«Όταν ξύπνησα σήμερα το πρωί έβρεχε. Είπα στον εαυτό μου ότι ακόμη και ο Θεός ήταν λυπημένος…», ήταν μία από τις ατάκες του στον αποχαιρετιστήριο λόγο του.
«Δεν ήξερε κανείς ότι θα αποσυρθώ, ούτε η οικογένειά μου, το κρατούσα μυστικό. Το αποφάσισα πριν από δέκα ημέρες περίπου. Σήμερα δεν χαμογελούσα, ήμουν απλά ένα ζόμπι. Απόψε συγκινήθηκα πολύ. Κοιτούσα τους συμπαίκτες μου και έκλαιγαν. Κοίταξα τη γυναίκα μου για να πάρω δύναμη και έκλαιγε και αυτή. Κοιτάζω στα μόνιτορ, οι τιφόζι έκλαιγαν και αυτοί. Είναι μια ημέρα που δεν θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου…», συνέχισε με τρεμάμενη φωνή μπροστά σε 70 και πλέον χιλιάδες οπαδούς της Μίλαν που δεν σταματούσαν να τραγουδούν το όνομά του, αποθεώνοντάς τον.
Δεν ήταν ο Λιονέλ Μέσι, δεν ήταν ο Κριστιάνο Ρονάλντο, δεν ήταν ο Πελέ ή ο Μαραντόνα… Ήταν ο μοναδικός Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς! Μια ξεχωριστή προσωπικότητα εντός και εκτός γηπέδων, ο οποίος στα 41 του χρόνια αποφάσισε να αποσυρθεί. Ή όπως θα έλεγε και ο ίδιος... Το ποδόσφαιρο αποσύρθηκε όχι εκείνος. «Δεν μπορώ να ανασάνω, αλλά είμαι καλά. Τόσες πολλές αναμνήσεις, τόσα πολλά συναισθήματα σε αυτό το γήπεδο. Την πρώτη φορά που ήρθα στη Μίλαν μου δώσατε μεγάλη χαρά, τη δεύτερη φορά με αγαπήσατε. Από τα βάθη της καρδιάς μου θέλω να ευχαριστήσω όλους εσάς τους οπαδούς, με υποδεχθήκατε με ανοιχτές αγκάλες, με κάνετε να νιώθω πως βρίσκομαι στο σπίτι μου και θα είμαι για πάντα ένας Μιλανίστα. Είναι ώρα τώρα να αποχαιρετήσω το ποδόσφαιρο, αλλά όχι εσάς. Αν είμαστε τυχεροί θα τα ξαναπούμε σύντομα, πάμε Μίλαν και αντίο».
Ο Ίμπρα έσπασε για πρώτη φορά. Κανείς δεν τον έχει ξαναδεί για τόση ώρα να κλαίει, να μην μπορεί να μιλήσει, να ανασαίνει βαριά και να μοιάζει τρομερά στεναχωρημένος. Ίσως έτσι, και χειρότερα, να ήταν όταν έφυγε από τη ζωή ο καλός του φίλος και ατζέντης του, Μίνο Ραϊόλα. Και μάλλον ο θάνατος του Ολλανδοϊταλού έπαιξε μεγάλο ρόλο στο να χάσει ο Σουηδός την... σπίθα του για το ποδόσφαιρο, να φτάσει στη στιγμή του αποχαιρετισμού.
«Με τον Μίνο Ραϊόλα μοιράστηκα τα πάντα μέσα και έξω από το ποδόσφαιρο. Το ποδόσφαιρο δεν ήταν το ίδιο για εμένα μετά τον θάνατό του. Αν ήταν ακόμα εδώ, θα μου έλεγε να συνεχίσω να παίζω, να βρω άλλη ομάδα γιατί θα ήθελε να πάρει προμήθειες. Συγνώμη Μίνο (σσ. το είπε κοιτάζοντας τον ουρανό) αλλά είναι αλήθεια…», και χαμογέλασε όσο μπορούσε μέσα στην στεναχώρια του.
Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις για το ποιος είναι ο Ζλάταν και τι έχει κάνει στην τεράστια καριέρα του. Όλοι γνωρίζουμε από πού ξεκίνησε και που έφτασε. Και εκεί που έφτασε δεν είχε ταβάνι!
Οι γονείς του είχαν μεταναστεύσει στη Σουηδία για ένα καλύτερο μέλλον. Ωστόσο, το μέλλον του μικρού τότε Ζλάταν δεν έδειχνε πως θα είναι αυτό που αντικρίσαμε. Ο Βόσνιος πατέρας του αλκοολικός, σε σημείο που όπως διηγούνταν ο Ζλάταν έβρισκε μόνο μπύρες στα ντουλάπια και τίποτα για φαγητό. Με την Κροάτισσα μητέρα του να δουλεύει διαρκώς για ελάχιστα χρήματα, θέλοντας να τους φέρει στο σπίτι λίγο γάλα και ψωμί. Στο κακόφημο προάστιο του Μάλμε, ονόματι Ρόζενγκαρντ, ο Ίμπρα ήταν αναγκασμένος να μάθει να... επιβιώνει από μικρός. Η μητέρα του τον χτυπούσε για να τον πειθαρχήσει και ο μετέπειτα σπουδαίος στράικερ αναγκάστηκε να πάει να μείνει με τον πατέρα του, αφού οι γονείς του είχαν χωρίσει. Μοναδική διέξοδος ήταν το ποδόσφαιρο, αφού παρότι ήταν πανέξυπνος και... σαΐνι στα μαθηματικά, δεν έδειχνε ιδιαίτερη διάθεση να ασχοληθεί με αυτό. Ίσα-ίσα που πήγαινε σχολείο για να μπορεί να τρώει και να αντέχει μέσα στην ημέρα...
Μια φορά για να πάει στην προπόνηση έκλεψε το ποδήλατο ενός ταχυδρόμου, αφού λίγο νωρίτερα είχαν κλέψει το δικό του. Μια άλλη ημέρα, έκλεψε αυτό του βοηθού προπονητή! Ήθελε μεταφορικό μέσο, τι να κάνουμε...
Ήταν αντιδραστικός και έμπλεκε σε καυγάδες, ενώ οι γονείς των συμπαικτών του στις ακαδημίες της Μάλμε μάζευαν υπογραφές για να τον διώξουν από την ομάδα μιας και ο Ζλάταν πολλές φορές... τα έπαιρνε με τους συμπαίκτες του. Είχε δείρει άλλωστε ένα παιδί στην προπόνηση και το είχε στείλει στο νοσοκομείο. «Αν δεν γινόμουν ποδοσφαιριστής, θα γινόμουν εγκληματίας», είχε πει και μάλλον έχει δικιο. Οι συνθήκες ήταν... ιδανικές για να μπει στον κακό τον δρόμο, ακόμη και τα ετεροθαλή αδέρφια του πουλούσαν ναρκωτικά, η οικογένειά του ήταν διαλυμένη και αυτός ουσιαστικά μόνος και οι γειτονιές που ζούσε ιδιαίτερα επίφοβες για να «μπλέξει». Το ταλέντο του όμως είχε φανεί από νωρίς και ο μικρός αναγκαστικά... μεγάλωνε για να καταφέρει να φύγει από τη γειτονιά του και να ζήσει μια ζωή σαν σούπερ σταρ!
«Μπορείς να φύγεις από το Ρόζενγκαρντ, αλλά το Ρόζενγκαρντ δεν φεύγει από εσένα. Η πόλη του Ζλάταν», αναφέρει ο τοίχος του τούνελ που οδηγεί στη γειτονιά που έμενε ο Ζλάταν, ενώ από το 2007 ένα γήπεδο της περιοχής φέρει το όνομα του Ιμπραΐμοβιτς! Της αγαπημένης του περιοχής, παρότι έζησε στα... καλύτερα μέρη (Μιλάνο, Παρίσι, Βαρκελώνη, Λος Άντζελες) στη συνέχεια: «Είμαι από το Μάλμε, αυτό εκπροσωπώ όπου πηγαίνω. Εκεί μεγάλωσα. Έμαθα πολλά στο ταξίδι της ζωής μου, αλλά όλα άρχισαν εκεί. Είμαι ένα αγόρι του Μάλμε».
Η Μάλμε τον εμπιστεύτηκε παρά τον προβληματικό του χαρακτήρα, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να βάλει στην τσέπη του ο Ζλάταν τα πρώτα του λεφτά στην τσέπη του. «Η τελευταία φορά που έκλαψα ήταν όταν δεν πήρα τα χρήματα του συμβολαίου και τους μισθούς μου από τη Μάλμε. Έστειλα γράμμα στην Ομοσπονδία και τους ζήτησα να διαγράψουν όλα τα τρίποντα που κέρδισε με τα γκολ μου η Μάλμε. Η Ομοσπονδία μου απάντησε ότι τα χρήματά μου πληρώθηκαν στους γονείς μου γιατί σύμφωνα με το νόμο, ήμουν πολύ μικρός σε ηλικία για να εισπράξω μισθό. Είπα τότε στην Ομοσπονδία ότι σύμφωνα με το νόμο, ήμουν πολύ μικρός επίσης για να είμαι ο πρώτος σκόρερ και να κερδίσω με τη Μάλμε το πρωτάθλημα, γι’ αυτό έπρεπε να μην μετρήσουν οι βαθμοί από τα γκολ μου μέχρι να μεγαλώσω. Την επόμενη ημέρα, τα χρήματά μου μεταφέρθηκαν στον λογαριασμό μου. Είμαι μεγαλύτερος από τον νόμο», είχε πει χαρακτηριστικά.
Ο Αρσέν Βενγκέρ θέλησε να τον πάρει στην Άρσεναλ, αλλά ο 17χρονος Ζλάταν τον απέρριψε: «Ο Ζλάταν δεν κάνει δοκιμαστικά», ανέφερε τότε στον Αλσατό τεχνικό που θα τον υπέγραφε μόνο αν τον έβλεπε πρώτα μέσα από τις προπονήσεις. Αυτή ήταν... η αρχή, ήταν η πρώτη «κόντρα» με προπονητή διότι στην τεράστια καριέρα του ακολούθησαν πολλές. Πιο γνωστή αυτή με τον Γκουαρδιόλα, με τον Ίμπαρ να αυτοαποκαλείται «Ferrari» και να λέει πως ο Πεπ τον χρησιμοποιούσε λες και ήταν «Fiat».
«Όταν ήμουν στη Μπαρτσελόνα του είχα πει πως αν δεν σου κάνω, απλά πες το μου να φύγω. Όμως το μόνο που μου έλεγε ήταν είσαι φανταστικός παίκτης, κάνεις τα πάντα σωστά. Δεν είχε το θάρρος να μου πει την αλήθεια»... Αν κάποιος μπορούσε να αμφισβητήσει τον Γκουαρδιόλα και τον τρόπο παιχνιδιού του, αν μη τι άλλο θα ήταν ο Σουηδός.
Μόνο με έναν προπονητή τα είχε καλά πάντοτε, θα μου πείτε δεν είναι περίεργο όταν ακούσετε το όνομα. Ζοσέ Μουρίνιο, κύριοι, ο άνθρωπος που... έκανε καλά τον Ιμπραΐμοβιτς: «Έβγαλε το λιοντάρι από μέσα μου. Θα μπορούσα να πεθάνω για τον Μουρίνιο. Ήθελα να πάω στη Ρεάλ με τον Μουρίνιο και να εκδικηθώ τον Γκουαρδιόλα»...
Ο Ζλάταν ήταν ένας πολίτης του κόσμου, ένας άνθρωπος που δεν δίσταζε να δοκιμάσει την τύχη του σε οποιονδήποτε σύλλογο. Η Μάλμε έκανε τη μεγαλύτερη πώλησή της και τον έδωσε στον Άγιαξ, ο Αίαντας στη Γιουβέντους, η Γηραιά Κυρία στην Ίντερ, οι «νερατζούρι» στην Μπαρτσελόνα, οι Καταλανοί στη Μίλαν, οι «ροσονέρι» στην Παρί Σεν Ζερμέν, οι Παριζιάνοι στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, οι «κόκκινοι διάβολοι» στους Λος Άντζελες Γκάλαξι. Και τελικά για να επιστρέψει ξανά στη Μίλαν με την οποία δέθηκε πραγματικά παρότι είχε παίξει μόλις μια διετία.
Πριν δύο χρόνια που επέστρεψε στη Μίλαν ανέφερε πως θα βοηθήσει την ομάδα να φτάσει εκεί που ανήκει. Και το έκανε, τη βοήθησε να πάρει πρωτάθλημα μετά από 7 χρόνια. Ένας παίκτης αρχηγός με όλη τη σημασία της λέξης, τον οποίο τον σέβονταν όλοι και αποτελούσε παράδειγμα για κάθε νεαρό ποδοσφαιριστή. Ο Στέφανο Πιόλι του έβγαλε το καπέλο μετά το «αντίο» του, ευχαριστώντας τον για τη βοήθεια γιατί ήταν ο άνθρωπος που παρακίνησε τα νεαρά παιδιά της Μίλαν να φτάσουν ως το τέλος του δρόμου, ράβοντας ένα ακόμη σκουντέτο στην πλούσια ιστορία του συλλόγου. Για να μπει στον αγωνιστικό χώρο με ένα πούρο στο στόμα και να πανηγυρίσει την κατάκτηση του τίτλου.
Λίγα χρόνια νωρίτερα, ήταν η Παρί που ήθελε να τον κρατήσει όσο τίποτα, αλλά δεν κατάφερε να του κάνει το χατήρι. «Θα μείνω μόνο αν αλλάξετε τον Πύργο του Άιφελ με το άγαλμά μου», είχε πει. Το εννοούσε; Δύσκολα, αλλά δεν βάζουμε και το χέρι μας στη φωτιά όταν μιλάμε για τον... Θεό! «Δεν γνωρίζω κανέναν παίκτη στο γαλλικό πρωτάθλημα, αλλά όλοι ξέρουν ποιος είμαι», είχε πει όταν μεταγράφηκε στους Παριζιάνους και έφυγε με άλλη μία εκπληκτική: «Ήρθα ως βασιλιάς, φεύγω ως θρύλος», θέλοντας εν μέρει να... πικάρει και την ομάδα, δείχνοντας πως αυτός είναι μεγαλύτερος και από τον σύλλογο. Ίσως λέμε εμείς να έχει δίκιο...
Όσο αλαζόνας, εκκεντρικός, ακόμη και αντιπαθητικός σε μερικούς και αν είναι ο Ιμπραΐμοβιτς, έχει φροντίσει να δείξει ότι δεν ξεχνάει τις ρίζες του. Ούτε ότι ήταν ένα φτωχό παιδί που πεινούσε. Ακόμη επισκέπτεται τους φίλους του στο Ρόζεγκαρντ, περνάει μερικές βόλτες από τα πρώτα γήπεδα που άρχισε ο Ζλάταν να γίνει Ιμπραΐμοβιτς. Δεν ξεχνάει τη γειτονιά του, παρότι τον αντιμετώπιζαν σαν έναν ξένο που ήρθε στη Σουηδία. Δέχτηκε bullying και ρατσιστικές επιθέσεις, αλλά ο ίδιος δεν είχε μασήσει.
Η μεγάλη κίνηση ήρθε το 2015, όταν είχε συνεργαστεί με το Πρόγραμμα Επισιτισμού του ΟΗΕ. Είχε κάνει ένα προσωρινό τατουάζ με ονόματα 50 απόρων πάνω του. Έβγαλε την μπλούζα του και έδειξε στις κάμερες τα ονόματα αυτών των ανθρώπων, για να θυμίσει στον κόσμο ότι δεν υπάρχουν μόνο τα λεφτά, η δόξα και η... λάμψη αλλά και η άλλη μεριά. «Τα τατουάζ μου έφυγαν, όμως αυτοί οι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι εκεί έξω και να υποφέρουν. Ελπίζω να τους δείτε μέσα από μένα». Ο Ζλάταν κέρδισε τον σεβασμό όλων για ακόμη μια φορά, με τα social media να κατακλύζονται από αποθεωτικά σχόλια.
Εκκεντρικός όσο δεν πάει. Ατάκες φωτιά που τις άκουγες και απλά γελούσες, γιατί απλά ήταν τόσο... Ζλάταν! Ένας άνθρωπος ο οποίος είτε θα τον λατρεύεις είτε θα τον μισείς. Δεν έχεις ενδιάμεση επιλογή. «Ο Θεός είναι πάντα διαθέσιμος, όποτε θέλεις να του μιλήσεις, κοίτα πάνω και θα σου απαντήσω».
Αλαζόνας, εκρηκτικός χαρακτήρας, που έφτανε ακόμα και τους συμπαίκτες του στα όρια... Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όταν αγωνιζόταν στον Άγιαξ, είχε νευριάσει τόσο πολύ τον τότε συμπαίκτη του Μίντο που μπήκε στα αποδυτήρια πετώντας του ένα ψαλίδι. Ευτυχώς δεν τον πέτυχε, αλλά ο Ζλάταν είχε φροντίσει να τον φουντώσει, ρίχνοντάς του μια μπουνιά στην προπόνηση.
«Αν οι αντίπαλοι θέλουν να με σταματήσουν, θα πρέπει να με σκοτώσουν», ήταν το μότο του. Αν πήγαινε κανείς να το προσπαθήσει αυτό, τότε μάλλον θα ένιωθε και την οργή του Ζλάταν πάνω του. Δεν ήταν λίγες οι φορές άλλωστε που χτύπησε με αντιαθλητικό τρόπο αντιπάλους του, ενώ ο Ματεράτσι ακόμη θυμάται τη στιγμή που τον είχε στείλει στο νοσοκομείο. Ίσως και ο Φαν ντερ Φάαρτ που τον κατηγόρησε πως ήθελε να τον τραυματίσει άσχημα, με τον Ίμπρα να απαντά χαρακτηριστικά πως αν το ξαναπεί αυτό, τότε θα τον στείλει στο νοσοκομείο με δύο σπασμένα πόδια.
Αν συνεχίσουμε με τις ιστορίες του, μάλλον δεν θα τελειώσουμε ποτέ και θα χρειαστεί ένα καινούργιο... σάιτ για να γεμίσει με τα πεπραγμένα του. Ο άνθρωπος που έβαλε εκείνο το απίθανο ανάποδο ψαλίδι με τη Σουηδία, σοκάροντας την ποδοσφαιρική κοινότητα, ο τύπος που με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο κατάφερε να σκοράρει. Έχοντας και μαύρη ζώνη στο ταε-κβον-ντο και κάνοντας ακόμη και σήμερα προπονήσεις σε μαχητικά αθλήματα, τον έβλεπες να τεντώνει τα πόδια του για να κοντρολάρει, να πασάρει, να σκοράρει λες και ήταν αθλητής της ενόργανης και όχι ένας 40άρης που πλησιάζει το ποδοσφαιρικό του τέλος.
Αν ήταν συναίσθημα θα ήταν το πάθος, αν ήταν χρώμα θα ήταν το κόκκινο, αν ήταν εποχή θα ήταν το καυτό καλοκαίρι, αν ήταν άνθρωπος θα ήταν... αλλά δεν είναι, είναι ο Θεός όπως λέει και ο ίδιος... Ένα λιοντάρι που δεν μάσησε ποτέ, που έπαιζε πάντα με την ψυχή του και με το μαχαίρι στα δόντια. Ο Σουηδός μέχρι πριν τον σοβαρό τραυματισμό που είχε πρόσφατα, δεν είχε διανοηθεί καν να σκεφτεί ότι δεν θα συνεχίσει το ποδόσφαιρο. Γελούσε μόνο και μόνο στην ιδέα. Και εμείς το ίδιο βέβαια. Έχει φτάσει 41. Ναι και; Ο Ζλάταν είναι. Θυμάμαι τον εαυτό μου να λέει κάποια στιγμή. Και το πίστευα ότι θα παίζει για πάντα.
Αλητεία εντός γηπέδων, αλητεία και εκτός. Ο οποίος στα 41 του χρόνια δεν καταλαβαίνει τίποτα κι ας αποσύρεται. Είναι από εκείνους τους παίκτες που δεν θες να πιστέψεις ότι δεν θα τον βλέπεις πια στο γήπεδο. Κι ας έχει φτάσει η στιγμή να πει αντίο. Τα αντίο πάντα πονάνε, είτε όταν πρέπει να ειπωθούν, είτε όταν δεν χρειάζονται. Μπήκε τέλος σε μια ανυπέρβλητη καριέρα, γεμάτη τρόπαια, χαρές αλλά και λύπες. Κανείς άλλωστε δεν θα ξεχάσει τους τραυματισμούς στο φινάλε της καριέρας του , ούτε και ότι δεν κατάφερε ποτέ να σηκώσει ένα Champions League.
Ακόμη, όμως, και όταν αποφάσισε να «χαιρετήσει» φρόντισε να το κάνει με ορισμένες φαρμακερές ατάκες. Δεν θα μπορούσε να φύγει έτσι απλά, χωρίς να κάνει για ακόμη μια φορά εντύπωση. Όπως η ατάκα του μετά το φινάλε του αγώνα της Μίλαν. Την ώρα που αποχαιρετούσε τον κόσμο ο Ίμπρα, οι οπαδοί της Βερόνα άρχισαν από το πέταλο του Σαν Σίρο να τον αποδοκιμάζουν. Αφοπλιστικός όπως πάντα, μόνο ο Ζλάταν θα μπορούσε να έχει έτοιμη την απάντηση για τους φιλοξενούμενους που ήταν... καλεσμένοι στη φιέστα του. «Συνεχίστε να με αποδοκιμάζετε. Αυτή είναι η μεγαλύτερη στιγμή σας στη σεζόν, το να με παρακολουθείτε...».
Ένα λιοντάρι που δεν τα παράτησε ποτέ, αποφάσισε να αποσυρθεί από το ποδόσφαιρο. Ο Ζλάταν ξέρει όμως, ότι κατά βάθος το βράδυ της Κυριακής στο Σαν Σίρο, το ποδόσφαιρο ήταν εκείνο που... αποσύρθηκε!
Μπορείτε να ακούσετε εδώ το επεισόδιο-αφιέρωμα για τον Σλάταν στη σειρά Podcast El Sombrero by Stoiximan
_003740.jpg?w=350&f=bicubic&um=VerySharp)
