Το σύστημα «πλημμύρα»

Από τότε που η 11άδα έσπασε σε επιμέρους κομμάτια, το ποδόσφαιρο απέκτησε μια άγρια ομορφιά. Σαν τον καραφλό που έκανε εμφύτευση, απέκτησε επιτέλους μαλλιά και από τη συγκίνησή του τα σκαλίζει συνεχώς, τα φέρνει από δω, τα χτενίζει από κει, τα σηκώνει πάνω, κάνει βοϊδογλειψιά, γενικώς το απολαμβάνει. 4-4-2 με φτερωτά εξτρέμ που να οργώνουν τις γραμμές ή 3-5-2 με τρία νταμάρια στην άμυνα και παίκτες στα άκρα που να ανεβοκατεβαίνουν τις πλευρές σαν λυσσασμένα σκυλιά;

Μήπως να πάμε στο ολλανδικό-ποιμενικό 4-2-3-1 ή να το μετατρέψουμε σε 4-3-1-2, για να μην πέσει σε κατάθλιψη ο μοναδικός κυνηγός από τη μοναξιά; Από την άλλη, γιατί όχι 4-3-3, δηλαδή φουλ επίθεση με ξαφνικές άμυνες; Και ο Σπαλέτι βλάκας ήταν που του πήγε μια χαρά το 4-6-0;

Αυτή η συζήτηση, όπως καταλαβαίνετε, μπορεί να τραβήξει περισσότερο κι από την «Τόλμη και Γοητεία», ειδικά αν στον ρόλο του γοητευτικού Ριτζ βάλουμε, ας πούμε, τον εξίσου γοητευτικό Τροντ Σόλιντ και την επιμονή του να μετατρέψει σε πλάγιο χαφ τον Ριβάλντο στα γεράματα. Το εγχείρημα απέτυχε, ο Σόλιντ έφυγε νύχτα, όχι βέβαια διότι ήταν κακός προπονητής, αλλά κυρίως επειδή ήταν δογματικός και ξεροκέφαλος: σώνει και ντε το υλικό που παρέλαβε έπρεπε να μάθει να παίζει το σύστημα που είχε εκείνος στο κεφάλι του, αντί να προσαρμοστεί ο ίδιος στο υλικό που βρήκε στου Ρέντη.

Καμία ευελιξία, καμία παραλλαγή, καμία μικρή ή μεγάλη ποδοσφαιρική «πουτανιά» δεν υπήρξε στο μενού. Υπήρχε μια στρατιωτική συμπεριφορά απέναντι σ' ένα τσούρμο παίκτες, οι οποίοι όμως λόγω παλαιότητας και χαρακτήρα δεν ένιωθαν στρατεύσιμοι, αλλά επίστρατοι. Κι όποιος έχει δει επίστρατους σε στρατόπεδο ξέρει πόσο πειθαρχημένοι και συνεργάσιμοι τύποι είναι.

Αφήνοντας τον γοητευτικό Ριτζ Φόρεστερ-Σόλιντ, επιτρέψτε μου να πάω στον σαγηνευτικό Θορν και το alter ego του, τον Χενκ Τεν Κάτε. Ο οποίος λίγο πριν από το ξεκίνημα των πλέι οφ ανακοίνωσε όχι απλώς στους παίκτες του, αλλά ουσιαστικά και στους αντίπαλους παίκτες και προπονητές ότι θα πορεύονταν με το καθαγιασμένο 4-2-3-1 και έπρεπε να δηλώσουν και θέση προτίμησης, σαν να μιλάμε για τον ΑΣΕΠ και όχι για τον Παναθηναϊκό. Εκ του αποτελέσματος δικαιώθηκε, αφού παρ' όλο που όλοι ήξεραν το σύστημα, κανείς δεν κατάφερε να το αντιμετωπίσει (σε αντίθεση με ό,τι έγινε στην κανονική διάρκεια του πρωταθλήματος) και με αυτή τη λογική πάει να πορευτεί και φέτος.

Πάει με άλλα λόγια να κάνει το ίδιο λάθος με τον Σόλιντ: να υποχρεώσει το κλασικό εξτρέμ Λέτο, τον γεννημένο, κομμένο και ραμμένο για 4-4-2 να μάθει να πατάει περιοχή και να συγκλίνει. Τον Σισέ να μονομαχεί με τα αντίπαλα στόπερ για να ανοίγει διαδρόμους και να σπάει την μπάλα στον Γκάμπριελ και τον Καραγκούνη. Τον Κατσουράνη να γίνει το παιδί-λάστιχο, μεταξύ κέντρου - αμύνης, κέντρου - απόκεντρου και κέντρου - διασκέδασης. Αν καλώς ή κακώς έγιναν ήδη τέσσερις μεταγραφές μακριά από την αγωνιστική φιλοσοφία του κόουτς, ποιος τις έκανε και γιατί, είναι άλλη κουβέντα.

Ηρθαν όμως, είναι ποιοτικοί παίκτες (ναι, Σεντρίκ Καντέ, σε βάζω κι εσένα μέσα κι ας μην το ξέρεις πόσο ποιοτικός είσαι) και πρέπει να αξιοποιηθούν για το καλό τόσο της ομάδας όσο και του Τεν Κάτε. Το ότι πρέπει να ψαχτεί για εναλλακτικές διατάξεις 11άδας δεν είναι παρέμβαση στο έργο του, ούτε εξυπνακίστικες παρατηρήσεις των 11 εκατομμυρίων προπονητών που «εργάζονται αμισθί» στην Ελλάδα, αλλά κοινή λογική. Ακόμα κι αν αυτό προϋποθέτει κι άλλες μεταγραφές, που θα του δώσουν τη δυνατότητα να παραλλάσσει το σύστημα της ομάδας ανάλογα με τον αντίπαλο.

Ας μην ξεχνάμε ότι τα πιο σπουδαία αποτελέσματα της χρονιάς που τέλειωσε δεν ήρθαν με το 4-2-3-1, που αποδείχθηκε προβληματικό και στείρο σε αρκετές περιπτώσεις, αλλά στις πατέντες που σκάρωσε ο κόουτς στα κρίσιμα παιχνίδια του Τσάμπιονς Λικ σε Βρέμη και Μιλάνο, με τρία αμυντικά χαφ, τα δύο καρφωμένα πίσω και το ένα να βοηθά περισσότερο τους μπροστινούς. Μόνο που το ίδιο σύστημα δοκιμάστηκε λίγες μέρες μετά στη Super League κι απέτυχε. Κάθε αγώνας, λοιπόν, έχει τις δικές του ανάγκες, απαιτήσεις και προτεραιότητες. Και το καλύτερο σύστημα είναι αυτό που κερδίζει, είτε λέγεται 4-4-2, είτε 4-2-3-1, είτε λέγεται Βαγγελιώ, Οθωνας ή σύστημα «πλημμύρα». Μόνο ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει, όχι σύστημα που κερδίζει.