Μισό αιώνα ζωής συμπληρώνει σήμερα, 22 Μαρτίου, ο Σον Μπράντλεϊ. Κι αν τα πρώτα 49 χρόνια ήταν γεμάτα από προσωπική κι επαγγελματική επιτυχία, οι τελευταίοι 14 μήνες είναι βγαλμένοι από τους χειρότερους εφιάλτες ενός ανθρώπους.
Γιατί μια κακή στιγμή έφτανε για να αλλάξει μια για πάντα την καθημερινότητα αυτού του αγαθού γίγαντα. Αλλά παρότι δεν θα αντικρίσει ποτέ ξανά τον κόσμο από τα 2,29μ., ο ίδιος σηκώνει ψηλά το κεφάλι και δείχνει το δρόμο…
Πώς ψήλωσες έτσι εσύ;
Ο Σον Μπράντλεϊ γεννήθηκε στις 22 Μαρτίου του 1972 στη Γερμανία, όσο ο πατέρας του εργαζόταν σε αμερικανικό στρατιωτικό νοσοκομείο σε ένα προάστιο του Καϊζερσλάουτερν. Και παρότι δεν ήταν έκπληξη πως με πατέρα στα 2,03μ. και μητέρα στο 1,83μ. το παιδί τους θα ήταν… αναπόφευκτα ψηλό, ουδείς περίμενε μια έκπληξη τέτοιου μεγέθους. Στα 13 του είχε ήδη το ύψος του πατέρα του, στα 16 έφτασε στα 2,26μ. και τελικά… τερμάτισε με την ενηλικίωσή του στα 2,29μ., «επίδοση» που τον κατέστησε μετέπειτα τον τρίτο ψηλότερο παίκτη στην ιστορία του ΝΒΑ, πίσω μόνο από τον Ρουμάνο Γκιόργκι Μουρεσάν και τον πρόωρα χαμένο Σουδανό Μανούτ Μπολ, οι οποίοι ήταν μόλις δύο πόντους ψηλότεροι (2,31μ.). Μια γενετική ανάλυση που έκανε αρκετά χρόνια μετά, το 2018, έδειξε πως το γιγαντιαίο σώμα του δεν ήταν συνέπεια κάποιας ανωμαλίας, αλλά αποτέλεσμα ενός πολύ σπάνιου συνδυασμού γενετικών παραλλαγών που καθορίζουν το ύψος ενός ανθρώπου.
Μπάσκετ, τι άλλο;
Η στροφή στο μπάσκετ ήταν μονόδρομος για έναν άνθρωπο σε τέτοια… συσκευασία. Κι ο Σον έμοιαζε σαν ενήλικας ανάμεσα σε παιδάκια σκεπάζοντας τα καλάθια στο λύκειό του στο Έμερι της Γιούτα, όπου είχε 25 πόντους, 17 ριμπάουντ και 9 τάπες (!) κατά μέσο όρο στην τελευταία του χρονιά στο σχολείο. Με τέτοιες επιδόσεις, σε εποχές που ακόμη οι «δεινόσαυροι» ήταν περισσότερο ευλογία παρά κατάρα όπως για τις σύνθετες σύγχρονες άμυνες, ο Μπράντλεϊ δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητος από τα κολέγια. Δέχτηκε πολλές προτάσεις για υποτροφία, αλλά έμεινε στην Γιούτα και επέλεξε το BYU. Εκεί συνέχισε να κυριαρχεί κάτω από τα καλάθια και στην πρώτη του χρονιά είχε 14,8 πόντους, 7,7 ριμπάουντ και 5,2 τάπες, με την τελευταία επίδοση να τον καθιστά πρώτο σε εθνικό επίπεδο στο NCAA. Οδήγησε την ομάδα του μέχρι τους «32» της τελικής φάσης του πρωταθλήματος, όπου όμως ήρθε ο αποκλεισμός από το Arizona.
Ένας βαθιά θρησκευόμενος μορμόνος που δεν πήγαινε ούτε για… φαγητό σε στριπ κλαμπ
Κι ενώ όλοι καρτερούσαν τα επόμενα στάδια της εξέλιξης αυτού του πελώριου νεαρού, εκείνος σόκαρε τους πάντες όταν ζήτησε διετή άδεια από το κολέγιό του για να γίνει ιεραπόστολος της εκκλησίας του. Βλέπετε, η οικογένεια Μπράντλεϊ ήταν βαθιά θρησκευόμενη ακολουθώντας πιστά τις «επιταγές» των μορμόνων. Ο Σον έκλεισε την πόρτα στην προοπτική να δηλώσει άμεσα συμμετοχή στα ντραφτ και να εξασφαλίσει από νωρίς συμβόλαια εκατομμυρίων. Αντ’ αυτού, έζησε για 24 μήνες στο Σίδνεϊ χτυπώντας πόρτες για να μεταφέρει τον λόγο του Χριστού! Κι όλο αυτό το διάστημα δεν άγγιξε μπάλα μπάσκετ αφιερώνοντας όλο του το είναι στην ιερή αποστολή.
Η βαθιά του πίστη έφτασε και σε… ακραία σημεία: Λίγα χρόνια αργότερα, όταν αγωνιζόταν στο ΝΒΑ πλέον, μια συνάντηση της ομάδας προγραμματίστηκε στο εστιατόριο ενός στριπ κλαμπ, καθώς δεν υπήρχε άλλο ανοιχτό εστιατόριο εκείνη τη μέρα και ώρα. Ο Μπράντλεϊ αρνήθηκε να παρευρεθεί. «Παιδιά, δεν θα έρθω. Είναι έξω από το σύστημα αξιών μου και δεν πρόκειται να το κάνω. Δεν έχω πρόβλημα να τιμωρηθώ γι’ αυτό», είχε πει ο ίδιος και τελικά, βάσει και του εσωτερικού κανονισμού της ομάδας, τιμωρήθηκε με πρόστιμο 10.000 δολαρίων!
Όχι η καριέρα που μπορούσε
Μετά την ολοκλήρωση της διετούς αποστολής του ως μορμόνος, ο Σον Μπράντλεϊ δήλωσε απευθείας συμμετοχή στο ντραφτ. Και παρότι είχε αφήσει το μπάσκετ σε δεύτερη μοίρα, κατάφερε να επιλεγεί από τους Σίξερς στη δεύτερη θέση (!), πίσω μόνο από τον σπουδαίο Κρις Γουέμπερ και μπροστά από ολόκληρο Πένι Χάρνταγουεϊ. Ο λευκός σέντερ πήρε τη φανέλα με το 76, αφού με ύψος 7-6 πόδια και στους 76ερς μάλλον δεν γινόταν αλλιώς. Πάντως η προσαρμογή στο ΝΒΑ δεν ήταν εύκολη. Τα μόλις 107 κιλά του ήταν πρόβλημα και παρότι με ειδικά προγράμματα εκγύμνασης και διατροφής «έχτισε» καλύτερα το κορμί του, μάλλον δεν έκανε ποτέ την καριέρα που θα μπορούσε. Οι ειδικοί λένε πως σίγουρα η διετής αποχή του εμπόδισε την περαιτέρω εξέλιξή του. Έστω κι έτσι, πάντως, ο Μπράντλεϊ έμεινε για 14 χρόνια στο ΝΒΑ, δύο στους Σίξερς, δύο στους Νετς και τα υπόλοιπα στο Ντάλας μετρώντας 8,1 πόντους, 6,3 ριμπάουντ και 2,3 τάπες ανά αγώνα. Διόλου άσχημα, αλλά ίσως όχι όσο καλά μπορούσε βάσει προδιαγραφών…
Ατραξιόν για… Space Jam, Ευρωμπάσκετ και Φριντέτ
Το ιδιαίτερο παρουσιαστικό του τον έκανε ατραξιόν, ανάλογη με αυτή που αποτελεί σήμερα ο Μπόμπαν Μαριάνοβιτς ή ο Τάκο Φολ. Το 1996 έκανε ένα πέρασμα από το πρώτο και «αυθεντικό» Space Jam με πρωταγωνιστή τον Μάικλ Τζόρνταν. Ενσάρκωνε ουσιαστικά τον εαυτό του, όπως και οι Μάγκσι Μπογκς, Λάρι Τζόνσον, Τσαρλς Μπάρκλεϊ και Πάτρικ Γιούιν, ως παίκτες του ΝΒΑ που χάνουν ξαφνικά το ταλέντο τους.
Εμφανίστηκε ακόμη και σε επεισόδιο του Texas Ranger δίπλα στον Τσακ Νόρις υποδυόμενος τον… εαυτό του, ενώ έπαιξε μέχρι και στο Ευρωμπάσκετ του 2001 στην Τουρκία με τη Γερμανία, λόγω της καταγωγής της ημέρας του από τη χώρα. Και παρότι η παρέα του Ντιρκ Νοβίτσκι (συμπαίκτης του στο Ντάλας κι αυτός που τον «έψησε» να αγωνιστεί) έφτασε στην τέταρτη θέση, ο ίδιος ελάχιστα ξεχώρισε έχοντας μόλις 4,6 πόντους και 3,6 ριμπάουντ ανά αγώνα.
Η πιο cringe στιγμή του πάντως ήρθε όταν μαζί με άλλους πρώην φοιτητές στο BYU για να αποθεώσουν τον Τζίμερ Φριντέτ και τα «όργια» που έκανε στο κολέγιό τους, διασκεύασαν το «Dead or Alive» από Bon Jovi.
Ανάθεμα την ώρα…
Ο Σον Μπράντλεϊ αποσύρθηκε το 2005, αλλά παρέμεινε πολύ δραστήριος. Πέρα από έναν γάμο με έξι παιδιά που χάλασε μετά από 25 χρόνια κι έναν δεύτερο γάμο με την υιοθεσία των τριών παιδιών της νέας του συζύγου, είχε έντονη κοινωνική και φιλανθρωπική δράση. Κατέβηκε μέχρι και υποψήφιος με τους Ρεπουμπλικάνους στην Γιούτα το 2010, αλλά έχασε οριακά αν και συγκέντρωσε το 46,69% των ψήφων. Μέσα σε όλα, φρόντιζε να αθλείται με το κατά παραγγελία ποδήλατό του. Μέχρι να αλλάξουν όλα σε μια στιγμή…
Ήταν 20 Ιανουαρίου του 2021, όταν το απογευματάκι αποφάσισε να βγει για μια σύντομη βόλτα με το ποδήλατό του κοντά στο σπίτι του. Οδηγούσε ως συνήθως με ασφαλή ταχύτητα στην δεξιά πλευρά του δρόμου, όταν ένα παρκαρισμένο αυτοκίνητο τον ανάγκασε να κάνει λίγο αριστερά για να το αποφύγει. Για κακή του τύχη, μια μητέρα που βιαζόταν για να παραλάβει τα παιδιά της από το σχολείο, επιτάχυνε και δεν πρόσεξε την κίνηση του Μπράντλεϊ. Η πρόσκρουση ήταν σφοδρή, το τεράστιο κορμί του (που μετά την απόσυρση είχε φτάσει να ζυγίζει 140 κιλά) προσγειώθηκε με το κεφάλι, το κράνος του έσπασε και το κακό είχε γίνει. «Αμέσως κατάλαβα πως κάτι δεν πήγαινε καλά. Δεν μπορούσα να κουνηθώ, δυσκολευόμουν στην αναπνοή και μπορούσα να κινήσω μόνο τα μάτια μου. Άρχισα να αναρωτιέμαι αν θα πεθάνω», είπε περιγράφοντας τις δραματικές εκείνες στιγμές στο Sports Illustrated.
Μια ζωή που άλλαξε για πάντα
Η ταχεία διακομιδή του στο τοπικό νοσοκομείο δεν αποσόβησε το μοιραίο. Οι γιατροί μετέφεραν στη σύζυγό του, Κάρι, και τον ίδιο τα κακά νέα: ο Σον Μπράντλεϊ θα έμενε ανάπηρος για πάντα από τον θώρακα και κάτω, αφού η ζημιά στη σπονδυλική του στήλη ήταν ανεπανόρθωτη. «Η ζωή μας άλλαξε δραματικά εκείνη τη στιγμή. Καταλάβαμε αμέσως πως τίποτα δεν θα ήταν πια το ίδιο». Ο Μπράντλεϊ παρέμεινε για άλλους τρεις μήνες στη μονάδα εντατικής θεραπείας, αναπνέοντας το πρώτο διάστημα με αναπνευστήρα, ενώ για άλλους τέσσερις μήνες έκανε σε ειδικό κέντρο αποκατάστασης εντατικές φυσιοθεραπείες.
Αυτό που αποτέλεσε το «εισιτήριό» του για μια αξιόλογη καριέρα με μεγάλα συμβόλαια στο ΝΒΑ, είχε ξαφνικά γίνει το μεγαλύτερο πρόβλημά του. Η αναπηρία είναι δυσβάσταχτη για οποιονδήποτε κοινό άνθρωπο και το περιβάλλον του, πόσω μάλλον για έναν γίγαντα 229 εκατοστών και περίπου 150 κιλών. Γιατροί, φυσιοθεραπευτές και νοσηλευτές έπρεπε να γίνουν επινοητικοί για να κουμαντάρουν το αβοήθητο και υπέρβαρο κορμί του, ακόμη για την πιο απλή φροντίδα που του παρείχαν. Το πανάκριβο καινούριο σπίτι της νέας του οικογένειας, στο οποίο είχαν μετακομίσει δύο χρόνια πριν, έγινε δυσλειτουργικό για τις ανάγκες του. Ευτυχώς τα πολλά εκατομμύρια (υπολογίζεται 70 εκατ. δολάρια) που κέρδισε από το μπάσκετ αλλά και η ασφάλεια των ΝΒΑερ επέτρεψαν να έχει την απαιτούμενη περίθαλψη, να κάνει τις κατάλληλες μετατροπές στην οικία του, αλλά ακόμη και να αγοράσει ένα ειδικό για την μεταφορά του αυτοκίνητο 120.000 δολαρίων.
Ο ψυχικός πόνος ανάλογος με τον σωματικό
Η αδυναμία να φροντίσει τον εαυτό του και να κάνει πράγματα που τον ευχαριστούσαν βαραίνουν την ψυχή του εξίσου με τα τραύματα στο σώμα του. «Μου λείπουν οι βόλτες με το ποδήλατο, οι βαρκάδες με το σκάφος μου, να παίζω με τα παιδιά μου, να αγκαλιάζω τη γυναίκα μου. Όλα αυτά τα πράγματα που σήμαιναν τα πάντα για μένα», λέει ο ίδιος. Ένα ακόμη βαρύ φορτίο ήταν και το πώς ο δικός του τραυματισμός επηρέασε τις ζωές των άλλων. Η σύζυγός του έχει γίνει πλέον και νοσοκόμα του. «Ξέρω πως όταν παντρευτήκαμε ορκιστήκαμε πως θα είμαστε ο ένας δίπλα στον άλλο σε καλές και κακές στιγμές, αλλά δεν νομίζω πως αυτό που μου συνέβη περικλειόταν σε αυτή την έννοια».
Ακόμη και οι συναντήσεις με παλιούς φίλους είναι επώδυνες. Πρόσφατα τον επισκέφτηκαν στο σπίτι του ο άλλοτε συμπαίκτης του Ντιρκ Νοβίτσκι και ο ιδιοκτήτης των Μάβερικς, Μαρκ Κιούμπαν. Παρότι στη διάρκεια της συνάντησης το μυαλό του ξέφυγε και θυμήθηκαν όμορφες στιγμές από το παρελθόν, όταν εκείνοι έφυγαν άρχισε να κλαίει. «Όταν άνθρωποι με τους οποίους είμαι κοντά με βλέπουν τώρα, όπως έχω γίνει, τα συναισθήματα είναι πολύ έντονα. Αδειάζεις μέσα σου…», αναφέρει.
Ο ίδιος δεν κρύβει πως πέρασε από το μυαλό του ακόμη και η αυτοκτονία! «Έχω γίνει βάρος στους αγαπημένους μου ανθρώπους και δεν ξέρω πώς να τους αλαφρύνω αυτό το φορτίο. Ίσως να ήταν καλύτερα αν όλα τελείωναν. Ναι, έχει περάσει κι αυτό από το μυαλό μου. Δεν φαντάζομαι ότι θα μπορούσα να το κάνω πράξη, αλλά σίγουρα αυτές οι σκέψεις υπάρχουν», ομολογεί.
Όχι, δεν το βάζει κάτω
Ο Σον Μπράντλεϊ αφήνει στην άκρη τις μαύρες σκέψεις και σηκώνει το κεφάλι. Με τις κατάλληλες (πλην όμως πολύ επίπονες) φυσιοθεραπείες ήδη μπορεί να κινεί σε ικανοποιητικό βαθμό τα χέρια του. Επόμενος στόχος είναι να μπορεί να μετακινήσει ο ίδιος το πελώριο κορμί του από το κρεβάτι στο αμαξίδιό του. «Δεν είμαστε ακόμη σε αυτό το σημείο, αλλά πλησιάζουμε. Δεν πρόκειται να περπατήσω σε έναν μήνα, το ξέρω αυτό. Θαύματα γίνονται, αλλά δεν πρόκειται να περπατήσω ξανά, όμως θα κάνω ό,τι μπορώ για να εξαντλήσω τις πιθανότητες για μια καλύτερη ζωή». Η στήριξη της οικογένειάς του, αλλά και τα μηνύματα αγάπης που λαμβάνει από όλο τον κόσμο, έχουν βελτιώσει την ψυχολογία του.
Η επόμενη μεγάλη του αποστολή, πέρα από το να ανακτήσει όση περισσότερη κινητικότητα μπορεί στα χέρια του, είναι να βοηθήσει ανθρώπους με ανάλογα προβλήματα. Μια από τις προτεραιότητές του είναι να συμβάλει στην εκπαίδευση για την ασφάλεια των ποδηλατών, καθώς πάνω από 800 συμπατριώτες του σκοτώνονται κάθε χρόνο σε τέτοια δυστυχήματα. Αλλά ταυτόχρονα θέλει να αποτελέσει παράδειγμα για τους πάνω από 300.000 Αμερικανούς που είναι καθηλωμένοι μετά από ανεπανόρθωτους τραυματισμούς στη σπονδυλική στήλη. «Ίσως υπάρχει κάποιος λόγος που δεν πέθανα εκείνη τη μέρα», δηλώνει.
