Πλούσιοι και φτωχοί στο ποδόσφαιρο της Ευρώπης

Η δημοσιοποίηση του καταλόγου των 20 πλουσιότερων ομάδων της Ευρώπης -και κατ’ επέκταση του πλανήτη, αφού εδώ έχει συντελεστεί η ανάπτυξη των εμπορικών χαρακτηριστικών του παιχνιδιού- που γίνεται κάθε χρόνο από την εταιρεία Deloitte & Touch, επιβεβαιώνει το προφανές. Οτι οι αγγλικές ομάδες βρίσκονται ένα βήμα μπροστά από όλους τους υπόλοιπους. Οι Αγγλοι από πολύ νωρίς έχουν ξεκαθαρίσει τη σχέση τους με το παιχνίδι.

Γι’ αυτούς είναι ένα προϊόν και η ομάδα είναι μία επιχείρηση. Και επειδή γι’ αυτό το προϊόν υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κοινό που μπορεί να ξοδέψει χρήματα για να το αγοράσει και να φέρει κέρδη, οι αγγλικές ομάδες έχουν υιοθετήσει μια στρατηγική επιθετικής εμπορικής επέκτασης. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι οι μεγάλες ευκαιρίες κερδοφορίας των αγγλικών ομάδων έχουν προσελκύσει πολλούς ξένους κεφαλαιούχους που επενδύουν στο αγγλικό ποδόσφαιρο αγοράζοντας ομάδες της Πρέμιερσιπ. Ηδη ένδεκα από αυτές είναι υπό τον έλεγχο κεφαλαιούχων ή ομάδων επενδυτών που δεν είναι Αγγλοι.

Η τάση επέκτασης των αγγλικών ομάδων είναι κάτι που επιβεβαιώνεται και από την τελευταία ιδέα περί της έξτρα αγωνιστικής του αγγλικού πρωταθλήματος, που θα γίνεται έξω από το νησί. Κάτι που αν συμβεί θα αποτελέσει το μεγαλύτερο ρήγμα που έχει υποστεί ο ποδοσφαιρικός απομονωτισμός των Αγγλων από το 1956, όταν ο Μπάσμπι -κόντρα στη θέληση της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας- οδήγησε τη Γιουνάιτεντ στις ευρωπαϊκές ποδοσφαιρικές διοργανώσεις. Η οικονομική ανάπτυξη του ποδοσφαίρου μπορεί να σημειωθεί μόνο εκεί που τα πράγματα έχουν ξεκαθαρισθεί σε ό,τι αφορά τα δίπολα παιχνίδι-προϊόν και ομάδα-επιχείρηση.

Για πολλούς που έχουν μια άλλου είδους προσέγγιση στο ποδόσφαιρο, μία ομάδα θεωρείται ιδέα. Κανένας Αγγλος επιχειρηματίας δεν συμφωνεί με αυτή την προσέγγιση, όπως και η μεγάλη πλειονότητα των φιλάθλων-αγοραστών, ή μάλλον συμφωνεί όσο φέρνει χρήματα. Μία από τις πιο καλά μελετημένες κινήσεις στον χώρο του μάρκετινγκ είναι ο τρόπος που οι άνθρωποι της Γιουνάιτεντ εκμεταλλεύτηκαν το τραγικό αεροπορικό δυστύχημα του Μονάχου.

Είναι αμφίβολο αν το πρωτάθλημα κάποιας άλλης χώρας θα μπορέσει να αποκτήσει τη δυναμική του αγγλικού πρωταθλήματος, λόγω των χρημάτων που έχουν επενδυθεί εκεί, της ιστορίας του αγγλικού ποδοσφαίρου, της γλώσσας και της οργάνωσης που έχουν επιτύχει στο μοντέλο λειτουργίας της λίγκας τους οι Αγγλοι. Ισως μια ανάλογη δυναμική, υπό προϋποθέσεις, να κατάφερναν να αναπτύξουν οι Ισπανοί, που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν και τη γλωσσική συγγένεια με τη Λατινική Αμερική, αλλά έχουν απορρίψει τη συλλογικότητα των Αγγλων -ειδικά στη διαπραγμάτευση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων- με αποτέλεσμα οι δύο μεγάλοι, Ρεάλ και Μπάρτσα, να καπελώνουν όλους τους υπόλοιπους.

Τι καινούργιο μάς αποκάλυψε ο φετινός κατάλογος της Deloitte & Touch; Την είσοδο των τριών μεγάλων του αγγλικού ποδοσφαίρου, της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, της Αρσεναλ και της Τσέλσι, στην πεντάδα των πλουσιότερων ομάδων. Την υποχώρηση των τεσσάρων ιταλικών ομάδων, την ύπαρξη έξι ομάδων της Πρέμιερσιπ από 8 πέρυσι, την είσοδο της Σέλτικ στη θέση της Ρέιντζερς και επίσης την είσοδο τριών νέων μελών. Της Βαλένθια, της Μαρσέιγ -δεύτερη γαλλική ομάδα μετά τη Λιόν- και της Βέρντερ Βρέμης, που βρίσκεται στην τελευταία θέση της λίστας. Τα ετήσια έσοδα της πρώτης του καταλόγου Ρεάλ έφθασαν τα 352,5 εκατομμύρια ευρώ και της τελευταίας Βέρντερ τα 99,7 εκατομμύρια.

Δύο ισοπαλίες με προοπτική

Εκείνο που ήταν φανερό πριν ακόμα από τα παιχνίδια των ελληνικών ομάδων στο ΟΥΕΦΑ ήταν ότι ο ΠΑΟ είχε πολύ περισσότερες ελπίδες να πάρει θετικό αποτέλεσμα από την «Ενωση». Ο Πεσέιρο είχε δηλώσει ότι θα ήθελε, τουλάχιστον, ένα ισόπαλο αποτέλεσμα με γκολ. Δεν νομίζω ότι η «λευκή» ισοπαλία τον χάλασε, όσο κι αν αυτό σημαίνει ότι η ρεβάνς είναι ανοικτή και θα χρειαστεί προσοχή.

Η Ρέιντζερς είναι μία ομάδα την οποία οι «πράσινοι» μπορούν να αποκλείσουν. Στο προχθεσινό παιχνίδι η συμβολή του Γκαλίνοβιτς ήταν σημαντική χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο ΠΑΟ κλείστηκε στο δικό του μισό τού γηπέδου ή ότι πιέστηκε περισσότερο από όσο περίμεναν οι άνθρωποί του. Βέβαια, ο Πορτογάλος προπονητής του ΠΑΟ, που είχε δηλώσει όταν ήρθε στην Ελλάδα ότι θέλει να κερδίζει τα παιχνίδια του με 4-3, πολύ γρήγορα κατάλαβε ότι εκείνο που προέχει είναι να κρατάς το μηδέν στην άμυνα και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο άλλαξε τη διάταξη της ομάδας στη διάρκεια του παιχνιδιού από 4-4-2 σε 4-5-1. Από την άλλη πλευρά, η ΑΕΚ έκανε κακή εμφάνιση απέναντι σε μία κακή ομάδα. Αν η Χετάφε δεν μεταμορφωθεί δραματικά στη ρεβάνς, τότε αν ο «Δικέφαλος» επενδύσει στη σοβαρότητα και την υπομονή, μπορεί να τα καταφέρει.

Το μεγαλύτερο κέρδος από την ισοπαλία της Τετάρτης για την ΑΕΚ ήταν καθαρά ψυχολογικό. Το πρώτο παιχνίδι μετά την αλλαγή προπονητή, με τον οποίο οι ποδοσφαιριστές δεν είχαν πλέον καμία επαφή, είναι ένα παιχνίδι-κλειδί. Μία ήττα μπορεί να βουλιάξει την ομάδα ακόμα περισσότερο στην κρίση. Η ΑΕΚ δεν άξιζε να χάσει το προχθεσινό παιχνίδι και ο τρόπος με τον οποίο κατάφερε να πάρει την ισοπαλία τής δίνει πόντους. Είναι μία εικόνα του «πολύ σκληρή για να πεθάνει», αν και αυτή την εικόνα φαντάζομαι ότι τόσο οι φίλοι της ομάδας όσο και ο Ντέμης θα προτιμούσαν να τη δουν στο ελληνικό πρωτάθλημα. Αυτό τους καίει όλους.

Ενας πιθανός αποκλεισμός από τη Χετάφε θα αυξήσει τη δυσαρέσκεια στον κόσμο της ομάδας, μόνο αν οι «κιτρινόμαυροι» δεν μπορέσουν να καλύψουν το χαμένο έδαφος στο ελληνικό πρωτάθλημα. Αλλωστε, στην ΑΕΚ, έχουν κάνει την αξιολόγηση των στόχων από την αρχή της σεζόν. Πρώτος, δεύτερος, τρίτος και τέταρτος στόχος είναι το πρωτάθλημα. Μετά ακολουθούν τα υπόλοιπα.

Αστοχία υλικού

Αυτός δεν είναι ο όρος που χρησιμοποιούν οι επικοινωνιολόγοι όταν θέλουν να μειώσουν την αρνητική εντύπωση που έχει προκαλέσει κάποιο άσχημο γεγονός σε μία συνήθως δημόσια υπηρεσία; Κάτι ανάλογο, νομίζω, ότι συνέβη με την πρώτη κίνηση του Αλέξη Τσίπρα, μετά την εκλογή του στην προεδρία του ΣΥΝ. Αναφέρομαι στην επίσκεψή του στον ΟΤΕ και στις δηλώσεις που έκανε για τη συμπεριφορά της διοίκησης του οργανισμού, που απαγόρεψε την παρουσία τηλεοράσεων στη συνάντησή του με τους εργαζομένους όπως και την παρουσία κάποιων στελεχών του επιτελείου του. Φυσικά η συμπεριφορά της διοίκησης του οργανισμού είναι καταδικαστέα, αλλά ο πρόεδρος του ΣΥΝ θα μπορούσε μετά την καταγγελία on camera να πραγματοποιήσει τη συνάντησή του με τους εργαζομένους αντί να αποχωρήσει. Αν η νέα πρόταση της Αριστεράς για την πολιτική και την επικοινωνία είναι επικοινωνιακού τύπου, θα γκρεμίσει πολύ σύντομα ό,τι χτίστηκε με πολλή προσπάθεια τα τελευταία πέντε χρόνια.