Φλας μπακ στο Μουντιάλ του 1998: το –εξαιρετικό, τότε– αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της Κροατίας κατατρόπωσε το αντίστοιχο γερμανικό με 3-0. Εκνευρισμένος με το οδυνηρό αποτέλεσμα, ο Λόταρ Μετέους ξιφούλκησε εναντίον του τέως… υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας, Γκένσερ. «Αυτός φταίει», είπε. «Εάν ο Γκένσερ δεν είχε εργαστεί με ζήλο για την αναγνώριση της Κροατίας ως κράτους, θα είχαμε αποφύγει αυτή την ήττα»!
Ο δαιμόνιος Γκένσερ δεν άφησε αναπάντητο το παραλήρημα του Ματέους. «Αν είναι έτσι, ο Λόταρ μου οφείλει ευγνωμοσύνη. Αφού οι Κροάτες, μόνοι τους, έριξαν στην εθνική μας τρία γκολ, ποιος μας εγγυάται ότι μια ενιαία Γιουγκοσλαβία δεν θα μας φόρτωνε με περισσότερα;». Οσο κι αν το χιούμορ φαντάζει μαύρο όταν εκδηλώνεται με φόντο γεγονότα που παραπέμπουν σ' έναν εμφύλιο πόλεμο, σε θηριωδίες (ένθεν κακείθεν), πόνο κι αιματοχυσίες, δύσκολα μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι εκείνη η απάντηση του Γκένσερ ήταν έξυπνη.
Θα αναρωτιέστε πιθανόν γιατί ο γράφων θυμήθηκε ξαφνικά κάτι που συνέβη πριν από εννέα χρόνια, στο «περιθώριο» του Μουντιάλ της Γαλλίας. Απλούστατα, το ανέσυρε στην «επιφάνεια» της μνήμης του κείμενο του προχθεσινού φύλλου της «SportDay». Το ρεπορτάζ αφενός αφορούσε Κροάτες κι αφετέρου –το κυριότερο κοινό στοιχείο με το ’98– επιβεβαίωνε ότι η «εθνική» μεγαλοστομία στον αθλητισμό, ή με αφορμή αυτόν, τελειωμό δεν έχει. Τότε ήταν ο Ματέους. Τώρα, ο υπουργός Οικονομικών της Κροατίας.
Ο υπουργός κατηγόρησε ως «προδότες του έθνους» τους μπασκετμπολίστες Ζίζιτς, Μπάγκαριτς, Βούισιτς και Γκίριτσεκ επειδή δεν προθυμοποιήθηκαν να συμμετάσχουν στην αποστολή του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος της Κροατίας για το Ευρωμπάσκετ. Προσέδωσε μάλιστα στον βαρύγδουπο χαρακτηρισμό και μία ιδεολογική θεμελίωση, η οποία… πολλά θυμίζει: «Για μένα μπαίνουν σε πρώτη προτεραιότητα η μητέρα-πατρίδα, η οικογένεια και η θρησκεία». Μάααλιστααα…
Φαντάζομαι ότι στο μέλλον ουδείς Κροάτης αθλητής θα υποχρεούται να λέει, ο ίδιος, ότι δεν επιθυμεί να ακολουθήσει την αντίστοιχη εθνική ομάδα –ένεκα σωματικής ή ψυχικής κόπωσης, για λόγους προσωπικούς ή επαγγελματικούς. Αρκεί να δηλώνει… άθεος και φανατικός εργένης, που λατρεύει τη ζωή του «ρεμαλιού» και μισεί θανάσιμα τις οικογενειακές υποχρεώσεις. Αμέσως ο υπουργός Ιβάν Σούκερ θα «βάλει τα μέσα» ώστε να κόβεται το… μίασμα: πώς να υπηρετήσει την πατρίδα (παίζοντας ποδόσφαιρο ή μπάσκετ), αφού δεν πιστεύει στα δύο άλλα θέσφατα του τρίπτυχου «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια»; Το κέρδος για το «μίασμα» είναι ότι θα τον «κόβουν» από την ομάδα άλλοι, άρα ίσως αποφύγει και την κατηγορία της «προδοσίας».
Η αλήθεια είναι ότι στον πρωταθλητισμό, γενικά, αφθονούν οι «προδότες»! Οχι κατ’ ανάγκην οι διαπράξαντες «εθνικό έγκλημα». Αν ο παίκτης προτιμήσει να συνεχίσει την καριέρα του σε άλλη ομάδα, κάμποσοι οπαδοί του πρώην συλλόγου του θα τον αποκαλέσουν «προδότη». Ειδικά εάν ο σύλλογος που θα τον υποδεχθεί είναι «μισητός». Τη ρετσινιά θα του την κολλήσουν ακόμα κι αν της μετακίνησής του στη νέα ομάδα έχει προηγηθεί οριστική ρήξη με την παλιά ή αν έχει επιβεβαιωθεί ότι ήταν αδύνατον να συμφωνηθεί παράταση της συνεργασίας! Ο «προδότης» είναι πάντα «προδότης» –Σαργκάνης ή Νικοπολίδης, Αποστολάκης ή Κωνσταντίνου. Σκεφθείτε, λοιπόν, τι γίνεται όταν υπεισέρχεται και το «εθνικό» στοιχείο…
Επί αιώνες ερίζουν φιλόσοφοι, πολιτικοί επιστήμονες, κοινωνιολόγοι και «γενάρχες ιδεολογιών», επιχειρώντας να προσδιορίσουν την έννοια του έθνους, να εξακριβώσουν εάν υπάρχουν «πολλά έθνη μέσα σ' ένα», κ.λπ., κ.λπ. Ο,τι κι αν πιστεύει όμως καθένας, δύσκολα θα αμφισβητήσει το εξής: δεν νοείται «εθνική προδοσία», όταν και όπου δεν υφίσταται κρίσιμη «εθνική διακύβευση». Εάν κάποιος ισχυρίζεται στα σοβαρά ότι αλλοιώνονται «εθνικά πεπρωμένα» ή ότι αλλάζει δραματικά η ζωή των ανθρώπων που συγκροτούν μια ενότητα, εθνική ή φυλετική, εξαιτίας κάποιας επιτυχίας ή αποτυχίας σ' ένα… παιχνίδι, ε, τότε ή δημαγωγός-υποκριτής είναι ή παράφρονας!
Η ίδια η αναγωγή της αθλητικής νίκης σε «εθνική αναγέννηση» και της ήττας σε «εθνική ταπείνωση», όσο κι αν εξυπηρετεί εμπόρους των φθηνών εντυπώσεων και… Γιακουμάτους, δεν παύει να συνιστά παραλογισμό. Σε τελική ανάλυση, τι σόι «εθνική καταστροφή» είναι αυτή που σε δύο εβδομάδες τη διαδέχεται η «εθνική παλιγγενεσία» –και τανάπαλιν; Τι είναι οι έννοιες «έθνος» και «εθνικό»; Μπίλιες σε ρουλέτα που τη μία στιγμή «κάθονται» εδώ και την άλλη εκεί; Αξίζει τον κόπο να ρωτήσει κανείς τους ακραιφνείς εθνικόφρονες που βλέπουν παντού «εθνικές μάχες». Λες κι οι αναμετρήσεις στα γήπεδα αποτελούν διελκυστίνδες γονιδίων ή φυλετικών χαρακτηριστικών, που τον ένα μήνα «αποδεικνύονται» άψογα και την άλλη σκάρτα! Ούτε εξετάσεις χοληστερίνης να ήσαν…
Αλλο είναι να επιθυμείς να επιτύχει ό,τι νιώθεις οικείο, γνωρίζοντας τα όρια και τα «κυβικά» της αναμέτρησης, κι άλλο να ανακαλύπτεις «εθνικές μάχες». Κατά καιρούς το έχουμε ακούσει ακόμα και για τον… διαγωνισμό της Eurovision! Εκεί όπου «πατώνουν» χώρες όπως η Αγγλία, που μας έμαθε τι εστί ροκ μουσική, και η Ιρλανδία που έχει «βγάλει» Βαν Μόρισον, Ρόρι Γκάλαχερ και U2. Ετσι, για να μην ξεχνάμε πόσο αντιπροσωπευτικά είναι και «στο είδος» τους ορισμένα από τα θέατρα των «εθνικών μαχών»…
ΑΥΡΙΟ: Oι εθνικές ομάδες, οι κραυγές κι ορισμένες κραυγαλέες αντιφάσεις…
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.