Είναι το πιο απρόσιτο και παράλληλα ένα από τα πιο «θελκτικά» ναυάγια στον κόσμο!

Ουδείς το έχει δει. Μόνο, ευτυχώς, από τις δεκάδες ασπρόμαυρες φωτογραφίες του προτού βυθιστεί.

Γνωρίζουμε, παρ' όλα αυτά, με αρκετά καλή ακρίβεια πού κατέληξε το θρυλικό ''Endurance'' του Σερ Έρνεστ Σάκλετον πριν από 100 και πλέον χρόνια. Μέχρι στιγμής, όμως, όλες οι προσπάθειες να βρεθεί το ξύλινο κουφάρι του στον πυθμένα της Ανταρκτικής έχουν αποτύχει παταγωδώς.

Μια ομάδα τολμηρών ερευνητών έβαλε τώρα -ξανά- πλώρη για το «ακατόρθωτο», καθώς θα προσπαθήσει να βρει το πιο απρόσιτο ναυάγιο στον κόσμο, που το έχει «καταπιεί» ο πάγος.

Πάγος, πάνω στον οποίο έγινε ένας από τους πρώτους (και όμως, έχουν γίνει και άλλοι) ποδοσφαιρικούς αγώνες στη μεγαλύτερη έρημο του κόσμου!

Γράφει ο Νίκος Ράλλης



Βρίσκεται πολύ βαθιά, περίπου 3.000 μέτρα στον βυθό. Αλλά δεν είναι αυτό το μεγαλύτερο πρόβλημα, που θα αντιμετωπίσει (ξανά) μια ομάδα τολμηρών ερευνητών, στην προσπάθειά της να βρει το θρυλικό πλοίο, των 144 ποδιών.

Η βασική δυσκολία είναι ο αμείλικτος θαλάσσιος πάγος, όπως αναφέρει το BBC. Είναι αυτός, ο οποίος περικύκλωσε, συνέτριψε και τελικά «κατάπιε» το ξύλινο σκαρί στη θάλασσα Γουέντελ μεταξύ Οκτωβρίου και Νοεμβρίου, το 1915. Εκεί είναι ο παγωμένος τάφος του έναν αιώνα τώρα. Και ακόμη και σήμερα, στην εποχή της υψηλής τεχνολογίας, των δορυφόρων και των τρομερών παγοθραυστικών, ο εντοπισμός του ''Endurance'' παραμένει ένα εγχείρημα στη σφαίρα του ακατόρθωτου.

«Είναι ένα πραγματικά βάναυσο, φονικό περιβάλλον αυτό στο οποίο μπαίνουμε»



«Πιστέψτε με, είναι κάπως τρομακτικό», παραδέχθηκε στο BBC ο Μένσουν Μπάουντ, θαλάσσιος αρχαιολόγος, καθώς ετοιμαζόταν για την -ακόμα μία- εξερευνητική απόπειρα στο σημείο, όπου βρίσκεται το πλοίο, άθικτο θεωρούν οι ειδικοί, καθώς έχει διατηρηθεί στην κατάψυξη. «Ο συμπαγής πάγος της θάλασσας Γουέντελ είναι διαρκώς σε δεξιόστροφη κίνηση. Ανοίγει, σφίγγει και απομακρύνεται ξανά. Είναι ένα πραγματικά βάναυσο, φονικό περιβάλλον αυτό στο οποίο μπαίνουμε», εξηγεί.

Οπότε, γιατί να ασχοληθεί κάποιος; Γιατί να πας σε μία αναπόφευκτη αποτυχία; Λοιπόν, αυτή είναι η γοητεία με το ναυάγιο του ''Endurance''.

Η αποκαλούμενη Αυτοκρατορική Διανταρκτική Αποστολή του Βρετανού θαλασσοπόρου ιρλανδικής καταγωγής, Σερ Έρνεστ Σάκλετον, διήρκησε από το 1914 έως το 1917. Ο τολμηρός ιππότης του βρετανικού στέμματος οραματίστηκε να διασχίσει πρώτος την παγωμένη Ανταρκτική. Ωστόσο, το σκάφος, που μετέφερε εκείνον και το 28μελές πλήρωμα, χάθηκε για πάντα στα παγωμένα νερά της Ανταρκτικής, βυθίζοντας μαζί με τον εξοπλισμό και ένα από τα πιο φιλόδοξα όνειρα της εποχής.


Το ''Endurance'' αποπλέει από το Grytviken της Νότιας Γεωργίας στις 5 Δεκεμβρίου 1914

Ο θρύλος, όμως, γιγαντώθηκε στη συνέχεια, από τον απίστευτο άθλο του πληρώματος, τους μήνες μετά τη βύθιση του σκάφους τους, για την επιβίωσή του.

«Τι θα σήμαινε να βρούμε το ''Endurance''; Πρόκειται για το σπουδαιότερο "κυνήγι" ναυαγίου, που μπορεί να αναλάβει κανείς. Το να το εντοπίσεις; Δεν υπάρχει κάτι καλύτερο από αυτό. Οπότε, εξ ορισμού η ζωή μου θα πάρει την κατιούσα μετά», είπε ο Μπάουντ στο BBC.

Η νέα αυτή αρχαιολογική αποστολή γίνεται στο πλαίσιο του πρότζεκτ Endurance22. Το κυνήγι του αγνοούμενου ''Endurance'' οργανώνεται από το Falklands Maritime Heritage Trust και η αποστολή ξεκίνησε ήδη το περασμένο Σάββατο (4/2) με το ερευνητικό σκάφος Agulhas II από το Κέιπ Τάουν. Είναι το δεύτερο ταξίδι του Agulhas II στην περιοχή, καθώς η πρώτη απόπειρα, παρότι προχώρησε σε σχέση με άλλες, απέτυχε και αυτή.

Το γιατί καμία αποστολή δεν έχει πετύχει «βρίσκεται» στα λόγια του ίδιου του Σάκλετον, ο οποίος περιέγραψε την τοποθεσία της βύθισης ως «το χειρότερο μέρος της χειρότερης θάλασσας στον κόσμο»!





«Διδαχτήκαμε σημαντικά πράγματα», ανέφερε ο επικεφαλής της αποστολής, Δρ Τζον Σιαρς, που αποκαλύπτει πως αυτήν τη φορά θα υπάρχει βοήθεια και από ελικόπτερα. «Θα επιστρατεύσουμε το ερευνητικό υποβρύχιό μας από το πρυμναίο κατάστρωμα του Agulhas.

Όμως, θέλαμε να έχουμε την εναλλακτική πως, στην περίπτωση κατά την οποία συναντήσουμε δυσμενείς συνθήκες και δεν μπορούμε να φτάσουμε πάνω από την περιοχή του ναυαγίου, θα μεταφέρουμε αεροπορικώς το "στρατόπεδό" μας στην περιοχή έρευνας
», εξήγησε ο βετεράνος πολικός γεωγράφος.

«Θα εγκατασταθούμε στον πάγο, θα κάνουμε γεώτρηση και θα ρίξουμε το υποβρύχιο σκάφος μας στο νερό με αυτόν τον τρόπο», συμπλήρωσε.





Με πλήρωμα 46 ατόμων και 64μελή ομάδα αποστολής, το νοτιοαφρικανικό παγοθραυστικό, μόλις φτάσει στο σημείο, «ελπίζει» να βρει το ναυάγιο, προκειμένου οι ερευνητές να το εξερευνήσουν με δύο υποβρύχια drones.

Η αποστολή για την εύρεσή του θα έχει λιγότερο από δύο εβδομάδες, για να εντοπίσει το ναυάγιο μόλις το παγοθραυστικό φτάσει στη θάλασσα Γουέντελ. Αν βρεθεί, θα είναι μια ανεπανάληπτη, ιστορική στιγμή. Τα drones θα τραβήξουν φωτογραφίες και βίντεο και θα κάνουν με λέιζερ ακριβείς σαρώσεις των συντριμμιών.

«Το χειρότερο μέρος της χειρότερης θάλασσας στον κόσμο»



Ωστόσο, δεν θα ανασυρθούν από το θρυλικό σκάφος αντικείμενα και εξοπλισμός. Το ιστορικής σπουδαιότητας ''Endurance'' έχει καταχωρηθεί ως μνημείο υπό τη διεθνή Συνθήκη της Ανταρκτικής, για αυτό και δεν επιτρέπονται οι παρεμβάσεις στο κουφάρι του.

«Δεν υπάρχει λόγος απομάκρυνσης κάποιου αντικειμένου από το ''Endurance''. Τι θα έκανε κανείς με αυτό, άλλωστε; Δεν υπάρχει κάποιο επίγειο μουσείο, που να μπορεί να δεχτεί τα ευρήματα. Το κόστος της συντήρησης, της προστασίας και της έκθεσης θα ήταν λόγος διαμάχης για πάντα», τόνισε ο Νίκο Βίντεντ, επιβλέπων της αποστολής.





Η πραγματικά συγκλονιστική ιστορία, όμως, γύρω από το ''Endurance'' έχει να κάνει, όπως προείπαμε, με τον άθλο της επιβίωσης του πληρώματος. Η ιστορία αυτή, μάλιστα, περιλαμβάνει και… ποδόσφαιρο!

Τα μεγαλοπρεπές ιστιοφόρο «κόλλησε» στους πάγους τον Ιανουάριο του 1915, με το νερό τριγύρω του να παγώνει, καθώς η θερμοκρασία έπεσε στους -20 βαθμούς Κελσίου! Πολύ γρήγορα τα μέλη της αποστολής αντιλήφθηκαν πως η επιβίωσή τους ήταν, πλέον, ο στόχος και όχι η εξερεύνηση. Το ''Endurance'' έμεινε παγιδευμένο για δέκα ολόκληρους μήνες. Το πλήρωμα ήταν αβοήθητο, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τον πολιτισμό.

Όλο αυτό το διάστημα οι παγιδευμένοι εργάζονταν, στην προσπάθειά τους να απεγκλωβίσουν το ιστιοφόρο, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Για να μην… τρελαθούν, λοιπόν, αθλούνταν καθημερινά και έπαιζαν κυρίως ποδόσφαιρο! Οι φωτογραφίες, με το πλήρωμα να παίζει μπάλα στον πάγο, σε θερμοκρασίες αδιανόητα χαμηλές, με φόντο το πλοίο, είναι απλά συνταρακτικές.





Ποδόσφαιρο έχουν παίξει άνθρωποι -και παίζουν- παντού στον κόσμο, ακόμη και στα πιο απίθανα μέρη. Στην Ανταρκτική, ωστόσο, είναι απίστευτο να βλέπεις την μπάλα να κυλάει στον… πάγο. Και το ακόμη πιο απίστευτο είναι πως υπάρχουν καταγεγραμμένοι και άλλοι αγώνες στη μεγαλύτερη έρημο του κόσμου. Εκείνοι ανάμεσα στο πλήρωμα του ''Endurance'' ήταν από τους πρώτους, αλλά όχι οι πρώτοι!

Οι μέρες και οι μήνες περνούσαν, οι προμήθειες τελείωναν, και οι άντρες, μην έχοντας άλλη επιλογή και καθώς δεν ήταν τυχεροί πάντα, να πιάνουν… πιγκουίνους, θανάτωσαν και έφαγαν σταδιακά τα σκυλιά τους! Τον Νοέμβριο του 1915 πια, το ειδικά σχεδιασμένο πλοίο για αντοχή στον πάγο διαλύθηκε και βούλιαξε. Τότε ξεκίνησε μια νέα περιπέτεια για το πλήρωμα.

Ο Σάκλετον είχε την ιδέα να χρησιμοποιήσουν τις σωστικές λέμβους, προκειμένου να ξεφύγουν από τα παγωμένα νερά της Ανταρκτικής. Δεν είχαν και άλλη επιλογή. Ή αυτό ή θα πέθαιναν. Με τις σωστικές λέμβους, λοιπόν, κατάφεραν να προσεγγίσουν δυτικά ένα ασφαλές κομμάτι πάγου και κατασκήνωσαν εκεί για άλλους τρεις μήνες, στο «Στρατόπεδο Υπομονή», όπως το είπαν, στο Νησί του Ελέφαντα.









Τον Απρίλιο του 1916, τελικά, και με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει, οι πάγοι έλιωσαν τριγύρω και μετά από σχεδόν ενάμισι χρόνο, οι άντρες του πληρώματος κατάφεραν να πιάσουν στεριά! Πέντε άνδρες μαζί με Σάκλετον πήραν μια λέμβο και άρχισαν να πλέουν προς το νησί της Νότιας Γεωργίας.

Είχαν μαζί τους προμήθειες για έναν μήνα. Αν τύχαινε το οτιδήποτε, τα πάντα θα τελείωναν και για αυτούς και για τους υπόλοιπους, που περίμεναν να σωθούν. Αλλά τα κατάφεραν. Βρήκαν τη νήσο της Νότιας Γεωργίας και λίγους μήνες αργότερα έστειλαν βοήθεια και στο υπόλοιπο πλήρωμα. Όλοι κατάφεραν να επιβιώσουν. Και ρόλο σε αυτό έπαιξε και το ποδόσφαιρο. Που «βασιλεύει» και στην Ανταρκτική.

Το ποδόσφαιρο στην Ανταρκτική


Η βρετανική υπερπόντια επικράτεια της Νότιας Γεωργίας και των Νότιων Νήσων Σάντουιτς, που βρίσκεται στην υπο-Ανταρκτική περιοχή, είναι ένα από τα πιο αφιλόξενα μέρη στη Γη. Βρίσκεται στο «πουθενά», στη μέση του Νότιου Ατλαντικού Ωκεανού, μεταξύ της Νότιας Αμερικής και της Ανταρκτική.

Το νησί της Νότιας Γεωργίας, λοιπόν, είναι ένα από τα τελευταία μέρη, που θα περίμενε κανείς να παίζεται ποδόσφαιρο, αλλά το νησί έχει μακρά ποδοσφαιρική ιστορία, που δικαίως μπορεί να αποκαλέσει «δική του».

Μια ιστορία, που ξεκινάει αρκετά χρόνια πριν το ναυάγιο του ''Endurance''και και αυτό οφείλεται στη βιομηχανία φαλαινοθηρίας και σε όσους απασχολούνταν -έναν αιώνα και ακόμα περισσότερο πριν- στους διάφορους φαλαινοθηρικούς σταθμούς, που ήταν διάσπαρτοι κατά μήκος της ανατολικής ακτής του νησιού.



Η Νότια Γεωργία είναι ένα «άγρια» πανέμορφο, αλλά και τρομερά αφιλόξενο μέρος και για όσους εργάζονταν εκεί, η ζωή ήταν δύσκολη, ειδικά τον χειμώνα. Προφανώς και οι ευκαιρίες για ψυχαγωγικές δραστηριότητες ήταν περιορισμένες.

Το ποδόσφαιρο, πάντως, βρήκε τον δρόμο του και εκεί, καθώς ήταν η μία και ουσιαστική μορφή αναψυχής. Μάλιστα, κατασκευάστηκαν πολλά γήπεδα ποδοσφαίρου σε διαφορετικές τοποθεσίες του νησιού! Γήπεδα, φυσικά, όχι «Μπερναμπέου», αλλά σαν τo παρακάτω.


Φώκιες και τάρανδοι στο γήπεδο του Grytviken το 2009

Το Grytviken, απ' όπου και απέπλευσε το ''Endurance'' το 1914, ήταν ο πρώτος φαλαινοθηρικός σταθμός και μόνιμος οικισμός, που ιδρύθηκε στη Νότια Γεωργία. Χρονολογείται από το 1904 και ιδρυτής του ήταν ο Νορβηγός εξερευνητής Carl Anton Larsen. Είναι ένα μέρος, το οποίο έχει εξέχουσα θέση στην ιστορία του ποδοσφαίρου στο νησί. Οι Leith Harbour, Stromness και Husvik, που ιδρύθηκαν όλοι μέσα σε πέντε χρόνια από τον Grytviken, είναι οι άλλοι σταθμοί του νησιού.

Ένα από τα πρώτα καταγεγραμμένα παιχνίδια, λοιπόν, στη Νότια Γεωργία έλαβε χώρα στο New Fortune Bay (τώρα γνωστό ως Ocean Harbour) τον Ιανουάριο του 1914. Τέθηκαν αντιμέτωπες η ομάδα, που εκπροσωπούσε τον φαλαινοθηρικό σταθμό Grytviken, και μια ομάδα, που αποτελούνταν από υπαλλήλους της A/S Ocean, μιας εταιρείας φαλαινοθηρίας, με έδρα το Prince Olav Harbour, στη βόρεια ακτή της Νότιας Γεωργίας.



Σύμφωνα με ένα απόσπασμα από άγνωστη πηγή, που αναπαράγεται στον ιστότοπο falklandstimeline των Νήσων Φώκλαντ, «η ομάδα από το Grytviken αποτελείται από Άγγλους, Δανούς, Σουηδούς και Νορβηγούς και έναν εντυπωσιακό Ιρλανδό παίκτη στην άμυνα. Η ομάδα της A/S αποτελείται από εννέα αγόρια από το Λάρβικ (σ.σ. πόλη της Νορβηγίας) και δύο Σουηδούς».

Η ομάδα της A/S Ocean έκανε πάρτι, επικρατώντας 9-2. Μερικές εβδομάδες αργότερα, δε, κέρδισε άλλον έναν αγώνα απέναντι στον Grytviken. Τίποτα περισσότερο δεν φαίνεται να έχει καταγραφεί για την ποδοσφαιρική ζωή στο Ocean Harbour και ο ίδιος ο φαλαινοθηρικός σταθμός έκλεισε το 1920. Αλλά υπάρχουν καταγραφές και πριν το 1914, μια δεκαετία πίσω για την ακρίβεια!

Ένα άλλο απόσπασμα, από τον ιστότοπο του Scott Polar Research Institute (SPRI), αναφέρει ότι κάπου μεταξύ Απριλίου 1902 και Σεπτεμβρίου 1902, κατά τη διάρκεια του χειμώνα της Ανταρκτικής δηλαδή, οι αθλητικές δραστηριότητες έγιναν μέρος της ρουτίνας των ερευνητών και των εξερευνητών! «Για πλάκα οι άνδρες έπαιξαν ποδόσφαιρο, δημιούργησαν μια θεατρική ομάδα και άρχισαν να κάνουν σκι και έλκηθρο».



Κατά τη διάρκεια της αποστολής Terra Nova, από το 1910 έως το 1913, στο ημερολόγιό του, ο Captain Robert Falcon Scott γράφει σε κάποιο σημείο: «Σήμερα είχαμε τον πρώτο μας αγώνα ποδοσφαίρου ·ένας βίαιος νότιος άνεμος άρχισε να φυσάει, που βοήθησε τη δική μου ομάδα με τρία γκολ», ''στις 2 Μαΐου 1911''.

Σε άλλο σημείο περιγράφει το εξής: «Παίζουμε ποδόσφαιρο το μεσημέρι -το παιχνίδι βελτιώνεται, καθώς βελτιώνουμε τις συνθήκες και τις δεξιότητές μας στο ποδόσφαιρο», ''στις 19 Μαΐου 1911''. Το ποδόσφαιρο ήταν ψυχαγωγία και δραστηριότητα και λόγω της κλιματικής κατάστασης, ήταν και απαραίτητο για τους άντρες, προκειμένου να κάνουν ένα ευχάριστο διάλειμμα και να ζεσταθούν. Όπως ακριβώς συνέβη και με το πλήρωμα του ''Endurance''.

Ο φαλαινοθηρικός σταθμός στο Prince Olav Harbor είχε, επίσης, γήπεδο και φιλοξένησε, μάλιστα, την πρώτη αθλητική ημέρα της Νότιας Γεωργίας στις 23 Φεβρουαρίου 1928, που εγκαινιάστηκε από τον τότε κυβερνήτη, Arnold Wienholt Hodson, λίγο μετά την ίδρυση και του πρώτου αθλητικού συλλόγου του νησιού. Στον φαλαινοθηρικό σταθμό, οι γηπεδούχοι συμμετείχαν σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα εναντίον και πάλι του Grytviken κατά τη διάρκεια της αθλητικής ημέρας, με τους φιλοξενούμενους να επικρατούν.

«Ένας κληρικός χάρισε τη νίκη»



Το βιβλίο "The History of Modern Whaling" (1982), γραμμένο από τους Johan Nicolay Tonnesen και Arne Odd Johnsen, αναφέρει ότι η νίκη του Grytviken εναντίον του Olav Harbor ήρθε «χάρη στην ένταξη στην ομάδα ενός κληρικού, ο οποίος ήταν εξαιρετικός παίκτης, παίζοντας ποδόσφαιρο στα φοιτητικά του χρόνια, προτού αποφασίσει να εξερευνήσει τον κόσμο».

Παραδόξως, ο τελευταίος πάστορας στην εκκλησία Grytviken ήταν ένας Sverre Eika, ο οποίος γεννήθηκε στον πρώην νορβηγικό δήμο Gjerpen το 1899. Ο Eika ήταν πρώην ποδοσφαιριστής, που ξεκίνησε την καριέρα του στην Οντ, στη συνέχεια μετακόμισε στην Κριστιάνια το 1918 και στη συνέχεια στη Λιν Όσλο το 1923, την ίδια χρονιά, που ολοκλήρωσε τις θεολογικές του σπουδές. Χειροτονήθηκε πάστορας τον επόμενο χρόνο και ήρθε στη Νότια Γεωργία το 1929, παραμένοντας για δύο χρόνια εκεί, προτού φύγει για την Αργεντινή το 1931.

Ενώ βρισκόταν στη Νότια Γεωργία, φροντίζοντας τα ποιμαντικά του καθήκοντα, ο Eika βοήθησε στη συντήρηση του γηπέδου ποδοσφαίρου στο Grytviken και στη διοργάνωση φιλικών αγώνων. Ωστόσο, λόγω του χρονοδιαγράμματος, είναι αμφίβολο ότι ο Eika ήταν ο κληρικός, που οι Tonnesen και Johnsen αναφέρουν στο βιβλίο τους. Ο Sverre Eika, ο οποίος «έγραψε» και δύο συμμετοχές με την εθνική Νορβηγίας το 1923 εναντίον της Γαλλίας και της Γερμανίας, πέθανε από ανακοπή το 1971, σε ηλικία 69 ετών.


Ο διεθνής Νορβηγός ποδοσφαιριστής Sverre Eika, που έγινε πάστορας στη Νότια Γεωργία

Δεν υπάρχουν στοιχεία για τη δεύτερη νησιωτική αθλητική ημέρα, η οποία πραγματοποιήθηκε το 1929. Σώζεται, όμως, αναφορά στην τρίτη, το Σαββατοκύριακο 22-23 Φεβρουαρίου 1930, με τον σταθμό Leith Harbor να αντιμετωπίζει τον Grytviken στον τελικό του τουρνουά ποδοσφαίρου. Μια αναφορά, μάλιστα, αυτής της ποδοσφαιρικής συνάντησης εμφανίστηκε στην εφημερίδα ''Penguin'' με έδρα τα Νησιά Φώκλαντ περίπου πέντε εβδομάδες μετά το γεγονός!

Το ντοκουμέντο είναι συγκλονιστικό, καθώς σημειώνει πως το παιχνίδι ξεκίνησε μέσα σε μια στροβιλιζόμενη χιονοθύελλα και, με πλάτη στον άνεμο, ο σταθμός του Leith Harbor πήρε το προβάδισμα μετά από μόλις τρία λεπτά. Αν και ο τερματοφύλακας του Grytviken έβγαζε τα πάντα, σύμφωνα με τα λόγια του ανταποκριτή της ''Penguin'', «κουβαλούσε όλη την ομάδα στο πρώτο ημίχρονο», όπως έγραψε, ο Leith Harbor πήγε στην ανάπαυλα με 3-0, για να επικρατήσει, τελικά, 4-1.

Το βιβλίο των Tonnesen και Johnsen αναφέρει, επίσης, ότι «το Grytviken είχε το καλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου» στο νησί και ότι ο φαλαινοθηρικός σταθμός φιλοξένησε την τέταρτη αθλητική συνάντηση της Νότιας Γεωργίας στις 14-15 Φεβρουαρίου 1931, όταν πέντε σταθμοί -Grytviken, Husvik, Leith Harbour, Prince Olav Harbor και Stromness- μπήκαν στο ποδοσφαιρικό τουρνουά. Στη διάρκειά του διεξήχθη το Κυβερνητικό Κύπελλο των Νήσων Φώκλαντ.



Στη λίστα συμμετοχής για την πέμπτη αθλητική συνάντηση, που έγινε το Σαββατοκύριακο 13-14 Φεβρουαρίου 1932, μόνο τρεις ομάδες έλαβαν μέρος. Η συνάντηση είχε προγραμματιστεί, αρχικά, να πραγματοποιηθεί στο Prince Olav Harbour, αλλά το πρόσφατο κλείσιμο του τοπικού σταθμού φαλαινοθηρίας δεν επέτρεψε κάτι τέτοιο.

Το παιχνίδι ανάμεσα σε Leith Harbor και Grytviken, πάντως, έμεινε στην ιστορία. Το Grytviken προηγούνταν 2-1 στο ημίχρονο, αλλά το Leith Harbor έκανε μία τρομερή ανατροπή στο δεύτερο 45λεπτο και επικράτησε 4-3 -με τον αριστερό τους μέσο να παίζει με σπασμένο πλευρό, αλλά ούτε συζήτηση να βγει από το παιχνίδι.

Αναμφίβολα, και τα επόμενα χρόνια διεξήχθησαν αμέτρητοι ποδοσφαιρικοί αγώνες μεταξύ ομάδων, που αντιπροσώπευαν τους διάφορους φαλαινοθηρικούς σταθμούς στο νησί, αλλά τα στοιχεία χάθηκαν.


Αγώνας το 2012

Αγώνες εξακολουθούσαν να γίνονται, ακανόνιστα, στο γήπεδο του Grytviken, μεταξύ ομάδων, κυρίως, από Βρετανούς στρατιώτες, που στάθμευαν στο νησί, μέλη της Βρετανικής Έρευνας Ανταρκτικής και εκείνους, που εργάζονταν στο King Edward Point και το Μουσείο της Νότιας Γεωργίας. Αυτές οι ομάδες εμφανίζονταν με μια ποικιλία ονομάτων.

Μια ομάδα, για παράδειγμα, αποτελούμενη από μέλη του πληρώματος του ''HMS Endurance'', νίκησε την ομάδα της Βρετανικής Έρευνας Ανταρκτικής με σκορ 6-0 στις 16 Μαρτίου 1982, λίγες ημέρες πριν η Αργεντινή στείλει μια μικρή δύναμη εισβολής, για να καταλάβει το νησί, προκαλώντας, έτσι, αυτό, που έγινε γνωστό ως «Πόλεμος των Φώκλαντ».

Η ομάδα South Georgia Garrison -που αποτελούνταν από στρατιώτες των Royal Irish Rangers του βρετανικού στρατού- έπαιξε στις 4 Ιανουαρίου 1987 κόντρα σε μία ομάδα του ''Argyll and Sutherland Highlanders'', ένα σύνταγμα πεζικού του βρετανικού στρατού, που υπήρχε από το 1881 έως τη συγχώνευσή του στο Βασιλικό Σύνταγμα της Σκωτίας, στις 28 Μαρτίου 2006. Η South Georgia Garrison έδωσε και έναν αγώνα εναντίον του πληρώματος του σοβιετικού πλοίου έρευνας ''Professor Dubov'' την ημέρα του Αγίου Πατρικίου, την ίδια χρονιά.



Σήμερα, το προσωπικό στο King Edward Point, το σύγχρονο διοικητικό κέντρο στη Νότια Γεωργία, συνεχίζει την παράδοση της συμμετοχής σε ποδοσφαιρικούς αγώνες στο γήπεδο Grytviken, αν και οι αντίπαλοί τους συνήθως προέρχονται από τα πληρώματα των επισκεπτών σκαφών και οι αγώνες είναι περισσότερο χαβαλές. Μπορεί μια ομάδα να έχει οκτώ παίκτες και οι αντίπαλοι να είναι έξι. Ή μπορεί οι αντίπαλοι να προκύψουν από μία παραλίγο τραγωδία.

Τον Ιούνιο του 2009, το King Edward Point νίκησε μια ομάδα αποτελούμενη από το πλήρωμα ενός «πληγωμένου» νοτιοκορεατικού αλιευτικού σκάφους, το ''In Sung 22'', με σκορ 5-0. Το σκάφος είχε πιάσει φωτιά στα ύδατα της Νότιας Γεωργίας και μεταφέρθηκε σε ασφαλές μέρος στον κόλπο Κάμπερλαντ. Ωστόσο, βυθίστηκε μερικές μέρες αργότερα, καθώς το ρυμουλκούσε άλλο νοτιοκορεατικό σκάφος στην πρωτεύουσα της Ουρουγουάης, Μοντεβιδέο.

Εν τω μεταξύ, μακριά από τη δράση στο Grytviken, το γήπεδο ποδοσφαίρου στο Leith Harbour, που βρίσκεται στο νότιο άκρο του παλιού φαλαινοθηρικού σταθμού, έχει υποβληθεί σε εργασίες αποκατάστασης τα τελευταία χρόνια, αν και η πρόσβαση είναι περιορισμένη, καθώς βρίσκεται σε μια περιοχή, που δεν επιτρέπεται το ευρύ κοινό λόγω της ερειπωμένης κατάστασης των επικίνδυνων κτιρίων και της έντονης παρουσίας αμιάντου.

Η φρουρά αρνήθηκε να παραδοθεί στο γήπεδο, καθώς το είχαν γεμίσει με νάρκες



Το φοβερό είναι πως το γήπεδο αυτό έπαιξε ρόλο στον Πόλεμο των Φώκλαντ του 1982, όταν η παραδοθείσα φρουρά της Αργεντινής στο Leith Harbour, που είχε υψώσει τη λευκή σημαία στις 26 Απριλίου 1982, μία ημέρα μετά τους συντρόφους τους στο Grytviken, κλήθηκε να παραταχθεί στο γήπεδο, αλλά αρνήθηκε να το κάνει, καθώς το είχαν γεμίσει με νάρκες!

Οι νάρκες είχαν σκοπό να ανατινάξουν ένα ελικόπτερο, που μετέφερε τον αξιωματικό του βρετανικού στρατού, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με την επίβλεψη της παράδοσης της μικρής φρουράς της Αργεντινής, που είχε καταλάβει το νησί πέντε εβδομάδες πριν. Αυτός και οι πιλότοι του αποφάσισαν την τελευταία στιγμή να μην προσγειωθούν στον αγωνιστικό χώρο. Η παράδοση έγινε σε άλλη τοποθεσία κοντά στο γήπεδο.

Στο αποκορύφωμα της περιόδου της βιομηχανίας φαλαινοθηρίας στη Νότια Γεωργία, έως και δύο χιλιάδες άνθρωποι, κυρίως άνδρες, μπορεί να ζούσαν και να δούλευαν στο νησί. Οι λίγες γυναίκες, που ζούσαν στο νησί, η πλειονότητα των οποίων ήταν σύζυγοι υψηλόβαθμων αξιωματούχων, που στάθμευαν εκεί, παρευρέθηκαν, κατά καιρούς, σε μερικούς από τους ποδοσφαιρικούς αγώνες, που παίζονταν σε όλο το νησί, αν και σπάνια, έως ποτέ, εμφανίζονται στο φωτογραφίες ποδοσφαιρικών αγώνων στο Grytviken. Φαίνεται ότι πήγαιναν στους πιο σημαντικούς αγώνες.



Σήμερα, περίπου 30 άτομα ζουν και εργάζονται στη Νότια Γεωργία. Η συντριπτική πλειονότητα βρίσκεται στο King Edward Point, με μερικούς επιστήμονες να εδρεύουν στο Bird Island. Η τοπική ομάδα είναι συχνά μικτή λόγω του περιορισμένου αριθμού επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού, που εδρεύει στο νησί, και η ύπαρξή της, αν και με ανεπίσημο τρόπο, διασφαλίζει ότι οι γυναίκες έχουν βρει τη θέση τους στη μακρά -αν και ακόμη σε μεγάλο βαθμό χωρίς έγγραφα- ιστορία του ποδοσφαίρου στη Νότια Γεωργία μαζί με τους άνδρες συμπατριώτες τους. Παίζουν, δηλαδή και εκείνες!

Αυτοί οι σύγχρονοι επιστήμονες, στρατιώτες και κυβερνητικό προσωπικό παίρνουν τη θέση τους στην ιστορία του ποδοσφαίρου της Νότιας Γεωργίας δίπλα σε εκείνους τους ανθεκτικούς κατοίκους των φαλαινοθηρικών σταθμών, που αγωνίζονταν μαζί και ο ένας εναντίον του άλλου, από τις πρώτες μέρες στις αρχές του 1900 έως, κυρίως, το κλείσιμο του φαλαινοθηρικού σταθμού Leith Harbour τον Δεκέμβριο του 1965.

Ήταν οι άντρες, που συμμετείχαν και έφεραν τον «βασιλιά των σπορ» σε ένα μικρό, απομονωμένο, τραχύ και συχνά αφιλόξενο νησί, ένα μέρος στο τέλος του κόσμου. Αν και αυτό βρίσκεται 1700 χιλιόμετρα νοτιότερα. Εκεί όπου έπαιξαν ποδόσφαιρο ο Σάκλετον και οι άντρες του, περιμένοντας να σωθούν.

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube