«Είναι προνόμιο να γνωρίζεις την ημερομηνία λήξης σου»… Τα λόγια του Τζανλούκα Βιάλι στο επεισόδιο του Αλεσάντρο Κατελάν στο Netflix όπου έπαιζε γκολφ παρέα με τον Ιταλό θρύλο. «Ο πόνος κρύβει ευτυχία;», ήταν ο τίτλος και στο τραπέζι έπεσε το θέμα της υγείας του «Λούκα»…
Τα όσα διηγείται και μάλιστα με τον τρόπο του, με αυτή την απλότητα και ηρεμία, κάνουν τα δάκρυα να φεύγουν από μόνα τους, χωρίς να το καταλαβαίνεις. Εξηγεί τα μαθήματα που πρέπει να πάρει κάθε άνθρωπος από τη στιγμή που τον «βρίσκει» μια δύσκολη ασθένεια, το πώς πρέπει να το περνά στην οικογένειά του, αλλά και το ότι έμαθε στα παιδιά του να κλαίνε και γενικότερα να εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους…
Από μικρός, ο Λούκα μεγάλωσε με αρχές. Γόνος μια πολύ πλούσιας οικογένειας στην Κρεμόνα, ο Βιάλι είχε δεκάδες στρέμματα κήπο στο σπίτι του για να παίζει ποδόσφαιρο. Είχε ποιότητα στη ζωή του, ανέσεις που άλλα παιδιά δεν θα σκέφτονταν καν. Αλλά είχε και γονείς που του πέρασαν αξίες, τις οποίες φανέρωσε όταν έγινε ένας από τους κορυφαίους επιθετικούς στην ιστορία της Ιταλίας.
Προσγειωμένος, άνθρωπος που δεν προκάλεσε και ούτε είχε διαφορές με οπαδούς και αντίπαλες ομάδες. Κοίταζε να κάνει τη δουλειά του και την έκανε καλύτερα από πάρα πολλούς «συναδέλφους» του. Ακόμα και όταν κατηγορήθηκε από τις ιταλικές αρχές, δεν αποδείχτηκε ποτέ πως το όνομά του ήταν μπλεγμένο. Ήταν το «σκάνδαλο» που έσκασε στην Ιταλία προς τα τέλη της δεκαετίας του ’90, όταν υπήρξαν καταγγελίες πως αρκετοί παίκτες της Γιουβέντους ντοπάρονταν. Βέβαια, η καταγγελία είχε γίνει από άνθρωπο της Ρόμα, με τους «μπιανκονέρι» να αποδυναμώνονται αφού μετά το «σκάνδαλο» αυτό, έφυγαν πολλοί παίκτες από το ρόστερ…
«Συμφωνούμε στο ότι ο Μπάτζιο ήταν ο καλύτερος παίκτης της εποχής του; Συμφωνούμε, μόνο ο Μαραντόνα ήταν πιο πάνω. Ο Ρομπέρτο ήταν ηγέτης στο γήπεδο, δεν ήταν όμως αρχηγός. Δεν μιλούσε ποτέ, κρατούσε χαμηλούς τόνους πάντα, εκτός γηπέδων προσπαθούσε να απομονωθεί. Ηγέτης αλλά όχι αρχηγός. Αρχηγός ήταν ο Τζανλούκα. Πραγματικός αρχηγός. Μέσα και έξω από το γήπεδο, μέρα και νύχτα, πάντα. Ο Βιάλι ενδιαφερόταν για τα πάντα, ήταν συνεχώς δίπλα σου, βοηθούσε τους νέους, στήριζε τους παλιούς, μια μέρα έφτασε στο σημείο να τηλεφωνήσει στον Τζάνι Ανιέλι για ένα θέμα ενός συμπαίκτη του. Και ο Avvocato, φυσικά, τον άκουσε με προσοχή γιατί ήταν ο Τζανλούκα Βιάλι. Παικταράς, φίλος, αρχηγός», είπε για τον Βιάλι ο Μορένο Τοριτσέλι. Δείγμα του μεγαλείου του ως άνθρωπος, φίλος και συμπαίκτης.
Πολλοί παρομοίωσαν τον Βιάλι ως έναν στρατιώτη. Έναν τύπο που αν δεν υπήρχε το ποδόσφαιρο, σίγουρα θα πήγαινε στον πόλεμο και θα έβγαινε νικητής. Ο ίδιος δεν έβλεπε ποτέ τον εαυτό του έτσι, ούτε και το ποδόσφαιρο με αυτόν τον τρόπο… «Μην πιστεύετε κανέναν που λέει ότι το ποδόσφαιρο είναι πόλεμος. Είναι ένα άθλημα, ένα παιχνίδι. Και παίζεις παιχνίδια με τους φίλους σου». Για αυτό άλλωστε, επειδή ήθελε να διασκεδάζει το παιχνίδι, απέρριψε στα 22 του τη Μίλαν και έμεινε στη Σαμπντόρια και στη Γένοβα που αγαπούσε τόσο πολύ. «Σε έναν μεγάλο σύλλογο είσαι, πάνω απ' όλα, ένας αριθμός που εξυπηρετεί το αποτέλεσμα. Αυτή τη στιγμή, με ενδιαφέρει περισσότερο να είμαι άνθρωπος».
Δεν ήταν λίγες οι φορές που ο Βιάλι παρέα με τον Μαντσίνι λειτούργησαν πριν τους αγώνες… αντι-επαγγελματικά. Τους άρεσε να κάθονται παρέα και να πίνουν μερικά ποτά το προηγούμενο βράδυ, μιλώντας για το ματς. Ακόμη και σήμερα, καλούσε παίκτες να πιουν ένα ποτό μαζί του και να συζητήσουν. Παρότι δεν θεωρείται «σωστό». Ωστόσο, όταν πατούσε το χορτάρι, τα ξεχνούσε όλα.
«Ήρθε στην Τσέλσι ως σούπερ σταρ και όμως ήταν μόνο ένα από τα υπόλοιπα παιδιά στα αποδυτήρια. Δεν μιλούσε αγγλικά, καταρχάς. Είχε αυτά τα αγγλικά βιβλία για παιδιά, όπως το “The Cat Jumped Over the Dog”. Όλοι κοιταζόμασταν και γελούσαμε, αλλά μέσα σε έξι μήνες, μιλούσε άπταιστα. Η αποφασιστικότητά του φάνηκε σε όλα. Και η τάξη του… Ήταν τόσο αριστοκρατικός τύπος. Το να είσαι στην κορυφή στο ποδόσφαιρο, όταν δεν το χρειάζεσαι οικονομικά, δείχνει απλώς την αγνή αγάπη που είχε για αυτό», ανέφερε ο Σκοτ Μίντο, άλλοτε συμπαίκτης του στην Τσέλσι.
Δεν θα μπορούσε φυσικά να μη μιλήσει για το… χαρακτηριστικό χαμόγελο που είχε ο Βιάλι και δεν το αποχωριζόταν ούτε στις δύσκολες στιγμές. «Αυτό το χαμόγελο που είχε ήταν εκπληκτικό. Έβλεπα έναν αγώνα με την Ιταλία στο Euro και ήταν αυτός και ο Ρομπέρτο Μαντσίνι. Έμοιαζαν με ένα εκατομμύριο δολάρια. Πώς ντύθηκαν, πώς φαίνονταν, πώς τα είχαν βρει σε όλα. Κοίταξα το τηλέφωνό μου για να δω αν είχα ακόμα τον αριθμό του. Δεν είχα επαφή μαζί του για χρόνια. Του έστειλα μήνυμα και μέσα σε δέκα λεπτά, μου απάντησε. Το να πεθάνει στην ηλικία που έχει είναι απλώς φρικτό. Το ότι ήμουν στην ίδια ομάδα με τον Βιάλι μου φέρνει μεγάλη υπερηφάνεια. Είχε αυτή την ταπεινοφροσύνη καθώς και το χάρισμα και δεν το έχουν πολλοί άνθρωποι», κατέληξε.
Παρέα με τον Μαντσίνι, ήταν κολλητοί. Ο ένας συμπλήρωνε τον άλλον μέσα αλλά και έξω από το γήπεδο. Ακόμη και στο… καμάκι, όπως είχε θυμηθεί σε συνέντευξή του ο Βιάλι: «Ήμουν ο γλυκός τύπος που θα έσπαγε τον πάγο με τις κυρίες. Ο Ρομπέρτο ήταν ο όμορφος».
Ο Βιάλι διαγνώστηκε με καρκίνο το 2017. Πέρασαν χρόνια για να το κάνει γνωστό σε όλο τον κόσμο, με τους ανθρώπους του ποδοσφαίρου να παθαίνουν σοκ όταν το έμαθαν. Ο ίδιος δεν ήθελε να μοιραστεί τα όσα περνά, θέλησε να κρατήσει αυτή τη «μάχη» για τον εαυτό του και την οικογένειά του. Όταν κατάλαβε, όμως, πόσο τον αγαπά ο κόσμος, τότε αποφάσισε να το γνωστοποιήσει και να περάσει τα δικά του μαθήματα…
«Ελπίζω ότι η ιστορία μου μπορεί να βοηθήσει τους άλλους να αντιμετωπίσουν αυτό που συμβαίνει με τον σωστό τρόπο και μπορεί να χρησιμεύσει για να εμπνεύσει τους ανθρώπους που βρίσκονται στο καθοριστικό σταυροδρόμι της ζωής. Εύχομαι κάποιος να με κοιτάξει και να μου πει: "Είναι και χάρη σε σένα που δεν τα παράτησα".
Είμαι ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε ένα ταξίδι και ο καρκίνος με έχει ακολουθήσει σε αυτό το ταξίδι... ο στόχος μου είναι να συνεχίσω να περπατάω, να συνεχίσω να κινούμαι μέχρι να βαρεθεί και να με αφήσει ήσυχο.
Δεν μου αρέσει να σκέφτομαι "Γιατί εγώ, γιατί εγώ, γιατί εγώ;" όταν διαγνώστηκα με καρκίνο, γιατί αυτό θα ήταν υποκριτικό. Δεν είπα "Γιατί εγώ;" όταν ήμουν ένας στους χίλιους που τα κατάφερε ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Έχω την οικογένειά μου. Έχω την αγάπη της γυναίκας μου, τις κόρες μου και τους φίλους μου, ανθρώπους που με συμπαθούν, με σκέφτονται και μου στέλνουν προσευχές και θετική ενέργεια
Κατάλαβα ότι δεν αξίζει άλλο να χάνω χρόνο και να κάνω μ@λ@κίες. Κάνε αυτά που σου αρέσουν και σε παθιάζουν, δεν υπάρχει χρόνος για τα υπόλοιπα», ανέφερε.
Η θεραπεία του ήταν το ποδόσφαιρο. Παρότι δεν ψηνόταν ιδιαίτερα να γίνει προπονητής, αποφάσισε να βοηθήσει στη δημιουργία της «νέας εθνικής Ιταλίας». Στο πλάι του καλού του φίλου και πάλι, Μαντσίνι, ανέλαβε το πόστο του ανθρώπου που τα κάνει όλα. Πρεσβευτής, εμψυχωτής, ο Βιάλι ήταν ο τύπος που θα «έφτιαχνε» τους παίκτες. Κάτι που έκανε και με το παραπάνω…
«Αυτός που μετράει δεν είναι εκείνος που ασκεί κριτική, ούτε εκείνος που δείχνει με το δάχτυλο κάποιον όταν σκοντάφτει ή εκείνος που σχολιάζει πώς θα μπορούσε να έχει γίνει καλύτερα μια συγκεκριμένη πράξη. Η τιμή πηγαίνει στον άνδρα που μάχεται στην αρένα. Στον άνδρα που το πρόσωπό του είναι σημαδεμένο από τη σκόνη, τον ιδρώτα και το αίμα.
Τον άνδρα που παλεύει με θάρρος, που αποτυγχάνει επανειλημμένα γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχει στόχος που να αξίζει τον τίτλο του και να είναι ελεύθερος από σφάλματα και ατέλειες. Τον άνδρα που αφιερώνει όλο το είναι του στην επίτευξη αυτού του στόχου, ο οποίος ξέρει πώς να βρει τον ενθουσιασμό και να αφοσιώσει τον εαυτό του μέχρι το τέλος κι εκείνον που ξοδεύει το είναι του για έναν δίκαιο σκοπό. Τον άνδρα ο οποίος, όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά, γνωρίζει στο τέλος τον θρίαμβο των μεγάλων κατακτητών και που όταν πηγαίνουν άσχημα, "πέφτει" γνωρίζοντας ότι τόλμησε. Αυτός ο άνδρας δεν θα έχει ποτέ θέση στις μέτριες ψυχές που δεν γνώρισαν ούτε την ήττα ούτε τη νίκη», ήταν το κομμάτι που διάβασε από βιβλίο του Θίοντορ Ρούσβελτ. Στα γενέθλιά του, όταν θέλησε να δώσει έξτρα κίνητρο στην ομάδα που τελικά έφτασε ως το φινάλε του δρόμου.
Μετά το τέλος, σήκωσε ένα ποτήρι με σαμπάνια για να ευχηθεί υγεία σε όλους, με ποδοσφαιριστές και επιτελείο να τον καταχειροκροτούν. Ο Βιάλι δάκρυσε, η φωνή του τρεμόπαιζε… Λίγες ημέρες αργότερα, η Ιταλία σήκωσε μέσα στο «Γουέμπλεϊ» το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα. Ο ίδιος δεν άντεξε ως τα πέναλτι. Γύρισε την πλάτη κατά τη διάρκεια της «ρώσικης ρουλέτας» και καταλάβαινε από τις αντιδράσεις του κόσμου τι γινόταν. Ο «Μάντσο» τον πλησίασε ορισμένες φορές και κάτι του ψιθύρισε μετά το χαμένο πέναλτι του Ζορζίνιο. Ο Ντοναρούμα έπιασε την εκτέλεση του Σάκα και έστειλε την «σκουάντρα ατζούρα» στον… 7ο ουρανό. Ο ίδιος έγινε ένα με τον κολλητό του, κλαίγοντας στον ώμο του.
Ο Βιάλι ένιωθε καλύτερα από ποτέ, έβρισκε τρόπους να ξεπερνά και να ξεχνά τα προβλήματά του. Ακόμη και αν ήξερε πως το… κακό δεν είχε φύγει, αυτός έβαζε άλλες προτεραιότητες στη ζωή του. Ήξερε πως η κλεψύδρα ίσως και να άδειαζε νωρίτερα από το αναμενόμενο. Γι’ αυτό και φρόντισε να κάνει ό,τι τον κάνει χαρούμενο, ξοδεύοντας χρόνο με την οικογένειά του πρωτίστως.
«Φοβάμαι μην πεθάνω. Δεν ξέρω πότε θα σβήσει το φως και τι θα είναι στην άλλη πλευρά, αλλά συνειδητοποιώ επίσης ότι η έννοια του θανάτου χρησιμοποιείται για να κατανοήσουμε και να εκτιμήσουμε τη ζωή. Το άγχος να μην μπορώ να ολοκληρώσω όλα αυτά που θέλω να κάνω, το γεγονός ότι είμαι πολύ ενθουσιασμένος με όλα όσα έχω, είναι κάτι για το οποίο αισθάνομαι πολύ τυχερός. Προσπαθώ να μην χάνω χρόνο, να λέω στους γονείς μου ότι τους αγαπώ. Και κατάλαβα ότι δεν αξίζει άλλο να χάνω χρόνο και να κάνω βλακείες. Κάνε αυτά που σου αρέσουν και σε παθιάζουν, για τα υπόλοιπα δεν υπάρχει χρόνος.
Η αρρώστια δεν είναι μόνο ταλαιπωρία: υπάρχουν όμορφες στιγμές. Η ζωή αποτελείται από 20% απ' αυτό που σου συμβαίνει, αλλά το 80% από τον τρόπο που αντιδράς σ' αυτό που συμβαίνει. Και η ασθένεια μπορεί να σας διδάξει πολλά για το πώς είστε φτιαγμένοι, μπορεί επίσης να είναι μια ευκαιρία. Δεν λέω ότι είναι σε σημείο που είμαι ευγνώμων για τον καρκίνο»...
Με τη γυναίκα του, Κάθριν Γουάιτ Κούπερ, απέκτησε δύο κόρες, την Ολίβια και τη Σοφία. Τους είπε πως πρέπει να εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους, να κλαίνε, να στενοχωριούνται. Θέλησε να τους δώσει το σωστό παράδειγμα ενός ανθρώπου με αξίες, που έχει να δώσει κάτι στην κοινωνία.
«Πιστεύω ότι τα παιδιά μας προσέχουν περισσότερο αυτά που κάνουμε απ' αυτά που λέμε. Δεν έχω πολύ χρόνο να γίνω παράδειγμα τώρα που ξέρω ότι δεν θα πεθάνω από γηρατειά. Ελπίζω να ζήσω όσο πιο πολύ γίνεται, αλλά είμαι πολύ πιο εύθραυστος από πριν, οπότε αναρωτιέμαι: "Δίνω στις κόρες μου το σωστό παράδειγμα;". Πάντα προσπαθώ να είμαι θετικό παράδειγμα. Η ευτυχία εξαρτάται από τη δική σου οπτική στη ζωή. Προσπαθώ να τις μάθω να μην είναι ματαιόδοξες και αλαζονικές. Να ακούνε περισσότερο και να μιλάνε λιγότερο. Να προσπαθούν να βελτιώνονται κάθε μέρα, νε γελάνε περισσότερο και να βοηθάνε τους άλλους. Αυτό πιστεύω ότι είναι το μυστικό της ευτυχίας.
Προσπαθώ να τους δείξω επίσης ότι δεν πειράζει να είσαι ευάλωτος και να κλαις, δεν πειράζει να στεναχωριέσαι. Πρέπει να δεχόμαστε αυτά τα συναισθήματα. Είναι μια φυσική αντίδραση στα γεγονότα της ζωής. Πρέπει να αποδέχεσαι. Να θυμάσαι ότι θα περάσουν. Αν δεν στεναχωριέσαι, πώς καταλαβαίνεις πόσο ωραία είναι η ευτυχία;».
Ο Τζανλούκα Βιάλι έφυγε από αυτόν τον κόσμο, αλλά δεν… τήρησε τον λόγο του. Είχε υποσχεθεί στους γονείς του πως δεν θα φύγει πριν από αυτούς. Δυστυχώς, η κατάσταση της υγείας του επιδεινώθηκε ραγδαία…
«Έδωσα μια επίσημη υπόσχεση στον πατέρα μου. Δεν θα φύγω πριν από εσένα ή τη μαμά. Ο πατέρας μου είναι 90 και η μητέρα μου 85 και θεωρώ τον εαυτό μου εξαιρετικά τυχερό που τους έχω ακόμα. Τώρα που είμαι γονιός, ξέρω ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο οδυνηρό από το να χάσεις ένα παιδί. Ήταν μια υπόσχεση.
Φυσικά, θέλω να ζήσω όσο περισσότερο μπορώ, αλλά σίγουρα δεν ήθελα να περάσουν από τη θλίψη της απώλειας ενός παιδιού. Αυτός ήταν ένας στόχος που έθεσα στον εαυτό μου: να ζήσω περισσότερο από τους γονείς μου. Ήταν καλό για αυτούς αλλά ήταν και ένας στόχος για μένα να πετύχω και μου έδωσε λίγη δύναμη και επιθυμία να είμαι ακόμα πιο θετικός και να κάνω ό,τι είναι δυνατόν για να παραμείνω ζωντανός.
Ένα από τα πράγματα που με έκανε να συνειδητοποιήσω αυτό το ταξίδι, ήταν ότι πρέπει να είμαι πιο κοντά στους γονείς μου. Εγωιστικά, προτεραιότητά μου είναι τα παιδιά μου. Αλλά βάζω τον εαυτό μου στη θέση των γονιών μου. Είμαι πατέρας, σύζυγος αλλά είμαι επίσης ένας γιο, οπότε πρέπει να κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ για να τους κάνω ευτυχισμένους. Δεν ένιωθα έτσι πριν πάθω καρκίνο. Ήταν μια ευκαιρία για μένα να συνειδητοποιήσω αυτά τα πράγματα», είχε πει.
Η ημερομηνία λήξης για τον Τζανλούκα Βιάλι έφτασε. Ήταν η 6η του Γενάρη το 2023. Μόλις στα 58 του χρόνια, τόσο νέος και άτυχος. Έχοντας αφήσει πίσω του μια τεράστια κληρονομιά, αλλά και μαθήματα ζωής.
G rande (σσ. μεγάλος)
I ntelligente (σσ. έξυπνος)
A mabile (σσ. ωραίος)
N obile (σσ. ευγενής)
L eader (σσ. ηγέτης)
U mile (σσ. ταπεινός)
C arismatico (σσ. χαρισματικός)
A mico (σσ. φίλος)
Ένας άνθρωπος με σημαντικές αξίες που θα πρέπει να ζει μέσα στον καθένα μας γιατί τέτοιοι άντρες σαν εσάς αξίζουν να τους θυμόμαστε για πάντα... Όπως έγραψε και ο Λεονάρντο Μπονούτσι!
