Καλός ναι, ομοσπονδιακός ναι, μοντέρνος;

Πριν από ένα χρόνο ο Μαρτσέλο Λίπι μιλώντας στην Αθήνα είχε πει ότι υπάρχουν «το επάγγελμα του προπονητή» και η «ειδικότητα του ομοσπονδιακού» κατορθώνοντας με αυτόν τον απλό τρόπο να συνοψίσει σε μία μόνο φράση το συμπέρασμα μιας συζήτησης που αφορά τη δουλειά του ομοσπονδιακού τεχνικού και που κρατάει χρόνια: κατά τον Λίπι, ο ομοσπονδιακός είναι ένας προπονητής με ειδικότητα κι αυτό είναι πλέον ο Ρεχάγκελ! Το 2002, όταν ήρθε στην Ελλάδα, ο Γερμανός ήταν ένας καλός προπονητής. Ως τέτοιος κέρδισε το Euro το 2004 κι ως τέτοιος πορεύτηκε μέχρι το 2006 τουλάχιστον. Θέλω να πω ότι έφτιαξε μια καλή ομάδα και προσπάθησε, όπως κάνουν οι προπονητές, να τη διατηρήσει σε πείσμα του χρόνου. Σήμερα έχει καταλάβει ότι ο ομοσπονδιακός δεν φτάνει απλώς να φτιάχνει μια ομάδα, πρέπει και να μπορεί διαρκώς να την ανανεώνει, δηλαδή να έχει στο μυαλό του ένα σχέδιο για το μέλλον της.

Σχέδιο

Το φιλικό της Πάτρας με την Κύπρο είναι η απόδειξη. Σε αυτό αγωνίστηκαν αρκετοί μικροί, τους οποίους ο κόουτς ήθελε να δει διότι προφανώς τους υπολογίζει για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου -μιλάω για τον Παπασταθόπουλο, τον Μάκο, τον Χριστοδουλόπουλο και φυσικά τον Νίνη. Ο κόουτς θέλει πλέον να έχει την καλύτερη γνώση του υλικού που μπορεί να αξιοποιήσει και κρατά την πόρτα της Εθνικής ανοιχτή -έτσι πρέπει να κάνει κάθε καλός ομοσπονδιακός! Επειτα από αυτό το φιλικό ακολούθησε το ματς με την Ουγγαρία και η ουσιαστική έναρξη της προετοιμασίας της ομάδας για τα τελικά του Euro του 2008. Στα οποία ο καλός κόουτς έχει μπροστά του ένα νέο στοίχημα: αφού μας έδειξε τι μπορεί να κάνει ένας προπονητής, αφού έμαθε στην Ελλάδα να λειτουργεί και ως ομοσπονδιακός, τώρα πρέπει να αποδείξει κάτι δυσκολότερο, ότι είναι μοντέρνος, δηλαδή ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει τρόπους που η εποχή επιβάλλει παρ' όλο που βαδίζει στην έκτη δεκαετία της ζωής του. Οχι ό,τι πιο εύκολο.

Προκριματικά

Θέλω να σας εξηγήσω τον συλλογισμό. Τον τελευταίο χρόνο ξεκίνησε με την ευκαιρία των πολύ καλών αποτελεσμάτων της Εθνικής στα προκριματικά του Euro μια συζήτηση -σχεδόν αιρετική- για το αν αυτή η ομάδα είναι καλύτερη από την προηγούμενη που έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Δεν χρειάζεται να ξαναδούμε τα προκριματικά για να θυμηθούμε πόσο άνετα προκρίθηκε η Εθνική μας ομάδα. Θα ήταν όμως χρήσιμο να τα ξαναδούμε για να παρατηρήσουμε ότι αυτή η ευκολία ήρθε χάρη σε ένα ιδιότυπο rotation που επέβαλαν κυρίως οι συνθήκες. Στα προκριματικά χρησιμοποιήθηκαν δύο τερματοφύλακες (ο Νικοπολίδης και ο Χαλκιάς), πέντε ακραία μπακ (ο Τοροσίδης, ο Βύντρα, ο Σεϊταρίδης, ο Σπυρόπουλος με τη Μάλτα κι ο Φύσσας στην αρχή), πέντε στόπερ (ο Δέλλας, ο Καψής, ο Ανατολάκης, ο Γκούμας και ο Κυργιάκος), οκτώ μέσοι (ο Καραγκούνης, ο Μπασινάς, ο Κατσουράνης, ο «Ζαγόρ» για λίγο, ο Γιαννακόπουλος κι ο Αντζας σε ρόλο αμυντικού χαφ στην Τουρκία, ο Πατσατζόγλου και ο Τζιόλης με την Ουγγαρία στη Βουδαπέστη) και έξι επιθετικοί (ο Χαριστέας, ο Σαμαράς, ο Γκέκας, ο Αμανατίδης, ο Σαλπιγγίδης κι ο Λυμπερόπουλος). Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν 26 παίκτες κι από αυτούς, πλην του Καψή, του Ζαγοράκη, του Ανατολάκη και του Φύσσα, όλοι οι άλλοι πλην συγκλονιστικών εκπλήξεων θα είναι στην Αυστρία! Νομίζω ότι αυτό το γεγονός, η σχεδόν αρμονική χρησιμοποίηση δηλαδή τόσο πολλών παικτών, δημιούργησε την εντύπωση (για άλλους τη βεβαιότητα) ότι αυτή η ομάδα είναι καλύτερη από την προηγούμενη!

Προσφορά

Ξαναδιαβάζοντας τα προκριματικά καταλαβαίνει κανείς ότι για όλους αυτούς τους παίκτες υπήρξε πεδίο προσφοράς και δόξας. Πάρτε για παράδειγμα τους επιθετικούς: ο Χαριστέας ήταν αυτή τη φορά συνολικά πολύ καλύτερος από ό,τι στα προκριματικά του Μουντιάλ, ο Γκέκας άρχισε να σκοράρει με συνέπεια, ο Σαμαράς βοήθησε καθοριστικά στα ματς με τη Βοσνία και την Τουρκία (εκτός έδρας) και ήταν από τους καλύτερους στο εντός έδρας ματς με τη Νορβηγία, ο Αμανατίδης ήταν ο ήρωας της Κωνσταντινούπολης, ο Λυμπερόπουλος είχε καθοριστική παρουσία γενικά, ο Σαλπιγγίδης ήταν πολύ χρήσιμος στη Μολδαβία, στην Ουγγαρία, στη Μάλτα. Διάλεξα επίτηδες τους επιθετικούς για να φανεί καλύτερα το προφανές: η διαφορετικότητα των χαρακτηριστικών τους επέτρεψε στον Ρεχάγκελ να χρησιμοποιεί τους καταλληλότερους ανάλογα με την περίσταση. Αυτό σημαίνει rotation.

Πρόβλημα

Πού είναι το πρόβλημα; το πρόβλημα είναι ότι ο καλός Οτο έφτασε σε αυτού του είδους τις αποφάσεις πιεζόμενος καθοριστικά από το εντός έδρας στραβοπάτημα με τους Τούρκους: ο εφιάλτης του 1-4 στάθηκε αιτία να αλλάξει η ομάδα και η διαχείρισή της. Αν στα τελικά ο κόουτς κολλήσει στην επιλογή μιας και μόνης ενδεκάδας (κατά τα πρότυπα του έπους της Πορτογαλίας), το πράγμα δεν θα μας βγει σε καλό, διότι αυτή τη φορά στο γκρουπ δεν υπάρχουν οι προσωπικότητες που ξεχωρίζουν: δεν υπάρχει ούτε Ζαγοράκης, ούτε Τσιάρτας, ούτε Βρύζας, ούτε Φύσσας -υπάρχουν αρκετοί ικανοί για συγκεκριμένα ματς και λίγοι ικανοί για όλα τα ματς κι αυτό καλό είναι ο κόουτς να το θυμάται.

Πανηγύρι

Κατά τα άλλα, όταν διαβάζω (στο «Goal») ότι υπήρξε γκρίνια επειδή τραβολογούσαν τους παίκτες για φωτογραφήσεις πριν και μετά τις προπονήσεις, σαφώς και ανησυχώ. Αλλά γι' αυτό δεν φταίει ο Οτο ούτε οι παίκτες: το πανηγύρι των χορηγών, που ονομάστηκε «προετοιμασία» της Εθνικής, είναι άλλων ευθύνη…

«Γκάζα»

Eίμαι στην Αγγλία αυτές τις μέρες κι έχω εντυπωσιαστεί από το πόσο τα βρετανικά Μέσα Ενημέρωσης ασχολούνται με τα μεγάλα προβλήματα του Πολ Γκασκόιν, που νοσηλεύεται αυτές τις ημέρες σε ψυχιατρική κλινική. Ομολογώ ότι δεν το κάνουν με τον ίδιο τρόπο: άλλες εφημερίδες παρακολουθούν την ιστορία διακριτικά κι άλλες το «κιτρίνιζουν» πολύ το πράγμα -αλλά όλοι ασχολούνται. Τον τελευταίο καιρό είναι αλήθεια ότι πέρα από τα προφανή, επίκαιρα και αγωνιστικά (τελικό Τσάμπιονς Λιγκ, μεταγραφές, προσλήψεις και απολύσεις προπονητών κ.λπ.), τα διεθνή πρακτορεία δύο μόνο ποδοσφαιρικές ιστορίες θεωρούσαν άξιες κάλυψης: την πρόσφατη απόπειρα αυτοκτονίας του κάποτε μεγάλου ποδοσφαιριστή και μεγάλου κλόουν «Γκάζα» και τις περιπέτειες του Ρονάλντο, που μετά τον τελευταίο τραυματισμό του «νυχτοπερπατάει» στο Ρίο Ντε Τζανέιρο μπλέκοντας με τραβεστί. Ενώ όμως η ιστορία του «Ρόνι» έχει κάτι τις το «πιπεράτο» και μοιραία προκαλεί ενδιαφέρον, αυτή του Γκασκόιν έχει πολλή κατάθλιψη και ως εκ τούτου περίμενα να πάει σιγά σιγά στην άκρη -αλλά προφανώς οι Αγγλοι το βλέπουν αλλιώς.

Οι δύο πάντως κάπου μοιάζουν. Ακούγεται κυνικό, αλλά πολύ φοβάμαι πως η ατυχία τους ήταν ότι δεν σταμάτησαν το ποδόσφαιρο νωρίς. Το γεγονός ότι και οι δύο ξεπέρασαν φριχτούς τραυματισμούς, όπως αποδείχτηκε, δεν σημαίνει πως γιάτρεψαν και τα ψυχολογικά τραύματα που αυτοί τους άφησαν. Τα πόδια δυναμώνουν, η ψυχή θέλει άλλη φροντίδα -να τη γιατρέψεις είναι σαφώς δυσκολότερο. Η ιστορία του Ρονάλντο, που γύρισε από την κόλαση της υποχρεωτικής αποχής για να κατακτήσει το Μουντιάλ του 2002, είναι μία από τις μεγαλύτερες ποδοσφαιρικές ιστορίες του αιώνα. Μόνο που η συνέχεια απέδειξε ότι για τον ίδιο θα ήταν καλύτερο κάπου εκεί το παραμύθι να ολοκληρωθεί, κυρίως διότι θα είχε ένα υπέροχο συγκινητικό τέλος. Το υποχρεωτικό «αντίο» δημιουργεί συγκίνηση και σώζει κατά κάποιον τρόπο την εικόνα του παίκτη από τη φθορά που θα της προκαλέσει κυρίως η σύγκριση με το χθες: αυτή η φθορά που προκαλεί η σύγκριση με το παρελθόν διαλύει τον Ρονάλντο και διέλυσε οριστικά τον Γκασκόιν. Αν ο «Γκάζα» είχε αποχωρήσει από την ενεργό δράση το 1991, όταν στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας έσπασε στα δύο το πόδι του, σήμερα θα θυμόμασταν έναν τεράστιο ποδοσφαιριστή κι όχι τον καταθλιπτικό άρρωστο που βγήκε από μέσα του και τον νίκησε. Το φινάλε μπορεί να είναι πικρό, το βασικό είναι να το θυμάσαι. Κανείς δεν θυμάται αυτό του Γκασκόιν -αρχίζω να αμφιβάλλω αν θα θυμάται του Ρονάλντο…

Για Σαβιόλα…

Δεν ξέρω αν ο ΠΑΟ θα «χτυπήσει» τον Αϊμάρ, γνωρίζω όμως πολύ καλά ότι συντόμως θα γίνει μια διερευνητική κρούση στη Ρεάλ Μαδρίτης για τον Σαβιόλα. Σύμφωνα μάλιστα με μια πληροφορία που δεν επιδέχεται αμφισβήτηση, ο τεχνικός διευθυντής της «βασίλισσας», ο φίλτατος Μιγιάτοβιτς, ήδη έχει κάνει γνωστό ότι αν συμφωνήσει ο παίκτης, ο ίδιος δεν θα ζητήσει χρήματα για την παραχώρησή του! Πέρα από τη Ρεάλ, πάντως, αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι κάποιοι της (πρώην) «ΠΕΚ» θέλουν να αποδείξουν το φετινό καλοκαίρι ότι όταν υπάρχουν χρήματα και καλή διάθεση να ξοδευτούν, μπορείς να φτάσεις σε όποιον παίκτη θες και γι' αυτό βολιδοσκοπούν τις προθέσεις εκείνων που απάντησαν αρνητικά τα προηγούμενα χρόνια. Για να δούμε…