Τι νέα από το λιμάνι; (SportDay / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Υπάρχει ένας δίσκος στον οποίο συνεργάστηκαν γύρω στα τέλη της δεκαετίας του '80 ο Χατζηνάσιος με τον Γιάννη Κούτρα. Σε εκείνον τον δίσκο υπήρχε ένα τραγούδι με τον τίτλο «πίσω από τη βιτρίνα», μια προσπάθεια του Χατζηνάσιου να γράψει τη δική του «Μαριάνθη των ανέμων», κι ένας από τους στίχους του έλεγε: «Πίσω από τη βιτρίνα η Δραπετσώνα, το Κερατσίνι, η Ελευσίνα…». Αυτό ακριβώς είδαμε όλοι μας την περασμένη Κυριακή στο Αιγάλεω, όταν ο Τάκης Λεμονής αποφάσισε να χρησιμοποιήσει στη βασική 11άδα πολλούς από τους αναπληρωματικούς. Οχι πως δεν την περιμέναμε αυτή την εικόνα. Αλλωστε, στον Ολυμπιακό το «μπροστά» και το «πίσω από τη βιτρίνα», ειδικά φέτος, είναι δυσδιάκριτα.

Η ποιότητα των αναπληρωματικών είναι κάτω του μετρίου, αλλά αυτό που κάνει την εικόνα να φαίνεται ακόμα χειρότερη είναι η μετριότητα του υλικού της πρώτης ομάδας. Που, σαν μαργαρίτα στα χέρια ερωτευμένου, από την αρχή της χρονιάς φυλλορροεί διαρκώς. Η ανανέωση του αγωνιστικού υλικού, που δεν έγινε τότε που έπρεπε, τώρα καθιστά την υπόθεση της ανανέωσης ακόμα πιο δύσκολη, μια και η ομάδα έχει πολύ περισσότερες ανάγκες από όσες είχε τρία χρόνια πριν, ας πούμε. Και οι περισσότερες ανάγκες σημαίνουν και περισσότερα χρήματα για αγορά ποδοσφαιριστών, μια και στον Ολυμπιακό δεν πρόσεξαν όσο έπρεπε το ζήτημα των ακαδημιών.

Η δουλειά με τις ακαδημίες δεν προσφέρει στοιχεία εντυπωσιασμού, ο οποίος ήταν ο βασικός άξονας που καθόριζε τα τελευταία χρόνια τις κινήσεις του ιδιοκτήτη της ΠΑΕ. Τα μαγικά, όμως, τελείωσαν, ο κόσμος δεν αρκείται στους εγχώριους τίτλους και απαιτεί -πλέον- και θέαμα. Ηδη το θέαμα που παρακολουθεί από την ομάδα των «κόκκινων» είναι κακό και κοστολογείται και ακριβά. Τι πρέπει, λοιπόν, να γίνει; Μήπως το sms του οπαδού στην εκπομπή της «Θύρας 7» που προέτρεπε «όλοι μαζή πεδιά ντου να τον τσαντίσουμε τον πρόεδρο, να τα πάρη στο κρανίο και να σαρώσει στις μεταγραφές», είναι η λύση;

Ισως κάτι τέτοιο να λειτουργούσε σε παλιότερες εποχές. Τώρα, την εποχή της συναίνεσης και της Σούπερ Λίγκας, χρειάζονται άλλου είδους πρακτικές, άλλου είδους σχεδιασμός. Μόνο που στο λιμάνι δεν έχουν ανακαλύψει ακόμα αυτό το διαφορετικό, κυρίως διότι τα πάντα κινούνται μόνον όταν το αποφασίσει ο πρόεδρος. Στην ποδοσφαιρική επιχείρηση του Ολυμπιακού η πρωτοβουλία έχει ποινικοποιηθεί. Τίποτε δεν μπορεί να συμβεί όταν ο πρόεδρος λείπει στην Κουρσεβέλ, στο εξωτερικό, στις ΗΠΑ και στη Μύκονο.

Και ο πρόεδρος λείπει συχνά, με αποτέλεσμα όσοι τον αναπληρώνουν να εφευρίσκουν κάθε φορά σενάρια τύπου Ντούντου ή Ντούντου και Λοβ, προκειμένου να δείξουν στον κόσμο ότι κάτι κινείται. Το πρόβλημα του Ολυμπιακού είναι η νοοτροπία που κυριαρχεί στην ΠΑΕ. Δεν είσαι σύγχρονος και μοντέρνος επειδή το ισχυρίζεσαι, αλλά επειδή οι πράξεις σου το αποκαλύπτουν. Και η νοοτροπία των διοικούντων την ΠΑΕ είναι ενδεικτική όταν ο μεγαλύτερος πονοκέφαλός τους είναι ο «κράχτης» για τη φιέστα. Σε ένα κείμενό μου παλιότερα είχα υποστηρίξει ότι η επιλογή του Τάκη Λεμονή για τον πάγκο των «ερυθρολεύκων» είναι ενδεικτική των φιλοδοξιών του προέδρου του. Δεν έχω αλλάξει άποψη.

Από τον Ολυμπιακό αφήνουν να διαρρέει ότι θα ξοδέψουν τα περισσότερα από κάθε άλλον για μεταγραφές, λες και η ποιότητα των όσων θα αγοράσεις είναι δευτερεύουσα. Οπως επίσης και η ποιότητα -και οι ικανότητες- αυτών που επιλέγηκαν για να διαχειριστούν το αγωνιστικό υλικό του συλλόγου. Η αλλαγή νοοτροπίας σημαίνει και επαναπροσανατολισμό των στόχων. Και αν οι νέοι στόχοι δεν είναι στραμμένοι στην ευρωπαϊκή διάκριση, ο Ολυμπιακός θα μεταμορφωθεί σε έναν πυρετό που διαρκώς θα πέφτει, έτσι που στο τέλος δεν θα «καίει» κανέναν.

Η ιστορία και τα χρήματα

Οταν ο Μουρίνιο δέχτηκε την πρόταση του Αμπράμοβιτς -λες και μπορούσε να την αρνηθεί- να αφήσει την Πόρτο για την Τσέλσι, όλοι πίστεψαν ότι ο «γάμος» του καλύτερου, τότε, προπονητή της Ευρώπης με το μεγαλύτερο πορτοφόλι της παγκόσμιας ποδοσφαιρικής αγοράς θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν καινούργιο ποδοσφαιρικό μύθο, που θα ξεπερνούσε εκείνον του μεγάλου Αγιαξ. Από τότε πέρασαν τρία -μάλλον- απογοητευτικά χρόνια, που έκαναν πολύ περισσότερους -από όσους τη συμπάθησαν- να αντιπαθήσουν την Τσέλσι. Κυρίως διότι δεν έγινε εκείνο που θα μπορούσαν να την κάνουν τα εκατομμύρια του Αμπράμοβιτς και οι ικανότητες του Πορτογάλου προπονητή.

Η κατάκτηση δύο σερί τίτλων στην Αγγλία δεν ήταν, φυσικά, μικρό πράγμα, αλλά κανείς δεν παίρνει υπόψη του το γεγονός ότι ο Μουρίνιο στάθηκε τυχερός σε ό,τι αφορά τον χρόνο της εμφάνισής του. Οι Αρσεναλ και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχαν φθαρεί από τον οκταετή ανταγωνισμό τους και έμπαιναν σε φάση ανανέωσης, ενώ η Λίβερπουλ είχε μείνει αρκετά πίσω. Παράλληλα, κανείς δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί την Τσέλσι στη μεταγραφική αγορά. Οταν, λοιπόν, έχεις όλα τα ατού στα χέρια σου και δεν καταφέρνεις να πετύχεις, πρέπει να αναζητήσεις τις ευθύνες και στον εαυτό σου.

Ο Μουρίνιο, αντί να επιλέξει τη δημιουργία μιας ομάδας που θα παίζει επιθετικό, ανοικτό ποδόσφαιρο, ποδόσφαιρο που θα εξαντλούσε τον αντίπαλο και θα γοήτευε την κερκίδα, διάλεξε τη λύση εκείνη που θα διασφάλιζε τα συμφέροντα της επένδυσης του Αμπράμοβιτς. Μια σκληρή ομάδα, δυνατή, με εξαιρετική φυσική κατάσταση, που δημιουργούσε ασφυξία τόσο στον αντίπαλο όσο και στον θεατή. Το ποδόσφαιρο, αν ήταν απλώς ένα δοκίμιο αποτελεσματικότητας, θα γοήτευε πολύ λιγότερους από όσους γοητεύονται από ένα παιχνίδι που είναι άθροισμα της ομορφιάς, της ψυχικής δύναμης, της ιστορίας, των πιθανοτήτων και της αποτελεσματικότητας.

Ο Αμπράμοβιτς με τον Μουρίνιο μπορεί να πίστευαν ότι είχαν τη δύναμη να γράψουν την ποδοσφαιρική ιστορία όπως ακριβώς ήθελαν. Μετά το προχθεσινό παιχνίδι στο «Ανφιλντ» πρέπει να διαπίστωσαν ότι η ιστορία κινείται με τους δικούς της νόμους και όχι με τα «θέλω» κάποιων ιδιαίτερα φιλόδοξων ανθρώπων.