Φαινόμενο; Ναι, αλλά για την τσέπη του

Απ’ όσο θυμάμαι, η επίσημη αιτιολογία για τη μεταγραφή -τρόπος του λέγειν- του Μπέκαμ στην αμερικάνικη ομάδα ποδοσφαίρου των Galaxy του Λος Αντζελες ήταν ότι η άφιξή του εκεί και η συμμετοχή του στο αμερικανικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου θα το βοηθήσει να αναπτυχθεί και να γίνει δημοφιλέστερο.

Ηδη το soccer, όπως αποκαλούν οι Αμερικανοί αυτό που όλα ο υπόλοιπος κόσμος ονομάζει Football, στις ΗΠΑ ήταν από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα αθλήματα, πριν ακόμη από τον ερχομό του Μπέκαμ στην Αμερική. Γύρω στα 12 εκατομμύρια πιτσιρικάδες κάτω των 12 ετών βρίσκονταν γραμμένοι στα τμήματα υποδομών των αμερικανικών ομάδων ποδοσφαίρου ή σε τμήματα κοινοτικών προγραμμάτων αθλητικής ανάπτυξης. Το soccer έχει μπει στα πανεπιστήμια, γίνεται μια προσπάθεια να οργανωθεί σε νέες βάσεις τόσο σε επίπεδο ομάδων όσο και σε επίπεδο πρωταθλήματος και εκείνο που επιδιώκεται -και αναζητείται ακόμη- είναι μεγαλύτερη προβολή. Ακόμη και μετά την παρουσία του Μπέκαμ τον τελευταίο χρόνο στο αμερικανικό πρωτάθλημα, το soccer είναι στη δέκατη θέση σε ό,τι αφορά τη δημοφιλία των σπορ.

Βέβαια, η αγωνιστική παρουσία του Μπέκαμ ήταν πάρα πολύ φτωχή με μόλις πέντε εμφανίσεις, λόγω τραυματισμού. Και παράπλευρων επαγγελματικών υποχρεώσεων, θα συμπλήρωνα, μια και ο Αγγλος σταρ ασχολήθηκε περισσότερο με την επιχειρηματική ανάπτυξη της ποδοσφαιρικής του ακαδημίας και την ένταξή του στο αμερικάνικο star system, το οποίο έχει την έδρα του στο Χόλλιγουντ. Και σαν να μην έφθανε η περσινή κακή χρονιά για την ομάδα του, ξεκίνησε πολύ άσχημα και η καινούργια με μία ήττα 4-0. Κακός οιωνός και για τον Μπέκαμ, αλλά και για τον καινούργιο προπονητή των Galaxy, τον Ολλανδό Ρουντ Γκούλιτ. Στον κόσμο του σύγχρονου επαγγελματικού ποδοσφαίρου, όμως, οι «επίσημες» αιτιολογίες, όπως αυτή που αφορούσε την άφιξη του Μπέκαμ στην Αμερική, όταν δεν αφορούν χρήματα είναι πάντα δεύτερες. Στην πραγματικότητα, εκείνο που οι Αμερικανοί θέλουν εξίσου με την εκμετάλλευση της δημοσιότητας του Αγγλου είναι τα χρήματα που θα φέρει. Ή, πιο καλά, τα χρήματα που ήδη έχει αρχίσει να φέρνει στο ταμείο των Galaxy του Λος Αντζελες.

Σε όλους σχεδόν φάνηκε υπερβολικό το ποσό των 250 εκατομμυρίων δολαρίων που προτάθηκε στον Μπέκαμ για συμβόλαιο πέντε χρόνων. Και ήταν. Ο πρόεδρος της ομάδας του Λος Αντζελες ομολόγησε προχθές ότι αυτό το ποσό βασιζόταν σε υπερβολικές εκτιμήσεις και προσδοκίες. Εκείνο που θα πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι ο Μπέκαμ στα σίγουρα για ένα πενταετές συμβόλαιο θα βάλει στην τσέπη του 30 εκατομμύρια δολάρια που αποτελούν την αμοιβή για τις ποδοσφαιρικές του υπηρεσίες. Χρήματα που ήδη έχουν βγάλει οι Galaxy. Τα 6 εκατομμύρια που παίρνει τον χρόνο ο Μπέκαμ είναι μεγάλη αμοιβή για τον κόσμο του αμερικανικού ποδοσφαίρου, αλλά για τον κόσμο των αμερικανικών σπορ δεν είναι τίποτε φοβερό. Ο Μπέκαμ, για να κάνετε μία σύγκριση, έχει μία ετήσια αμοιβή που φθάνει το 20% της αμοιβής που εισπράττει ο Μάξι Ροντρίγκες, σταρ της ομάδας μπέιζμπολ των γιάνκις της Νέας Υόρκης. Θυμάμαι την εικόνα που είχαν δημιουργήσει τα media, στην επίσημη παρουσίαση του Μπέκαμ από την ομάδα του Λος Αντζελες, με την παρουσία 600 δημοσιογράφων στο γήπεδο.

Τώρα η δημοσιογραφική παρουσία στα παιχνίδια των Galaxy είναι συνηθισμένη για ένα παιχνίδι του αμερικανικού soccer. Το φαινόμενο Μπέκαμ μπορεί να πουλάει ακόμη στα media, αλλά όχι για τις ποδοσφαιρικές του ικανότητες. Οπότε, γιατί θα πρέπει να μας ενδιαφέρει;

Ποιος είναι ο λαϊκιστής;

Ο πρωθυπουργός, μιλώντας κατά τη διάρκεια της συζήτησης της πρότασης δυσπιστίας του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή, κάλεσε τους βουλευτές του κόμματός του να απορρίψουν την πρόταση δυσπιστίας, λέγοντας «όχι στον λαϊκισμό».

Ο πρωθυπουργός, προφανώς επειδή έτσι τον συμφέρει, θεωρεί ότι ο δικός του λαϊκισμός είναι εργαλείο πολιτικής, ενώ η πολιτική κριτική των άλλων είναι λαϊκισμός. Για τον λαϊκισμό, λοιπόν, θυμήθηκα τι είχε πει παλιότερα σε μία συνέντευξή του ο Ουμπέρτο Εκο, που είχε ερωτηθεί αν πιστεύει ότι ο λαϊκισμός δεν έχει καμία σχέση με τον λαό. Ο ιταλός διανοητής είχε απαντήσει πως «έτσι ακριβώς είναι, γιατί απλώς αυτός ο περίφημος λαός δεν υπάρχει! Ή -αν θέλετε- πρόκειται για μια γλωσσική κατάχρηση, με την οποία περιγράφεται το σύνολο μιας χώρας, τη σκέψη της οποίας δεν γνωρίζουμε παρά μόνο την ημέρα των εκλογών. Δεν πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα λαό, αλλά περισσότερο για ένα εκλογικό σώμα, μια απλή στατιστική οντότητα. Ο λαϊκιστής δεν στηρίζεται στον λαό, αλλά σε μια ιδανική και φαντασιακή προβολή της νικήτριας εθνοσυνέλευσης, της οποίας η κυριότερη λειτουργία της είναι να αποδέχεται τις πράξεις του. Εξάλλου, ο λαϊκιστής αποφεύγει συστηματικά κάθε πραγματική σύγκρουση με τον λαό. Ο Μπερλουσκόνι δεν παρουσιαζόταν ποτέ στο κοινοβούλιο, αλλά απηύθυνε τις ομιλίες του στα ΜΜΕ». Οταν ρωτούν τον Εκο αν φοβάται την υπερβολική πληροφόρηση, απαντά: «Αυτή η επικοινωνιακή υπερτροφία άρχισε όταν ο Κένεντι νίκησε τον Νίξον, όχι λόγω μιας αναμφισβήτητης πολιτικής ανωτερότητας, αλλά χάρη στην όμορφη φυσιογνωμία του απέναντι σε έναν ανταγωνιστή που δεν κατάφερνε καν να ξυριστεί κανονικά! Από εκεί ξεκίνησε αυτό το φαινόμενο.

Τον παλιό καιρό, χωρίς τα ΜΜΕ, ο λαός δεν είχε καμία επαφή με τους ηγέτες του. Ο λαός δεν έβλεπε ποτέ τον βασιλιά του παρά μόνο μία φορά στη ζωή του, όταν την επομένη της στέψης του επισκεπτόταν τις επαρχίες του και θεράπευε τη φυματίωση. Αλλά από τη στιγμή που ο πολιτικός άρχισε να φαίνεται, μετατράπηκε σε ηθοποιό. Γίνεται πια πολύ δύσκολο για έναν τίμιο πολιτικό άντρα να μην παίξει με τους όρους του συστήματος. Σήμερα οι πολιτικοί παραχωρούν τις σοβαρές δηλώσεις τους στην τηλεόραση, ακόμη και πριν από την ενημέρωση του κοινοβουλίου, η οποία θα τους επέτρεπε να αναπτύξουν τις προτάσεις τους και να τις βελτιώσουν. Αυτή είναι η αρχή του λαϊκισμού. Προτιμώντας την επικοινωνία μέσα από την τηλεόραση, περιορίζονται οι ίδιοι σε ένα συνθηματικό λόγο. Αυτή η πρακτική έχει γίνει πλέον υποχρεωτική.

Η άρνηση της υποταγής σε αυτή τη "μέθοδο" καταλήγει στην άρνηση της ίδιας της πολιτικής τους ύπαρξης. Ωστόσο, ο τηλεοπτικός χρόνος περνά τόσο γρήγορα, ώστε ενισχύει την αμνησία». Ετσι είναι. Ποιος θυμάται, άλλωστε, τους «νταβατζήδες» του Μπαϊρακτάρη;

Η επόμενη μέρα του ντέρμπι

Η επόμενη μέρα για τους δύο μονομάχους του ντέρμπι είναι διαφορετική. Στην ΑΕΚ, μετά τη μεγάλη νίκη που σημείωσαν εις βάρος του Ολυμπιακού -μία νίκη που ούτε οι πιο αισιόδοξοι δεν περίμεναν- αγόρασαν ελπίδες για τον τίτλο, μια και βρίσκονται δύο βαθμούς μόλις πίσω από τον Ολυμπιακό. Μπορεί να υπάρχει ένα μακρινό ενδεχόμενο οι «ερυθρόλευκοι» να χάσουν τους τρεις βαθμούς του παιχνιδιού με την Καλαμαριά, αλλά κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να συμβεί στη συνέχεια με αυτό το χάλι που δείχνει ο Ολυμπιακός. Εκείνο που πάνω απ’ όλα κέρδισε η ΑΕΚ είναι τον αυτοσεβασμό των ποδοσφαιριστών της. Και έδωσε μία χαρά που τη χρωστούσε στον κόσμο της. Μία χαρά που δημιουργεί, όμως, κάποιες «υποχρεώσεις» στη διοίκηση για τις μεταγραφικές κινήσεις εν όψει του καλοκαιριού. Εκ των υστέρων, πάντως, μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι αν δεν υπήρχαν οι πειραματισμοί του Φερέρ, ίσως ο «Δικέφαλος» να βρισκόταν σε πολύ καλύτερη θέση, ακόμα και με αυτό το υλικό.