Το μεγάλο κόλπο της Κρητικής Αντίστασης

Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε. Του Πάτρικ Λη Φέρμορ. Εκδ. Μεταίχμιο.

Για έναν αναγνώστη και για έναν ιστορικό ερευνητή ακόμη περισσότερο είναι ευτύχημα να διαβάζουν την εξιστόρηση ενός ιστορικού γεγονότος από εκείνους που πήραν μέρος σε αυτό. Η απαγωγή του γερμανού στρατηγού Κράιπε, στην γερμανοκρατούμενη Κρήτη τον Απρίλιο του 1944 από μία κρητική αντάρτικη ομάδα σε συνεργασία με μία μικρή ομάδα βρετανών σαμποτέρς, θεωρείται μία από τις πιο τολμηρές και καλοσχεδιασμένες πράξεις αντίστασης του Β! Παγκοσμίου πολέμου.

Η εξιστόρηση του συμβάντος σε αυτό το βιβλίο είναι διπλά ενδιαφέρουσα αφού γίνεται από τον βρετανό Πάτρικ Λη Φέρμορ ο οποίος ήταν επικεφαλής της ομάδας που πραγματοποίησε την απαγωγή. Δεν είναι, όμως, διπλά ενδιαφέρουσα μόνο γι΄αυτό, μόνο για την εξιστόριση ενός γεγονότος από έναν πρωταγωνιστή αλλά γιατί και ο ίδιος ο πρωταγωνιστής είναι μία εξαιρετική μορφή. Ο Φέρμορ, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους ταξιδιωτικούς συγγραφείς του περασμένου αιώνα και μέγας φιλέλληνας.

Ο Φέρμορ αντί να ακολουθήσει την στρατιωτική καρριέρα για την οποία τον προόριζαν, το 1933 σε ηλικία 18 χρονών πέρασε την Μάγχη για να διασχίσει την Ευρώπη με τα πόδια μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Από εκεί, πέρασε στην Ελλάδα μελετώντας ήθη και έθιμα του τόπου που θα γίνει δεύτερη πατρίδα του. Οταν ξέσπασε ο Β! Παγκόσμιος πόλεμος, λόγω της γνώσης των ελληνικών, τοποθετήθηκε ως σύνδεσμος αξιωματικός στον ελληνικό στρατό. Με την κατάρρευση του αλβανικού μετώπου βρέθηκε στην Κρήτη και μεταμφιεσμένος σε βοσκό έζησε δύο χρόνια στα βουνά οργανώνοντας τον αγώνα των ανταρτών. Η Ελλάδα τον κέρδισε και ως το θάνατό του έζησε στην Καρδαμύλη, στην μεσσηνιακή Μάνη.

Το βιβλίο αυτό που εκδίδεται μετά τον θάνατό του, ξεκίνησε σαν ένα άρθρο που του ζητήθηκε το 1966 για το θέμα της απαγωγής και τελικά κατέληξε σε μία σπουδαία αφήγηση, που συμπληρώνεται με τις αναφορές που εστελνε ο Φέρμορ από την Κρήτη, χάρτες και σχεδιαγράμματα της επιχείρισης καθως και τον πρόλογο του Ρόντρικ Μπέιλι, βρετανού ιστορικού με ειδίκευση τον ανταρτοπόλεμο.

Κακό Φεγγαραντάμωμα – Το χρονικό της απαγωγής του στρατηγού Κράιπε.
Του Γ. Στανλει Μος. Εκδ. Μεταίχμιο.

Αυτό το βιβλίο που έγραψε ο Στάνλει Μος, βρετανός αξιωματικός στον Β! Παγκόσμιο πόλεμο, συγγραφέας, δημοσιογράφος και ραδιοφωνικός εκφωνητής του BBC, βασίστηκε στα ημερολόγια του νεαρού βρετανού αξιωματικού Μπίλι Μος που ήταν στην μικρή δύναμη της διεύθυνσης ειδικών επιχειρήσεων που πήρε μέρος στην επιχείρηση. Το ενδιαφέρον με αυτό το βιβλίο, βρίσκεται στο γεγονός ότι αποτέλεσε την βάση για το σενάριο της ιστορίας που έγινε ταινία και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1957 με μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και τον Ντερκ Μπόγκαρτ στον ρόλο του Μπίλι Μος.