Λοιπόν, τι σόι πρωτάθλημα έχουμε εδώ;

Η συνήθεια είναι πολύ σπουδαίο πράγμα. Κυρίως διότι δημιουργεί ή επειδή ορίζει ξανά αυτό που έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε «φυσικό». Οι αρχαίοι το είχαν πει λακωνικά με μία πρόταση. «Εξις, δευτέρα φύσις». Τι είναι, λοιπόν, «φυσικό» στον κόσμο του ελληνικού ποδοσφαίρου; Είναι φυσικό να έχουμε συμφιλιωθεί με ένα ποδόσφαιρο χρησιμοθηρικό (οι βαθμοί μετράνε πάνω από όλα) τόσο χαμηλής ποιότητας που πολλές φορές καθίσταται σχεδόν αποκρουστικό. Οι αριθμοί των εισιτηρίων το αποδεικνύουν. Σε έναν κόσμο, πλέον, με άπειρες επιλογές ψυχαγωγίας και εκμετάλλευσης του ελεύθερου χρόνου, το ποδόσφαιρο που παίζεται στα ελληνικά γήπεδα μπορεί να προσελκύσει μόνον από συνήθεια, από απελπισία ή από την ανάγκη ικανοποίησης της οπαδικής ένταξης. Ολο και λιγότεροι φίλαθλοι πάνε σε ένα παιχνίδι ελπίζοντας. Το γεγονός ότι σε κάποια ντέρμπι μαζεύεται κόσμος στα γήπεδα, αυτό έχει να κάνει περισσότερο με την αναζήτηση της έντασης, του πάθους, μιας διεξόδου αποφόρτισης, παρά με τη δίψα για καλό ποδόσφαιρο, όσο κι αν υπάρχουν, όπως έγραψα πιο πάνω, άνθρωποι που ακόμα πηγαίνουν στο γήπεδο ελπίζοντας. Μία πολύ αρνητική συνέπεια αυτής της συνήθειας, αυτής της «φυσιολογικής» κατάστασης στο ελληνικό ποδόσφαιρο, έχει και μία σοβαρή διάσταση αισθητικής. Οι νεότεροι συνηθίζουν στον χαμηλό ποιοτικό δείκτη με αποτέλεσμα όταν συναντήσουν κάτι που να προσεγγίζει τη μετριότητα, να το αντιμετωπίζουν σαν αποκάλυψη. Στη χαμηλή ποιότητα του ποδοσφαίρου συμβάλλουν πολλοί παράγοντες, ένας από τους οποίους είναι η ανοχή μας. Και ως φιλάθλων και ως δημοσιογράφων. Οι παράγοντες, έχει γίνει σαφές, ότι δεν ενδιαφέρονται να κάνουν κανενός είδους επανάσταση στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Τη διατήρηση των ζωνών επιρροής θέλουν να επιτύχουν και να διασφαλίσουν τα κέρδη τους. Και αυτή η διασφάλιση προϋποθέτει όσο το δυνατόν λιγότερα έξοδα –σε επίπεδο επενδύσεων- και φυσικά μία γενναία συμμετοχή του κράτους. Σε ό,τι αφορά την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, βλέπουμε πόσο οι ενδιαφερόμενοι πιέζονται να το αλλάξουν. Είτε πρόκειται για τη διαιτησία είτε για αυτό που –καθ’ υπερβολήν- ονομάζουμε αθλητική δικαιοσύνη, που το παρακολουθούμε να «δοξάζεται» σχεδόν κάθε βδομάδα. Και ξέρετε, αυτές οι αποφάσεις, από την επιλεκτική κλήση στον αθλητικό δικαστή ποδοσφαιριστών για απολογία με βάση το βίντεο, από την «ταχύτητα» της εκδίκασης των υποθέσεων (όπως π.χ. με τον ένα μήνα που πήρε για να εκδικαστεί η υπόθεση Ζήκου με εκείνες τις δηλώσεις για τη διαιτησία την ώρα που η ένσταση για την ποινή του εκδικάστηκε σε μία μέρα) ή την αναίρεση ποινών σε δευτεροβάθμιο επίπεδο, (όπως με την πρόσφατη ποινή των 5 αγωνιστικών στον Γεωργιάδη) δημιουργούν ένα περιβάλλον «φυσιολογικό». Το συνηθίζουμε. Βέβαια, ίσως υποστηρίξει κάποιος ότι ο συναγωνισμός στην κορυφή είναι ένα στοιχείο ανταγωνιστικότητας του πρωταθλήματος. Ετσι είναι, αλλά πρόκειται για μία ανταγωνιστικότητα κατασκευασμένη από τα ΜΜΕ που έχουν ένα προϊόν να πουλήσουν και πρέπει να το υποστηρίξουν με κάποιο τρόπο. Τι είδους ανταγωνιστικότητα μεταξύ των τριών μεγάλων είναι αυτή με τόσο άθλιο ποδόσφαιρο του 1-0; Η χρησιμοθηρία σκότωσε το θέαμα. Κοινοτοπία, φυσικά, αλλά δεν είναι η μόνη από τη σειρά των κοινοτοπιών που ορίζουν το ελληνικό ποδόσφαιρο. Και το οποίο, όσο αρκείται σε αυτό που δείχνει, πάντα θα μπορεί να γίνει χειρότερο. Και να το συνηθίσουμε. Εδώ συνηθίσαμε τόσα και τόσα…

Κέρδη ναι... αλλά μέχρις εδώ

Οι αντιδράσεις στην πρόταση του εκτελεστικού διευθυντή της Πρέμιερ Λιγκ, Ρίτσαρντ Σκούνταμορ, για την καθιέρωση μιας ακόμα αγωνιστικής στο αγγλικό πρωτάθλημα που θα διεξάγεται σε διάφορες χώρες του κόσμου και της οποίας τα αποτελέσματα θα μετράνε κανονικά στο πρωτάθλημα ήταν πολλές και έντονες. Ακόμα και εκτός Αγγλίας, με κορυφαία αυτή του προέδρου της ΦΙΦΑ Γιόζεφ Μπλάτερ.

Ο Σκούνταμορ, βέβαια, δεν έκανε τίποτε περισσότερο από το να προεκτείνει την έντονη και βαθιά τάση εμπορευματοποίησης που αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα του αγγλικού ποδοσφαίρου.

Μία τάση της οποίας τους κινδύνους αρχίζουν τώρα να ανακαλύπτουν όλο και περισσότεροι. Μάλιστα ο πρόεδρος της αγγλικής λίγκας σερ Ντέιβ Ρίτσαρντς και πρόεδρος της ένωσης των ευρωπαϊκών λιγκών ποδοσφαίρου που αριθμεί 25 μέλη, ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός κοινωνικο–οικονομικού φόρουμ 100 μελών, όπου θα μπορούν να εκφράζονται όλες οι ανησυχίες, οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις για τις κατευθύνσεις που μπορεί να πάρει το παιχνίδι.

Πρόεδρος αυτού του φόρουμ θα είναι ο πρώην υπουργός Αθλητισμού της Αγγλίας, Ρίτσαρντ Κάμπορν, που δήλωσε ότι η άκρατη εμπορευματοποίηση αντί να βοηθήσει και να απελευθερώσει το παιχνίδι, το έχει οδηγήσει στην άλλη όχθη. «Και αυτό πρέπει να αναχαιτιστεί τώρα, πριν είναι αργά», συμπλήρωσε.

Το φόρουμ θα συνεδριάζει δύο φορές τον χρόνο και τα 100 μέλη του θα τα αποτελούν εκπρόσωποι των 25 λιγκών και άλλοι 75 εκπρόσωποι ομάδων που προέρχονται από αυτές ακριβώς τις λίγκες που μετέχουν στην Ενωση.

Το καθεστώς των μεταγραφών, ο ρόλος των μάνατζερ, η σχέση του στοιχηματισμού με το ποδόσφαιρο, το διεθνές ποδοσφαιρικό καλεντάρι, η αποζημίωση των ομάδων για τους ποδοσφαιριστές τους που παίρνουν μέρος στα παιχνίδια των εθνικών ομάδων, ο χαρακτήρας των ποδοσφαιρικών διοργανώσεων και οι κανόνες του ανταγωνισμού ανάμεσα στις ομάδες είναι τα θέματα με τα οποία θα καταπιαστεί το φόρουμ.

Ο Κάμπορν, πάντως, δεν έκρυψε τους φόβους του για το ενδεχόμενο οι μεγάλες ομάδες να χρησιμοποιήσουν το φόρουμ για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους εις βάρος των μικρότερων συλλόγων.

Ο πόλεμος έχει και συνέχεια

Πριν από καιρό είχε προκαλέσει αίσθηση η προσπάθεια της NIKE να αποκτήσει το δικαίωμα του αποκλειστικού προμηθευτή αθλητικού εξοπλισμού της ποδοσφαιρικής ομάδας της εθνικής Γερμανίας για μία 8ετία, προσφέροντας ένα ποσό άνω των 500 εκατ. ευρώ. Η Adidas, ο βασικός ανταγωνιστής της ΝΙΚΕ στην αγορά αθλητικών ειδών, είναι ο βασικός προμηθευτής αθλητικού υλικού της γερμανικής ομάδας από το 1954 και αν η ΝΙΚΕ τα είχε καταφέρει, θα είχε προκαλέσει ένα ισχυρό πλήγμα –και όχι μόνο γοήτρου- στη μεγάλη αντίπαλό της. Η ΝΙΚΕ, όμως, δεν απογοητεύτηκε από την αποτυχία και στόχευσε αλλού. Στην εθνική ποδοσφαίρου της Γαλλίας που είχε προμηθευτή την Adidas από το 1972. Και την κέρδισε. Από το 2010 και για 8 χρόνια η Γαλλία θα φοράει ΝΙΚΕ και η γαλλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία θα βάλει στα ταμεία της 320 εκατ.ευρώ. Εκείνο που έχει ενδιαφέρον είναι η απάντηση της Adidas, που οι πληροφορίες λένε ότι θα είναι διπλή. Μία μεγάλη ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική ομάδα που τώρα φοράει ΝΙΚΕ και μία ομάδα του ΝΒΑ.