Τις προάλλες είχα δημοσιεύσει μια επιστολή που μου είχε στείλει φίλος αναγνώστης στο ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο (karpetshow@yahoo.gr ), στην οποία έθετε το ερώτημα: «Γιατί κάποιος γίνεται διαιτητής;». Είχα απαντήσει τότε ότι ένας λόγος είναι σίγουρα η άσκηση εξουσίας και είχα επισημάνει ότι υπάρχουν άνθρωποι που χαίρονται την εξουσία, μια και πρόκειται για κάτι που δύσκολα προκαλεί κορεσμό. Εκείνη η επιστολή έγινε αιτία να μου γράψουν αρκετοί φίλοι τη γνώμη τους. Σήμερα δημοσιεύω τρεις πολύ χαρακτηριστικές απαντήσεις, που συντηρούν τη συζήτηση.
Mια ενδιαφέρουσα political correct τοποθέτηση ήρθε από τον ίδιο τον χώρο των διαιτητών. Οι επιμελητές της ιστοσελίδας (www.diaitisia.gr), διαιτητές οι πιο πολλοί, μου γράφουν χαρακτηριστικά:
«Το να βρεθείς στις τάξεις της Διαιτησίας μπορεί να προέλθει από πολλές αιτίες. Να είσαι παλιός ποδοσφαιριστής ή αθλητής γενικά, να σε πήγε κάποιος φίλος σου, να το έκανες για συμπληρωματικό εισόδημα ή για όποιαν άλλη ρομαντική αιτία.
Σε κάθε περίπτωση, με την ένταξη στη διαιτησία εισάγεσαι σε μια ομάδα, σε ένα σύνολο. Σου δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχεις στο άθλημα, να αγωνίζεσαι, να κάνεις ταξίδια και να γνωρίσεις μέρη, να συναναστραφείς πολύ κόσμο, να προσπαθείς, να νιώθεις ικανοποίηση όταν πας καλά και να προβληματίζεσαι όταν έχεις κάνεις λάθος ή έχεις αμφιβολίες. Και ίσως, κάποια στιγμή, να φτάσεις και στα σαλόνια της Α’ Εθνικής. Οταν είσαι στα 20 ή στα 24, πιθανόν όλα αυτά να μην είναι και πολύ ξεκάθαρα. Στην πορεία, όμως, το πιο πιθανόν είναι ότι θα παθιαστείς μ’ αυτό που κάνεις. Θα περιμένεις το επόμενο παιχνίδι, θα επιζητείς μια καλή διαιτησία, έναν καλό βαθμό από τον παρατηρητή, ένα θετικό σχόλιο από ένα δημοσιογράφο ή από τον κόσμο του ποδοσφαίρου. Θα ψάχνεις την αναγνώριση ότι είσαι καλός διαιτητής.
Πιθανότατα η εξουσία συντελεί. Αλλά μην κάνουμε αφαιρετικές απλουστεύσεις. Δεν είναι δικτάτορες οι διαιτητές μες στο γήπεδο κι ούτε θέλει κανείς να γίνουν, παρ’ όλο που ορισμένες φορές θα εξυπηρετούσε. Δεν σε ικανοποιεί να διατάζεις, αλλά να βοηθάς ένα παιχνίδι να εξελίσσεται ομαλά. Να γίνεται ένα δίκαιο παιχνίδι, όπως επιβάλλει και το πνεύμα του κανονισμού».
Κατηγορίες
Ο φίλος αναγνώστης Διονύσης Αμπάτης, που από ό,τι κατάλαβα προσπάθησε να γίνει διαιτητής και τα παράτησε γρήγορα, καταθέτει τη δική του γνώμη, κατηγοριοποιώντας τους επίδοξους ρέφερι:
«Οι διαιτητές που εγώ γνώρισα ανήκουν στις εξής κατηγορίες, κάποιες επικίνδυνες, κάποιες ρομαντικές, κάποιες ρεαλιστικές και κάποιες ωφελιμιστικές:
α) Αποτυχημένοι ποδοσφαιριστές που ήθελαν να είναι στον χώρο του ποδοσφαίρου, γιατί αγαπούν το άθλημα και ήθελαν να συνεχίσουν να μετέχουν σε αυτό.
Β) Αποτυχημένοι ποδοσφαιριστές, που ζηλεύουν αυτούς που το κατέχουν καλύτερα και θέλουν να τους έχουν υπό την εξουσία τους.
γ) Γιοι παλιών παικτών, που μπήκαν στη διαιτησία γιατί αγαπούν το ποδόσφαιρο που γνώρισαν από τους συγγενείς.
δ) Γιοι παλιών διαιτητών, που μπήκαν στη διαιτησία γιατί είχαν τις γνωριμίες να εξελιχτούν.
ε) Ανθρωποι που τους αρέσει η εξουσία,
στ) Ρομαντικοί, που απλώς θέλουν να βοηθήσουν το άθλημα που αγαπούν.
ζ) Φιλοχρήματοι που ψάχνουν το εύκολο χρήμα (πιστέψτε με, τα χρήματα που παίρνει ακόμα και ο επόπτης της Γ΄ Εθνικής δεν είναι καθόλου λίγα...).
η) Βιτσιόζοι που γουστάρουν να τους βρίζουν και να τους δέρνουν και μετά να κάνουν μηνύσεις και να βγάζουν λεφτά! Είναι αληθινό, είχα τέτοιο συμφοιτητή!
θ) Φιλόδοξοι που βλέπουν ένα πεδίο λαμπρό για να εξελιχθούν (είτε μέσω της προσπάθειας είτε μέσω λαμογιάς)».
Αίσθημα
Τέλος, θα ήθελα να δείξετε προσοχή στη μαρτυρία ενός διαιτητή, του φίλου Ηλία Θεοδοσίου, που ήταν ρέφερι αγώνων βόλεϊ, πριν τον βγάλουν από τους πίνακες:
«Εχοντας επίγνωση ότι ως αθλητής δεν μπορείς να φτάσεις σε ψηλά επίπεδα (να παίξεις δηλαδή σε μεγάλα εθνικά πρωταθλήματα και διεθνείς διοργανώσεις) δοκιμάζεις την τύχη σου σε επίπεδο διαιτησίας, μια και το άθλημα, έχοντάς το βιώσει από μέσα, νιώθεις ότι το κατέχεις καλά σε επίπεδο κανονισμών και ψυχολογίας. Αν σου αρέσουν και τα ταξίδια, δεν θέλεις και πολλά για να ασχοληθείς. Στη δική μου περίπτωση τα πράγματα ήταν τόσο απλά. Το μόνο που θα ήθελα να προσθέσω είναι ότι περισσότερη και από την επιβολή της εξουσίας είναι σημαντικό το αίσθημα της απονομής δικαιοσύνης κι αυτό είναι κάτι που μπορεί να νιώσει κάποιος που γίνεται διαιτητής».
«Τσολιάς»
Και συνεχίζει: «Το ερώτημα, "γιατί γίνεται κάποιος διαιτητής;", είναι ενδιαφέρον. Είναι, όμως, λιγότερο ενδιαφέρον από το ρητορικό -πλέον για μένα-, αλλά πραγματικά ουσιαστικό ερώτημα, "τι πρέπει να κάνεις στη διαιτησία για να φτάσεις ψηλά;". Γιατί όταν σε ένα άθλημα, όχι τόσο ευρείας απήχησης όπως το βόλεϊ, υφίστασαι πιέσεις και ξηλώνεσαι από εθνικές κατηγορίες όχι απλώς για ψύλλου πήδημα, αλλά επειδή έδωσες αυτό που είδες και δεν "έσπρωξες", τι να υποθέσει κανείς για το ποδόσφαιρο; Να υπενθυμίσω επιγραμματικά ότι καρατομήθηκα από την ΚΕΔ της ΕΟΠΕ, επειδή έκανα το “έγκλημα” σε αγώνα της Εθνικής Ελλάδας τον Ιούλιο του 2002 για το World League εναντίον της Ιαπωνίας (3-1 υπέρ της Ελλάδας) να δείχνω ό,τι βλέπω, ξεχνώντας τη στολή του τιμημένου τσολιά έξω από το γήπεδο –ενέργεια που ακολούθησε τις πεζοδρομιακού επιπέδου εκφράσεις του γ.γ. της Ομοσπονδίας απέναντί μου (ο αθλητισμός δεν είναι πάντα πολιτισμός, ξέρετε). Δεν θέλω να πιστεύω ότι έπαιξε ρόλο στην αποπομπή μου και η επιστολή διαμαρτυρίας μου στη διεθνή ομοσπονδία (FIVB), με την οποία επισήμαινα πόσο αρνητικό για την αξιοπιστία του αθλήματος είναι η απόφαση εντοπιότητας των εποπτών σε κάθε αγώνα, είτε σε εθνικό είτε σε διεθνές επίπεδο…
Οπότε, για μένα τουλάχιστον, το πραγματικά ουσιαστικό ερώτημα που έθεσα παραπάνω έχει πάρει απάντηση, ειδικά μετά την εκκωφαντική σιωπή που έχω εισπράξει ως απάντηση, τόσο από την πρώην όσο και από τη νυν πολιτική ηγεσία του αρμόδιου (;) Υφυπουργείου Αθλητισμού».
Επόμενη
Την επόμενη φορά θα βάλω ως θέμα γιατί κάποιος πάει και γίνεται αθλητικογράφος και θα δημοσιεύσω ανάλογες επιστολές….
Κρυφό ριπλέι
H ΑΕΚ θα διαμαρτυρηθεί ή διαμαρτυρήθηκε (για να είμαι ειλικρινής, δεν το κατάλαβα) στην ΕΡΤ, γιατί δεν υπήρξε σε διαφωτιστικό ριπλέι η φάση της αποβολής του Τραϊανού Δέλλα. Δεν ξέρω τι άλλο θα ακούσουμε μέχρι να τελειώσει αυτό το πρωτάθλημα. Ας πούμε ότι η κάλυψη του αγώνα ήταν για τα πανηγύρια (που ήταν). Μπορεί γι’ αυτό να διαμαρτυρηθεί μια ποδοσφαιρική εταιρεία; Τι είναι η ΑΕΚ; Τηλεοπτικός παραγωγός; Αν ο Ντέμης πιστεύει ότι σε αυτό υπάρχει δόλος, μπορεί να το πει ευθέως. Ομως, είναι δυνατόν να υπάρχει ριπλέι και να κρατήθηκε μυστικό; Δεν θέλω ούτε καν να το πιστεύω. Κι όμως, από την άλλη, δεν μου βγαίνει κι εμένα από το μυαλό ότι τον τελευταίο καιρό στις μεταδόσεις της ΕΡΤ κάποια παράξενα πράγματα γίνονται. Ας πούμε ότι στην προκειμένη περίπτωση έγινε λάθος του καμεραμάν ή του τηλεσκηνοθέτη. Πόσο λάθος, όμως, είναι ότι για τον σχολιασμό των ποδοσφαιρικών αγώνων επιλέγονται παλαίμαχοι του Ολυμπιακού και του ΠΑΟ, που σχολιάζουν αποκλειστικά τα πεπραγμένα των ομάδων τους, λες και οι αντίπαλοί τους παίρνουν μέρος στο πρωτάθλημα Τουρκίας;
Στην προκειμένη περίπτωση το πρόβλημα είναι η εμπλοκή της δημόσιας τηλεόρασης με το ποδόσφαιρο. Καλό και χρήσιμο είναι το ποδόσφαιρο γιατί φέρνει ακροαματικότητες, όμως, όταν ένα κανάλι αγοράζει επιλεκτικά τα δικαιώματα μετάδοσης των παιχνιδιών συγκεκριμένων ομάδων, γεννά δυστυχώς υποψίες. Η ΕΡΤ έδωσε στον ΠΑΟ και τον Ολυμπιακό εξωπραγματικά τηλεοπτικά συμβόλαια κι έχει ως επιχείρηση το δικαίωμα να υπερπροβάλλει και να αναδεικνύει το προϊόν που χρυσοπλήρωσε -μόνο που η ανάδειξη των θετικών στοιχείων του παιχνιδιού του Ολυμπιακού και του ΠΑΟ δεν μπορεί να γίνεται, παίζοντας με τα νεύρα του τηλεθεατή που δεν νοιάζεται για τους «αιώνιους», αλλά για τη δική του ομάδα. Θυμίζω ότι πέρυσι για τη μετάδοση του αγώνα Ολυμπιακός – ΠΑΣ Γιάννινα διαμαρτυρήθηκε η Νομαρχία Ιωαννίνων: απηύδησαν οι άνθρωποι!
Δεν πιστεύω ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχε κάποιο ριπλέι που δεν μεταδόθηκε –πιστεύω, όμως, ότι η γενικότερη διαχείριση οδηγεί σε μια όχι αδικαιολόγητη καχυποψία. Θα έχει ενδιαφέρον τι θα απαντήσει η ΕΡΤ στην ΑΕΚ. Και κυρίως τι θα γίνει στη συνέχεια, όχι μόνο στα ματς του Ολυμπιακού με την ΑΕΚ και τον ΠΑΟ, αλλά και σε αυτά του Αρη με τους συνδιεκδικητές του τίτλου…
«Σιγή ασυρμάτου», τέλος...
Πάει η «σιγή ασυρμάτου» που είχε ζητήσει ο πρόεδρος, Γιάννης Βαρδινογιάννης, από τα μέλη της Σούπερ Λίγκας. Πριν «Σταυρίδης σφυρίξει τρεις» (κατά το πριν αλέκτορα φωνήσαι), η Ξάνθη έβγαλε ανακοίνωση κατά του διαιτητή του παιχνιδιού της με τον Πανιώνιο, ο οποίος δεν είδε ότι ο Τζιμπούρ κάνει φάουλ στον Παπαδημητρίου στη φάση του καθοριστικού τρίτου γκολ. «Και τώρα τι θα κάνει ο Τζίγκερ που τον άδειασαν έτσι στα ίσια;», ρώτησα χθες έναν επιτελικό της Σούπερ Λίγκας. «Τίποτα», μου απάντησε. «Ετσι κι αλλιώς οι περισσότεροι, όταν τελείωσε εκείνο το συμβούλιο και βγήκαν από την αίθουσα, ρωτούσαν τι παιχνίδια έχει ο ΠΑΟ αυτό τον μήνα που ο Τζίγκερ ζήτησε να μη βγαίνουν ανακοινώσεις κατά των διαιτητών. Κι όταν είδαν ότι έχει το ντέρμπι με την ΑΕΚ και το ματς στη Λάρισα, ξεράθηκαν στα γέλια…»