H βεβαιότητα πως στο ποδόσφαιρο δεν κερδίζει πάντα ο μεγάλος, ο πιο πλούσιος, ο πιο ισχυρός υπήρχε για χρόνια στην πιο παλιά ποδοσφαιρική διοργάνωση του πλανήτη. Το Κύπελλο Αγγλίας μπαίνει στον 137ο χρόνο ζωής του, αλλά οι αριθμοί λένε πως μετατράπηκε κι αυτό σε νερό στον μύλο της σύγχρονης εποχής.
Από το 1991, χρονιά που η Τότεναμ κατέκτησε το τρόπαιο, κάθε χρόνο τον Μάη πανηγυρίζουν οι… συνήθεις ύποπτοι, με εξαίρεση το 1995, όταν η Εβερτον μπόρεσε να πάρει τον τελευταίο τίτλο της (φωτό). Οι «big four», δηλαδή οι τέσσερις μεγάλοι που κάθε χρόνο σχεδόν με… κληρονομικό δικαίωμα προκρίνονται στο Τσάμπιονς Λιγκ, έγιναν οι δυνάστες και του Κυπέλλου. Η Λίβερπουλ άρχισε τον χορό το 1992 και κατέκτησε το τρόπαιο επίσης το 2001 και το 2006, η Αρσεναλ το 1993, το 1998, το 2002, το 2003 και το 2005, η Τσέλσι το 1997, το 2000 και πέρυσι, ενώ η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, σαφέστατα η ομάδα της τελευταίας δεκαπενταετίας στο αγγλικό ποδόσφαιρο, πανηγύρισε το 1994, το 1996, το 1999 και το 2004. Αν δει κανείς, για παράδειγμα, τους τελικούς της δεκαετίας του '60, του '70 και του '80, που ο τίτλος κατέληξε (εκτός από τις έξι ομάδες που προαναφέραμε) στα χέρια της Γουλβς, της Γουέστ Χαμ, της Μάντσεστερ Σίτι, της Γουέστ Μπρόμιτς, της Λιντς, της Σάντερλαντ, της Ιπσουιτς, της Σαουθάμπτον και της Γουίμπλεντον, καταλαβαίνει πως πλέον μόνο στα όνειρα υπάρχει το Κύπελλο των εκπλήξεων.
Η στατιστική που παρουσίασαν οι «Sunday Times» πριν από λίγες μέρες αποτελεί ένα σήμα κινδύνου για την αξία αυτού του θεσμού. Μέχρι και το 1991 στα προημιτελικά έφτανε τουλάχιστον μία ομάδα από μικρότερη κατηγορία κάθε σεζόν και μία φορά στις τέσσερις είχαμε εκπροσώπηση και στα ημιτελικά. Η δεκαετία του '70 ήταν καταλυτική, μια και στον τελικό έφτασαν ομάδες από τη δεύτερη κατηγορία σε τέσσερις περιπτώσεις! Μάλιστα, οι τρεις κατέκτησαν και το τρόπαιο (Σάντερλαντ '73, Σαουθάμπτον '76 και Γουέστ Χαμ '80), ενώ η Φούλαμ το 1975 έχασε 2-0 από τη Γουέστ Χαμ.
Η πιο κλασική περίπτωση Δαβίδ και Γολιάθ παραμένει η επικράτηση της Σάντερλαντ, που ήταν 14η στη Β' κατηγορία, αλλά νίκησε τη Λιντς, που πήγαινε για τρεις τίτλους τον Μάη του 1973. Σήμερα κάτι ανάλογο, να επικρατήσει για παράδειγμα η Μπάρνσλεϊ ή η Μπλάκπουλ της Τσέλσι ή της Αρσεναλ σε τελικό, αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας!
Τι απομένει, λοιπόν, στους μικρούς; Η ελπίδα για μια έκπληξη τώρα, στον τρίτο γύρο. Τα τελευταία 20 χρόνια παραδοσιακά αυτό το πρώτο Σαββατοκύριακο του νέου έτους αποτελεί την ευκαιρία για μια ομάδα μικρότερης δυναμικότητας να κάνει τη ζημιά. Πάντα έχουμε μια μικρή ή μεγάλη έκπληξη σε αυτή τη φάση, άσχετα αν κάποιες από αυτές, όπως το 0-0 της Εξετερ με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, δεν ολοκληρώθηκαν πριν από δύο σεζόν. Η μεγαλύτερη έκπληξη όλων των εποχών παραμένει το 2-1 της Ρέξαμ, τελευταίας στις τέσσερις επαγγελματικές κατηγορίες το 1992, απέναντι στην πρωταθλήτρια εκείνη την εποχή Αρσεναλ. Επίσης, το 2-0 της Μπόρνμουθ (ομάδας τρίτης κατηγορίας) επί της κυπελλούχου Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 1984, το 3-2 της Κόλτσεστερ επί της Λιντς το 1971, το προ τετραετίας 2-1 της Σριούσμπερι επί της Εβερτον και το 1-0 με το οποίο η Μπρίστολ Ρόβερς απέκλεισε τη Λίβερπουλ στο «Ανφιλντ» το 1994.
Με κάθε γύρο που περνά τα πράγματα σοβαρεύουν και ουσιαστικά περιορίζεται ή και εκμηδενίζεται η πιθανότητα έκπληξης. Γιατί το Κύπελλο που παιζόταν επί ίσοις όροις για όλους στον 19ο και τον 20ό αιώνα έγινε κι αυτό ένα παιδί της εποχής. Του σκληρού και ανελέητου για τους μικρούς ποδοσφαίρου του 21ου αιώνα.