Το μέλλον του επαγγελματικού ποδοσφαίρου στην Ελλάδα (SportDay / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Μέσα στον επικοινωνιακό βομβαρδισμό των χορηγών και των διαφημιζομένων του Τσάμπιονς Λιγκ, έγινε την περασμένη Δευτέρα σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας το πρώτο αθλητικό debate, με αποτέλεσμα να μη γνωρίσει την προβολή που θα του άξιζε. Η εκδήλωση οργανώθηκε από το Ινστιτούτο Αθλητικής Επιχειρηματικότητας, έναν οργανισμό του οποίου η ύπαρξη θα θεωρούνταν αδιανόητη μία πενταετία πριν.

Το debate δεν είχε τίποτε να ζηλέψει από τις ανάλογες τηλεοπτικές αναμετρήσεις των πολιτικών που παρακολουθούμε στην τηλεόραση και όπως σημείωσε ο έμπειρος συνάδελφος Παύλος Τσίμας, που είχε την ευθύνη του συντονισμού, παρά τα όσα θα πίστευαν οι περισσότεροι, στην Ελλάδα μπορούμε να συζητάμε σοβαρά για το ποδόσφαιρο. Και για πολλά ακόμη πράγματα, ενδεχομένως σοβαρότερα, αρκεί να προσπαθούμε και να προετοιμαζόμαστε σωστά.

Η εκδήλωση φάνηκε ιδιαίτερα χρήσιμη, τουλάχιστον στον γράφοντα. Και πιστεύω ότι θα φαινόταν εξίσου χρήσιμη -αν όχι περισσότερο- σε οποιονδήποτε θα ήθελε να έχει μία σαφή εικόνα για το παρόν κυρίως, αλλά και για το μέλλον του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Ισως το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της εκδήλωσης ήταν η παρουσία τριών νέων ανθρώπων που έχουν αναλάβει τις τύχες των ομάδων τους και έχουν συνεισφέρει ιδιαίτερα στη δημιουργία της Σούπερ Λίγκας. Πρόκειται για τους προέδρους της Λάρισας και της ΑΕΚ, τους κυρίους Πηλαδάκη και Νικολαΐδη, και τον αντιπρόεδρο του Ολυμπιακού και πρόεδρο της Σούπερ Λίγκας, Πέτρο Κόκκαλη.

Αυτοί οι τρεις ήταν που δέχτηκαν τις ερωτήσεις των τεσσάρων συναδέλφων, συμπεριλαμβανομένης της αφεντομουτσουνάρας μου. Θα πρέπει, πάντως, να σημειώσω ότι στην εκδήλωση παραβρέθηκε και ο αντιπρόεδρος του ΠΑΣΟ, ο κ. Στράτος, αν και δεν βρισκόταν στο πάνελ που βρίσκονταν οι τρεις πρόεδροι. Θα ήταν λάθος να πιστέψει κάποιος ότι η εκδήλωση αυτή -που φιλοδοξεί να γίνει θεσμός- έδωσε απαντήσεις σε όλα τα «γιατί» του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Δεν νομίζω, άλλωστε, ότι ήταν αυτός ο στόχος της. Αν μπορούσα να χρησιμοποιήσω μία εικόνα για το ελληνικό ποδόσφαιρο, που αποκόμισα από την εκδήλωση, θα παρομοίαζα το περιβάλλον του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου με την εικόνα που δίνει ένας οικισμός αυθαίρετων κτισμάτων. Ούτε δρόμοι, ούτε αποχετεύσεις, ούτε σχέδιο, κτίσματα αλλοπρόσαλλα, κουρελούδες, σκόνη πολλή, προχειρότητα που συμβαδίζει με δορυφορικά πιάτα, για τέτοια εικόνα μιλάμε. Αυτό που προέκυψε από την εκδήλωση είναι η βούληση της νέας φουρνιάς των Ελλήνων ποδοσφαιροπαραγόντων να αλλάξουν τα πράγματα.

Δεν θέλουν να φτιάξουν μία πολιτεία όπως η Νέα Υόρκη, ξέρουν ότι δεν μπορούν άλλωστε, αλλά να μαζέψουν τα χύμα πράγματα στον οικισμό, να τα οργανώσουν έτσι που να τον κάνουν πρώτα ένα «τακτικό» χωριό και, αν υπάρξουν οι δυνατότητες, αυτό το χωριό να εξελιχθεί αύριο σε μία κωμόπολη και γιατί όχι, σε μία πόλη. Φυσικά, όσο καλές προθέσεις ή καλές ιδέες και αν έχει κάποιος στο ξεκίνημά μιας αναμορφωτικής προσπάθειας, δεν θα μπορέσει να αποφύγει τα λάθη. Πόσω μάλλον όταν το ξεκίνημα έγινε βιαστικά και χωρίς σχέδιο. Τα αποτελέσματα αυτού του ξεκινήματος φάνηκαν στις αδυναμίες και τα σκοτεινά σημεία που παρουσίασε το πρωτάθλημα που τελείωσε, το οποίο ήταν το πρώτο που διοργάνωσε η Σούπερ Λίγκα. Δύο καθοριστικά σημεία που θα κρίνουν το μέλλον αυτής της προσπάθειας έχουν να κάνουν:

Το πρώτο με την ταυτότητα των απόψεων για το εγχείρημα της Σούπερ Λίγκας που υπάρχει ανάμεσα σε όλους όσοι συμμετέχουν σε αυτό. Το δεύτερο με την ισότητα -τουλάχιστον μορφολογικά, οργανωτικά και διοικητικά- των ομάδων-επιχειρήσεων που μετέχουν στο εγχείρημα, κάτι που θα ολοκληρωθεί όταν όλοι θα έχουν συμμορφωθεί (αναγκαστικά) με τις επιταγές του σχεδίου αδειοδότησης της ΟΥΕΦΑ. Δηλαδή, μία διετία ακόμη. Μετά το 2009, το «μαγαζί» ή θα αρχίσει να αναπτύσσεται ή θα περιοριστεί στο μοντέλο της παράγκας.

Το ευρώ και η φτώχεια

Θυμάμαι τις αισιόδοξες και διθυραμβικές δηλώσεις, πριν από το 2000, ένα σωρό φιλοευρωπαίων πολιτικών και γραφειοκρατών, για τα οφέλη που θα έχουν οι Ευρωπαίοι πολίτες με την κυκλοφορία του ευρώ. Πολλοί από αυτούς γνώριζαν πολύ καλά ότι οι πολίτες δεν θα είχαν καμία άμεση ωφέλεια, το αντίθετο μάλιστα. Επρεπε, όμως, να ωραιοποιήσουν την εικόνα για να δημιουργήσουν συνθήκες ευνοϊκής υποδοχής του ενιαίου νομίσματος. Από την ημέρα που πρωτοκυκλοφόρησε το ευρώ στη χώρα μας, έχει περάσει αρκετός καιρός για τη διεξαγωγή κάποιων συμπερασμάτων.

Μία μελέτη, που έγινε από την Eurobank και δημοσιοποιήθηκε στις αρχές Μαΐου, αποκαλύπτει ότι η κυκλοφορία του ευρώ στην Ελλάδα επέφερε όξυνση των κοινωνικών ανισοτήτων εις βάρος των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων. Σύμφωνα με τη μελέτη της Eurobank, ο πληθωρισμός μετά την εισαγωγή του ευρώ φαίνεται ότι έπληξε συγκριτικά περισσότερο τα φτωχά νοικοκυριά απ' ό,τι τα πλέον εύπορα. Το καλάθι των φτωχών νοικοκυριών ακρίβυνε το 2006 κατά 0,2% περισσότερο σε σύγκριση μ' αυτό των πλουσίων, και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους ο πληθωρισμός των φτωχών νοικοκυριών ξεπέρασε κατά 0,4% τον αντίστοιχο των πλουσίων. Στη μελέτη αυτή, πάντως, σημειώνεται ότι διαφορετικές κοινωνικές ομάδες αντιμετωπίζουν διαφορετικό πληθωρισμό, αφού καταναλώνουν σε διαφορετικές ποσότητες στα υπάρχοντα αγαθά και στις υπηρεσίες.

Τα φτωχά νοικοκυριά, σύμφωνα με τον ορισμό που έχει καθιερώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση, ξοδεύουν ένα μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους για είδη διατροφής και για στέγαση. Στην αντίπερα όχθη, τα ανώτερα εισοδηματικά κλιμάκια ξοδεύουν συγκριτικά μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους στις μεταφορές για αναψυχή, σε ξενοδοχεία και στην Εκπαίδευση. Με την πάροδο του χρόνου οι τιμές των διαφορετικών αγαθών και υπηρεσιών εξελίσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς και οι διακυμάνσεις του πληθωρισμού που αντιμετωπίζουν τα κατώτερα εισοδηματικά κλιμάκια είναι διαφορετικές από τις αντίστοιχες διακυμάνσεις που αντιμετωπίζουν τα ανώτερα εισοδηματικά κλιμάκια.

Πριν από την εισαγωγή του ευρώ, διαπιστώνουν οι συντάκτες της μελέτης, τα φτωχά νοικοκυριά αντιμετώπιζαν την ίδια περίπου αβεβαιότητα ως προς τον πληθωρισμό με τα πλούσια νοικοκυριά. Ομως στην εποχή του ευρώ τα οικονομικώς ευπαθή νοικοκυριά βρίσκονται υπό το κράτος μεγαλύτερης ανασφάλειας και αβεβαιότητας, όσον αφορά τις καταναλωτικές τους δαπάνες, σε σύγκριση με τα περισσότερο ευκατάστατα νοικοκυριά. Οι ανισότητες αυτές, μάλιστα, εντείνονται περισσότερο όσο κινούμαστε προς τα άκρα των δύο ομάδων. Επομένως για ποιον ή ποιους το μέλλον θα είναι καλύτερο; Μα προφανώς, μόνον για εκείνους που ανήκουν στους «κατέχοντες».