δεν είχε αγάπη από μικρός στο ποδόσφαιρο, αλλά πως η πρόκληση να διοικήσεις και να βγάλεις κέρδος από μία ομάδα ήταν εκείνα που τον «έβαλαν» στο παιχνίδι.
Ηδη το αφεντικό της Πόρτσμουθ έχει έτοιμα τα σχέδια για την αύξηση της χωρητικότητας του γηπέδου από 20.000 στις 36.000 θέσεις, με την παράλληλη δημιουργία εμπορικού και προπονητικού κέντρου. Στόχος του είναι να σταθεροποιηθεί η ομάδα στην Πρέμιερσιπ, χωρίς να κινδυνεύει να υποβιβαστεί, μια και θεωρεί ότι η τετράδα των Μάντσεστερ, Τσέλσι, Αρσεναλ και Λίβερπουλ είναι πολύ δύσκολο να σπάσει, επειδή για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο πρέπει κάποιος να έχει τη δυνατότητα να ξοδεύει για μεταγραφές γύρω στα 150 εκατομμύρια στερλίνες κατ' έτος, για μία τριετία τουλάχιστον.
Ο στόχος του είναι να καταφέρει να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από τράπεζες γύρω στα 300 εκατομμύρια μέχρι το τέλος του χρόνου, για να αρχίσει να υλοποιεί τα σχέδιά του. Αν δεν τα καταφέρει πολλοί υποστηρίζουν ότι μπορεί και να πουλήσει την ομάδα –και σε πολύ καλή τιμή.
Σκάνδαλα και ένοχοι
Μετά τις αποκαλύψεις για τις παράνομες χρηματοδοτήσεις της Siemens, πολλοί είναι εκείνοι που μιλούν για τον κίνδυνο ποινικοποίησης της πολιτικής ζωής. Ενα επιχείρημα που προβάλλεται, όχι για να προστατέψει τους αθώους, αλλά για να συγκαλύψει τους ενόχους. Και οι ύποπτοι και ένοχοι για δωροληψία βρίσκονται στους κόλπους των κομμάτων που άσκησαν εξουσία τα τελευταία χρόνια. Βρίσκονται στους κόλπους ενός πολιτικού συστήματος, το οποίο στηρίζεται στη διαπλοκή με τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και στην υπεράσπιση του δόγματος «λάβετε, ημέτεροι, τα δέοντα προς ανάληψη πρωτοβουλίας».
Και την υπεράσπιση του συστήματος θα αναλάβουν όσοι έχουν συμφέροντα από την ύπαρξη και τη λειτουργία του. Και είναι αυτοί που αντί να ζητούν την πλήρη και σε βάθος δικαστική διερεύνηση, «φοβούνται» την ποινικοποίηση. Οσο για τον κ. Λιάπη και τη σχέση του με τις φήμες, θα δώσει στη δημοσιότητα τα παραστατικά που αποδεικνύουν την αθωότητά του και το θέμα θα λήξει. Αν δεν το κάνει θα είναι υπόλογος.