H Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αυτά τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια της κυριαρχίας της στο νησί αγωνίστηκε σε ένα μόνο τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ (το μακρινό 1999), γιατί ο σερ Αλεξ για να την καμαρώνει συχνά πυκνά πρωταθλήτρια, χρησιμοποίησε συνταγές πρωταθλητισμού που στη διοργάνωση, την οποία απόψε θα επιχειρήσει να κερδίσει, δύσκολα αποδίδουν.
Οι πρωταθλητές Αγγλίας παίζουν στο νησί ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας, με ενδεκάδες στις οποίες συχνά υπάρχουν 5 δημιουργικοί επιθετικά ποδοσφαιριστές (δύο εξτρέμ, δύο φουνταριστοί κι ο αγέραστος Σκόουλς σε ρόλο κρυφού κυνηγού). Η Γιουνάιτεντ στο νησί είναι για τους μικρούς της Πρέμιερ Λιγκ ένα άλυτο μυστήριο. Αν της δώσεις χώρους θα σε συντρίψει, αν την περιμένεις απλώς υπογράφεις τη θανατική σου καταδίκη, μια και οι πολλοί επιθετικοί που πάντοτε υπήρχαν στην ενδεκάδα της έχουν τρόπους να ανοίγουν κλειστές άμυνες.
Η ομάδα του σερ Αλεξ όταν αγωνιζόταν με ενορχηστρωτή τον Καντονά, όταν πόνταρε στην ταχύτητα του Γκιγκς και τις γεωμετρίες του Μπέκαμ, όταν βασιζόταν στον Φαν Νιστελρόι το 'κανε πάντοτε έχοντας αυτοματισμούς στην ανάπτυξή της. Η φετινή ομάδα συγκριτικά με τις παλιότερες είχε απλώς λίγο μεγαλύτερο κυνισμό. Ο,τι δηλαδή το Τσάμπιονς Λιγκ απαιτεί.
Tίτλοι
Η ιστορία αποδεικνύει ότι παίζοντας ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας δύσκολα κατακτάς το Τσάμπιονς Λιγκ. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τα προηγούμενα χρόνια ακολουθούσε στερεότυπα τον δρόμο προς τον αποκλεισμό. Συνήθως η ομάδα του σερ Αλεξ ξεκινούσε εντυπωσιακά τη σεζόν και λύγιζε υπό το βάρος της διπλής υποχρέωσης: όλα αυτά τα χρόνια η πρωταθλήτρια Αγγλίας δεν άφησε ποτέ το πρωτάθλημα, για να επικεντρώσει την προσοχή της αλλού. Φέτος, όπως και το 1999, μπορεί να κερδίσει και τα δύο τρόπαια, γιατί το ρόστερ της είναι αληθινά μεγάλο, αλλά κυρίως γιατί έκανε και κάποια ματς αρκετά συντηρητικά, στοχεύοντας στο αποτέλεσμα. Στη Ρώμη νίκησε περιμένοντας τη Ρόμα, στους ημιτελικούς με την Μπάρτσα άφησε στους Καταλανούς την μπάλα: είναι φανερό ότι από τη στιγμή που έμαθε το δύσκολο (το ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας δηλαδή), μπορούσε να κάνει και το προφανές, δηλαδή να παίξει στην κόντρα για το αποτέλεσμα. Σας διαβεβαιώνω ότι το αντίθετο δεν γίνεται.
Μεταμόρφωση
Η φετινή τακτική μεταμόρφωση της πρωταθλήτριας Αγγλίας σε κάποια καθοριστικά ματς σημαίνει απλώς ότι η ομάδα ωρίμασε. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι ένας εξαιρετικός εκπρόσωπος του αγγλικού ποδοσφαίρου, επειδή χτίστηκε με την παραδοσιακή αγγλική συνταγή. Τη διοικεί ένας προπονητής-μάνατζερ, ο σερ Αλεξ Φέργκιουσον, που δουλεύει στον σύλλογο πολλά χρόνια τώρα. Οι διοικητικοί περιορίζονται στα οικονομικά, τα οποία είναι και τα μόνα που γνωρίζουν καλά. Ο σερ Αλεξ έχει απόλυτες εξουσίες χωρίς να ξεχνά ότι ο σύλλογος έχει και ανάγκη από χρήματα: αγοράζει, αλλά και πουλάει. Ο επιτυχημένος Σκωτσέζος μάνατζερ ποντάρει σε Βρετανούς ποδοσφαιριστές που ακριβοπληρώνει (Ρούνεϊ, Κάριγκ, Φέρντιναντ, Χάργκριβς αποτελούν μερικές από τις ακριβότερες μεταγραφές στην ιστορία του συλλόγου) και βασίζεται σε ένα καλά οργανωμένο τμήμα σκάουτινγκ, για να εντοπίζει εγκαίρως ξένους ποδοσφαιριστές σε μικρή ηλικία – παίκτες που μπορεί να γαλουχήσει στις βρετανικές αρχές. Ο αντιπροσωπευτικότερος ποδοσφαιριστής της φετινής Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ο Κριστιάνο Ρονάλντο, είναι ένα χαρισματικό αλητάκι από τη Μαδέιρα, το οποίο ο σερ Αλεξ έπλασε εντοπίζοντάς τον πολύ νωρίς και πριν καλά καλά γίνει 20 χρόνων. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αγοράζει και ακριβούς ξένους φτασμένους παίκτες –τον Τέβες π.χ.– αλλά το κάνει μόνο όταν δεν βρίσκει Βρετανούς ικανούς να παίξουν σε συγκεκριμένες θέσεις ή όταν οι σκάουτερ δεν έχουν εντοπίσει κάποιο ικανό πιτσιρίκι. Το ότι η πρωταθλήτρια έμαθε φέτος να παίζει και στην κόντρα δεν αλλοίωσε κάποιο από τα βασικά βρετανικά χαρακτηριστικά της: μόνο οι τρελοί Αγγλόφιλοι νομίζουν ότι οι αγγλικές ομάδες παίζουν μόνο στην επίθεση, ξεχνώντας τις παραδόσεις της Αρσεναλ του Τζορτζ Γκρέιαμ, τις Νότιγχαμ του Μπράιαν Κλαφ κ.ά.
Απορία
Η λογική απορία είναι τι βρετανικό έχει η Τσέλσι του Ρώσου ιδιοκτήτη της Ρόμαν Αμπράμοβιτς. Είναι αλήθεια ότι η Τσέλσι δεν χτίστηκε με βρετανικές συνταγές, αλλά δυνάμωσε τρομερά, διότι ο ιδιοκτήτης της δεν έκανε τσιγκουνιές, αλλάζοντας τη μοίρα της. Το ενδιαφέρον στην περίπτωση είναι ότι ο Αμπράμοβιτς διάλεξε τη συγκεκριμένη ομάδα για να επενδύσει, όχι γιατί ήταν οπαδός της από μικρός, αλλά γιατί έχει τη βεβαιότητα ότι μόνο στην Πρέμιερ Λιγκ αξίζει τον κόπο να βάζει τα χρήματά του κάποιος επιχειρηματίας σήμερα. Τον Ρώσο μεγιστάνα έφερε στο νησί η ίδια η πρόοδος του βρετανικού πρωταθλήματος, έτσι όπως αυτή προκύπτει και καταγράφεται μετά τη δημιουργία της Πρέμιερ Λιγκ το 1991. Είκοσι χρόνια πριν, όταν στη Βρετανία κυριαρχούσε ο χουλιγκανισμός, ο Αμπράμοβιτς δεν θα είχε ποτέ επενδύσει και δεν θα βλέπαμε ποτέ μια ομάδα τόσο δυνατή όσο η αποψινή φιναλίστ του Τσάμπιονς Λιγκ. Αν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι σύμβολο των παραδοσιακών βρετανικών αξιών, η Τσέλσι είναι εκπρόσωπος των μεγάλων αλλαγών που συντελέστηκαν στην οικονομία του νησιού τα είκοσι τελευταία χρόνια: τολμώ να πω ότι ίσως να αντιπροσωπεύει και το τωρινό αγγλικό ποδόσφαιρο (των πολλών ξένων σούπερ σταρ, των ακριβών εισιτηρίων και των άψογων εγκαταστάσεων) ακόμα καλύτερα από την αποψινή αντίπαλό της!
Στόχος
Η βρετανικότητα είναι εξασφαλισμένη, ελπίζω και το θέαμα. Δύο αγγλικές ομάδες χωρίς μυστικά θα πρέπει να έχουν ένα και μόνο στόχο: να μας διασκεδάσουν, θυμίζοντάς μας ότι το ποδόσφαιρο είναι και παραμένει ένα ωραίο δικό τους παιγνίδι…
Αλλα ήθη
Στο Μιλάνο δεν έγιναν πολύ μεγάλοι πανηγυρισμοί για την κατάκτηση του σκουντέτο – λογικό. Η Ιντερ είχε στο τσεπάκι το πρωτάθλημα από τον Ιανουάριο, διότι ο ανταγωνισμός από τη γερασμένη Μίλαν και την ακόμα σοκαρισμένη από τον υποβιβασμό Γιουβέντους ήταν μικρός. Στο τέλος επειδή έχασε τη συγκέντρωσή της, πράγμα λογικό για μια ομάδα που νιώθει ότι δεν την απειλεί κάποιος, η Ιντερ αποπειράθηκε να χάσει το πρωτάθλημα μόνη της: θα μπορούσε και να συμβεί, όμως για να χάσει η Ιντερ το πρωτάθλημα θα 'πρεπε κάποιος να το πάρει και τέτοιος δεν υπήρχε. Η Ρόμα που ήταν δεύτερη, βρέθηκε να διεκδικεί ένα πρωτάθλημα που ποτέ δεν υπήρξε στόχος της – αν κρίνω από την εμφάνιση που έκανε στην Κατάνια (όπου καλύτερος ποδοσφαιριστής της ήταν ο τερματοφύλακάς της, ο καλός Ντόνι, που έκανε τουλάχιστον πέντε δύσκολες επεμβάσεις) δεν πίστεψε ποτέ ότι μπορεί να βγει πρωταθλήτρια. Η διαφορά των δύο ομάδων ήταν εξαρχής τεράστια: οι παίκτες κι ο προπονητής της Ιντερ για να πάρουν τον τίτλο, έπρεπε απλώς να κάνουν τη δουλειά τους, ο Σπαλέτι και η δική του για να 'ρθουν δεύτεροι έπρεπε να ξεπεράσουν τον εαυτό τους. Και οι δύο πρέπει να είναι ευχαριστημένοι.
Αν κάτι αξίζει τον κόπο να συγκρατήσουμε στο φινάλε αυτό, είναι η συμπεριφορά των ομάδων που εμπλέκονταν στη «μάχη» της κορυφής κι αυτή της ουράς. Η Σιένα δεν πήγε για τουρισμό στο Μιλάνο κι απέσπασε από την Ιντερ ένα παλικαρίσιο 2-2. Η Γιουβέντους ισοφάρισε την Κατάνια στο 91' – σε άλλες εποχές θα είχε χάσει. Η ίδια η Κατάνια με τη Ρόμα έδωσε τον νυν υπέρ πάντων αγώνα, για να παραμείνει στην κατηγορία και δεν προέκυψε κάποιο μπαράζ, όπως συνέβαινε τα παλιά χρόνια, εξαιτίας των πολλών εξυπηρετήσεων των μικρών στους μεγάλους. Ακόμα και η Φιορεντίνα για να βγει στο Τσάμπιονς Λιγκ κόντρα στο αδιάφορο Τορίνο ίδρωσε, η δε Ιντερ για να σφραγίσει το πρωτάθλημα χρειάστηκε να βάλει στο γήπεδο τον Ιμπραΐμοβιτς. Ο υποβιβασμός της Γιούβε και οι τιμωρίες των υπολοίπων διαμόρφωσαν νέα ήθη. Εκεί που οι έλεγχοι λειτουργούν, κάποιες νοοτροπίες αλλάζουν. Οσο για τον αποκλεισμό της Μίλαν από το Τσάμπιονς Λιγκ είναι χρήσιμος σε όσους πιστεύουν ότι τάχα μου η πολιτική εξουσία είναι στο ποδόσφαιρο κάτι σημαντικό. Δεν είναι, μετρά μόνο η ποδοσφαιρική εξουσία, δηλαδή η εξουσία των ομοσπονδιών. Οταν οι εισαγγελείς κάνουν τη δουλειά τους, οι ομοσπονδίες «καθαρίζουν» εύκολα…
Παλιά τέχνη
Ποτέ δεν πίστεψα ότι μετά τη φυγή του από τη Λάρισα ο Νίκος Λυράκης θα σταματήσει να ασχολείται με το ποδόσφαιρο και θα ξοδεύει ώρες σε άλλα ευγενή χόμπι, όπως ο αερομοντελισμός, τα ταξίδια, το πέταγμα λουλουδιών κ.λπ. Ημουν βέβαιος ότι ο πρώην διοικητικός παράγοντας θα επιστρέψει στην παλιά καλή δουλειά του, δηλαδή στο μανατζάρισμα ποδοσφαιριστών ή ακόμα και στη δημοσιογραφία ή και στα δύο! Γι' αυτό δεν μου έκανε εντύπωση η πληροφορία ότι αυτός έφερε τη Γουίγκαν και την πρότασή της για τον Σωκράτη Παπασταθόπουλο. Παλιά του τέχνη κόσκινο…