Το τέλος της «ομάδας του ουράνιου τόξου»

Η προχθεσινή ήττα από την Ιταλία και ο συνακόλουθος αποκλεισμός της εθνικής Γαλλίας από τη συνέχεια του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος ήταν η τελευταία σελίδα στην ιστορία μιας ομάδας που κατάφερε πολλά και αγαπήθηκε από πολλούς. Ονομάστηκε και «ομάδα του ουράνιου τόξου», μια και τα περισσότερα μέλη της ήταν άνθρωποι με καταγωγή από διαφορετικές πατρίδες και παιδιά μεταναστών δεύτερης γενιάς που γεννήθηκαν στη Γαλλία. Ηταν η ομάδα που όσο διαφήμιζε την ικανότητα της Γαλλίας να ενσωματώνει ανθρώπους που προέρχονταν από διαφορετικές χώρες και πολιτισμούς άλλο τόσο αποτελούσε «κόκκινο πανί» για τους ρατσιστές και τους ξενόφοβους. Που προσπάθησαν να μουντζουρώσουν την εικόνα της, αλλά έφαγαν τα μούτρα τους μετά πολλών επαίνων.

Σε αυτή την ομάδα, που έκλεισε προχθές τον κύκλο της, έπαιξαν ποδοσφαιριστές με εξαιρετικό ταλέντο και σπουδαία προσωπικότητα μέσα και έξω από το γήπεδο. Ηταν λίγο άδικο για τους ποδοσφαιριστές που τη στελέχωναν, όταν πολλές φορές αρκετοί τη χαρακτήριζαν «ομάδα του Ζιντάν», αν και ο «Ζιζού» ήταν αναμφισβήτητα ο πυρήνας της. Αυτό φάνηκε στο περασμένο Παγκόσμιο Κύπελλο, όταν η επιστροφή του στην εθνική έδωσε στην ομάδα τη συνοχή και την αυτοπεποίθηση που της έλειπε και την οδήγησε στον τελικό. Συμπτωματικά, απέναντι στην ίδια ομάδα που τη νίκησε και προχθές. Στον τελικό του Μουντιάλ η αποβολή του Ζιντάν μπορεί να κόστισε στη Γαλλία τον τίτλο.

Στο προχθεσινό παιχνίδι δεν υπήρχε φυσικά ο Ζιντάν, αλλά ο ποδοσφαιριστής που φιλοδοξεί να τον διαδεχθεί. Ο Ριμπερί. Μόνο που κι αυτός εγκατέλειψε το γήπεδο πολύ νωρίς, με ένα σοβαρό τραυματισμό που θα τον κρατήσει έξω από τους αγωνιστικούς χώρους τουλάχιστον έξι μήνες. Ετσι, οι ελπίδες της Γαλλίας να πετύχει κάτι ουσιαστικό άρχισαν να σβήνουν, για να χαθούν όταν οι «τρικολόρ» έμειναν από το 25ο λεπτό με 10 παίκτες. Η Γαλλία, μία ομάδα με έναν παίκτη λιγότερο στο γήπεδο και χωρίς τις λύσεις που θα μπορούσε να προσφέρει ο Ριμπερί –που βέβαια δεν είναι Ζιντάν–, ήταν καταδικασμένη. Αυτή η καταδίκη επισφραγιζόταν όχι από μία ακόμα απουσία αλλά, τι παράδοξο, από μία παρουσία. Αυτή του Ρεϊμόντ Ντομενέκ στον πάγκο. Ενός προπονητή που, παρά το γεγονός ότι κάθισε στον πάγκο των «τρικολόρ» 54 φορές, περισσότερες από όσες ο κόουτς του Παγκοσμίου Κυπέλλου, Εμέ Ζακέ, και ο κόουτς του Ευρωπαϊκού του 2000, Ροζέ Λεμέρ, απέδειξε ότι κανείς δεν θα μπορούσε να τα καταφέρει χειρότερα από αυτόν. Ενός ανθρώπου που κοιτούσε ψηλά διότι του άρεσε να παρατηρεί τα αστέρια, αλλά ξεχνούσε να κοιτάξει χαμηλά, στη γη, εδώ που παιζόταν το ποδόσφαιρο.

Ο Ντομενέκ νόμισε ότι θα έφτιαχνε ένα μείγμα παλιών και νέων που θα μπορούσε να αποτελέσει τη φυσιολογική εξέλιξη της «ομάδας του ουρανιου τόξου». Μπορεί αστρολογικά οι επιλογές του να ήταν οι ενδεδειγμένες. Ομως ποδοσφαιρικά ήταν μια καταστροφή. Ενα τυχαίο μείγμα ποδοσφαιριστών, που τους έριξε στο γήπεδο σαν ένα ζευγάρι ζάρια, ελπίζοντας σε μια καλή ζαριά. Ευτυχώς, το ποδόσφαιρο έχει κανόνες, απαιτήσεις, χώρο για οραματιστές και στυγνούς επαγγελματίες, ακόμα και για μετριότητες που έχουν την εύνοια της τύχης, αλλά δεν έχει χώρο για τυχοδιώκτες. Ο Ντομενέκ ήταν ένα ξένο σώμα. Οχι μόνο για την ομάδα, αλλά και για το ίδιο το παιχνίδι. Ο τρόπος που χρησιμοποιούσε τους δύο αμυντικούς χαφ, Μακελελέ και Τουλαλάν, ως βοηθητικά σέντερ μπακ, και η απαγόρευση στους πλάγιους μπακ να κατεβαίνουν στην επίθεση καταδίκασαν μία ομάδα επιθετική να παίζει με 6 αμυντικούς χωρίς τον τερματοφύλακα. Οι Γάλλοι τώρα θα αρχίσουν να φτιάχνουν ξανά μία ομάδα από την αρχή. Εχουν την τεχνογνωσία, το ταλέντο και την οργάνωση. Μόνο μη ρωτήσουν τον Ντομενέκ για τη γνώμη των άστρων...

Βιοκαύσιμα και κρίση διατροφική

Η διαρκής άνοδος της τιμής των καυσίμων παγκοσμίως, που δεν εξηγείται με όρους της αγοράς, μια και είναι ένα καθαρό παιχνίδι κερδοσκοπίας, είναι φυσικό να έχει συμβάλει στην άνοδο των τιμών όλων των αγαθών και των υπηρεσιών, μια και περίπου το 90% των μεταφορών παγκοσμίως βασίζεται στο πετρέλαιο.

Σε αυτή την κατάσταση προστέθηκε και το φαινόμενο της διατροφικής κρίσης, που δεν οφείλεται μόνο στην υπερβολική αύξηση της τιμής λόγω πετρελαίου, αλλά και στον περιορισμό των καλλιεργήσιμων εκτάσεων και την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. Ενα μέρος του περιορισμού των καλλιεργήσιμων εδαφών οφείλεται σε περιβαλλοντικούς λόγους. Ομως ο κύριος λόγος είναι άλλος και ιδού ένα από τα πιο τρανταχτά παραδείγματα. Στις ΗΠΑ την περασμένη χρονιά οι αγρότες καλλιέργησαν περισσότερη γη από κάθε άλλη χρονιά μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό ισχύει και για τους καλλιεργητές καλαμποκιού. Η ζήτηση, όμως, για το καλαμπόκι αυξήθηκε με πιο γοργό ρυθμό από την αύξηση παραγωγής καλαμποκιού, με αποτέλεσμα η τιμή του να εκτοξευθεί. Πριν σπάσετε το κεφάλι σας να βρείτε τα «γιατί», σημειώστε ότι το 1/4 του συνόλου της περσινής παραγωγής, της μεγαλύτερης στην ιστορία, προορίζεται για την παραγωγή αιθανόλης, που θα χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο. Στις ΗΠΑ υπάρχει και ειδική νομοθεσία που υπαγορεύει τη χρήση βιοκαυσίμων, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η παραγωγή αιθανόλης και να μειώνεται ο όγκος της σοδειάς.

Η αύξηση της τιμής του καλαμποκιού έχει τραβήξει τις τιμές κι άλλων προϊόντων, όπως ας πούμε των κοτόπουλων, που τρέφονται με καλαμπόκι, των αυγών και τα αναψυκτικών, για την παραγωγή των οποίων απαιτείται σιρόπι καλαμποκιού με υψηλή περιεκτικότητα φρουκτόζης. Γιατί, όμως, χρησιμοποιούνται τρόφιμα για την παραγωγή καυσίμων στις ΗΠΑ; Επειδή η κυβέρνηση χορηγεί μια επιδότηση 51 σεντ ανά γαλόνι στην αιθανόλη και αυτό το γεγονός την κάνει πιο φθηνή και προτιμητέα από τη βενζίνη. Βέβαια, η ενίσχυση του εισοδήματος των αγροτών, που ήταν ένας από τους λόγους για τη διάδοση και την υποστήριξη της χρήσης αιθανόλης, έχει ροκανιστεί από τις αυξήσεις στις τιμές όλων των αγαθών, τις οποίες έχει πυροδοτήσει η άνοδος του πετρελαίου.

Μαθήματα για αξιοποίηση

Εντάξει. Η περιπέτεια τελείωσε και ήταν δυσάρεστη αυτή τη φορά. Αυτό που την κάνει περισσότερο δυσάρεστη είναι το μέγεθος της επιτυχίας της Πορτογαλίας. Δεν ξέρω τι περισσότερο περίμεναν κάποιοι από την Εθνική, αλλά –το λέω με σιγουριά– ότι όσο μεγαλύτερες ήταν οι επιθυμίες τους τόσο μεγαλύτερες είναι και η πίκρα και η απογοήτευσή τους, μια και η δυστυχία είναι το άνοιγμα ανάμεσα σε επιθυμία και πραγματικότητα. Εκείνο για το οποίο δεν έχω απάντηση είναι αν βγάλαμε κάποια συμπεράσματα από αυτή την αποτυχία, που θα μπορούσαμε να τα αξιοποιήσουμε κατάλληλα. Γιατί και οι αποτυχίες μπορούν να αποδειχθούν παραγωγικές. Με δεδομένο, όμως, ότι την επιτυχία της Πορτογαλίας δεν την εκμεταλλευτήκαμε –και η εκμετάλλευση της επιτυχίας είναι ευκολότερη–, δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος ότι εκείνοι που πρέπει έχουν καταλάβει τι συνέβη και κυρίως γιατί. Και αν δεν έχει γίνει αντιληπτό το γιατί, τα λάθη θα επαναληφθούν.