Με το φτωχό μου το μυαλό

Ανεξάρτητα από τις γραφικότητες με τα σταυροκοπήματα του μέτρου και τα χαϊμαλιά, ο Νίκος «πατήρ» Κωστένογλου είναι από τις αξιοπρεπέστερες φιγούρες του ελληνικού ποδοσφαίρου. Με αναπάντεχο χιούμορ, καλή, αλλά και εκκεντρική χρήση της ελληνικής γλώσσας, ο «πατήρ» Νικόλαος μπορεί να φέρνει σε δύσκολη θέση τους μισούς ρεπόρτερ της ομάδας του, κάνοντάς τους να ανοίγουν λεξικά για να βρουν τι στον διάολο σημαίνει το «απεχθάνομαι την οίηση», μπορεί να κριθεί λίγος για την επόμενη ΑΕΚ, αλλά επίσης μπορεί να απαιτήσει αυτό που και ο ίδιος δίνει. Την ειλικρίνεια.

«Ανέλαβα μια ευθύνη και θα τη φέρω εις πέρας. Επειτα θα περιμένω την απόφαση της διοίκησης. Αν φύγω, θα το πράξω σιωπηλά και με ψηλά το κεφάλι», είπε μετά το ματς με τον Πανιώνιο ο «Ιερέας». Το θέμα όμως είναι αν το ίδιο μπορούν να πουν και τα υπόλοιπα στελέχη της ΑΕΚ. Είναι άλλο θέμα να έχεις κλείσει τον Δώνη και να ξέρεις ότι για να δουλέψει θέλει τον Αγγελίνα και τον Χάβο και άλλο να πλακώνεις τα «ο Κωστένογλου θέλει να δουλέψει ως προπονητής και σίγουρα θα βρει ομάδα». Καθαρά πράγματα. Προτείνεις στον Κωστένογλου κάποια θέση; Πρότεινε, και αυτός ας την απορρίψει. Δεν προτείνεις; Επίσης καλώς. Αλλά το να σκοπεύεις να διώξεις κάποιον, εμφανίζοντάς το σαν «δική του απόφαση» είναι σαν κάτι άνδρες που είναι πολύ κότες για πούνε στη δική τους «κυρία μου, χωρίζουμε» και αρχίζουν τις σάλτσες «είσαι ακόμα νέα και δεν θα έχεις πρόβλημα να βρεις άνδρα».

Εδώ να πω ότι όταν μια ομάδα σέρνεται –και αυτό συμβαίνει με τον Παναθηναϊκό– την ευθύνη μπορεί να την έχουν τρεις παράγοντες: η διοίκηση, το προπονητικό τιμ και οι παίκτες. Συνήθως, η ευθύνη δεν ανήκει μόνο σε έναν, αλλά ακόμα και αν είναι μοιρασμένη, πάντα πρέπει να βρίσκεται το μεγαλύτερο ποσοστό, διότι το «όλοι είμαστε ένοχοι» είναι το ίδιο με το «ουδείς φταίει». Στον Παναθηναϊκό λοιπόν «τις πταίει;» που έλεγε και ο Σπυρίδων Τρικούπης, πριν τον κάνουνε κάθετο στην πλατεία Εξαρχείων.

Αυτήν, αυτήν τη στιγμή που τα γράφω, τη μεγαλύτερη ευθύνη για το χάλι του Παναθηναϊκού έχει ο Ζοσέ Πεσέιρο. Ο οποίος παρουσιάστηκε το καλοκαίρι ως λάτρης του επιθετικού παιχνιδιού και ο Παναθηναϊκός έχει να ανεβάσει πλάγιο μπακ στην επίθεση από την εποχή που το καρπούζι έκανε ένα τάλιρο, την εποχή της προετοιμασίας. Ο οποίος παρουσιάστηκε ως λάτρης της πειθαρχίας και «Κέρβερος» των αποδυτηρίων και στο ημίχρονο με τον Πανιώνιο, Βέλιτς και παίκτες αντάλλαζαν γνώμες για το σύστημα με το οποίο πρέπει να παίξει η ομάδα στο δεύτερο ημίχρονο. Ο οποίος –και αυτό είναι το σημαντικότερο– στο ματς με τον Αρη κατέβασε αυτό που φίλος μου ο «Κάρπετ» ονόμασε «σύνθεση αποζημίωσης».
Φυσικά το ερώτημα που προκύπτει είναι «και να το κάνει, τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στη μέση των πλέι οφ»; Η απάντηση είναι «αυτό που έκανε ο Σωκράτης Κόκκαλης στον Ολυμπιακό». Τζους! Για να μείνει ο Πεσέιρο υπάρχει μόνο μία περίπτωση: να έχει αποφασίσει η διοίκηση του Παναθηναϊκού ότι και την επόμενη χρονιά τον κρατάει στον πάγκο της ομάδας. Σεβαστό, αλλά δεν μπορώ να διακρίνω τον παραμικρό λόγο. Ο Παναθηναϊκός δεν έχει παίξει μπάλα, δύο από τους ταλαντούχους παίκτες, ο Δημούτσος και κυρίως ο Νίνης έχουν αχρηστευθεί, και ο Πορτογάλος μοιάζει να πειραματίζεται στα πλέι οφ. Στα οποία η δεύτερη θέση για τον Παναθηναϊκό είναι σαν να έχει πάρει το πρωτάθλημα χωρίς τον τίτλο. Γιατί ξεκινώντας στον δεύτερο γύρο και στον όμιλο των δυνατών ο Παναθηναϊκός είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προκριθεί στον τελευταίο γύρο, που παίζει ο Ολυμπιακός που είναι πρωταθλητής. Το ότι η διοίκηση του Παναθηναϊκού αντιμετωπίζει την κατάκτηση της δεύτερης θέσης με τόση nonchalance είναι αξιοπρόσεκτο. Ιδιαίτερα όταν η νέα σεζόν με την εμφάνιση καινούργιων μετόχων αφήνει περιθώρια για αλλαγές, που μια πρόκριση στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ θα βοηθήσει να ανέβει το ηθικό των οπαδών.

Ακόμα μια φορά το πρόβλημα της επικοινωνίας φαίνεται στον τρόπο που κινείται ο Παναθηναϊκός. Το ότι ο Εκι Γκονζάλες παίρνει πόδι από τον Παναθηναϊκό, μπορεί να είναι απαραίτητο, μια και έχει το ρεκόρ τσακωμών με συμπαίκτες και προπονητές στην ιστορία του συλλόγου, αλλά δεν είναι από τις ειδήσεις που θα ενθουσιάσουν τον κόσμο. Για να ενθουσιαστεί ο κόσμος χρειάζεται να φανεί ότι ο Παναθηναϊκός μπαίνει σε νέα εποχή. Ο τρόπος είναι απλός, αλλά και τραυματικός. Απομάκρυνση των ανθρώπων που δίκαια ή άδικα υπέστησαν φθορά σαν μπιστικοί της διοίκησης και στη θέση τους άνθρωποι του Παναθηναϊκού, που έχουν πιστοποιητικό «πράσινων» φρονημάτων. Η σκέψη για δραστηριοποίηση του Βαζέχα, του Σαραβάκου και του Αντωνίου είναι στη σωστή κατεύθυνση, φθάνει να είναι πάντα στο κεφάλι μία σκέψη. Να πάρεις άφθαρτα ονόματα για να τα κάνεις «υπαλλήλους» πιθανόν ούτε τη δουλειά σου κάνεις και καταστρέφεις και τα ονόματα. Τα σωστά μαγαζιά είναι αυτά που οι συνεργάτες μπορούν να λένε το «όχι», χωρίς να φοβούνται ότι η απάντηση θα είναι το «έξω».

Στην επόμενη, πάντως, χρονιά ΑΕΚ και Παναθηναϊκός δεν γυρνάνε σελίδες, αλλά κλείνουν κεφάλαια. Για πρώτη φορά στην ΑΕΚ ο προπονητής δεν θα είναι ο τύπος του δάσκαλου, που με τον Σάντος και τον Φερέρ κινήθηκε μια τετραετία ο Ντέμης Νικολαΐδης. Αυτήν τη φορά το ειδικό βάρος του προπονητή δεν ξεπερνάει το αντίστοιχο του προέδρου. Επίσης με τον Γιώργο Δώνη για έξι χρόνια να λειτουργεί με γενικό διευθυντή τον Νίκο Λυράκη, νομίζω ότι μια ανάθεση καθηκόντων που θα πρέπει να πάρει τις ευθύνες και των δύο ρόλων θα του πέσει βαριά σε μία νέα ομάδα. Στον Παναθηναϊκό, αν η πρόθεση της πολυμετοχικότητας είναι ειλικρινής, για πρώτη επίσης χρονιά οι οπαδοί στις αποτυχίες δεν θα έχουν την αυτόματη λύση του βρισίματος των Βαρδινογιάννηδων. Και σε προσωπικό επίπεδο για πρώτη φορά ο «πατήρ» Νικόλαος θα πρέπει να βγει στη ζούγκλα των προέδρων του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ο Κύριος μπορεί να προστατεύει τα πτηνά του ουρανού, αλλά αμφιβάλλω αν μπορεί να προστατεύσει και τους προπονητές από τους απανταχού Κομπότηδες.