Το μέλλον των «16» του Τσάμπιονς Λιγκ

Ενας φίλος και συνάδελφος μου έλεγε χθες, αυτοσαρκαζόμενος εν μέρει, ότι όσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική κρίση, τόσο περισσότερα είναι τα ονόματα των ποδοσφαιριστών προς μεταγραφή που παρουσιάζονται σε εφημερίδες και σε διάφορους δικτυακούς τόπους. Οι ιστοσελίδες έχουν πληθύνει και πολύ συχνά αυτές είναι που σηκώνουν τις φήμες –που όλοι ανακυκλώνουν φοβούμενοι μήπως χάσουν την «είδηση»– για τις πιθανές μεταγραφές, προσφέροντάς μας μια ενδιαφέρουσα εικόνα της παγκοσμιοποίησης στον χώρο των ΜΜΕ.

Σε ό,τι αφορά την επισήμανση του συναδέλφου, νομίζω ότι η ονοματολογία μάς φαίνεται μεγαλύτερης έκτασης από αυτήν των προηγούμενων χρόνων όχι τόσο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης όσο γιατί το ενδιαφέρον για το πρωτάθλημα φέτος τελείωσε νωρίς. Επειτα είναι και μία ακόμα παράμετρος που παίζει ρόλο σε αυτή την πολυκοσμία. Η αλλαγή των μετοχικών μοντέλων του ΠΑΟ πέρυσι και η αναμενόμενη φέτος του Ολυμπιακού. Αυτές οι δύο αλλαγές έφεραν στην επιφάνεια και ζεστό χρήμα, ρευστό, που σε τέτοιες εποχές ιδίως λειτουργεί όπως το πτώμα για τους γύπες. Τραβάει πολλούς ενδιαφερόμενους.

Αν εξαιρέσει κάποιος την ονοματολογία στη φετινή μεταγραφική περίοδο, εκείνο που έχει ενδιαφέρον, και δεν μιλώ για την Ελλάδα αλλά για το σύνολο της ευρωπαϊκής αγοράς, είναι οι τιμές των μεταγραφικών στόχων. Είναι σαφώς πεσμένες σε σύγκριση με τα κοστολόγια προ εξαμήνου, για παράδειγμα, γεγονός που πολλοί αποδίδουν στην οικονομική κρίση. Τα 130 εκατομμύρια που έδιναν οι Αραβες της Μάντσεστερ Σίτι για τον Κακά τον περασμένο Ιανουάριο έγιναν 67. Η Μίλαν δεν θα τον έδινε τον Κακά με 130 αλλά, όπως έλεγε και ο Γκαλιάνι πριν από δύο εβδομάδες, ούτε και με 80, που υποτίθεται ότι ήταν η αρχική προσφορά της Ρεάλ. Πέρυσι τον Δεκέμβριο τα ποσά που υποτίθεται ότι οι ενδιαφερόμενοι ήταν έτοιμοι να δώσουν για την απόκτηση του Κριστιάνο Ρονάλντο ξεκινούσαν από 130 και έφταναν τα 170 εκατομμύρια.

Τώρα λέγεται πως η προσφρά της Ρεάλ δεν θα ξεπεράσει τα 85. Αυτή η μείωση μεταφέρεται και σε άλλους υποψήφιους μεταγραφικούς στόχους, μικρότερης εμβέλειας, για τους οποίους τα 30 εκατομμύρια γίνονται τώρα 15. Φυσικά στο παζάρι θα μπουν όσοι έχουν να ξοδέψουν και είναι σίγουρο ότι εκείνοι που δεν πιέζονται να πουλήσουν δύσκολα θα φανούν διατεθειμένοι να μπουν σε διαπραγματεύσεις. Παρ' όλα αυτά, όμως, αυτήν ακριβώς την περίοδο γίνεται περισσότερο φανερή από ποτέ η απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στους ισχυρούς και τους αδύναμους οικονομικά. Η Ρεάλ, ας πούμε, μπορεί να ξοδεύει και να μαζεύει στη Μαδρίτη πολλούς ποδοσφαιριστές πρώτης γραμμής, αρκετοί από τους οποίους, όμως, θα πάρουν πολύ λίγα παιχνίδια μέσα στον χρόνο.

Και η Ρεάλ δεν είναι η μόνη ομάδα που μπορεί να έχει τέτοιου είδους συμπεριφορές. Ετσι παρατηρούμε την εικόνα της συγκέντρωσης ενός πολύ ποιοτικού ποδοσφαιρικού δυναμικού σε ελάχιστες ομάδες, που καταλήγουν να κινούνται σε άλλη, μεγαλύτερη οικονομική και αγωνιστική ταχύτητα από την πλειονότητα των ευρωπαϊκών συλλόγων. Σε λίγο καιρό, και μάλλον αμέσως μετά το πέρασμα της οικονομικής κρίσης, αντί να συζητάμε για τη συχνότητα με την οποία συναντάμε κάποιες ομάδες στους «4» του Τσάμπιονς Λιγκ, θα κουβεντιάζουμε για τις ίδιες ομάδες που βρίσκονται όλο και συχνότερα στους «16». Και επειδή το σχέδιο αδειοδότησης ήρθε μάλλον αργά, αντί να φέρει μια ισορροπία σε αυτή την ανισότητα, αυτό που θα κάνει θα είναι να την παγιοποιήσει. Και τότε το ενδεχόμενο της δημιουργίας μιας ξεχωριστής λιγκας από αυτούς τους «16» του Τσάμπιονς Λιγκ δεν θα είναι καθόλου μακρινό, αφού οι συνθήκες θα έχουν ωριμάσει.

Για μια συζήτηση που δεν έγινε

Οπαραλογισμός του δημόσιου διαλόγου για τα πολιτικά πράγματα στην Ελλάδα έγινε για μία ακόμα φορά εμφανής σε όλη την προηγούμενη των ευρωεκλογών περίοδο. Ετσι, εκτός απ' όλα τα άλλα που χάσαμε την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε, δεν συζητήσαμε καθόλου για τη συμπλήρωση των δέκα χρόνων από τη δημιουργία του ευρώ. Απ' όσο γνωρίζω, τέτοια συζήτηση δεν έγινε σε καμία ευρωπαϊκή χώρα, πράγμα που φανερώνει, εκτός από την αδιαφορία, και μία τάση επανεθνικοποίησης της ματιάς των Ευρωπαίων πολιτών.

Που νιώθουν πρώτα πολίτες της χώρας στην οποία ζουν και κατόπιν –αν το νιώθουν– Ευρωπαίοι. Πριν από δέκα χρόνια, στις 3 Μαΐου 1999, στις Βρυξέλλες, σ' ένα έκτακτο συμβούλιο κορυφής οι ηγέτες –τότε– των 15 χωρών της Ε.Ε. αποφάσισαν τη δημιουργία, τη γέννηση του ευρώ. Του ενιαίου νομίσματος, που υποτίθεται ότι θα ισχυροποιούσε την κοινή ταυτότητα των Ευρωπαίων πολιτών και θα επέτρεπε στην Ευρώπη να γίνει μία παγκόσμια ανταγωνιστική δύναμη.

Το πρώτο και πιο ευκρινές αποτέλεσμα της κυκλοφορίας του ευρώ στα 10 αυτά χρόνια είναι η ακρίβεια που έφερε στη ζωή των Ευρωπαίων, μαζί με το κόψιμο των κοινωνικών δαπανών, το πάγωμα των μισθών, την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, τη μερική απασχόληση και την ανασφάλιστη εργασία και το ξεπούλημα των δημόσιων επιχειρήσεων. Ολα αυτά που οι Ευρωπαίοι τραπεζίτες χαρακτήριζαν θυσίες στις οποίες έπρεπε να υποβληθούμε για να έρθει η ανάπτυξη.

Η ανάπτυξη για τους διαχειριστές του ευρώ ήταν –και δυστυχώς συνεχίζει να είναι– στόχος και όχι μέσο. Και ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του ενιαίου νομίσματος είναι οι διαχειριστές του. Πολιτικοί και μεγαλοτραπεζίτες από την αρχή αντιμετώπισαν το ευρώ ως ένα εργαλείο πολύ χρήσιμο για το κεφάλαιο. Πολλές χώρες κέρδισαν σε ανταγωνιστικότητα, αλλά η μισθολογική στασιμότητα και η συνακόλουθη περιορισμένη αγοραστική δύναμη των Ευρωπαίων πολιτών δείχνουν τις απάτες και τις ψευδαισθήσεις που καλλιέργησαν με προθυμία τα ΜΜΕ, συχνά αποσιωπώντας την πραγματικότητα. Οσοι λοιπόν παραπονιούνται για την αποχή, καλά θα έκαναν να αναρωτηθούν τους λόγους για τους οποίους οι Ευρωπαίοι πολίτες θα μπορούσαν να επιθυμούν μία ισχυρότερη Ε.Ε.

Μετράει αλλιώς ο χρόνος

Είναι ένα μυστήριο μέγεθος. Ο ποδοσφαιρικός χρόνος. Αλλοτε είναι περισσότερος και άλλες φορές είναι μικρότερος απ' όσο χρειάζονται ομάδες και ποδοσφαιριστές. Φέτος, λόγω των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει η διαδικασία πρόκρισης στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ, τόσο ο Ολυμπιακός όσο και ο ΠΑΟ θα έπρεπε να κινηθούν γρηγορότερα για τις μεταγραφές τους απ' ό,τι περασμένες χρονιές. Στο «τριφύλλι» φαίνεται να κινούνται με σχέδιο, αλλά στον Ολυμπιακό έχουν το πρόβλημα του μετοχικού κεφαλαίου, από την αύξηση του οποίου θα κριθεί και το εύρος των κινήσεων των «ερυθρολεύκων».

Και όσο κάτι τέτοιο καθυστερεί, τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος ο Ολυμπιακός για μία ακόμα χρονιά να βρεθεί εκτός ομίλων, με προφανή οικονομική ζημία. Που ίσως να είναι και μεγαλύτερη αν δεν καταφέρει να μορφοποιήσει ένα ανταγωνιστικό σύνολο, τέτοιο που να μπορέσει να διατηρήσει στο εσωτερικό το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Γιατί αν χαθεί και το πρωτάθλημα του χρόνου, μετά το Τσάμπιονς Λιγκ φέτος, η κατάσταση θα εξελιχθεί σε σοβαρή κρίση.