Η στάση ζωής ως «εκδίκηση»

Στον Ριβάλντο εκτιμούσα πάντοτε τον τρόπο που στέλνει στην εξέδρα τα μηνύματά του. Ο Βραζιλιάνος εκπέμπει μηνύματα στο κοινό που τον παρακολουθεί, το παιχνίδι του είναι βιρτουόζικο, εξωστρεφές –δεν έχει μυστικά, ούτε δεύτερες αναγνώσεις. Ο «Ρίμπο» είναι αυτό που βλέπεις και γι' αυτό είχε παντού φίλους: κανείς ποτέ δεν χρειάστηκε να τον αποκρυπτογραφήσει ή να τον εξηγήσει. Ηταν πάντοτε αρκετό να τον παρακολουθείς.

Προσφορά
Οταν ήρθε στην Ελλάδα, θυμάμαι ότι ζητούσε πολύ την μπάλα, εκτελούσε όλες τις στημένες φάσεις, απαιτούσε, θαρρείς, από τους υπόλοιπους μια άκρως παρεξηγήσιμη προσοχή και γι' αυτό είχε αρχικά και κάποιες δυσκολίες στο να συνεννοηθεί με ένα λάτρη των απλών πραγμάτων, όπως είναι ο Ντούσαν Μπάγεβιτς. Πολύς κόσμος έβλεπε σε αυτή την απαίτηση έναν ηγέτη –εγώ πάλι πάντοτε πίστευα ότι ο «Ρίμπο» της πρώτης χρονιάς στον Ολυμπιακό, προερχόμενος από σχεδόν δύο χρόνια απουσίας, ένιωθε την ανάγκη να πείσει για την καθοριστικότητά του και είχε στόχο να πνίξει εν τη γενέσει κάθε ερώτημα για τη δυνατότητα της προσφοράς του. Τότε άρχισα να τον χαίρομαι: το να βλέπεις έναν αληθινό σούπερ σταρ να ξοδεύει τον ιδρώτα του για να ανταποκριθεί σε απαιτήσεις που πρώτος έχει από τον εαυτό του, είναι αληθινά σπάνιο σε μια χώρα που το λίγο φτάνει συνήθως για να σε καταξιώσει, αρκεί να σερβίρεται σωστά.

Οταν αυτό το διάστημα της ψυχαναλυτικής, θα 'λεγα (αυτο) κρίσης του πέρασε, ο Ριβάλντο μείωσε ελαφρώς την παρουσία του υπέρ της ανάδειξης της ποιότητάς του κι άρχισε να ψάχνει γκολ με προσωπική σφραγίδα. Μια λόμπα με ένα άγγιγμα στον Σηφάκη σε ένα ματς εναντίον του ΟΦΗ, ένα θριαμβευτικό «κρέμασμα» του Σορεντίνο σε ένα ντέρμπι με την ΑΕΚ, ένα τηλεκατευθυνόμενο σουτ-μπανάνα στον τελικό του Κυπέλου με αντίπαλο τον Αρη είναι αξεπέραστα αριστουργήματα έμπνευσης, που όμοιά τους δεν έχουμε δει στα ελληνικά γήπεδα. Ο «Ρίμπο», αφού πρώτα έπεισε τον εαυτό του, αποφάσισε να μας δείξει το φως της αληθινής γνώσης, αποκτώντας στον βάρβαρο κόσμο του ελληνικού ποδοσφαίρου μια αύρα θρησκευτικότητας. Ο Βραζιλιάνος αποδείχτηκε ένα είδος προφήτης της Τέχνης του.

Χρέος
Η διαλλακτική του με την εξέδρα ήταν κυρίως ευδιάκριτη στα μεγάλα ματς. Το «εγώ είμαι εδώ» του «Ρίμπο» έχει να κάνει κυρίως με την ικανότητα να παράγει και να δημιουργεί κι όχι με ψυχικά χαρίσματα και ηγετικές επιδείξεις. Το ωραιότερο γκολ που έχει πετύχει, το «ψαλίδι» κόντρα στη Βαλένθια, είναι μια καλλιτεχνική δεξιότητα χάρη στην οποία η Μπαρτσελόνα κερδίζει και βγαίνει στο Τσάμπιονς Λιγκ: ο Βραζιλιάνος φτάνει στην υπέρβαση της κλάσης του για να πάρει αποτέλεσμα κι όχι για να κάνει επίδειξη. Στον τελικό του Μουντιάλ του 2002 περπατώντας δίνει δύο γκολ στον Ρονάλντο: η τεχνική και η τέχνη του είναι φονικά όπλα –οι εστέτ μπορεί να λατρέψουν τους εγκεφαλισμούς του Ζιοβάνι ή τις πιρουέτες του Ροναλντίνιο, ο «Ρίμπο» είναι εξολοθρευτής-άγγελος. Δεν βρίσκω τυχαίο ότι στα μεγάλα ματς οι στημένες φάσεις που εκτελεί συχνά-πυκνά σκοτώνουν: όταν ο χρόνος παγώνει και κανείς άλλος δεν παίζει, ο «Ρίμπο» μεγαλουργεί γιατί νιώθει το χρέος. Ο μόνος αντίπαλος είναι η τελειότητα –αυτή στις συγκεκριμένες στιγμές κυνηγάει μόνος.

Στάση
Πάνω από όλα, όμως, η καριέρα του Ριβάλντο είναι ο μεγάλος ερωτικός του ποδοσφαίρου. Ο Βραζιλιάνος πιστεύει σε ένα ποδόσφαιρο δίχως όρια, ένα ποδόσφαιρο που δεν συνοψίζεται σε επεξηγηματικές ετικέτες και υπάρχει για να προκαλεί ταραχές, περίπου όπως ο έρωτας. Ο «Ρίμπο» προβάλλει παθολογικές αντιστάσεις απέναντι σε όσους την προσφορά του τη μετράνε συμβατικά –αυτό ήταν το πρόβλημα με τους προπονητές του. Για τον ίδιο, η παρουσία του δεν επιδέχεται κρίσης και ετικέτας: ο Βραζιλιάνος αρνείται να αξιολογηθεί, προασπίζεται την υποκειμενική αίσθηση της μοναδικότητάς του, δεν επιδέχεται ταξινόμησης, δεν είναι και δεν πρόκειται να γίνει ένας κοινός άνθρωπος. Ως εκ τούτου, η κόντρα του με τον Σωκράτη Κόκκαλη βασίστηκε σε μια ολόκληρη προηγούμενη στάση ζωής: ο «Ρίμπο» δεν έπαιξε για να εκδικηθεί τον πρόεδρο του Ολυμπιακού, αλλά κυρίως για να υπερασπιστεί τα τεράστια μέτρα της δικής του αξιοπρέπειας. Πιθανότατα –ως άνθρωπος που παντού αγαπήθηκε– ποτέ του δεν είχε βρεθεί μπροστά σε μια τέτοια διαδικασία.

Μπράβο
Συμπληρώνοντας τέσσερα χρόνια στην Ελλάδα νομίζω ότι ο Ριβάλντο κατάλαβε ότι σε αυτή τη χώρα ο ποδοσφαιριστής (και όχι μόνο) είναι υποχρεωμένος να σκύβει το κεφάλι μπροστά στον μεγάλο παράγοντα. Ο «Ρίμπο» θα μπορούσε να επιτίθεται διαρκώς στον πρόεδρο του Ολυμπιακού, να κάνει γνωστές συμφωνίες που δεν τηρήθηκαν, να ρίχνει αλάτι στις πληγές της προηγούμενης ομάδας του –πληγές που δεν είναι και λίγες. Δεν το έκανε περιμένοντας να παίξει στο δικό του γήπεδο κι ο σκοπός του δεν ήταν να πικράνει τον προηγούμενο εργοδότη του, αλλά να δείξει σε όλους μας την αλήθεια του. Ο μεγάλος λαοπλάνος «Ρίμπο», με τη ρητορική της τέχνης του, πήρε αυτά που ήθελε –δηλαδή τον έπαινο και το χειροκρότημα στο φινάλε, ό,τι πιο σημαντικό όταν μιλάμε για αξίες και αναγνώριση. Ο Κόκκαλης μπορεί, αν βρει δύναμη μετά το σοκ, να κατακτήσει απλώς το πρωτάθλημα, εισπράττοντας αυτή τη φορά ελάχιστα μπράβο…

Κόμικ
Είχα γράψει το Σάββατο ότι θα νικούσε τον Ολυμπιακό αν ήταν ήρωας κόμικ. Παρά τη νίκη, δεν είναι τέτοιος. Για τον «Ρίμπο» η ζωή και η μπάλα είναι σοβαρές υποθέσεις…

Νέες κόντρες…Το καταστατικό της ΕΠΟ εγκρίθηκε χωρίς να γίνουν δεκτά από το Πρωτοδικείο δύο άρθρα του. Το πρώτο είναι αυτό που απαγορεύει στις ομάδες να προσφεύγουν στα πολιτικά δικαστήρια για να βρουν το δίκιο τους –ο δικαστής δεν το δέχτηκε και επομένως όποιος νομίζει ότι αδικείται, μπορεί να ψάξει το δίκιο του ενώπιον των δικαστηρίων σε κάθε περίπτωση. Το δεύτερο είναι αυτό με το οποίο η ΕΠΟ ζητούσε η ισχύς του καταστατικού να ξεκινήσει από την ημέρα της αρχικής προς έγκριση κατάθεσής του, δηλαδή να μετρά από τον Απρίλιο του 2006. Το δικαστήριο δεν το δέχτηκε, πράγμα που σημαίνει ότι οι όποιες αποφάσεις έχουν βγει από τα όργανα της ΕΠΟ τα δύο τελευταία χρόνια είναι στον αέρα –καλά ξεμπερδέματα.

Την περασμένη Πέμπτη είχα την πληροφορία ότι οι άνθρωποι του ΣΔΟΕ ξετινάζουν το λογιστήριο της ομοσπονδίας –με ενημέρωσαν πολύ νωρίς φίλοι και γνωστοί. Δεν θέλησα να γράψω τίποτα, περιμένοντας να δω πότε η ΕΠΟ θα το κάνει γνωστό ή πότε θα το δω γραμμένο στα ρεπορτάζ: δεν το είδα μέχρι που η ιστορία διέρρευσε στο «Βήμα της Κυριακής». Προφανώς στη Συγγρού πιστεύουν ότι κρύβοντας την αλήθεια θα γλιτώσουν διώξεις και πορίσματα –δεν είναι έτσι. Δύναμαι επίσης να σας (τους) ενημερώσω ότι καταγγελίες έχουν γίνει και στο Σώμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, αλλά και σε άλλες αρμόδιες υπηρεσίες, για τον τρόπο διάθεσης των εισιτηρίων στα τελικά του Euro του καλοκαιριού και σύντομα θα έχουμε και γι' αυτό εξελίξεις. Μέχρι τότε κι επειδή στην ΕΠΟ αγαπούν τις μηνύσεις και τα εξώδικα, με χαρά θα ήθελα να μου στείλουν ένα, στο οποίο να γράφει τι ακριβώς έγινε με το ΣΔΟΕ, του οποίου το πόρισμα –να το ξέρετε– είναι θέμα χρόνου να διαρρεύσει.

Είναι φανερό από όλες αυτές τις εξελίξεις ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κάποιου είδους πρόοδος στο ποδόσφαιρο, όσο το διοικούν οι συγκεκριμένοι άνθρωποι. Φυσικά δεν περιμένω από δαύτους κάποια πράξη ευαισθησίας και κάποια εξήγηση: αν είσαι γαντζωμένος σε μια καρέκλα, για να την υπερασπιστείς μπορεί να τσακώνεσαι με όλους και να τρέχεις και στα δικαστήρια κάθε Δευτέρα πρωί. Η δική μου απορία είναι μέχρι πότε θα πληρώνει το επαγγελματικό ποδόσφαιρο αυτού του τύπου της διενέξεις της ομοσπονδίας με το κράτος και μέχρι πότε θα βουλιάζουν οικονομικά οι Ενώσεις. Στα γραφεία των οποίων είναι θέμα χρόνου να εμφανιστούν ελεγκτές…