Στον βόθρο του ελληνικού παραγοντισμού

Ο «Ρίμπο» δεν συμπεριφέρθηκε σωστά –το 'χει ξανακάνει. Ο δικός μου προβληματισμός είναι γιατί κάτι τέτοιο συνέβη –νομίζω ότι η απάντηση είναι απλή: στο ελληνικό ποδόσφαιρο αυτό που κυριαρχεί είναι ο παραγοντισμός. Οποιος παίρνει μέρος σε αυτό και το ζει ως πρωταγωνιστής αναγκάζεται να λειτουργεί σαν παράγοντας. Και ο παράγοντας δεν νομίζω ότι ποτέ του ενδιαφέρθηκε για τη συμπεριφορά του.

Εγώ

Ο παραγοντισμός είναι κάτι σαν τη Λερναία Υδρα: ένα τέρας με πολλά κεφάλια, στο οποίο αν κόψεις ένα, εμφανίζονται δύο νέα. Ο παραγοντισμός απαιτεί κυρίως ένα «εγώ» –αυτό το «εγώ» ο οπαδός καλείται να λατρέψει ή να μισήσει. Οι πιο πολλοί πρόεδροι ομάδων, όταν μιλάνε για το αγωνιστικό πρόγραμμα της ομάδας τους, αντικαθιστούν την ομάδα τους με τον εαυτό τους και το όνομα του αντιπάλου τους με το όνομα του προέδρου του αντιπάλου τους. Οι πιο πολλοί λένε «παίζω με τον Τσακίρη», «την Κυριακή θα χάσει ο Πηλαδάκης», «τον Σπανό τον ρίξανε». Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ομάδες, ούτε παίκτες, ούτε προπονητές, παρά μόνο παράγοντες. Οποιος θέλει να επιβιώσει σε έναν τέτοιο χώρο, θα πρέπει να λειτουργεί σαν παράγοντας, δηλαδή να προκαλεί, να συγκρούεται, να δημιουργεί βολικά κυκλώματα, να δηλητηριάζει τις συνειδήσεις όσων παρακολουθούν το σπορ, πείθοντάς τους ότι δεν υπάρχει ποδόσφαιρο, αλλά κάτι άλλο.

Εκκολαπτόμενος

Ο Ριβάλντο είναι ένας εκκολαπτόμενος παράγοντας –βρίσκεται στο πρώτο στάδιο: θέλησε να προκαλέσει και να συγκρουστεί. Αν μείνει λίγα ακόμα χρόνια στην Ελλάδα, θα μάθει ότι είναι εξίσου απαραίτητο να φανατίζει και να εκμαυλίζει. Αν γεράσει εδώ, θα αποκτήσει και αυλή, που θα του κάνει τεμενάδες. Αν αποκτήσει ομάδα, θα αρχίσει να ψάχνει τρόπους να προστατεύσει την επένδυσή του. Θα γίνει ένας εξαιρετικός παράγοντας –είμαι σίγουρος–, γιατί το μικρόβιο το 'χει. Το 'χε δείξει όταν κάποτε, κάνοντας δημόσιες σχέσεις με τους οργανωμένους, έκανε επιθέσεις στον Μπάγεβιτς ή όταν αργότερα τα 'βαζε με τον κακομοίρη τον Σόλιντ, επειδή, όπως και πάρα πολλοί άλλοι, φοβόταν να πει τη λέξη «Κόκκαλης». Μην ξεχνάμε ότι πριν φύγει από τον Ολυμπιακό, είχε μια καθ’όλα παραγοντική παρουσία. Συζητούσε με τον πρόεδρο για τον Λουξεμπούργκο, έψαχνε ποδοσφαιριστές στη Βραζιλία, είχε γνώμη για το ποιοι πρέπει να φύγουν και ποιοι πρέπει να παραμείνουν. Ολα αυτά δεν τα έκανε ποτέ στην Μπαρτσελόνα και δεν διανοήθηκε να τα σκεφτεί στη Μίλαν, στην οποία ύστερα από έναν καβγά με τον Αντσελότι πήγε στον πάγκο. Αλλά εδώ είναι αλλιώς και ο «Ρίμπο» το κατάλαβε.

Χωματερή

Ο «Ρίμπο» είναι ένας τεράστιος ποδοσφαιριστής –ο τελευταίος που σε αυτή την ποδοσφαιρική χωματερή που λέγεται ελληνικό πρωτάθλημα έδωσε λίγη λάμψη. Αλλά κι αυτός στάθηκε αδύνατο να μείνει μακριά από τις αρρώστιες που το ποδόσφαιρό μας κουβαλάει και κόλλησε. Αν φύγει, το μυαλό του θα ξεθολώσει σε χρόνο ρεκόρ, θα καταλάβει ότι αυτά που εδώ πέρασε δεν ήταν παρά αρρωστημένες ασημαντότητες που ελάχιστα έχουν να κάνουν με την πραγματική μπάλα, η οποία είναι κάτι άλλο. Αν μείνει, τον βλέπω αργά ή γρήγορα στα ποδοσφαιρικά πάνελ της ΝΕΤ, να παραγοντίζει με άλλους Ελληνες παλαίμαχους. Κι αυτοί κάποτε είχαν καθαρές κρίσεις πριν τους πνίξει ο παραγοντισμός.

Πρόεδροι

Φέτος το παραγοντιλίκι έγινε κανόνας. Το πρωτάθλημα για όλους το πήρε ο Κόκκαλης. Ο Ντέμης τσακώνεται με τον Γκαγκάτση. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι γίνανε γραφικοί ντελάληδες που καθοδηγούν πρόβατα. Ο Τζίγκερ ήταν ο φταίχτης για τα προβλήματα του ΠΑΟ –άλλοι δεν υπήρχαν. Οι ποδοσφαιριστές δε σιγά σιγά χάνουν κάθε μέτρο. Ο Νικοπολίδης δήλωσε ότι ο Ολυμπιακός πρέπει κάθε χρόνο να κατακτά το πρωτάθλημα –αυτές είναι κουβέντες παράγοντα και όχι αθλητή. Ο «Τζόλε» έκανε μαθήματα αγωγής στον «Ρίμπο»: άντε, με το καλό να γίνουν και οι δύο πρόεδροι.

Ομορφιά

Δεν τον κατηγορώ τον Ριβάλντο. Ο παραγοντισμός έχει μια σαγηνευτική ομορφιά. Το να παραγοντίζεις, το να διαμορφώνεις στρατηγικές, το να αποθεώνεσαι από ένα πλήθος όχι γι’ αυτά που κάνεις, αλλά απλώς γιατί το φανατίζεις, είναι μια διαδικασία καμιά φορά λυτρωτική: σου δίνει έναν προορισμό ζωής, που σε κάνει να βλέπεις και την ίδια τη ζωή σου αλλιώς. Ο Ριβάλντο δεν θα 'πρεπε να έχει ανάγκη τίποτε από όλα αυτά. Ελα όμως που χωρίς όλα αυτά το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν έχει κανένα απολύτως ενδιαφέρον. Αν ο «Ρίμπο» δεν μιλούσε, δεν προκαλούσε, δεν ξεσήκωνε με τα καμώματά του φίλους και εχθρούς, θα αντιμετωπιζόταν ως ένας καλός παίκτης σε μια χώρα που τους καλούς παίκτες τους έχει γενικώς γραμμένους. Δείτε τι γίνεται με τα πρωτοσέλιδα. Ο Τζίγκερ, ο Νικολαΐδης, ο Κόκκαλης παίζουν σε αυτά πολύ περισσότερο από τον Καραγκούνη, τον Λυμπερόπουλο, τον Κοβάσεβιτς. Αν αύριο ο Κοβάσεβιτς απαντήσει στον «Ρίμπο», θα λατρευτεί πολύ περισσότερο γι' αυτό, παρά για τα γκολ που φέτος πέτυχε.

Βία

Ο παραγοντισμός παράγει βία. Για την ακρίβεια, παράγει μια φρίκη. Ο «Ρίμπο» θα φύγει κάποια στιγμή και πολύ φοβάμαι ότι κανείς δεν θα θυμάται τα γκολ του: θα θυμούνται όλοι τις δηλώσεις του και θα τον αντιμετωπίζουν στη συνέχεια όχι γι' αυτό που είναι, αλλά γι' αυτό που έγινε. Δεν υπάρχει κάποια διαφορά στον προδότη των οπαδών του Ολυμπιακού και στον θεό των οπαδών της ΑΕΚ: και στη μία και στην άλλη περίπτωση η εικόνα του ποδοσφαιριστή Ριβάλντο κατασπαράχτηκε.

Αυτογκόλ

Tο Τσάμπιονς Λιγκ ήρθε την κατάλληλη στιγμή σαν τονωτικό για όποιον αγαπάει το ποδόσφαιρο. Το αυτογκόλ του Ρίισε στον πρώτο ημιτελικό της Λίβερπουλ με την Τσέλσι είναι μια ιστορία ποδοσφαίρου, από αυτές που μόνο η συγκεκριμένη διοργάνωση μπορεί να προσφέρει.

Ο Νορβηγός έχει ένα συμβόλαιο που λήγει το καλοκαίρι και θα ήθελε να παραμείνει στο Λίβερπουλ, γιατί υπάρχουν παίκτες που αγαπάνε τις ομάδες που τους ανέδειξαν και δεν πιστεύουν ότι όλα είναι χρήματα. Δυστυχώς, η Λίβερπουλ δεν έχει ακόμα αποφασίσει αν θέλει να κρατήσει τον κοκκινομάλλη αμυντικό, ο οποίος έκανε μέτρια σεζόν. Ο Ρίισε, ελπίζοντας ότι θα του γίνει η πολυπόθητη πρόταση, απέλυσε πριν από λίγο καιρό τη μητέρα του (!), που ήταν όλα αυτά τα χρόνια και ατζέντης του, και προσέλαβε ως μάνατζερ τον Μπέρνι Φοξ, άνθρωπο του τοπικού ήρωα Στίβεν Τζέραρντ. Ούτε και σε αυτή την περίπτωση η διοίκηση των «κόκκινων» άλλαξε στάση. Ομως ο Ρίισε την αγαπάει –πάρ' όλα αυτά– τη Λίβερπουλ και στο τέταρτο λεπτό των καθυστερήσεων του σημαντικότερου αγώνα της χρονιάς επιχείρησε να κάνει μία από τις δυσκολότερες επεμβάσεις στην ιστορία του ποδοσφαίρου: να διώξει τη σχεδόν συρτή σέντρα του Καλού σε κόρνερ, κάνοντας κεφαλιά-ψαράκι προ του απερχόμενου Ανελκά, που περίμενε να μπει με την μπάλα στα δίχτυα! Δεν ξέρω ποιες ήταν οι στατιστικές πιθανότητες του εγχειρήματος –αυτό που ξέρω είναι ότι η δυσκολία της προσπάθειας ήταν τεράστια. Ο Ρίισε έσπασε τη μέση του κι έγινε σχεδόν ένα με το χόρτο, προσπάθησε να βγάλει την μπάλα από την τροχιά της, «λοξεύοντας» τον λαιμό του και την ίδια στιγμή θέλησε να τη σηκώσει κιόλας, ώστε ακόμα κι αν κατευθυνόταν προς την εστία, ο συμπαίκτης του τερματοφύλακας να προλάβαινε να αντιδράσει. Τα δύο πρώτα έγιναν υποδειγματικά, το τρίτο, που ήταν και δυσκολότερο, όχι. Ο χρόνος δεν πάγωσε, η μπάλα δεν σηκώθηκε, ο τερματοφύλακας έμεινε άγαλμα κι ο Ρίισε από ήρωας έγινε μοιραίος παίκτης. Η μπάλα πήγε στα δίχτυα υπό το βλέμμα του Ανελκά που πανηγύριζε και το 1-0 (αληθινό και τεράστιο προβάδισμα πρόκρισης με βάση τις παραδόσεις των ευρωπαϊκών ημιτελικών) έγινε 1-1: η Λίβερπουλ στο Λονδίνο μπορεί να προκριθεί, αλλά για να το καταφέρει θα πρέπει να κερδίσει –πράγμα δύσκολο.

Ο κακόμοιρος Ρίισε αμάρτησε λόγω υπερβολικής αγάπης, αλλά κανείς δεν θα το θυμάται.

Ονειρο

Καθώς πλησιάζει το Αγιο Πάσχα, κάνω νηστεία και εξαιτίας της αλλαγής κάποιων βασικών διατροφολογικών συνηθειών μου άρχισα πάλι να βλέπω όνειρα.
Ημουνα, λέει, στο Ιντερνετ και ξαφνικά μου ήρθε και πληκτρολόγησα την ηλεκτρονική διεύθυνση http://nonews-news.blogspot.com. Κι εκεί βρήκα μια ειδησούλα που εξηγεί τα «φεύγω» που ακούσαμε πρόσφατα, αλλά και τον γενικότερο πανικό που έχει πέσει στο μαγαζί. Γιατί ναι μεν του είπαμε του κουμπάρου ότι το πόρισμα θα βγει μετά το Euro, αλλά δέσμευση ότι δεν θα τον στείλουμε στον εισαγγελέα έτσι και δεν φύγει, δεν αναλάβαμε…
Ασε που αυτός που έκανε τον έλεγχο μπορεί να το ανοίξει το στοματάκι του προσεχώς, δηλαδή μόλις γυρίσει από την Κέρκυρα, όπου κάνει τις διακοπές του...