Τέλος εποχής: «bye bye, Gagatsis»

Οταν κατακτούσαμε το Euro του 2004 πολλοί υποστήριξαν ότι ήταν μια «χρυσή» ευκαιρία για να αλλάξουν πολλά πράγματα στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Αλλοι πάλι, χωρίς να μειώνουν την προσπάθεια των ποδοσφαιριστών και των προπονητών τους, είπανε ότι ήταν απλώς η εκμετάλλευση μιας συγκυρίας και τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Δυστυχώς, επαληθεύτηκαν όσοι υποστήριξαν τη δεύτερη άποψη. Τίποτα δεν έχει αλλάξει στο ελληνικό ποδόσφαιρο μετά το 2004, παρά κάποιες προσπάθειες τελευταία της Super league. Θυμίζω απλώς την αποτυχημένη προσπάθεια στο Confederations Cup, την αποτυχία πρόκρισης στο Μουντιάλ της Γερμανίας, την έλλειψη δυνατών φιλικών αγώνων σε μια προσπάθεια (;) να διατηρηθούμε ψηλά στην κατάταξη της FIFA και κρατώ μόνον ορισμένες από τις εμφανίσεις της προκριματικής φάσης για το Euro 2008. Ομως ακόμα κι αυτές οι εμφανίσεις, αλλά και ολόκληρη η στρατηγική του ελληνικού ποδοσφαίρου, βασίστηκαν πάνω σε παλιές συνταγές. Βέβαια, όταν προέρχεσαι από μια μεγάλη επιτυχία είναι δύσκολο να αλλάξεις την τακτική σου, θεωρώντας ότι ήταν αυτή που σε οδήγησε στην επιτυχία.

Εδώ ακριβώς είναι το ζητούμενο. Η επιτυχία του 2004 προήλθε μέσα από έναν συγκεκριμένο σχεδιασμό; Οι παίκτες που απαρτίζουν την Εθνική ομάδα προήλθαν μέσα από μια συγκεκριμένη αναπτυξιακή διαδικασία; Για να φτάσουμε στην επιτυχία του 2004 ο εθνικός προπονητής και η Ομοσπονδία είχαν καταρτίσει ένα συγκεκριμένο πλάνο δράσης και βάσει αυτού προήλθε η επιτυχία; Πολύ φοβάμαι ότι η απάντηση είναι όχι και δικαιώνει όσους υποστήριξαν τότε ότι απλώς εκμεταλλευτήκαμε μια συγκυρία, για πολλούς και διαφόρους λόγους, μεταξύ των οποίων ο βασικότερος ήταν ότι έτυχε να έχουμε μια καλή φουρνιά ποδοσφαιριστών, που «έδεσαν μεταξύ τους» ως ομάδα και πολλοί από αυτούς είχαν ως βασικό τους κίνητρο να φύγουν απ' αυτό που ονομάζουμε ελληνικό ποδόσφαιρο.

Ο καθρέπτης κάθε αθλήματος σε κάθε χώρα είναι η εθνική του ομάδα. Επικεφαλής δε του κάθε αθλήματος είναι η ομοσπονδία του, η ανώτατη διοίκησή του. Σκοπός της κάθε ομοσπονδίας είναι η διάδοση του αθλήματος, η διοργάνωση των πρωταθλημάτων, ο σχεδιασμός και η αναπτυξιακή διαδικασία για την παραγωγή αθλητών και τη επάνδρωση των εθνικών ομάδων, η συμμετοχή στις διεθνείς ομοσπονδίες κ.λπ. Η Εθνική μας ομάδα ποδοσφαίρου στο Euro 2008 απέτυχε. Απέτυχε γιατί αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο, απέτυχε να υπερασπιστεί αξιοπρεπώς τον τίτλο της πρωταθλήτριας Ευρώπης, απέτυχε να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Το μικρότερο μερίδιο σε αυτή την αποτυχία το έχουν οι ποδοσφαιριστές. Το μεγαλύτερο μερίδιο το έχει η Ομοσπονδία, η ΕΠΟ. Η διοίκηση της ΕΠΟ και προσωπικά ο πρόεδρός της, κ. Γκαγκάτσης, δεν έχει διαβάσει φαίνεται τη γνωστή φράση «οι προηγούμενες αποδόσεις δεν αποτελούν εγγύηση για τις μελλοντικές». Θέλησαν να μην πειράξουν τίποτα. Προφανώς δεν άκουσαν και εκείνους που έλεγαν μετά το 2004 ότι ήταν ευκαιρία να αλλάξουν τα πράγματα στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Πιθανώς να μην έχουν τη δυνατότητα ή και τη διάθεση να αλλάξουν κάτι. Αλλωστε τι άλλαξε στη δομή και την οργάνωση του ελληνικού ποδοσφαίρου από την ημέρα που ανέλαβε την προεδρία της ΕΠΟ ο κ. Γκαγκάτσης; Σχεδόν τίποτα.

Η αποτυχία της Εθνικής μας ομάδας αποτελεί κατά τη γνώμη μου τέλος εποχής για τη σημερινή διοίκηση της ΕΠΟ. Το ελληνικό ποδόσφαιρο χρειάζεται νέες ιδέες και νέους ανθρώπους. Χρειάζεται συστηματικό σχεδιασμό, πολύ καλύτερη οργάνωση, εμπέδωση νέας φιλοσοφίας. Ο προπονητής της Εθνικής ομάδας θα πρέπει να συμμετέχει σ' αυτόν τον σχεδιασμό, να αναδειχθεί σε εθνικό προπονητή, να συμμετέχει στην επιλογή των προπονητών των μικρότερων Εθνικών ομάδων, να συνεργάζεται μαζί τους, να συνεργάζεται με τους προπονητές των σωματείων. Χρειάζεται να υιοθετηθεί ένα μακροπρόθεσμο πλάνο ανάπτυξης του ποδοσφαίρου, που να τηρηθεί πέρα και πάνω από τα πρόσωπα.

Δυστυχώς, η σημερινή διοίκηση της ΕΠΟ φαίνεται ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στις παραπάνω απαιτήσεις, προτίμησε να λειτουργήσει περισσότερο σαν μεγαλοπαράγοντας παρά ως μοχλός ανάπτυξης. Οι παρακαταθήκες του 2004 τελειώνουν και δεν μπορούμε πλέον να βασιστούμε σ' αυτές. Μπροστά μας έχουμε την πρόκληση του Μουντιάλ του 2010. Οφείλουμε να συμμετάσχουμε και σ' αυτή τη γιορτή του ποδοσφαίρου, αν θέλουμε να λέμε ότι το ποδόσφαιρό μας είναι κάπως ανταγωνιστικό, σε ευρωπαϊκό τουλάχιστον επίπεδο.

Το 2008 είναι Ολυμπιακή χρονιά. Αυτό σημαίνει εκλογές σε όλες τις ομοσπονδίες και ανάδειξη νέων διοικήσεων. Η ΕΠΟ, το ελληνικό ποδόσφαιρο, χρειάζονται νέα διοίκηση, καινούργια πρόσωπα, φρέσκες ιδέες και πάνω απ’ όλα νέα φιλοσοφία κι αντίληψη, κυρίως στο τι είναι μια ομοσπονδία και ποιος ο ρόλος της και το έργο που καλείται να επιτελέσει. Το έργο της θα κριθεί στο τέλος της τετραετίας της και, κυρίως, μετά το Euro του 2012. Με αυτή τη λογική η νέα διοίκηση θα πρέπει να κάνει και μια πολύ σοβαρή κουβέντα με τον προπονητή της Εθνικής ομάδας, κυρίως για τον ρόλο που θα έχει σε ένα γενικότερο σχεδιασμό. Αν δεν μπορεί να ανταποκριθεί, θα πρέπει τότε να σκεφτούν το ενδεχόμενο αντικατάστασής του ή εξεύρεση κάποιας άλλης λύσης, π.χ. τοποθέτηση εθνικού αρχιπροπονητή.

Οπως έλεγε και ένας φίλος μου μετά τον αγώνα με τη Ρωσία, είναι καιρός το ελληνικό ποδόσφαιρο να πει «bye bye, Gagatsis».