Αν ήταν ο τίτλος ενός μυθιστορήματος που θα αναφερόταν στη σύγχρονη ιστορία της Μπιλμπάο, θα μπορούσε να λέγεται «40 χρόνια ξηρασίας». Και θα αποτύπωνε πλήρως το γεγονός ότι η Αθλέτικ παραμένει χωρίς τον οποιονδήποτε τίτλο εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Πλέον, είναι μόλις ένα παιχνίδι μακριά από το να βάλει τέλος σε αυτή την περίοδο ξηρασίας, ποτίζοντας με συναισθήματα χαράς τους διαχρονικά πιστούς και ένθερμους οπαδούς της.
Για να μπει το τρένο ξανά στις ράγες, έπρεπε να γυρίσει στη φωλιά του το «μυρμήγκι». Αυτός ο υποτιμημένος Βάσκος προπονητής από το Κάθερες της Εξτρεμαδούρα, ο οποίος συνεχίζει να πορεύεται με τις αρχές του και μόνο και επιβραβεύεται από το ποδόσφαιρο για την σκληρή δουλειά που κάνει έξω από τις τέσσερις γραμμές του γηπέδου. Ο Ερνέστο Βαλβέρδε, περί ου ο λόγος, αποτελεί τον «Don» του ισπανικού ποδοσφαίρου.
Ένας κύριος (σε ελληνική μετάφραση) των γηπέδων, ένας «vintage» άνθρωπος που μένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και κάθε συνέντευξη Τύπου έχει και ένα μάθημα να σου δώσει. Δεν θα γίνει ποτέ πρωτοσέλιδο. Δεν είναι ο τύπος που «πουλάει», ίσα-ίσα στην Ισπανία τον θεωρούν και λίγο… αντιτουριστικό. Ούτε τυγχάνει της προβολής των πολυδιαφημισμένων -αλλά πιθανότατα μικρότερων δυνατοτήτων- Μαουρίτσιο Ποτσετίνο ή Έρικ Τεν Χάαχ για παράδειγμα. Γιατί είναι αυτός ο πράος άνθρωπος που κάθεται διαρκώς μέσα στα όρια της περιοχής -χωρίς να τα υπερβαίνει- μπροστά από τον πάγκο του, δίνοντας τις οδηγίες του. Χωρίς ακρότητες ή γραφικότητες, μεταδίδοντας την ηρεμία του στους ποδοσφαιριστές του.
Απλότητα, κανονικότητα και φιλοδοξία στον αγωνιστικό χώρο. Τρεις αρετές που χαρακτήρισαν τον Βάσκο τεχνικό σε όλη του την καριέρα, ακόμη και όταν ήταν παίκτης. Όλα αυτά μπαίνουν στο… μπλέντερ και αναμειγνύονται με δύο βασικές αρχές: ρυθμός με την μπάλα στα πόδια και συνεχής απειλή προς την εστία, πνίγοντας τον αντίπαλό του μέσω του πρέσινγκ και της κυριαρχίας στο χορτάρι. Σε συνδυασμό πάντα με την βελτίωση των ποδοσφαιριστών του σε μεγάλο βαθμό! Ο Ερνέστο Βαλβέρδε πορεύτηκε σε όλη την καριέρα του μέσα από τον δικό του δρόμο και χωρίς να παρεκκλίνει στο ελάχιστο. Το πλήρωσε στο κατά τα άλλα επιτυχημένο πέρασμά του από την Μπαρτσελόνα.
Αρκετοί δεν θα το παραδεχτούν, αλλά η πρώτη σεζόν του Ερνέστο Βαλβέρδε στους «μπλαουγκράνα» ήταν ένα μάθημα για το πώς να προσαρμοστείς στους (οικονομικούς και μεταγραφικούς) περιορισμούς μιας ομάδας. Αυτός ο άνθρωπος έδωσε χρόνια ζωής στην Μπαρτσελόνα, η οποία εκείνο το διάστημα έμοιαζε σαν ένας ασθενής σε μηχανική υποστήριξη. Ένα κλαμπ που πονούσε εκ των έσω, έχοντας μια μαύρη περίοδο με τον Ζόσεπ Μαρία Μπαρτομέου στην προεδρία του που διέλυσε κάθε πλάνο, αφήνοντας στο έλεος του Θεού τις επιτυχημένες ακαδημίες που είχε λάβει στα χέρια του, οδηγώντας τον σύλλογο σε οικονομικό αδιέξοδο.
Ο «Txingurri» κυριάρχησε στην Ισπανία. Είχε στα χέρια του μια ομάδα που γερνούσε, το απόγειο της οποίας έδειχνε να έχει περάσει και να έχει τον Λιονέλ Μέσι να παλεύει για όλους. Η «στρατολόγηση» γύρω από τις ακαδημίες, το τμήμα σκάουτινγκ και τα πρόσωπα σε διοίκηση και (τεχνικό) σταφ, ήταν ανεπαρκής και εκ των αποτελεσμάτων αποτυχημένη. Παρόλα αυτά, κατάφερε να βάλει «στοπ» σε μια από τις καλύτερες ομάδες στην ιστορία της Ρεάλ Μαδρίτης, κατακτώντας δύο σερί φορές τη La Liga, μία το Copa del Rey και ένα Supercopa de Espana. Η παρουσία τους στους Καταλανούς, ήταν ότι πιο λειτουργικό είχε να επιδείξει η ομάδα από το 2016 μέχρι και πέρυσι.
Όταν ήρθε η ώρα του «αποχαιρετισμού», πάλι οι «μπλαουγκράνα» βρίσκονταν στην κορυφή του ισπανικού πρωταθλήματος. Αφαιρέστε τη Ρώμη και το Άνφιλντ, δύο αποτυχίες που δεν μπορούν να βαρύνουν μόνο τον Βαλβέρδε. Μάλλον αφορούσαν πολύ περισσότερο τους παίκτες. Χωρίς αυτά, θα θεωρούνταν από τους πιο επιτυχημένους προπονητές στην ιστορία της Μπάρτσα, έχοντας πάρει πιθανότατα και τρίτο στη σειρά πρωτάθλημα…
Οι αποκλεισμοί στο Champions League μπορεί να πόνεσαν, αλλά φαίνεται πως δεν ήταν ο κύριος λόγος της απόλυσής του. Είναι δύσκολο να στεριώσει κάποιος στην ιστορική ομάδα της Καταλονίας, αν δεν ακολουθήσει τον «Cruyffismo». Αυτή τη μέθοδο που μεταλαμπάδευσε ο Γιόχαν Κρόιφ και ο σύλλογος επέλεξε να πορεύεται με αυτή. Δεν ανήκε σε αυτό το «λόμπι» ο Βαλβέρδε και ας είχε περάσει ως ποδοσφαιριστής από τον σύλλογο. Θέλησε να πορευτεί με τις ιδέες του, προσπαθώντας να εξοικειωθεί με τα άλυτα προβλήματα που του προσέφερε η διοίκηση.
Το έκανε, αλλά δεν εκτιμήθηκε από αρκετούς και τώρα κοιτάζουν με «θέρμη» το δημιούργημά του στον «λάκκο των λεόντων». Στο γήπεδο που η Μπιλμπάο του Βαλβέρδε απέκλεισε αρχικά την Μπαρτσελόνα, νικώντας την με 4-2 και στη συνέχεια πετώντας εκτός της Ατλέτικο Μαδρίτης με δύο νίκες και συνολικό σκορ 4-0. «Ήθελαν να είναι ελεύθεροι μέχρι την Κυριακή, αλλά αυτό δεν θα γίνει...», είπε στη συνέντευξη Τύπου μεταξύ σοβαρού και αστείου για τους ποδοσφαιριστές του λίγα λεπτά μετά το φινάλε της ρεβάνς με τους «ροχιμπλάνκος».
Ένα προπονητής υψηλού επιπέδου, ένας μεθοδικός τεχνικός που ξέρει να βελτιώνει τον καθένα από τους παίκτες του, προσαρμόζοντας τις αρετές τους σε μια ξεκάθαρη και καθορισμένη ιδέα του παιχνιδιού του. Μια ομάδα με ξεκάθαρη ταυτότητα, ένα… ατίθασο σύνολο που διεκδικεί την έξοδό της στο Champions League της επόμενης περιόδου και τον πρώτο τίτλο της μετά από 40 ολόκληρα χρόνια. Όλα αυτά, έχοντας μηδενικό κόστος μεταγραφών σε δύο σεζόν. Όχι, δεν υπερβάλουμε: H Αθλέτικ σε τέσσερις μεταγραφικές περιόδου (καλοκαιρινή-χειμερινή των σεζόν 2022/23 και 2023/24) δεν ξόδεψε ούτε ένα ευρώ. Είναι βλέπετε και η φιλοσοφία του συλλόγου να μην αποκτά ποδοσφαιριστές που δεν είναι Βάσκοι από την ευρύτερη περιοχή του Μπιλμπάο!
Προσέξτε κάτι ακόμα. Ο Ερνέστο Βαλβέρδε μετράει 19/20 προκρίσεις στο Copa del Rey από το 2018 μέχρι και… χθες! Είναι η διοργάνωσή του; Πιθανότατα! Πόσω μάλλον αν αναλογιστεί κανείς ότι η Μπιλμπάο έχει πάει με τον 60χρονο προπονητή στους δύο από τους τέσσερις πιο πρόσφατους τελικούς της στη διοργάνωση. Ο ένας αυτός που εξασφάλισε το βράδυ της Πέμπτης και θα διεξαχθεί στo «Cartuja» της Σεβίλλης στις 6 Απριλίου. Ο άλλος ήταν τη σεζόν 2014/15, όταν λύγισε με 3-1 από την φοβερή και τρομερή Μπαρτσελόνα του Λουίς Ενρίκε, η οποία κατέκτησε στο φινάλε της χρονιάς και το τελευταίο της Champions League.
H πορεία του Ερνέστο Βαλβέρδε στους πάγκους δεν χωράει αμφισβήτησης και το ποδόσφαιρο του δίνει πίσω πολλά για την σκληρή δουλειά που κάνει. Μεγαλύτερη αναγνώριση το ότι όλο το «Σαν Μαμές» που… κόχλαζε χθες απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης, φώναξε ρυθμικά το όνομά του στο φινάλε. Και το κοινό του Μπιλμπάο απολαμβάνει τον καρπό που του χαρίζει ο Κτίστης του, τοποθετώντας τον δίπλα σε άλλες σπουδαίες και ιστορικές μορφές του συλλόγου όπως ο τεράστιος Σαβιέρ Κλεμέντ που του έχει χαρίσει τους τελευταίους τίτλους του (χωρίς να υπολογίζονται τα... Σούπερ Καπ). Τα δύο πιο πρόσφατα πρωταθλήματά του (1982–83, 1983–84) και το τελευταίο της Copa del Rey τη σεζόν 1983–84...
